Ç L . C L A U D I A N I E, I D Y L L î A
Vidncemque ligat concreto fanguine dextram v
Damnofum pifcator onus pra»damque rebellem
Jadat, & amifia redit exarmatusavena.
N I L U S.
FElix, qui Pharias ptofcindit vomere terras.
Nubila non fperat tenebris condentia cadutili
Nec graviter fl.mtes pluviali frigore Coros
Invocat, aut arcum variata, luce rubentem.
Jfcgyptos fine nube ferax , imbrefque ferenos
Sola tenet, fecura poli;, non indiga venti :
Gaudet aquis, quas ipfa vehit, Niloque redundant:
Qui rapido tradu mediis elatus ab antris, sa
Flammiger« patiens zona; Cancrique calentis,
Fludibus ignotis noftrum procurrit in orberai.
Secreto de fonte cadens, qui femper inani
Qu«rendus. ratione latet ; nec contigit ulli
Hoc vidiife caput, fertur fine-.tefte.creatus, :1
Flumina prafundens alieni cojnfcja cadi.-. r
Inde vago lapfu Libyan^ djfperfiis b omnem
TEthiopum per mille rgit ni granita regna >
Et loca continua. Solis daraioètàu vapore
lrrorat, populifque falus fitientibus errat,
Per Meroen, Blernyafque feros, Katranique Syenen«.
Hunc bibit infrenis Garamas, domi torque fera runa
Girrh«us, qui vafta cofit Tub rupibus; antra,.
Qui ramos ebeni, ^qu^deptes vellip eburuo§ >•
Et gens compofiti^rcrinem..y aliata fagittis.
Nec vero fimile$ CAufa$ crelcetjtibus undis,
Aut tempos., meruit,, glacie non iti e foluta,
Nec circum%fo.,fcqpul,is,exuberat imbre.
Nam cum, trif% liyems* alias produxerit unda?,
Tunc Nilum retinent-i’ip-e. cum languida ceffant
Fluraiiaa, tunc >Nilus -mutato jure tumefcit.
Quippe quod ex ramni fluvio. fpoliaverit asftas,.*
Hoc Nlilo , natura refert, totumque per orbera
Col led« partes unum reuocantur in-anmera)*»
Quoque die Titana Canis flagrantior armat*
Et rapit hpmores madidos, venafque calore .
Compefcit, radiifque potentibus aeftuat axis j.
Nilo bruma vehir contraria .tempora, raunda. jè
Defedis folitum réferèns.eultoribus^sequar
Effluii /Egeo ffagnaptior ,r acrior alto
Ionio, fefeqiw. patenubus explìcat arvis.
Fluduat omms ager^. regiisrfon.uere,novale3.
Saspius.,. asfti.yo jaceat eùm {iqctesfpgQte , -
Cernir cum flabulis ^trmenta. natantia pailor*
*. * ■ *■ * * *
* ‘ * *
M A G N E S.
QUifquis follicita mundum ratione fecutus
p Semina rimatur retium , quo Luna laborat
De fedii, qua? caufa jubet- pallefcere fidem,
Unde rubefcentes ferali crine comets,.
Unde fluant venti, trepida quis vifcera terrai
Concutiat motus, quis fulgora ducat hiatus r.
Unde tonent nubes, quo* lumine floreat arcus :
Hsc mihi quaer^pti, fi quid deprendere veri
Mens valer, expediam. lapis eli: cognomine Magnes,
Decolor, obfcurus, vilis. non ille repexam
Cafariem Regumnec candida virginis ornat
Colla, nec infigni fplendet per cingula morfu:
Sed nova fi nigri videas rpiracula faxi,.
Tum pulcros iuperat ^ultus, & quidqqid Eois
Indus litoribus rubra fcrutatur in alga.
Nam ferro meruit vitam, ferrique rigore
Veicitur. hoc dulces epuias, hoc pabula novit.
Hinc proprias rénovât vires : hinc fufa per artus
Afpera fecretum fervant alimenta vigorem.
Hoc abfente perit. triftr morientia rorpent
Membra fame, venafque fitis confumit apertas •
Mivors, fanguinea qui cufpide verberat urbes,
Et Venus, humanas quæ laxat in otia curas,
Aurati delubra tenent communia templi.
Effigies non una Deis : fed ferrea Martis I Forma nitet, Venerem magnetica gemma figurât,
lllis connubium célébrât de more facerdos.
Ducit fiamma choros. fefta frondentia myrto
Li n ina cinguntur, rofeifque cubi lia furgunt
Floribus, & thalamum doralis purpura velat’.
Hic mirum conlurgit opus. Cyrherea maritum
Sponte rapit, cælique toros imitata priores
Pedora lafcivo flatu Mavortia nedir,
Et tantum fufpendit onus, galeæque Iacertoà
' implicat, & vivis torum complexibus ambit*-
ille laceffirus longo fpiraminis adu
Arcanis trahitur gemma de con juge nodis .
Pronuba fit natura Deis, fetrumque marita?
Aura tenax. fubitis fociantnr Numina furtis.
Quis calor infundit geminis alterna metallis
Foedera? qu<e duras jungit concordia mentes?
Flagrat anheia filex, & amicam faucia fentit
Materiam, placidofque chalybs cognofcit amores®
Si« Venus horrificum belli compefcere Regem r
Et vultu moliire folet, cum fanguine ptæceps
Æftuat, & ftridis mucronibus afperat rras.
Sola feris occurrit equis, folvitque tumorem
Pedoris, & blando præcordia temperar igni.
Pax animo tranquilla datur, pugnafque calentes
Deferir, & rutilas declinar in ofcula criftas .
Quæ tibi, fasve puer, non eft permifTa poteftas ?
Tu magnum fuperas fulmen , cæloque relido
Fludibus in mediis co^s mugire Tonantem ..
Jam gelidas rupes, vivoque carentia fenfu
Membra feris.. jam faxa tuis obnoxia. telis ,
Et lapides fuus ardor agit, ferrumque tenetur
lllecebris, rigido régnant In raarmore flamm»o.
A P O N U ST.
FOns, Antenore^ vitam qui porrigis urbr>
Fataque vicinis noxra pellis aquis,
Cum tua ve! mutis tribuant nrir»:ula vocem ,,
Cum. tibi Phoebeus carmina didet honos,
Et fit nulla manus, cujus non pollice dudæ
Teftensur memores profpera vota notae r
Nonne reus Mufis pariter Nymphifque tenebor,,
Si tacitus foli prætereare mihi ?
lndidum neque enm fas eft tacitumque relinquì
Hunc, qui tot populis pervolat ora , locum .
Alto colle, minor : planis eredior arvis,
Confpicuo eli vus molliter orbe tumet •
Ardentis foecundus aquæ, quacumque cavernas
Perforât, offenfo truditur igne , latex.
Spi rat put re folum, conclufaque fubter anhelo
Pumice limo fas perforar unda vias.
Humida flammarum regio. Vulcania terræ
Ubera^. fulfureæ fervida regna plagæ.
Quis fterilem non credat humum ? fumantia vernane
Pafcua: luxuriat gramine coda* filex.
E
C L. C L A U D I A N I E I D Y L L I A .
Et cum fic rigida cautes fervore liquefcant^
Conremtis audax ignibus hecba viret.
Pra;terea grandes effofio marmore fulci
Saucia longinquo limite faxafecant.
Herculei ( fie fama refert) monflratur aratri j
Semita, velcafus vomeris egit opusv sq •
In medio pelagi late flagranti&imago,
Csrulus immenfopuiditur ore lacus,
Ingenti fufus fpatio : fed major in altura
Intrat, & arcana; rupis inane fubit
Denfus nubefua, taduque immitis, & hauftiss
Sed vítreis idem lucidus ufque vadis.
Confuluit natura fibi, ne merla lateret,
Adrnifitque oculos, quo vetat ire calor.
Turbidus impulfu venti cum fpargitur aer^
Glaucaque fumifer* terga ferenataqu2B.
Tunc omnem liquidi vallem miraberefundi t.t
Tune veteres .hartas regia dona micant :
Quas inter nigrse tenebris obfcurus arenas
Difcolor abruptum flumen hiatus agir.
Apparent infra latebra;, quas gurges opacus
Implet, & aBftrufusducitinantra fmus^
Tuncmontisfecreta patent;qui filexusinarount .
Aquora pendenti margine lurama ligat.
Viva coronaros adftringir feena vapores, ¡c
Et levis ex ili,cortice terra natat
Calcanrumque oneri numquam ceflura virorum^
Suftentat trepidum fida ruina gedem.
Fada manu credas j fic feves circuir oras
Ambitus, & tenuis perpetuufque riget.
H«rent flagna lacu plenas ¿equantia ripas 'r¡
Priefcriptumq ue timent tfanfiiuifle modum-::
Quod fuperar, fluvius devexarupe volutus
Egerit, & campi dorfa recurva pétit i-
Devehit exceptum nativo fpina naeatu. 1
In patulàs plurabi. iabitur inde vias ¿üi
Nnllo cum ftrepitu madidiique infeda favillis- fa
Defpumat nrveum-fiftulacá’úa; falera i‘ ! *
Multifìdas diipergit opes , arteràque fecutus- '
Qua juflere manus * mobile to rq u e t ité r í ■
Et jundos rapidoponres fubtermeat xilu , ; -
Afflatofque vago temperat igne tholos*
Acrior interius rauci cum murmure faxi-
Spumeus elìfo pellitur amne vapor.
Hinc pingues repetunt fefilfudore lacunas :
Frigora aquis longa; blanda dedere morie
Salve Psonis largitor nobilis undx :
Dardanii falve gloria magna foli :
Publica morborum requfes, commune medenfura
Auxilium, praefens numen, inemta faius ^.
Seuruptis inferna ruunt incendia ripis,
Et noftro Phlegethon deviusorbe calet:
Sulfurisin venas gelidus feu decidit amnis,.
j Accenfufque fluit, quod manifeftat odor :
Sive pari flàmmas undarum lànce rependens
Arbiter in faedus mons elementa vocàt :
Ne cedant fuperata fibi ; fed legibus asquis
Alterius vires poffic Utrumquepati :
Quidquid erit caufe j quocumque emitteris ortu>r.
Non fine confilio correre certa fides.
Quis caium meriris adferibere talibus audet ?r
Quis negat audòres hxc ftatuiflè Deos ?
Ule pater rerum, qui féculadividiraftris,,.
Inter prima poli fe quoque facra dedit,
Et fragiiem noftri m.iferatus cOrporis ufurrii
Telluri medicas fundere jjuifit aquas,.
Paicarumque colos exoratura feveras *
Flumina-laxatis erhieuere jugis.
Felices, proprium qui te meruere, coloni T
Fas quibus eft Aponon juris habere fui.
Non illis terrena lues, corrupta nec Auftri
: 'Fiàmina, nec tevo Sirius igne nocet •
Sedquamvis Lachefis letali ftaminedamnet,
Inde fibi fati pròlperiora. petunt «
Quod fi forte malus membris exuberat hurnor,
Languida vel nimio vifcera felle virent,
Non verias-referant ^ nec v ubere vulnera fanant,
Pocula nec tri ft ii grami ne mifta bibunt.
AmiiTum lymphis reparan't impune vigorem ,
Pacaturque asgro luxuriante dolor.
D* p tif ^ftatrtèus, & éòfkm Jìatuh, qua funp
%. ' ¿pud Gatì'aayh .
A Dfpice fudanteS'venerando pendere fratres, y
Divino meri«>sfemperhonofecoli.
J urta quibii? rapid« oéftk.' réverèntia-flamm^,
Et mirata v^gas fèppulit diina faces
Complexi mauifius- fultos cervice parentes;,v
Atrollant vuitus vaccelerentqtie gradus .j
Grand«vi gemina fublimes prole feruntur
Et cara natos impUeue re mora.
Nonne vides t-favà ienex incendia monftret ?
Ut trepido gèni tri x in vocet ore Deos ?•
Erexit formido-comam ^ perque omhe metallum-
Fufus in attonito paliuit ore tremor i
In juvenamimemWis'driirinofiie cefnltur horror,. '
Atque oneri-metuens, ‘impavidufque fui.
Reject« vento ehtómydes vdextram exeritille
Conlentus l*va fufiinuiffe patrem.
Art illi duplices in nodum colligit ulnas-
Cautior in fexu debiiiore labor.
Hoc quoque prseter-iens'oculis ne forte relinquas.y
A rtifie&saoitifc * quod meruere manus; •
; Nam con fang u 1 neós eadem cum forma fburét,
Hie propior mat ri fit tamen j ille patrf.
Diffimiles<animOs folertiatemperat artis.
Alter in akertus’Éedditufbre parens.
Et nova germanis paribtìs difcrimina pr«bens r
Divifit vultus cum pietate feber ^
O bene natur« memores,. documenta fupern«
Juftiti», juvenumTumina, vota fenum :
: Qui fpretis opibus médios properaftis in ignes
N il prater fandam tollero camtiera .
riaud equidem immeritatanta virtute Eepreflas-
Enceìadi fauces ob tigni (Te reor.
Ipfe redundantemTrenavit Mulciber /Etnam,
L«deret exempli ne monumenta pii.
Senferunt eieménta fiderà.rpatet affuit «ther .
Terraque maternum fedula juvit onus.
Quod fi uotus amdr provexit m artra-Laconas,,
^neam Phrygiò raptus ab igne pater : 1
Si vetus Argolicos illuftrat gloria fratres ,
Qui fua materno colla dedere jugo ;
Cunnon A-nphinomo, cur non tibi, fortis Anapr«
/Eternuin Siculus tempia-dicavit honos ?
; Plura licet fumili« dederit Trinacria laudi,
Noverit hoc majus fegenuifTe nihil :
; Nec doleat damnìs, qu« devius intulit ardor :
Nec gemat exuftas igne furente domos-..
Non potuit pietas fUmma'ceflante probari..
Emtum eft ingenti clad#perennedecus •
f» I EP£^