s & J U V E N A L I S
one domi I auroS, due in Capitolia magnum
Cretatumque bovem > Sejanus ducitur unco
Spettandus : gaudent omnes: qu* labra ? quis flit
:Vulrus erat? numquam, fi quid mihi credis, amavi
Hunc hominem: fed quo ceciati fub crimine? quifnain
Delator ¿\quibus indiciis? quo telle probâvit?
N il horum. verbofa & grandis epiftola venit
A Capreis : bene habet, nil plus interrogo . fed quid
Turba Remi? fequitur fortunam, ut Temper, & odit
Damnatos: idem populus , fi Nurfcia Tulco
Favifler, fi oppreffa foret fecura fenettus
Principis ; hac ipfa Sejanum diceret hora
Auguftum . jampridem, ex quo fufìragia nulli
Vendimus, çflfogit curas. } nam qui dabat olita
Imperium, fafces, legiones, omnia, nunc fe
Continet, atque duas tantnm res anxius optat,
Panem, & Circenfes. periruros audio multos:
Nil dubmm’: magna eff Tornacula : pallidulus mi
Brutidius meus ad Marris fuit obvius alarci .
Quam timeo, vittus ne peenas exigat Ajax,
Ut male defenfusi curramus précipites, &
Dum jacet in ripa, ,calcemus Cæfaris hoftem.
Sed videant fervi, ne quis heget, & pavidum in jus
Cervice afiritta dominum trahat. hi fermones
Tunc de Sejano: fecreta hæc murmura vulgi.
Vifne fahitari ßcut Sejanus? habere - >
Tantumdem? atque liti fellas donare curnles?
¿Ilium exercitibus preponerei* tutor haben
Principis, Aagufta Capréarum in rupe fedenti«
Cum grege Chalcæo? vis certe pila, cohortes,
Egregios équités-, & caftra domeftica. quidni
Hæc cupîas? & qui noiaut occidere quemquami
Pofle volunt. fed qu* preclara, & profpera tanti,
Ut rebus fætis - par fit menfura malorum ?
Hujus^ qui trahitur pratextam fumere mavts ;
An Fidenarum , Gabiorumque eife poteftas ?
E t de menfura jus dicere? vafa minora
Frangere pannofus vacuis Ædiiis Ulubris?“
Ergo quid oprandum foret, ign-orafle fer er is.
Sejanum. nam qui nimios optabat honoresy
Et nimias pofcebat opes, nutnerofa parabat
Excelf* turris tabulata, unde altior effet
Cafus, & impulfæ præceps immane ruin*.
Quid Craflbs, quid Pompe jo s eventi , & ilium, ]
Ad fus qui domitos deduxit flagra Quirrres?
Summus nempe loeus nulla non arre petitus,
Magnaque numinibus vota exaudita maligni«.
Ad generum Cereris fine cæde & vulnero pauci
Defcendunt reges, & ficca'morte Tyranni.
Eloquium ac fâmam Demofthenis,- aut Ciceroni«
Incipit optare, & totis Quinquatribus optat,
Quifqui* adhuc uno partam colti affe Minervam ,
Quem fequitur euftos anguff* vernula capfæ. ■
Eloquio fed uterque periit orator. utrumque
Largus & exundans leto dédit ingenti fons.
Ingenio manus eft, & cèrvix cæfa; née umquans
Sanguine caufidrci- maduerunt roftra pufilli.
O forturcatam natam me Confule Romam-*
Antont gladios potuit contemnere, fi fie
Omr>ia dix Hier. ridenda! Poemata maio,
Quam te confpieu* divina Philippica fama?,
Volverts a prima quæ proxima . févüs & ilhutr
Exitus eripurr, quem mîrabantut Athen*
Torrentem, & pieni moderantem frena theatri.
Dis ille adverfis génitifs,. fetoque' finiftro ,-
Quem pater ardent is. mafFæ foligine tippus>
s A T Y R a X.
A carbone, & forcipibus, glactiofque parante
Incude, & luteo Vulcano, ad rhétora miftt
Uellprum exuvis, -truncis affixa tropafts.
Lorica, & fratta de callide buecula pendens
Et curtum temone jugum, viftsque triretnisr
Apluitre, & fummo triftis captivus in arcu
Humanis majora bonis creduntur : ad hoc fe
Romanus, Grajulque, ac Barbaras Induperator
xirexit : cauffas-di lenircinis, atque laboris
Inde habuit. tanto major fama: frtis eft, quam
A/irtutis . quii- emm virtutem ampleftirur infam.
L ramia ir tollasr patriam tamen obruit olirci
Gloria paucorum, & laudis, titulique cupido
Hasiurt faxts cineruro euftodibus; ad qu®
Diicutienda valent fterilis mala robora ficus:
Quandoquidem data funi ipfis quoque fitta fepalcitr-i
Expende Anmbalem: qupt libras in duce fummo
tnvenies ì lue eft, quem non capit Africa Mauro
lercuffa Oceano, Niloque admota tepentr.
Rurfus ad fEthiopum poputos, aliofque Elepbanto»
Additur imparus Hiipania : Pyrenaium
Tranfilit. oppofuit natura Alpeihque, nivemque;
Uiducit lcopuios, oc monteni rumpit aceto .
Jam tenet Italians : tamen ultra pergere rendit *
Actum, inquit, nibil eft, nift Porno milite portas
rrangimus> & media vexillum pono Suburra*.
O qualis facies, & quali digna tabella,
Cum Gatula ducem portarer beliua lufeum f
Exitus ergo quis. eft? o -gloria! Wncitur idem
Nempe , & in exilium praeeps fiigit, atque ibi i
Mirandufque cliens fedet ad pratoria re°is ■
Donec Bithyno libeat vigilare tyramroT "
Einem anima:, qu® res humanas mifeuit ofinr,
Non gladii, non faxa dabunt, nec tela, fed 'ille •
Cannarum vindex, & ranti fanguinis uitor
Annulus. i demens, & fävas curre per Alpes,
Ut pueris placeas, & declamatio fias.
Unus Pellaio juveni non fufficit orbis*.-
lEfluat infelix angufto limite mundi '
Ut Gyara claufus fcopulis , parvaque Seripho.
Cum tamen a figulis munitam intraverit urbem
Sarcopnago contentus erit. mors <fola faterur
Quantula fint hominum corpufcula. creditor olim
Velificatus Athos, & quidquid Gracia mèndax
Audet m btftom: eenftratam claffibus iifdern
buppofitumqne rotis folidum mare, credrmus alias
Uetecilfe armies, epotaque ftumrna Medo
Prandente, & madidis cantar qua Softratus alis.
ille tamen, qualis rediit, Salamine relifta ,
In Corum, atque Eurum (blitus'feyire'fiageHis
Barbarus, /Eolio numquam hoc in carcere palfos,
Iplum compedibus qui vinse rat Ennofigsutn >■
Mitius id fane, quod non- & ftigrhaté dfgninrc
Credtdit. huic quifquaiii véllèt fervire Deorunv?,
Sed qualis redìit ? nempe una nave cruentis
Fluttibus, a-e tarda per den-fa cadavera prora ».
Has toties op.tata exegit gloria posnas .
Da;fpatium-vit®, muliös- da Jupiter annoi': ’
Hoc retto vul-tu folum hoc & paltidus opta«.
Sed quattii continuis , & quantis longa fenettus
n-Jr3 M & tetrum ante omnra vultniB
Dimmilemque fui, deformem pro cute pellem,
Pendetitefque genas, & tales adfpree rugas,
Qaales umbriferos ubi pandìt'Tabraca faltus,
In vetula fcalpit jam naaterfimia bucca.
Plurima fuat juvenum diferimina. pulchrior iife
Hoc,
J U V E N A L I S S A T Y R A X.
Hoc, atque ille alio: multum hic robuftior ilio.
Una fenum facies, cum voce trementia membra,
j t jam lsve caput, madidique infantia nafi.
Frangendus mifeto gingiva panis inermi.
Ufque adeo gravis uxori, gnatifque, fibique,
Ut captatori moveat faftidia Coffo.
Ton eadem vini, atque cibi torpenre palato
Caudia: nam coitus jam longa oblivio: vel fi
jC o n e r is , jäcet exigitus cum ramice nervus-,
Igt, quam vis tota palpetur notte, jacebit.
■Anne .aliquid fperare poteft h*c inguinis *gri
■Canities? quid, quod merito fufpetta libido eft,
■Qu* Venerem aftettat fine viribiis. adfpice partis
■Nunc damnutn alterius. nam qu* cantante voluptas,
Kit licet eximius citharcedus, fitve Seleucus,
■Et quibus aurata mos eft folgere lacerna?
refert, magni fedeat qua parte theatri,
■Qui vix cornicines exaudier, atque tubarum
Koncentus? clamore opus eft, ut fentiat auris,
Wuem dicat veniffe puer, quot nunciet horas .
fraiterea minimus gelido jam corpore fanguis >
Febre calet fola; circumfilit agmine tatto
ftiorbqrum orane genus, quorum fi nomina quxras,
Kromtius expediam, quot amaverit Hippia mbeclios,
Ìluot Themifon *gros autumno occiderit uno;
fcuot Bafilus focios, quot circunafcripferit Hirrus
tupillos: quot jongà viros. é.xforbeat. uno
Inaura die, quot difciptìlos iaclinet Hamillus .
fercurram citius, quot villàs poffideat nuitc,
fcuo tondente gravis juveni mihi barba fonabat.
■Ile bunkero, hic lumbis, hic coxa debilis;: artibos
fferdidit ille oculos, & lufeis invidet. hujus
pallida labra cibum capiunt digiti« alienis . .
■pfe ad confpettum coen* diducere Fittum
iuetus, hiat tantum, ceu pulìus hirundinis , ad quem
Ore volat pieno mater jejuna . fed omni
l/Iembrorum damno major dementia ; qu* nec
Nomina fervorura, nec vukum agnofeit amici,
Cum quo preterita ceenavit notte, nec illoS,
fiQuos genuit, quos eduxit. nam codice f*vo
H-eredes vetat effe fuos, bona tota feruntur
Ad Phialeq: tantum artificis valet halitus oris,
l|Quod fteterat multis in carcere fornicis annis.
Vt vigeant fenfus animi , ducenda tarnen, fune
Kunera gnatorum, rogus adfpiciendus-amar*:
Konjugis, & fratris, plenxqueToioribuS' unn* Ì
Wsc data peena diu viyent.Ujus, ut renovata
Ifeinper clade domus multis in lutt-ibus, inquer
Perpetuo nioerore, Se n-igra vefte fenefeant .
| Ì ex Pylips, magna fi quidquam credi« H-omero-,
I Px^mplum vit* fuit a cornice- fecund* .
Relit nimicum, qui tot per fecola, mortem
llJiitulit, atque fuos jam dextra computar itanos,
Ruique novum toties muftum bibit. oro » parumper
|Attendas,, q^uantum de legibus ipfe queratur
Ratormn > & nimio de flamine, cum. videt acri«1 ,
■milochi barbam ardentem ; nam q-u*nit ab omnt
KUifquis adeft focia, cur h*c in tempora durety
gJuod làcinus dignum.tam longo. admiferit *vo?
R fc eadem. Peleus , raptura cum luget. Achillem
■p^quealius, cui fas. Ithaeum lugere natantem*.
KiicolumE'Eroja Priamus veniffet ad umbras
R araci, magnis, fole.nnibusv, Hettore fonus-
I I li r^antC 5 3C- rdìW[s ^r a t ru r a - cervi cibus,- inter
In Ì UrJ1 l^cr.knasy ut primos edere planttus
| aadra incipetet^ fcliTaque Pplyxena pallai
Si foret extinttus diverfo tempore, quo jam
CtEperat audaces Paris sdificare carinas .
Longa diès igitur quid contulit? omnia vidit
Everfa, & flammis Afiam ferroque cadentem,
Tunc miles tremulus polita tulit arma tiara,
Et ruit ante aram furami Jovis, ut vetulus bos,
Qui domini cultris tenue & miferabile collum
Praebet, .ab ingrato jam faftiditus aratro •
Exitus^ ille uteumque hominis ; fed torva canino
Latravit ritta, qu* poft hunc vixerat uxor.
Feftino ad noftros, & regem tranfeo Ponti,
Et Croefum , quem vox jufti facunda Solonis
Refpicere ad long* juffìt fpatia ultima v it* .
Exilium, & carcer Minturnarumque paludesj
Et mendicatus vitta Carthagine panis,
Hinc cauftas habuere. quid ilio cive tuliflet
Natura in terris, quid Roma beatius umquam,
Si circumdutto captivorum agmine, & omni
Be Ilo rum pompa, animam exhalaffet opimam,
Cum de Teutonico vellet defeendere curru?
; Provida Pompeio dederat Campania febres
Optandas : fed mult* urbes, & publica vota
yicerunt. igitur fortuna ipfius, & urbis
Servatum vitto caput abftulit. hoc cruciatu
ì Lentulus, hac posna caruit, ceciditque Cethegus
Integer, & jacuit Catilina cadavere toto.
For mani optat modico pueris, majore puellis
Murmure, cum Veneris fanum videt anxia matet
Ufque ad delicias votorum. cur tamen, inquit,
. Gorripias ? pulera gaudet Larona Diana.
Sed vetat optari faciem Lucretia, qualem
Ipfa habuit. cuperet Rutif* Virginia gibbum
; Accipere, atque iuam Rutti* dare, filius autem
Corporis egregi! miferos trepidolque parentes
Semper habet. rara eft adeo concordia form*,
Atque pydiciti*. fanttos licet horrida mores
1 radiderit domus, ac veteres imitata Sabinas:
Prete-rea caftuin ingemmi*, vulfumque modefto
Sanguine ferventem tribuat natura benigna
Larga manu ( quid enim puero conferre poteft plus
Cuttóde oc cura natura potentior omni ? )
Non liftt effe viros.- nam prodiga corrnptoris
lmprobitas ìpfos audet tentare parentes.
Tanta in rouneribus fiducia, nullus ephebum
Deto-nnem reva eaftravit in are e tyrannus *
Nec prarextatum rapuit Nero ioripedem.,’ ver
Strumolum, atque utero pariter, gtbboque tumentem 4
I munc, & juvems fpecie l*tare tui , quem.
Majora expettant diferimina. fiet adulter
Public us, & poenas metuet quafeumque maritus
Lxigit iratus : nec erit félicior aftro
Martis, ut in laqueos numquam incidàt. exigit auterrè
Interdmn i«e dolor pii«, quam- lex idla dòlori
: Con ce flit. - necat hic fèrro, fecat rlle cruentis
Verberibus, quofdam mcechos & mugilìs intrat«
Sed tuus Endymion dilett* fiet àduiter
Matron* , mox cum dederit Servilia nurarnos,
Fiet & illius quam non amat : e x u e t omnem
Corporis ornatum . quid enim ulla negaverit udis.
Inguinilxis^ five eft h*c Hippia, five Catulla?
Detenor totós habet illic femina mores.
Sed caffo quid forma nocet? quidprofuit
Hippolyto1 grave propofitum? quid BelferopHontÌ?
Erubuir nempe h*c, feu faffidita repolfa :
Nec Sthenobàa-minus quam Creila excanduit, &,fé:
CQncuflsre.vamb«, tnulier fieviifiina tunc eft ^