Oile ntare fuos prifeo fi more labores,
Et gentes cuperet vulgo monftrare fubaélas:
Certarent ut roque pares a cardine iaurus.
Hæc Alamanorum fpoliis, Auftralibus illa
Ditior exuviis • illihc -'flavente Sicambri
Cæfarie, ftìgris bine ^Maùri crinibus irent*
Ipfe albis vehetetur equis, currumque feeutus
Laurigerum feftb frehíuiífet carmine miles*
Hi fámulos traherent Regcfs : hi fafla metallo
Oppida, vel montes capti Vaque (lumina ferrent.
Hinc Libyci fraèìis logèrent oornibus amnes:
Inde catenatO gemetet Gemiania Rheno.
Sed non immodìcus ^roprii jaèlator honoris
Confuí, Roma, tutis. non iWûm præmïa tantum ,
Quam labor ipfe juvat • ilrepitus fa il idi t inanes,
Inque animis hominuth;pompa meliore triumphàt.
N on alium certe Romati« ctarius arces
Sufcepere ducem, nec cum cedente rediret
Fabricius Pyrrho, nec ctrtn Capi tolta curru
Pellææ domitor Paullbs Confcendéret -aulæ
Nec fimilis Latías patéferit gloria portas,
Poli Numidas Mario, poil claffica Martis Eoi
Pompejo. nulli pars amula dèfuit trmquam, *
Quæ gravis obílreperet laudi, ftimulifque malignij
Faâa Éequdbatar, jqjuamvis ingeûtia, J i^ r ,
Solus hic iqvidiæ fines virtute jeliqifit,.
Humanumqtte rhodtfm. quis enirn lfvefcére point,
Quod numquam pereant ftellæ? quod. Jupiter altum
Polfideat cæhim : quod noverit omnia Phabus?
Eli aliqóod meriti' fpatium, qtiod nulla futentis
Invidi* menfufá capit .• dóftoribus iflis
Præterea divifus eràt favor, aequior file
Patribus, invifus plebi : popularibus illi
Munito ftudiis languebat gratia Pàtrùm .
Omnis in hòc uno variis difcofdia ceilìt'
Ordinibus. lætatur Eques, plauditque Senator*
Votaque patricio certanf plebeia favori.
O felix, fervata Vofat quem Roma parerirem i
G mundi comfnuriìs amor, cui militât omnis
Gallia, quem Regurn thalsmis^ Hifpania neflit,
Cujus & adventum crebris petiere Quirites
Vocibus, & genero mefuit prællanté Senatus!
Non lie virginibus flores j noti frugibus imbres,
Profpera non laflìs optahtur flamina nautis,
Ut tuus adfpeflus populo. quæ numine tanto
Litora fatídicas atrollunt Delia lauros,
Venturi quoties affulget Apòllinis arcus ?
Quæ lie aurifero Pároli fónte tumefeit
Lydia, cum domitis apparuit Evius Indis?
Nonne vides, & plebe vias, & tefla lacere
Matribus? ut, Stilico, cunéris inopina reluxit
T e vigore falusj feptem circumfpice montes,
Qui folis radios auri fulgore lacellunt,
Indutofque arcus fpoliis, æquataque templa
Nubibus, & quidquid tanti llruxere triumphi.
Qantum profueris, quantam fervaveris urbem,
Attonitis metire oculis. harc fabula perte
Cunfla forent, li Poenus adhuc incumberet Aulirò,
Mos erat in veterum çailris, ut tempora quei cu
Velaret, validis qui fufo viribus hofte
Cafurum morti potuit fubducerecivem,
A t tibi quæ poterit pro tantis civica feddi
Moenibus? aut qüanfæ penfabunt faéla coronai?
Nec fólam populi vitam debere faretur
Armis Roma tuis ,* fed, quo jucundior eflèt
Lucis honorât« fruftus, venerabile farn»
Pondus, & amiflas vires & regna recepit.
Jam non prstumidi fupplex Orientis ademtani
Legatis pofcir Libyam , famúlofve precatur,
DiCtu turpe, fuos: fed robore freta Gabino
Te duce Romana tándem fe vindicar ira.
ípfa jubet lignis , bellaturoque togatus
Imperar, expeflant aquil* decreta Senátus•
i pía tibi trabeas ultro dedit: ipfa curulem
Obtulit. hdec ultro fallos ornare coegit.
Nil perdit -decoris prifei, nec libera qujerit
Sécula, cum doner fafees, cum praélia tnandet •
Seque-etiam crevifle videt. quis Gallica rura,
Quis meminit Latió Senonum fervifle ligones?
Aut quibus exemplis facunda Tibris ab A rilo
Vexit Lingonico fudatas vomere mefles ?
Illa feges non auxilium modo prebuit Urbi,
Sed fuit indicio, quantum tibi, Roma, liceret*
Admonuit Domina: gentes, inflarque tropasi
Rettulit ignotum gelidis veiligal ab oris.
Hoc quoque majeílas augefeit plena Quirini,
Reélores l.ibyae populo quod judice pallent:
Et poli eméritas moderator quifque fecures
Difcrimen letale (ubit: quod Panus arator
Intuleric, madidus quantum tranfmiferit Auíler.
Ardua qui late terris refponfa dedere,
Hinc trepidant humiles. tremuit quos Africa nuper#
Cernunt Rollra reos, cani virtutibus xvi
Materiem pandit Stilico, populumque vetufli
Culminis immemorem dominandi rurfus in ufutn
Excitar, ut magnos calcet metuendtis honores,
Pendat juílitia crimen, pietate remittat
Errorém, purofqué probet, damnetque nocentes,
Et patrias icerum clemens exerceat artes •
Fallitur, egregio quifquis fub principe credit
Servitium . numquam libertas gratior éxtat ,
Quam fub Rege pió. quos prajficic ipfe regendís
Rebus, ad arbitrium plebis patrumque reducit:
Conceditque libens , meriris feu prasmia pofeant ,
Seu puniré velint. pofito jam purpura falla
De fe judicium non indignatur baberi.
Sic docuit regnare focer: lie cauta juventa*
Fraena dedit: teneros bis moribus induit annos
Verior Auguíli genitor, flduciabelli,
Pácis coníilium; per quetn fqualore remoto
Priftina Romuleis infloruir arcibus jetas:
Per quem fraila diu, iranslataque pene poteílas,
Non oblita fui, fervilibus exulat arvis;“
In proprium fed duüa Larem, viilricia reddit
Fata folo, fruiturque iterum, quibus h^ferat olim»
Aufpieiis, capitique errantia membra reponit.
Proxime Dis Confuí, qui tanta: profpicis'Urbi,
Qua nihil in terris comple&itur altius sther:
Cujus nec fpatium vifus, nec corda decorém,
Nec laudem vox ulla capit: qu¡e luce metalli
¿muía vicinis falligia conferir aílris.
Qua: feptem feopülis zonas imitatur Olyrnpi,
Armorum legumque parens: quae fundit in omnet
lmperium, primique dedit cunabula juris ,
Haec ell, exiguis qua: finibus orta tetendit
In geminos axes, parvaque a lede profecías f
Difperflt cum Solé manus. ha:c obvi^ fari?,
Innúmeras uno gereret cum tempore pugnas,
Hifpanas caperet, SIculas obfideret urbes,
Et Galium terris prollerneret, a:quore Panum,
Numquam fuccubuit damnis, terrira nullo
Vulnere, poli Caneas major Tfebiaraque'fremebati
Et
cum jam premerent fiamma:, murumque ferirei
Hollis, in extremos aciem mitrebar Iberos.
jsjec flerit Oceano: remifque ingrefla profundum
Viocendos alio quxfivit in orbe Britannos.
H*c ell, in gremium viilos qua: fola recepir>
Humanumque genus communi nomine fovit,
Matris, non dominae, ritu : civefque vocavit,
Quos domuit, nexuque pip longinqua revinxit •
Hujus pacificis debemus moribus omnes,
Quod velati patriis regionibus utitur hofpes:
Quod fedem mutare licet : quod cemere Thulen
Lufus, & horrendos quondam penetrare recefliis :
Quod bibimus paflim Rhodanum , poramus OroNtem,
Quod cunili gens una fumus, nec terminus umquam
Romanie ditionis erit : nam cetera regpa
Luxuries vitiis, odiifque fuperbia, vertit.
Sic male fujblimes fregit Spartapus Athenas .*
Arque idem Thebis ceqdit,. fic M^dus ademit
Aflyrio, Medoque tulit moderamina Perfes.
Subjecit Macedo Perfen , ceÌTurus ipfe
Romanis. h>ec.auguriis firmata Sibylla:,
Hec facris animata Numa; efl. hujc fulmina vibrai
Jupirer, hanc tota Tritonia Gorgone velat.
Arcanas hue Fella, faces, hue Org a Bacchus
Tranllulit, & Phrygios genitri* turrira leones.
Hue. defenfurus morpos Epidaurius hofpes
Reptavit placido traghi, ve^lumque per undas
Inlula Peconium texit Tiberina dracqnem.
Hanc tu cum Superis,, Stilico preclare, tueris..
Protegis hanc clypeo matrem regpmque ducumque,
Priecipueque tuam. dedit b#c exordia Jucis
Eucherio, puerumque ferens hie regia mater
Augullo monilravit avo : Status at ille
SuiluJit in Tyria reptantem velie nepQtem *
Romaque venturi gaudebar prefcia fati,
Quod te jam tanto meruilTet pignore cjyem,
Nec tamen ingratum, nec qui bene faéfca refgrre.
Nefciat, hunc credas popuIum. fi voi vere prifcQS
Annales libeat, quoties hie prelia fumpfit
Pro fociis, quoties dono concelflt amicis
Regibus Antonio q us lì ras fanguine terras?
Publica fed numquam tanto fe gratia fodit
AiTenfu . quis enim princeps hjec omnibus egit
Obfequiis , fefe dominum, patremque vocari,
Quod tibi. coflti.nuis refonant convexa diebus ^
Ma&e novis Conful titulis , Mavortia plebes
Te dominum, Bruto non indignante, fatetur.
Et q,uod adhuc nullo poruit terrore fubaéla
Libertas Romana pati, Sriliconis amori
Derirfit : exfiiltant avidi quocumque decorus
Confpiciare loco, nomenque ad fiderà tollunt,
Nec vaga dile<51o fatiantur lumina vultu,
Seu circum trabeis fulgentibus aureus intres :
Seu celebres ludos : folio feu fultus eburno
Cingas jure forum, denfi feu turbine vulgi
Circumfufa tua: confcendanr Rollra fecures.
Quae vero procerum voces, quam certa fuere
Gaudia, cum totis exurgens ardua pennis
Ipfa duci facras Vi&oria panderet aides !
O palma viridi gaudens, & ami&a troparis,
Cullos imperii virgo, qu* fola mederis
Vulneribus, nullumque doces fenrire laborem .*
Seu tibi Diélaea: placuerunt ailra Corona: :
Seu magis scilivo fedes vicina Leoni :
Seu fceptrum fublime Jovis, feu Pallados ambis
dEgida: feu feiH mulces fufpiria Martis:
Adfis perpetuum Latio, votifque Senatus
Annue, Diva, tui : Stilico tua faspius ornet
Limina, teque fimul rediens in callra reducat • .
Hunc belli^ comitare favens: hunc redde togatutn
Confiliis. lemper placidis te moribus egir,
Servavitque piam viilis., nec polluit umquam
Laurum fieyitia, civ.em nec fronte fuperba
Defpicit, aut trepidam vexat legionibus Urbem .
Sed verus patri« Conful ceflantibus armis.
Contentus li flore .ve nit., nec inutile qusrit
Ferri prefidiunv, folo munitus amore :
Magnarum nec parcus opum geminare profundas
Difiulit impenfas, fed poll miracula caflris
Edita vel genero, Romse majora refervat.
Auratos Rhodiis imbres, nafcente Minerva, .
IndulfifTe Jovem perhibent, Bacchoque paternum
Jam pulfanre femur, mutatus palluit Hermus
In pretium-, votique famem paifurus avari
Ditabat rutilo, quidquid Mida tangeret, agro*
Fabula, feu verum, cani tur; tua copia vincit
Í Fonrem Hermì, taélumque Mida.’, pluviamque Tonantis»
Obfcurat veteres, obfcurabitque fururas
Par doni* armifque manus. fi folveret ignis,
Quas dedit immanes vili fub pondere mafias ::
Argenti potuere lacus & flumina fóndi.
Nec ribj, qux pariter fìlvis dominaris & afiris, 1
Exiguam StilicQ movit, Laronia, curam.
Tu quoque nobilibus fpe&acula noilra laboxas
Illuflrare feris, fummoque in vertice rupis
Alpina: focias arcu ceííanre púdicas^
Et pharetrararum comirum inviolabile cogis
Concilium, veniunt humeros & brachia nuda:,
Armatsque manus jaculis, & terga fagittis
Incomtje, pulcreque tamen. fudoribus oca
Pulverulenta rabent. fexum nec cruda fiitetur
Virginitas. fine lege conus. duo cingula veftem
Crure tenus pendere vetant. precedit amicas.
Flava LeOntodame. fe qui tur nutrita Ly.c«o.
Nebrophone, telifque domat qua: Menala Thero«
Ignea Cretaea properat B ri tornar t is ab Ida,
Et curfu- Zephyris numquam ceffura Lycaile.
; jungimt fe ge minee metuenda feris Hecaerge:
Et foror, opratum numen, venantibus , Opis /
Progenies Scythi«. Divas nemoruraque potentes
; Ferir Hyperboreis Delos prelara pruinis.
i H» feptem venere duces. exercitus alter
Nympharum incedunt, acies formofa Dians ,
Centum Taygeti, centum de vertice Cynrhi,
Et totidem callo genifit quas flumine. Ladon.
Has ubi colledas vidit, fic Delia capit:
G foci*, m^cum thalami qua: jura perofie
Virgíneo gélidos percurritU agmine montes,
Cernitis ut Latio Superi communibus ornenr
f Hunc annum llucfiis? quanros Neptupus equorum
1 Donet ab orbe greges ? laudi quam nulla canend*
! Fratris pie fir a v-acent: noil ram quoque fentiat idem
Quam meritis debe.mus, opera , non fpicula pofeit
I Ille labor; maueant claufis nunc ficca pharetris:
Omnis & a fqlitis nofler vetiatibus arcus
; Temp^ret, in folam cruor hie fervetur areaam.
i Retibus, & clathris dilata morte tenend*
I Ducend*que fere, cupidas arcete fagirtas.
I Confulis in plaufum cafuris parcite monllris.
Acceleret divifa manus * mihi curfus anhelas
Tenditur ad Syrtes., roecum Diflasa Lycalle
Et comes Opis erat. ileriles juvat ire per «flus.
Nam