Arque atto in pettus gladÌQ^ dextra inde cruorem
Excipit, & large facra inrer cornqa fundit.
Hos inter Daphnis dedutturp ab origine nomen
Antiqua fuit infèlix, cui linquere faltus,
Et mutare cafas infido marmore viium .
At princeps generis quanto majore paravit
Intra paftorem libi nomina! Daphnin amarunt
Sicelides Mufs, dexter donavit avena
Phaebus Callalia, & juflit projettus in herba
Si quando caneret, la?tos per prata,per arva
Ad Daphnin properare greges, rivofque filere.
Ille uoi feptena modulatus arundine carmen
Mulcebat lìlvas, non umquam tempore eodem
Siren adfuetos effudit in squore cantus :
Scyllari tacuere canes, ftetit arra Charybdis,
Et lxtus fcopulis fedavit jubila Cyclops.
Progeniem hauferunt, & nomen amabile flammae.
Innatat ecce fuper tranftris. fumantibus. afper
Omyros, ac longam fibimet facit asquore mortem.
Qualis Oilides, fulmen jaculante Minerva,
Surgentes domuit fluttus ardentibus ulnis.
Tranfigitur valida medius, dum fe adlevat, alni
Cufpide Marmarides Scyron, pars fubnatat unda
Membrorum, pars exflat aquis, totumque per xquor
Portatur rigido miferandum immortua rollro.
Accelerant puppes utrimque, atque ora ruentum
Sanguinei feriunt remorum adfpergine rores.
3pie adeo ienis duttor Rhcereius ibat
Pulfibus , & valido fuperabat remige ventos •
Quam rapidis puppem manibus franare Lilasus
Dum tentar, fa»va truncatur membra bipenni,
Et fert ha*renres trabibus ratis incita palmas.
Sicania ./Eolideo portabant tranffra Podetum.
Hic aevo quamquam nondum exceiTìffet ephebis,
Seu laevi traxere dei, feu fervida corda,
( Nec fat maturus laudum ) bellique cupido,
Arma puer niveis aptarat pitta lacerris,
Et freta gaudebat celia turbare Chimera.
Jamque fuper Rutula, fuper & Garamantide pinu
Ibat ovans melior remo , meliorque fagitta ,•
Et jam turrigerum demerferat asquore Neifum .
Heu puero malefuada rudi nova gloria pugna.
Dum crillam galea trucis, exuviafque precatur
De duce Marcello Superos temeranus, hafta
Excepit raptim vulnus letale remfffa.
Proh quafis, feu iplendentem fub fiderà nifu
Exigeret difcum, jaculo feu nubila Tupra
Surgeret, aligeras ferret feu pulvere plantas
Vix tatto,, vel dimenìi fpatia improba campi
Tranfiret velox faltu , docuere labores.
Sat prorfus, fat erat decoris difcrimine turo,
Sat laudi's : cur fata puer majora perebas ?
lllum ubi labentem pepulérunt tela fub undas,
Oifa Syracufio fraudatum naufraga bullo
Fleverunt freta, fleverunt Cyclqpea faxa,
Et Cyane, & Anapus, & Ortygias Arerhufa.
Parte alia praTes puppem Tiberinus agebat,
Quaque ferebatur duttor Sidonius, Io
Conclamant; injettà lìgant hinc vincula ferri
Atque illinc, lleteruntque rates ad pradia nex«.
Nec ja;u!o, aut longe certatur arundine fufa..
Cominus, & gladio terreffria pradia mifcent.
Perrumpunt itali., qua cxdes prima reclulìr,
Monflravitque viam.: vallas & Mela catenas
Hortatur focios & vincja abrumpere ferri,
Ac parat hoffili re Coluta puppe receptos
Avehere, & paribus pelago diducere ab arrais,
./Etnico Polyphemus erat nutritus in antro,
Atque inde antiqua* nomen feritatis amabat:
Ubera prsbùerat parvo lupa, corporis alti
Terribilis moles, mens afpera, vultus in ira
Semper, & ad casdesCyclopea corde libido.
Ifque relaxatis membrorum pondere vinclis
Impulet;àt puppim, & mergebat gurgite tonfas,
Duxiffetque ratem, prelfa Laronius balla
Ni prqpere duro nitentem exfurgere, velox
Adfixet tranilro. vix morté incepta remittit.
Namque manus fervat dum fuetos languida duttus
Ignavum fumma attraxit fuper asquora remum. *
Perculfi cuneo Pceni denfantur in unum,.
Quod caret bolle , latus, fubito cum pondere vittus
Infiliente mari iubmergitur alveus undis..
Scuta virum , crifla*que, & inerti fpicuia ferro,
Tutebeque deum fluitant : hic robore fratto
Pugnat inops chalybis, fefeque in prazlia rurfus
Armat naufragio : remis male fervidus ille
Fellinat fpoliare ratem, difcrimine nullo ,
Nautarum interdum convulfa fcdilia torquens .
Non plettro ratis, aut frangendo in vulnere prora
Pareitur, & pelago repetuntur nantia tela.
Vulneribus patulis intrat mare/mox fua ponto
Singultante anima propulfa refunditur unda.
Nec defunt, qui correptos amplexibus arttis
Immergant pelago, & jaculis ceffantibus hollem
Morte fua perimant : remeantum gurgite mentes
Crudefcunt, ac prò ferro fiat fluttibus uti.
Haurit fauguineus contorta cadavera vortex.
Hinc clamor, gemitus illinc, mortefque, fugzque,
Remorumque fragor, flittuque fonantia rollra:
Perfufum bello fervet mare, felTus acerbis
Terga fuga celeri Libya; convertir ad oras,
Exigua fefe furatus Imilco carina.
Concedere mari tandem Grajufque Libyfque,
Et jam .captivi vinclis ad litora longo
Ordine ducuntur puppes, flagrantibus alto
Staht alise tsdis, fplendet lucente profundo
Mulciber, & tremula vibratur imagine pontus.
Ardet nota fretis Cyane, pennataque Siren.
Ardet & Europe, nivei fub imagine tauri
Vetta Jove , ac prenfo tramittens a;quora cornu.
Et qus fu la comas, curvum per c^rula pifcem
Nereis burnenti moderatur rofcida frano.
Uritur undivagus Phyton, & corniger Ammon
Et qu£e Sidonios vultus portabat Elife,
Bis ternis ratis ordinibus graffata per undas.
Ac vinclis trahitur cognata in litora Anapus,
Gorgonealque ferens ad fiderà Pegafus alas.
Ducitur & Libys puppis fignata figuram,
Et# Triton caprivus, & ardua rupibus ^Etna,
Spirantis rogus Enceladi, Cadmeaque Sidon.
Nec mora, quin trepidos hac clade irrumpere muro!
deum templis .• jam jamque fuiffet,
Ni fubito importuna lues, inimicaque peltis
Invidia divum, pelagique labore parata,
Polluto miferis rapuiffet gaudia cado.
Criuiger aflriferis Titan fèrvoribus, auras
Et patulam Cyanen, Iateque paluftribus undis
Stagnanrem, Stygio Cocyri opplevit odore,
Temporaque aurumni laris fiorentia donis
Fa;davit, rapidoque accendir fulminis igni.
Fumabat crafTe nebnhs caliginis aer,
Squallebat tellus vitiato fervida dorfo,
Nec
¿ec vittum dabat, aut ullas languehtibus umbras,
T tque ater picea vapor exfpirabat in iethra.
Vim primi fenfere canes, mox nubibus atris
Wuàt deficiens penna labente volucris :
fede ferx filvis ílerni, tum ferpere labes
Tartarea, atque hauílis populan caílra maniplis.
Arebat lingua, & gelidus per vifcera fudor
(torpore manabat tremulo, defcendere fauces
Abnuerant ficcai jufforum alimenta ciborum.
Afpera pulmonem tuffis quatit, & per anhela
]|neus efflatur fitientum fpiritus ora.
ilimina ferre gravem vix fuificientia lucem
linca nare jacent, faniefque immixta cruore
Bxlpuitur, triembrifque cutis tegit offa perefis.
rieu dolor! infignis notis bellator in armis
Ignavo rapitur leto, jattantur in ignem
Dona fuperba virum multo Mavorte parata .
Spccubuit medicina malis, cumulantur acervo
iibentum, & magno ciñeres fefe aggere tollunt.
StiTim etiam deferta jacent, inhumataque late
Cbrpora, peiliferos tetigiffe timentibus artus.
Slrpir pafeendo crefcens Acherufia peflis,
Nec leviore quatit Trinacria meenia luttu,
pjenorumque parem cailris fert atra laborem.
«quato par exitio, & communis ubique
Ita deum, arque eadem leti verfatur imago.
Natila tamen Latios fregit vis dura malorum
incolumi duttore viros, cladefque rependit
Ufiutn inter ilrages tutum caput, ut gravis ergo
Pjfmum letíferos repreilìt Sirius aflus,
Et minuere avidie mortis contagia peiles,
Ceu. fidente Noto cum fe maria alta reponunt,
Poopulla invadir pii’cator cterula cymba:
Sic tandem ereptam morbis graffantibus, armat
Marcellus pubem, iuílratis rite maniplis.
Signaque circumilant alacres, auditifque tubarum
Rèfpirant liti clangoribus. itur in hollem,
Et fi fata ferant, juvat inter praslia ferro
P|ffe mori. .focium mileret, qui morte pudenda
Ini morem pecudum efiudere eubilibus atris
Illaudatam ani mam. túmulos inhonoraque bulla
Refpíciunt, & vel nullo jacuiffe fepulchro,
(Bam debellari morbis piacer, ardua primus
Ad muros dux figna rapir, tenuata jacendo
Et macie galeis abfcondunr ora, maluíque,
Ne fit fpes holli, velatur callide pallor.
Infundunr rapidum convulfis mcenibus agmen,
gjmdeniìque ruunt : tot bellis invia teóla,
Tbt uno introiru capiuntur militis arces.
T^tum, qua vehitur Titan,non ulia per orbem
Tarn Tefe Illhmiacis asquaffent oppida tettis . .
Tot delubra Deum, torquè intra meenia portus,
Aide fora , & cellìs fuggefia theatra columnis,
Certantefque mari moles, adde ordine longo
Innúmeras fpatioque domos acquare fuperbas
Rjira : quid incluios porretto limite , longis
Poricibus, Tacros jqvenum cerramine lucos?
®id tot captivi? fulgentia culmina ro^ris?
Aymaque fixa deis? aut quie Mararhonius holtis
P^rdidit, aut Libya quas Tunt advetta fubatta?
; * c Agathocleis fedes ornata trop^is,
B e mitis’ Hieronis. opes, hic fantta vetulias
Attificum manibus, non ufquam clarior ullo
Boria pittura* fedo: non a*ra juvabant ,
«L?. ^ r.e‘?1 Ephyren: fulvo certarer ut auro
lpirantes referens fubtemioe vultus.
Qu^ radio cielat Babylon, vel murice pitto
Laeta Tyros, qua;que Attalicis variata per artem
Aulacis fcribuntur acu, aut Memphitide tela.
Jam fimul argento fulgentia pocula, mixta
Queis gemma qux'fitus honos, fimulacra deorum
Numen ab arte datum fervantia: muñera rubri
Prasterea Ponti, dcpexaque veliera ramis,
Femineus labor, his tettis opibufque potitus
Aufonius duttor, pollquam fublimis ab*alto
Aggere, defpexit trepidarti-clangoribus urbem,
Inque fuo pofitum nutu,llént meenia regum,
An nullos oriens videat lux'craffina muros,
Ingemuit, nimiumque viris tántürtique licere
Horruit, & propere revocata militis ira
J uffit Ilare domos, indulgeñs tempia vetullis
Incolere àtque habitare deis.: Tic parcere vittis
Pro prxda fuit, & fefe contenta, nec ullo
Sanguine pollutis plaufit-vittoria pennis.
Tu quoque duttoris lacrimas memorande tuliffi
Defenfor patrise: meditantem in pulvére formas,
Nec turbatum animi, tanta feriente ruina,
Ignarus miles vulgi quém1 forte peremit.
At reliquum vulgus refoluta in-gaudia mente,
; Cercarunt vitti vittoribus1. amulus ipfe
Ingenii Superum fervando cohdidit urbèm.
Ergo extat feclis, ftabitque infigtie tropxum,
Et dabit antiquos duttorum nolcere mores.
Felices populi, fi quondam ut bella folebant,
Nunc quoque - inexhauftas pax noftra relinqueret urbes Í
At ni cura viri, qui nunc dedit otía mundo,
EfFrenum arceret populandi cuntta furorem,
Nudaffent avid<e terrafque fretumque rapina.
L I B E R X V .
A T nova Romuleum carpebat cura Senatum,
Quis trepidas gentes Martemque fubiret Jberum
Attriris rebus : geminus jacet hòlle fuperbo
Scipio, belligeri Mavortia pettóra fratres.
Hinc metus, in Tyrìas ne jam Tartéffia Ieges *
Concedat tellus, propioràque bella pavefeat.
Anxia turba patrunv quaffo medicamina maeffi
Imperio circumfpettanr, divofque precantur,
Qui laceris aufit duttor fuccedere cailris.
Abfferret juvenem, parrios patruique piare
Optanrem manes, trilli conterrita luttu,
Et repurans annos cognato fanguine turba.
Si genrem perat infauffam inter bulla fuorum ,
Decertandum holli, qui fregerit arma duorum,
Qui confulta diiciim, ac flagret meliore Gradivo.
Nec promtum teneris immahia bella Iacertis
Moliri, regiinenque rudi depofeere in aevo.
Has lauri refidens juvenis viridante fub umbra
yEdibus extremis volvebat pettore curas .
Quum fubito adfiftunt dextra lxvaque per auras
Adlapfa*, haud paulum mortali major imago,
Hinc Virtus, illinc virtuti inimica Voluptas.
Altera Ach^meniuiri-fpirabat vertice odorem,
Ambrollas diffufa cornasi & velie refulgens
Offrum que fulvo Tyium Tufiuderat auro.
Fronte détor qmefitus deb* ìafcivaque crebras
Ancipiti motu jaciebanr lumina flammas.
Alterius difpxr habitus, frons hirra , nec umquam
Compofita mutata coma, Hans vultus, & ore
S 2 Inceffu