Advocat, asquatur cuffus, pariterque ruebatft*
E t forfan gemina meruiflent pnemia palma
Perve&i fimul ad metas, ni terga fequutus
Theronis, fufam late per laftea colla
Hefperos ingenti tenuiuet faèvus ab ira,
Traxifletque comam; tardato lastus ovanfque
Eurythus evadit juvene, atque ad prasmia vi&Or
Emicat, & galea; ftrt donum infigne corüfcae.
Cetera promiflo dottata eft muñere pubes,
Intonfaíbue comas viridi redimita corona
Bina tuht patrio quàtjèns haftilià ferrò,
Hinc graviora Virurft certamina : cominùs enfis
Diftri&us, bellique feri finiulacrà cieijtur»
Nec quos culpa tülit, quos crimina noxia vita;,
Sed virtus animufqUè fero1* ad laucfis amorem,
Decrevere pares ferrò, fpeftacula digna
Marrigena vulgo, jfùetique laboris imago.
Hos ínter gettiini ( quid jám non regibus aufuoj t
Aut quod jartt regni feftat fcelus ?) impia circo
Innúmero fratres, cavea damnànte furorem,
Pro fceptro ariflatis iniertìnt prafia dextris¿
I s genti mos dirUs e r à t, patriumque petebant
Orbati folium lùcis difcrimine fratres.
Concurrere anittus, quan'tis confligete par eft
Quos regni furòr exagitat , multoqùe cruore
Exfatiata fimiii portantes corda fub umbras
Occubuere, pari ttifu per peftora adaélus
Intima defcendit muero? fuperaddita iaevis
Ultima vulneribus verba, & convicia vólvens
Dirus in invitas efFudit fpirirus auras,
Nec manes pacem paffi : nam corpora jun<ftus
Una quum raperei fiamma rogus impius, igni?
Diflfiluir, cinèrefóue fimul jacuiile négarunt.
Cetera diftin^to donata eft muñere turba,
Ut yiitus & dextra fuit : duxere juvencos
Impreflìs dóciles térram proícindere aratris,
Duxere adfuetos luftra exagirare ferarutn
Venatu juvertés, quos dat Maurufia pra;dàf
Nec non argenti, nec non infignia veftis
Captivas pretia, & fonipes, & crifta nitenti
Iniurgens cono, fpoìia, exuviasque LibyíTás.
Tum jaculo petiere decus, fpeétacula circi
Poftrema, & metse cettarurtt vincere finert) P
Qua Tagus auriferis pallet turbatus arenis, j
Accola Burnus, avís majorum fk flemmate clarus^
E t Glagus, ínfígtiis Ventos anteire lacerto,
E t cujus numquam fugiife haftilia cervi
Prarapida potuere fuga venator Aconteus,
Indibilifque, diu lastus bellare, Latinis
Jam focitiS) volucrefque vagas deprendere nube
Adfuetus jaculis, idem & bellator Ilerdes,
Cui ludus nnllam cürfu non tollere dattiam.
Laus Burni, prima infixit qui fpicula meta:,
Eft Damum ferva, albentes invertere lanas
Murice Gastulo doifta. at quem próxima honorant
Premia , vie inani meta; qui propulit haftam,
Accepto laetus puero difceííit Ilerdes.
Tertia palma habuit geminos infignis Aconteus
Nec tini idos agitare canes latratibus aprum •
Quos poftquam clamor plàùfufque probavit honores,
Germanus ducis, atque effulgens Lslius oftro
Nomina magna vocant latti, manefque jacentum,
Atque haftas fimul effundunr : celebrare juvabat
Sacratos ciñeres, atque hòc decus addere ludís.
Ipfe et jam meptis teftatus gaudia vultu
Dudor, ut «quavit meritis pia pecora douis,
Et frater thoraca tulit multiplicis auri,
Lilius Afturica rápidos de gente jugales;
Coutorquet magnis vidricem viribus haftam
Confurgens, umbrifque dari teftatus honorem
Hafta•’ volans { mirum diátu ) medio incita campe
Subftitit ante oculos, & térra infixa coh.eíit.
Tum fubitae frondes, celfoque cacumine rami,
Et latam fpargens quercus, dum náfeitur, umbrau
Ad majora jubent prafagi tendere vates,
Id monftrare déos , atque hoc porrendere fignis,
Quo fuper augurio, pulfis de litoré cunftis
Heí'perio Pcenis, ultor patrisque domufque,
Auíoniain repetit fama ducente triumphum.
Nec Latium curis ardet flagrantius uilis,
Quam juvéni Libyam & fummos permitiere fafees
Sed frigens animis, nec bello profpera turba
Ancipiti fenior temeraria ccepta vetabant,
Magnofque horrebant cauta formidine cafus.
Ergo ubi delato Confuí fublímis honore
Ad patres confulta refert, déturque poteftas,
Orar,' delenda; Carthagittis ; altiiiS órfus
Hoc grandeva modo Fabiús pater ora refolvít :
Haud equidem métúiíTe quéám fátiatus & £evi
Et defcoris, cuí tam fupereft & gloria & atas,
Ne credat nos invidifc cért^mine confuí
Laudibús obtre^tare fujs: fatis inclyta nomen
Geftat fama meum, nec egent tam profpera laude
Fa&a nova: verum & patrix dum vita mánebit
Deeífe nefas, animumque nefas feelerare filendo.
Bella nova in Libya; moliris ducere térras?
Hoftis enim deeft Aufonía, nec vincere nobis
Eft fatis Annibalem ? petitur qu* gloria major
Litore Elifxo? ftimuli (i laudis agnnr nos,
Hanc legerem mete: compofuit propioribns auíls
Dignum te fortuna parem. vult Itala rellus
Duéloris fasví, yult tándem hauríre cruorem .
Quó Martem, aut quo íignatrahis? reftinguereprimumi
Ardentem Italiam: tu fWíTos obvius hoftes
Deferís, ác feptem denudas proditor arces.
An, quum tu Syrtíin ae fteriies vaftabis arenas,
Non aira illa lúes notis ja?hv moenibus urbis
Adfiliet ? vacuumque Jovem fine pube, finé armis
Invadet ? quanti eft ut eas, Rottiamqne relinquas
Emérito? ac tanti percülfi fulmine belli
Siccine te, ut nuper Capua eft accítus ab alta
Fulvius, squóreis Libys revocabimus oris?
Vince domi', & trinis meerentem fuñera luftris
Aufoniam purga bello, tum tende remotos
In Garamantas iter, Nafamoniacofgue rriumphos
Molire: attgufta: prohibent nunc tafia .ccepta
Res Italas: pater ille tuus qui nomina veftra
Addidit haud fegnis genti, quum confuí Iberi
Tenderet .ad rípas, revocato milite primus
Defcendeiití avide fuperaris Alpibus ultro
Oppofuit fefe Annibafi : tu confuí abire
A viftore paras bofte^ atque avellere nobis
Scilicer hoc aftu Pcenum ? ñ deinde fedebit
Impavidus, nec te in Lybiam tuaque arma fequetur,
Capta hasc damnabis confulta impróvida Roma.
Sed fac turbatum converrere figna , tuaeque
Claflíís yela lequi; nempe idem erit Annibal idem»
Cujus tu vallum vidifti e moenibus urbis.
Hasc Fabius, feniorque manus paria ore fremébant*
Tum contra confuí: Casfis duéloribus o'lirtt
Magnanimis leto gemino, quum tota fubiflét
| Sidonium poTeífa ;ugum Tarteília feíliis,
1
, Fabio non queis eadem eftl ffeenn tentíar c ordi,, _
*Sn ,rn ad opem verfo ( fateor ) primoribus anms
s f e i nubem be lli, folufque ruenrt
MX S « treain»t ócavPau tm ’ aanI<uisu, e pmue rroa em °a?lem car e■dira■ b e„lla,
lXl°ldem hic vates temeraria coepta canebat.
Ali «rates laudemque fero, fub nomine quorum
“Troiana fumus: puer ille , & futllls ffitas,
® I l e « ^ 1 , nec dum maturus ad arma
ì™ „Oifuit terras illasfus Iberas
Tmìu»enis: pepulit Poenos, folilque fecutus
E l eSas ad Atlanta v ia s, exeg.t ab orbe
HÌDerlo nomen L ib v s , nec re ttu ltt urbi
Ì K . flrius, quam fumantes circa aq u o ra vidit
RSiiano Phcebam folventem lito te currus.
Adfcivit reges idem : nunc ultimus actts
Reftat Carthago noftris lab o r: hoc fator a v i
Tufliter seterni mo n e t, Annibalem ecce leuectus
Intremit, aut ffigros fimulat mentita timores,
Nlfinem longis tandem pepertffe ruints
Sii nofter titu lu s : certe jam dextera nobis
E v e r ta , & robur florentibus auximus a nm s.
Ne vero fabricate moras, fed currere fortem
Hahc finite, ad veterum delenda opprobria c lad um ,
o lm mihi fervavere d e i. fat gloria cauto
Né) vinci pulebra -eft F a b io , peperttque fedendo
Oi|nia cuntìator nobis: nec M a g o , nec A n n o ,
Nec Gifgone fa tu s , nec Amilcare, terga dedment,
Seiies fi claufo traheremus p rs lia v a llo :
Sllbniufne puer vix pubefeente juvenra
Lji::'iites potuit populus, & T ro ia adire _
b f tn i a , flaventemque facro cum gurgite T tb rtm f
E ip o tu it Latium longo depofeere bello ?
Nos Libya: terrls tranfmittere figna pigebit?
Et "Tyrias agitare domos ? fecura perieli
L®ra lata p a te n t, & opima pace quie ta ^
Stat tellus. timeac tandem C arth ag o , timeri
A Ìu e ta : & nobis, quamvis (E n o tria nondum
Annibaie arva v a c e n t, lupereffe intelligat a rm a .
l l |m ego, quem vofmet c au ti, conlultaque veftra
IiaLatio fecere lenem, cui te rtia large
F fidenti noftrum ducuntur luftra cruorem,
HRim e g o ,a d incenfas, trepidantem ¿Sciava p av en tem ,
Advertam p a tria fedes. an Roma videbit
Tlrpia Agenore® muris veftigia dex tra ì
C^thago iramunis noftros fecura labores
Mdiet interea, & portis bellabit apertis ^
T |m vero pulfet noftras iterum improbus hoftis
M ete Sidonio turres, fi tempia fuorum
Npn ante audierit Rutuiis ctepitantia ftammis.
Tàlibus accenfi patres, fatoque vocante
Cdnfulis annuerant didiis, fàftumque precati
Ut foret Aufonia, ttanfmittere beila, dederunt.
L I E R X V I I .
HOftis ut Aufoniis difeederet advena terris.
Fatidica fuerant oracula prifea Sibylla.
ffelìcolum Phrygia genitricem fede petitam
Laomedontea facrandam meenibus urbis
jdveilum acciperet numen, qui leftus ab omni
Goricilio patrum, prafentis degerit avi
■ptimus. heu nomen melius mjufque triumphis.
®mque petita adetat Latia portante Cybeli
Puppe, atque intrepidus, magno cedente fenatu,
Obvius accitjs properabat Scipio facris,
Qui genitus patruo dufloris ad Africa bella
Tutte ledìi, multa fulgebat imagine avorum.
Ifque ubi longinquo venienti^ numina ponto
Accepit fupplex palmis, Tuicique fonora
Tibrtdis adaucit fublimis ad oftia puppim ;
Feminea tura deinde manus Tubiere, per ainnem
Qua traherent celfam religatis funibus alnum.
Circum arguta cavis tinnitibus ara, fimulque
Certabant rauco refonantia tympana pulfu.
Semivirique chori, gemino qui Dindyma monte
Carta colunt, qui Diitao bacchantur in antro,
Quique Idaa juga, & lucos novere filentes.
Hos iner fremitus, ac lato vota tumulru,
Subftitit adduilis renuens procedere vinclis
Sacra ratis, fubitifcjue vadis immobili hafit.
Tum puppe e media magno clamore facerdos,
Parcite polluris contingere vincula palmis,
Er procul hinc, monco , procui hinc quacumque profana
Fette gradus, nec vos cafto mifeete labori ,
Dum fatis eft monuiife dea : quod fi qua pudica
Mente valet, fi qua illafi fibi corporis adftat
Confcia, vel fola fubeat pia munera dextra.
Hic prifea ducens Clauforum ab origine nomen
Claudia non aqua populi male eredita fama,
In puppim verfis palmifque oculifque profatur:
Calicolum genitrix , numen quod numina nobis
Cunila creas, cujus proles terramque fretumque
Sideraque & manes regnoruin forte gubernat ;
Si noftrum .nullo violarum eft crimine corpus,
Teftis diva veni, & fàcili me abfolve carina.
Tum fecura capit funem, fremitufque ieonum
Audiri vtfus Cubito, & graviora per auras
Nulla puifa manu fonuerunt tympana divs,
Fertnr pròna ratis, ventos impellere creda«,
Contraque adverfas ducentem pravenit undas .
Extemplo major cunflis lpes peftora mulcet,
Finem armis tandem, finemque venire periclis.
Ipfe alacer Sicula difeedens Scipio terra,
Abfcondit late propulfis puppìbus aquor,
Cui numen pelagi placaverat hoftia. taurus,
jaétaque csruieis innabant fluCtibus exla,
Tunc a fede dpum, pijrumque per aethi-ra lapfie
Armigera Jovis ante oculos coepere volucres
Aquoreas monftrare vias, ac, ducere claflem.
1 Augurium dangor l®tum dabat, inde fequuti
Tantum progrefTos liquida fub nube volatus,
i Quantum non fruftra fpeculantum lumina feryant,
Litora Agenore® tenuetunt perfida terra.
Nec fegnis, tanta in fernet veniente procella,
Africa : terribilem magno fub nomine melem
Regis opes contra, & Mafiyla paraverat arma.
Spefque Syphax Libycis una, fk Laurentjbus unus
Terror erat : campos psrirer valfefque refufas ,
Litoraque implerat , nul’ decorare tapete
Cornipedem Nomas adfuetus, denfasque per auras
Condebant jaculis ftridentibus aethera nubes.
Immemor is dextraque tiara, jttnfìique per aras
Fcederis, & menfas teftes atque hofpita jura ,
Fafque, fidsmque finntl, pravo ir status amore,
Ruperat!, atque toros regni mercede pararat.
Virgo erat eximia fpecie, claroque parente,
Afdrubalis proles, thafemis quam c«pit ut: alfis,
Ceu fece fuccenfus prima , radaque jugali,
Vertit opes gencr ad Porno?, J.ftisquc fola»
Fotdere