Roribus, & tetra morientum afpergine manant*
Ut leo, qui campis longe cuilode fugato -•
MaíTylas depaitus oves, ubi fanguine multo
Luxuriata fames, cervixque, & tabe gravata;
Confedere jub«, mediis in csdibus aftat
Ager hians, viftufque cibis : nec jam amplius ira;
Crudefcunt. tantum vacuis ferit aera malis,
Moiliaque e/ecla delambit veliera lingua.
Ille etiam Thebas fpoliis & fanguine plenus
Iflet, & attonitis fefe, populoque, ducique
Oflentaflet ovans, ni tu Tritonia virgo
Flagrantem, multaque operis caligine plenum
Confili© dignata virum. State gente fuperbi
Oeneos, abfentes , cui dudum vincere Thebas
Annuimus, jam pone modum, nimiumque fecundis
Parce deis: huic una fides optanda labori:
Fortuna fatis ufus abi. Reftabat acerbis
Funeribus; focioque gregi non fponte fuperftes
Hemonides (ille h«c pr«viderat, omnia doftus
Aeris, & nulla deceptus ab alite ) M«on ,
Nec veritus prohibere ducem. fed fata monentem
Privavére fide: vita miferandus inerti
Damnatur, trepido Tydeus immitia mandat :
Quifquis es Aonidum, quem craílina muñere nofiro
Manibus exemptum mediis aurora videbit,
H«c jubeo perferre duci: cinge aggere portas;
Tela nova: frágiles «vo circumfpice muros:
Precipue ftipare viros, denlafque memento
Multiplicare acies, fumantem hunc afpice late
Enfe meo campum. tales in bella venimus.
H«c ait, & merit« pulchrum tibi Pallas honorem
Sanguinea de ftrage parat, pradàmque jacentem
Comportat gaudens, ingentiaque afta recenfet.
Quercus erat tenerse jam longum oblita juventae
Aggere camporum medio, quam pluribus ambit
Frondibus incurvis , & crudo robore cortex :
Huic leves galeas , perfoflaque yulnere crebro
Inferir arma ferens, huic truncos iftibus enfes
Subligat, & fraftas merabris fpirantibus hallas.
Corpora tunc atque arma fimul cumulata iuperilans
Incipit, oranti nox, & juga longa refultant.
Diva ferox, magni decus ingeniumque paréntis
Bellipotens, cui torva genis horrore decoro
Calfis, & afperfo crudefcit fanguine Gorgon,
Nec magis ardentes Mavors, hallataque pugna;
Impulerit Bellona tubas, huic annue facro.
Seu Pandionio noilras invifere caedes
Monte venis, live Aonia devertis Ithone
L«ta choris, feu tu Lybico Tritone repexas
Lota comas, qua te bijugo temone frementem
Intemeratarum volucer rapit axis equarum :
Nunc tibi frafta virum fpolia , informeique dicamus
Exuvias. at fi patriis Parthaonis arvis
Inferar, & reduci pateat mihi Martia Pleuron:
Aurea tunc mediis urbis tibi tempia dicabo
Collibus, Jonias qua defpeftare procellas
Dulce f it , & flavo tollens ubi vertice pontum
Turbidus objeftas Achelous Echinadas exit .
Hic ego majorum pugnas, vultüfque tremendos
Magnanimum effingam regum, figamque fuperbis
Arma tholis: quoque ipfe meo quasfira revexi
Sanguine, quoque dabis captis Tritonia Thebis.
Centum ibi virgineis votas Calydonides aris
Aft«as tibi rite faces, & ab arbore calla
Neftent purpureas niveo difcrimine vittas.
Pervigilemque focis ignem longeva facerdos
I Nutriet , arcanum numquam infpeftura pudore^
Tu bellis , tu pace feres de more frequentes
Primitias operum, non indignante Diana.
Dixerat; & dulces iter infiaurabat ad Argos.
L I B E R T E R T I U S .
A T non Aoni« moderator perfidus aula ,
Nofte fub ancipiti quam vis humentibus aftris,
Longus ad Auroram fuperet labor, otia fomni
Accipit. inyigilant animo; fcelerifque parati
Supplicium exercent cura. tunc plurima yerfat
Pefumus in dubiis augur timor : Hei mihi, clamat,
Unde mora? ( nam prona ratus, facilemque tot an
Tydea, nec numero yirtutem , anitnumque rependìi
Num regio diverfa via? num miflus ab Argis
Subiìdio globus? an fceleris data fama per urbes
Finitimas ? paucofne, pater Gradive, mànuve
Legimus' indecores? at enim forrilfimus illic
Et Chromis, & Dorylas, & noilris turribus aqd
Thefpiada totos raperent mihi fqnditus Argos.
Nec tarnen ille meis reor impenetrabilis armis,
Are gerens, folidoque datos adamante lacertos,
Venerat. heu fegnes, quorum labor heret in uno,
Si conferta manus, vario fic turbidus aftu
Angitur, ac fefe culpat fuper omnia, qui non
Orantem in mediis legatum cceribus enfe
Perculerir, fcedafqué palam fatiaverit iras •
Jam pudet incepti, jam pcenitet. ac velut ille
Fluftibus loniis Calabr« datus arbiter alno,
Nec rudis'undarum, portus fed linquere amicos
Purior Olenii frullra gradus impulit ailri :
Cum fragor hiberni fubitus Jovis, omnia mundi
Clauitra tonant, mulrufque polos inclinar Orion:
Ipfe quidem mallet terras, pugnatque reverti,
Fert ingens a puppe Notus : tunc arte relifta
Ingemit, & c«cas fequitur jam nefcius undas:
Talis Agenoreus duftor, casloque morantem
Luciferum , & feros mcgrentibus increpat ortus.
Ecce fub occiduas veri« jam noftis hàbenas,
Aftrorumque obitus, ubi primum maxima Tethys
Impulit Eoo cunftantem Hyperiona ponto,
Ima flagellaris, fignum lugubre malorum,
Ponderibus trepidàvit humus, motufque Cithsron
Antiquas dedit ire nives. tunc vifa levari
Culmina, fepren«que jugo concurrere port«.
Et prope funt caul« : gelido remeabat Eoo
Iratus fatis, & triftis, morte negata
Hemonides. nec dum ora patent, dubiufque notati
Signa dabat magn« longe rnanifeila ruin«,
Planftuque, & gemitu. lacrimas nam protinus 0$
Fuderat. haud aliter faltu devertitur orbus
Pallor, ab agreilum nofturna llrage luporum,
Cujus herile pecus filvis inopinus ahegit
Imber, hibern« ventofa cacumina lun« .
Luce patent c«des ; domino perferre recentes
Ipfe timet cafus, hauilaque informi^ arena
Quellibus implet agros,1 llabulique filentia magni
Odit, & amiflòs longo ciet ordine tauros.
Illum congeli« portarum ad limina matres
Ut folum videre ( nefas! ) nulla agmina circum»
Magnanimofque duces, nihil auf« qu«rere, tollu1“
Clamorem, bello qualis fupremus apertis
Urbibus, aut pelago jam defcendente carina» ,,
„ p rim i.™ invìi"1 cupido data copia regis:
X tibi de tanto donat ferus agtntne Tydeus
Ì T l I r e m animam, five hæc fententia dtvum,
( ¡ [ f o r t u n a fait: feu, qnod pudet ore fateti,
tifi invifta viri, vix credo & nuntius, omnes,
Procubuere omnes. noftis vaga lumina tellor
F i focium manes, & te mala protinus ales
Oaa red eo : non hanc lacrimis meruifle, nec alta
CÉidelem veniam, atque inhonoræ muñera lucís.
Sà mito jufla deum * placitoque ignara moveri
«¡ropos, atque olim non hæc data janua leti
Eripuere necem. jamque ut mihi prodiga vit«
pecora, & exfremam nihil horrelcentia mortem
Aipicias i bellum infartdum Ominibufque negatam
Movirti* funefle, aciem, dum pellere leges,
Efconfartguineo glifcis regnare fuberbus
¿fule* te feries orbarum excifa domorum
Mnilibus aflìduis, te diro horrore volantes
Qàinquàgintà anim«, circum noétefque, diefque
Affilienti neque enim ipfe moror . jam moverat iras
Rii ferus, & triftes ignefcunt fanguine vultus.
InÉe ultro Phlegyas, & non cunftator iniqui
jftdacus ( hos regni ferrum penes ) ire, manuque
Proturbarè parant. fed jam nudaverat enfem
jAgnanimus vates, & nunc trucis ora tyranni,
Nfnc ferrum afpeftans : Numquam tibi fanguinis hujus
Jus erit, àut magno feries imperdita Tydeo
Pecora, vado equidem exultans, ereptaque fata
Infequor, & comites feror expeftatus ad umbras •
Teiuperis, fratrique : Et jam media orfa loquentis
ApOuIerat plenum capalo larus. ille dolori
Pugnat, & ìngentem nixu duplicatus in iftum
Ccirruit, extremifque anim« fingultibUs errans
A|ernus nunc ore venit, nunc vulnere fanguis *
EicuiT« procerUm metttes , turbatàque muflant
Cincillà, all illum conjux, fldique pàrentes
Sffvantem vultus, & torvum in morte perafta,
Noti longum tedueem I«tati, in tefta ferebant •
Sci ducis infandi rabici« non haftenus ir«
Stfire queunt * vetat igne rapi, pacemque fepulchri
Impius, ignaris nequidquarh mànibus arcet*
Tu tamen egregius fati, mentifque, nec umquam
ltmignum palfure fitum, qui cominus aufus
®ere contemptum regis. quaque ampia veniret
Libertas fancire viam, quo Carmine dignam,
Qbo fatis ore tuis famam virrutibus addam,
A|gur amate deis? non te caeleflia frullra
®ocuit, lauroque fua dignatus Apollo elt.
Et nemorurn Dodona parens, Cyrrh«aque virgo
Alidebit tacito populós fufpendere Phcebo*
Nniic quoque Tartàreo multum divifus A vernò
Ejyfias, i , carpe plagas : ubi manibus axis
Jnviiis Ogygiis, nec fontis iniqua Tyranni
||ila vàlent » durant habitus, & membra Cruentis
^violata feris, nudoque fub àxe jacentem
Bt nemus, & trillis volucrum feverentia fervat.
At ftupt« exanimes, puerique «grique parentes
Manibus effufi per plana, per invia, paifim
Quilque fuas avidi ad lacrimas miferabile currunt
B|rtamen : quos denfa gradu Comitantut euntes
Hillia folandi Audio ; pars vifere flagrant
Ubms afta viri, & tantos in nofte labofèS «
rèrvet iter gemitu, & plangoribus arva reclamant*
vero infames fcopulos, filvamque nefandam
®rventum, ceu nulla prius lamenta, nec atri
■anaflent imbres, fic ore miferrimus uno
Exoritur fragor, afpeftuque accenfa cruento
Turba furit. fiat fanguineo difcfflus amiftu
Luélus atrox, cæfoque invitât peftore matres .
ScrutantÄr galeas frigentum, inventaque monftrant
Corpora, procidu« fuper externofque fuofque,
H« preflant in tabe comas, h« lumina fignant,
Vulneraque alta replent lacrimis. pars fpicula dextra
Nequidquam parcente trahunt, pars molliter aptant
Brachia trunca loco, & cervicibus ora reponunt.
At vaga per dumos, vacuique in pulvere campi
Magna parens juvenum, gemini tunc funeris, Ide
Squallentem fublata cornant, liventiaque ora
Ungue premens, nec jam infelix miferandaque, veruna
Terror ineft lacrimis, per & arma & corpora paifim
Caniciem impexam dira tellure volutans,
Qu«rit inops natos, omnique in corpore plangit •
TheiTalis haud aliter bello gavifa recenti,
Cui gentile nefas hominem revocare canendo,
Multifida attollens antiqua lumina cedro
Nofte fubit campos; verfatque in fanghi ne funftum
Vulgus, & explorât manes, cui plurima bullo
Imperet ad Superos. animarum mcella queruntur
Concilia, & nigri pater indignatur Averni.
UH in feceflu pariter fub rupe jacebant
FeliCes, quos una dies, manus abilulit una
Pervia vulneribus media trabe peftora nexi.
Ut vidit, lacrimifque oculi patuere profufis :
Hofne ego complexus, genitrix? hæc ofcula, nati,
Vellra tuor? fie vos extremo in fine ligavit
Ingenium crudele necis? qu« vulnera traftem,
Qu« prius ora premam? vofne illa potentia matris?
Vos uteri fortuna mei : qua tangere divos
Rebâr, Se Ogygias titulis anteire parenres.
At quanto melius, dextraque in forte jugat« ,
Quels ileriles thalami, nulloque ululata dolore
Refpexit Lucina domum. mihi qulppe malorum
Caufa labor. fed nec bellorum In luce patenti
Confpicui faftis, «ternaque .gentibus aufi,
Qu«fiftis‘ miferæ vulnus memorabile matri :
Sed mortem obfcuram, numerandaque funera palli.
Heu quantus furto cruor, & fine laude jacetis /
Quin ego non dextras miferis complexibus aufim
Dividere, & tanti confortia rumpere leti:
Ite diu fratres, indiferetique fupremis
Ignibus, & caros urna confundite manes.
Nec minus interea digella ftrage fuorum
Hinc Chthonium conjux, hinc mater Penthea clamat
Ailyoche, puerique rudes tua, Phædime, proies
Amiflum didicere patrem, Marpiflaque paftum
Phyllea: fanguineumque lavant Acamanta forores.
Tunc ferro retegunt filvas, collifque propinqui
Annofum rruncant apicem, qui confcius aftis
Noftis, & infpexit gemitus. ibi grandior «vo
Ante rogos, dum quifque fuo nequit igne revelli,
Concilium infauilum diftis mulcebat Alethes :
Sæpe quidem infelix, varioque exerçita ludo
Fatorum gens noftrà ruit, Sidonius ex quo
Hofpés 111 Aonios jecit fata ferrea fulcos.
Unde novi foetus, & formidata colonis
Arva fuis, fed nec veteris cum regia Cadmi
Fulmineum in cinerem pionitis Junonis iniqua;
Confedir, neque funerea cum laude potitus
Infelix Àthamas trepido de monte veniret
Semianimem heu læto referens clamore Learchum ;
Hic gemitus Thebis. nec tempore clarius ilio
PhoeniiTæ iònuere domus, cum lafia furorem
Vicit