Tum Catine nimium ardenti vicina Typhceo,
Et generale pios quondam celeberrima fratres:
Et cui non licitum fatis Catnerina moveri.
Tum quas. neclareis vocat ad certamen Hymetton
Audax tíybla favis palmxque arbufta Selinus •
Et jufti quondam portus, nunc litore folo .
Subfidium infidum fugientibus xquora, Myle. /-
Necnon altus Eryx, nec non e vertice celio
Centuripe, largoque virens Entella Lyxo.
Entella Heéloreo dileélum nomen Acedas.
Non Tapios, non e tumulis glacialibus Aera:
Defuerunt : Agyrina manus, geminoque Lacone
Tyndaris attollens fefe adfuit : altor equorum r ^
Mille rapit turmam, atque hinnitibus aera flammat
Pulveream volvens Agragas ad inania nubem.
Duclor Grofphus erat, cujus calata gerebat
Taurum parma trucem, poente moni menta vetulias.
1 Ile ubi torreret fubje&is corpora flammis,
Mutabat gemitus mugitibus, aélaque véras
Credere erat dabulis arnaenta effondere voces •
Haud impune quidem : nam diras conditor artis
Ipfe fuo moriens immugit debile tauro.
Venit ab amne trahens nomen Gela, venit Halefa,
E t qui prasfenti domitant perjura Palici
PeClora fupplicio, Trojanaque venit Aceda.
Quique per dìtnxos Acis petit asquora fines,
E t dulcí gratam Nereida perluit unda,
iEmulus ille tuo quondam Polypheme calori,
Dum fugit agreftem violenti pedoris iram,
In tenues liquefkélus aquas, evafit & hoftem,
Et tibi vidneem, Galatea, immifeuit undam.
Nec non qui potant Hyfpamque, Alabinque lonoros,
Et perlucentem fplendenti gurgite Achaten.
Qui fontes, Vagedrufa, tuos, & pauperis alvei
Hypaten, ac facilem iuperari gurgite parco
Pantagyam, rapidique colunt vada dava Sytnasthi •
Litora Thermarum prifea dotata Camoena
Armavere fuos, qua mergitur Himera ponto,
itolio: nam dividuas fe feindit in oras,
Nec minus occafus. petit incita, quam petit ortus»
Nebrodes gemini nutrit divortia fontis,
Quo móns Sicania non furgit ditior umbra.
Enna deum lucis facram , dedit. ardua dextram ■
Hic fpecus ingemem laxans telluris hiatum
Cascum iter ad manes tenebralo limite pandir,
Qua novus ignotas Hymenasus venit in oras.
Hac Stygius poftquam dimulanre* Cupidine reélor
Aufus adire diem, mceftoque Acheronte reliélo
I Ilícitas, egit currum per inania, térras;
Cum rapta prasceps Ennasa virgine dexit
Attonitos casli vitu , lucemque paventes,
In Styga rurfus equos, & prasdam condidit umbris.
Romanos Petraea duces, Romana petivit
Fcedera Callipolis, lapidolìque Engyon arvi.
Hadranum, Hergentumque fimul, telaque fuperba
Lanigera Mefite, & littus pifcofa Calafte,
Quoque procellofo, Cephalcedias ora, profundo
Casruleis horret campis pafeentia cete :
E t qui correptas forbentem vorticis hauftu,
Atque iterum e fundo jaculantem ad fiderà puppes
Taurominirana cernunt de fede Charyb.dim :
Hasc Latium manus & Laurentia figna movebar.
Cetera Elifasis aderat gens Sicana votis.
Mille Agathyrna dedit perflataque Strongylos Auftris,
Mille Thoanteas fedes Fafcelina divas.
Tergemino venit numero fase linda Panarmos.
Seu filvis fe£lare feras, feu retibus asquot
Verrere, feu caslo Itbeat traxifle volucrem.
Non Herbefos iners, non Naulocha pigra perieli
Sederunt, • non frondofis Morgentia campis
Abftinuit Marte infido : comitata Nemasis
Venit Amaftra viris, & parvo nomine Tifle,
Et Netum-, & Mutyce, pubefque ìiquentis Acheti
Sidonia & Drepane, atque. undas clamofus Helorus*
Et mox fervili vallata Triocala bello.
Sidonios Arabeia ferox, & celfus Ietas,
Et bellare Tabas docilis, Cofiyraque parva:
Nec major Megara Mute concordibus aufis
Juvere, & ftrato Gaulos fpe&abile ponto
Quum fonat Halcyones cantu, nidofque natantes
Immota gefiat fopitis fluCtibus unda.
Ipfa Syracufas patulos urbs inclyta muròs .
Milite colletto, variifque impleverat armis.
Du&ores facilem impelli, lastamque tutnultus
Vaniloquo pubem furiabant infuper ore :
Numquam hofte intratos muros, & quatuor arces,
Et Salaminiacis, quantam Eoifque tropasis
Ingenio portus urbs invia fecerit umbram.
Speélatum proavis, ter cetitum ante ora triremes
Unum nautragium, merfafque impune profundo
Clade pharetrigeri fubnixas regis Athenas .
Fiammabant vulgum geniti Cartilagine fratres.
Pcem marre genus, fed quos fub crimine pulfus
Urbe Syracufia Libycis eduxerat oris
Trinacrius genitor, geminaque a ftirpe parentum
Aftus mifcebant Tyrios levitate Sicana.
Quas csrnens du&or, poftquam immedicabile vifum
Seditio, atque ultra .bellum furgebat ab hofte,
Teftatus. divos Siculorum, amnefque, lacufque,
Et fontes, Arethufa , tuos, ad bella vocari
Invitum, quas fponte diu non fumlerit, hoftem
Induere arma libi, telorum turbine vailo
Adgreditur muros, atque armis intonat urbi.
Par omnes fimul ira rapit, certantque ruuntque.
Turris multiplici furgens.ad fiderà teélo
Exibat, tabulata decem cui crefcere Grajus
Fecerat, & multas nemorum confumferat umbras.
Armatam hinc igni molem, & devolvere faxa
Gertabant , calidxque picis diffundere pellem.
Hic procul ardentem jaculatus lampada Cimber
Conjicitj & lateri telum exitiabile figit.
Pafcitar adjuto Vulcanus turbine venti,
Glifcentemque rrahens turris per vifeera Iabem ,
Perque altam molom & tories crefcentia te&a
Scandit ovans , rapidifque vorat trepidantia flammis
Robora, & ingenti fimul exuadante vapore
Ad caslum viélor nitentia culmina lambir.
Implentur fumo, & nebula caliginis arra:,
Nec caiquam evafiffe darur : ceu fulminis iélu
Correptas rapido., in cineres abiere ruinx.
Par contra pelago miferis fortuna carinis .
Namque ubi fe propius teélis, urbique tulere,
Qua portus muris pacatas applicar undas,
Improvifa novo peilis conterruit allu.
Trabs fabre teres, atque erafis undique nodis
Navali fimilis malo, prxfixa gerebat
Uncx tela manus : ea celfo ex aggere muri
Bellantes curvi rapiebat in aera ferri
Unguibus, & mediam revocata ferebat in urbem»
Nec folos vis illa viros, quin fiepe triremem
Belligeri'rapuere trabes, cum deiuper aélum
Incuterent puppi chalybem. morfufque tenaces.
Qui
■li firn»1 adfilt0 Sultulerant fublimev icrainteam i, (Jmobi.f°erraa bi lrle 0 vifu\)
Per fubitum rurfus laxatis arte catenis
Tanta prxcipitem reddebant mole profundo,
Tjr totani haurirent unda; cum milite puppem .
His fuper infidiis angulla foramina murus
I rre cavata dabat, per quas confu ndere tela^
Tutum erat oppofito mittentibus aggere valli.
Nec fine fraude labos, arila ne rurfus eodem
Spicula ab hoile via vicibus contorta redirent.
Qlliditas Graia, atque atfus pollentior armis ,
Jyjarcellum, tantafque minas terraque manque
Mcebat, ftabatque ingens ad moenia bellum.
Vlr fuit Iilhmiacis decus immortale colonis,
Iifeemo facile ante alios telluris alumnos,
lljidus opum, fed cui casluin terrxque paterent •
Ilje, novus pluvias Titan ut proderet ortu
Fafcatis triftis radiis, ilie , hasreat, anne
plideat. inftabilis tellus , cur foedere certo
Hhnc adfufa globum Tethys circumliget undis,
Noverat, atque una pelagi lunxque labores,
E# pater Oceanus qua lege eifunderet asilus.
Min illum mundi numerafie capacis arenas
Vana fides, puppes etiam, conilruélaque faxa
viminea traxiife ferunt contra ardua dextra .
HÌc dum Italum duélòrem ailu Teucrofque fatigat;
Adnabat centum late Sidonia velis
Hjaifis fubfidio, & feindebat casrula roilris.
Erigitut fubitas in fpes Arethufia proles,
Adjungitque fuas portu progrefia carinas I
Nee contra Aufonius rónfis aptare lacerros
Addubitat, merfifque celer fodit asquora remis .
Verberibus torfere fretum, falis iila frequenti
Albefcit pulfu facies , perque asquora late
Spumat capenti fulcatus gurgite limes .
Infultant pariter pelago, ac Neptunia regna
"jèmpeilate nova trepidarti : tum vocibus ¿equor
Perfonat, & clamat fcopulis clamoris imago •
Ac jam diflfufus vacua bellator in unda
Cornibus ambierat patulos ad praslia fluilus,
Navali claudens humentem indagine campum •
At fimili curvata finu diverfa ruebat
Qlaffis, & arilabat lunato cxrula gyro.
Nec mora, terrificis fasvx ilridoribus xris
Per vacuum late caritu refonante profundum
Increpuere tubx, queis excitus asquore Triton,
Expayit tortx ad cerrantia murmura conchx.
Vix meminere maris, tam vailo ad praslia nifu
Ificumbunt. proni, pofitifque in margine puppis
Extremx plantis, nutantes fpicula torquent.
Sternitur eflfufis pelagi media area telis,
Celfaque anhelatis exfurgens iélibus alnus
Sasrula nigranti findit fpumantia fulco.
Aft alias latere, atque incuifi roboris idlii
©etergent remos, alix per vifeera pinus
Tranfmiifis ipfo retinentur vulnere roilris,
Quo retinent : medias inrer fublimior ibat
Berribilis vifu puppis, qua nulla per omne
»greifa eli Libycis major navalibus asvum.
oed quater hxc centum mumerofo remige pontum
■ulfabat tonfis, veloque fuperba capaci,
Quum rapidum hauriret Borean, & cornibus- omnes
■plhgeret flatus, lento fe robore agebat,
jntraret flijftus folis fi pulfa lacertis.
■rocurrunr levitare agili, docilefque regentis*
»uaiviiie manqrn Latio cum milite puppes »
Has ut per laevum venientes xquor ImilcO
In latus obliquas, juiiamque iucurrere proratn
Confpexit, propere divis in vota vocatis
^Equoris, intento voluèrem de more fagittam
Adfignat nervo : utque oculis libravit in hoilem ,
Et calamo monilravit iter diverfa relaxans
Brachia, dedueit vultu comitante per auras
In vulnus telum, & refidentis puppe magiilri
Adftxit pleélro dexrram ; nec deinde regenda
Puppe manus valuit fleélendo immortua clavo.
Dumque ad opem accurrit ceu capta navita puppe ,
Ecce iterum fatoque pari nervoque fagitta
In medium perlapfa globum, tranfverberat i£lu
Orba gubernacli fiibeuntem munera Taurum.
Irrumpit Cumana ratis, quam Corbulo dudor
Ledlaque complebat Stabiarum litore pubes.
Numen erat celfas puppis, vicina Dione .
Sed fuper ingeilis propior quas fubdita teli«
Beila capefiebat, media fubfedit in unda,
Divifitque fretum : clamantum fpumeus ora
Nereus implet aquis, palmasque, trahente profundo,
Ludantum fruilra fummis in fluftibus exilant.
Hac audax ira magno per casrula faltu
Corbulo tranfgreflus (nam textam robore turrita
Appulerant nexas ferri compage triremes )
Evadit tabulata fuper, flammaque comantem
Multifida pinum celfo de culmine quaflat.
Inde atros alacer, pailofque bitumine torquet
Amentante Noto Poenorum apiullribus ignes .
Intrat diffufos peflis Vulcania paffira,
Atque implet difperfa foros : trepidatur omiflo
Summis remigio : fed enim tam rebus in arélis
Fama mali nondutn tanti penetrarat ad imos,
Et rapidus fervor per pingues unguine txdas
Ulapius, flammis vi&ricibus infonat alveo.
Qua nondutn tamen impulerar vim Dardana lampas,
Parcebarque vapor, faxorum grandine dirus
Arcebat, fatumque ratis retinebat Imilco.
Hic mifer igniferam dum ventilai aere pinum,
Murali faxo per lubrica fanguine tranilra
Volvitur in fluélus, Lichei vulnere, Cydnus.
Fax nidore gravi feedavit cominus auras,
Ambuflo inìlridens pelago, ferus inde citatum
Miflìle adorata contorquet Sabrata puppe :
Ammon numen erat Libycx gentile carinas ,
Cornigeràque fedens fpeélabat csrula fronte.
Fer pater adfliélis fer, ait, Garamantice vates
Rebus opem , inque Italos da certa effundere tela.
Has inter voces tremulo venit agmine cornus,
Et Neptunicolas tranfverberat ora Telonis .
Urgebant nihilo levius jam in limine mortis,
Quos fuga prascipires partem glomerarat in unam
Puppis^ adhuc vacuam txdx : fed proxima eurfii
Fulmineo populatus inevitabilis ardor,
Correpram flammis involvit ovantibus alnum •
Primus ope xquorei funis delapfus in undas ,
Qua nondum Stygios glomerabat Mulciber sefius,
Ambuftus foeium remis aufertur Imilco.
Proxima nudarunt miferandi fata Barhonis
Defertam duélore ratem : bonus ille per artem
Crudo iuélari pelago, atque exire procellas :
Idem quid Boreas, quid vellet craftinus Auiler
Anteibat, nec pervigilem tu fallere vultum
Obfcuro quam vis curfu Cynofura valeres.
Is, poftquam adverfis nullus modus, Accipe noftratn
Ammon fanguinem, ait, fpeélator cladis iniqux:
S Atque