¡ i t J U V E N A L I S S A T Y R A V L
Si ratio ed, & honefia; timent, pavidoque gelantur
Pe&ore, nec treraulis poffunt infiftere plantis :
Fortem animum pr«ftant rebus,, quas turpiter audent*.
Si jubeat conjux, durutn eft confcendere navim *.
Tunc ientina gravis, tunc fummus vertitur aer*
Qua» mcechum fequitur flomacho- valet * illa maritum
Convomit : h«c inter nautas & prandet, & errat
Per puppim , & duros gaudet trattare rudentes.
Qua tamen exarfit forma ? qua capta juventa eft
Hippia? quid, vidit propter quod ludia dict
Suftuiuit* nam Sergiolus jam radere guttur
Cceperat, & feóìo- requiem- fperare lacerto •
Prsterea milita in fàcie defòrmia; ficut
Attritus galea,, mediifque in naribus- ingens
Gibbus,. & acre malum femper ftillantis ocelli*.
Sed gladiator erat*. facit hoc. illos Hyacinthos*.
Hoc pueris, patrheque* hoc prstulit illa forori,.
Atquevi.ro *. ferrum eft v quod amant. hic Sergius idem
Accepta rude ccepiiTet Veiento videri*.
Quid privata domus,. quid- fecerit Hippia, curas?5
Refpice rivales Divorum ; Claudius. audi
Qu« tulerit:: dormire vi rum cu m> fenferat uxor,,
Aufa Palatino tegetem pr«fèrre- cubili,.
Sumere noéìurnos meretrix. Augufla cucullos*.
Linquebat comite ancilla non amplius una.*
Et ni gru m flavo crinem abfcondente galero*
Intravir calidum. veterl centone lupanar,.
Et cellam- vacuam,. atque fuam r tunc nuda papillfs;
Confluir auratis r titulum. mentita Lycife«,.
Oftenditque tuum r generofe Rritannice,. ventrem*.
Excepit blanda intrantes,. atque ara popofcit.*
Mox lenone fuas jam dimittente puellas,.
Triftis abit ; fèd quod pOtuit ^ijtamen. ultima, celiane
Claufir,. adhuc ardens-rigid« tentigine vulva *
Et lattata viris,, necdum. fatiata receiTTt t.
Obfc.urifque geni* turpis ,. fumoque l'ucern« *
Fceda lupanaris. tulit ad- pulvinar odorem *.
Hippomanes r carmenque loquar,. coélumque venenum ,.
Privignoque datum ?' fàciunr graviora eoa òhe
Imperio, fexus,, minimumque libidine peccant *.
Optima fed quare Cefennia tefte. marito V
Bis, quingenta dedit a tanti vocat ille. pudicam
Nec Venerisv pharetris macer eft ; aut- lampade ferver :
Inde faces araent,, veniunt a dòte fagitt« ».
Libertas. emitur : coram licer innuat r atque-
Refcribar,. vidua eft locuples, qua nupfit avaro».
CiiF defideriò Bibula Sertorius ardèt
Si verum excutias* facies r non uxor amatur ».
Tre* rugas fubeant* & fe curis arida laxetj:
Fiant obfcuri dentes* oculique minores
Collige farcipulàs,. dicet libertus-, & exi^
Jam gravis es nobis,. & faepe emungeris; ext
Ocyus, & propera *. ficco, venir altera, nafo •-
Interea caler,. & regnar,, pofcitque maritum;
Paftores,. & ovem Canufinam, ulmofque Falernas«-
Quantulum in hoc.^ pueros omnes,, ergaftula; tota
Quodque dòmi non eft , & habet vicinus, ematur
Menfe quidem. bruma,, cum. jam mercator. Iafon
Claufus, & armatis' obftar càia* candida- nautis,.
Grandia tolluntur cryftallina,. maxima^ rurfus
Myrrhina, deinde adàmas notiflimus,. & Berenices:
In digito fàflus preriofior*. hunc dedit olìm.
Barbarus incefta, dedi^ hunc Agrippa forori r
Obfervant ubi fefta mero pene fa^bata reges,.
Et vetus indu|get fenibus clementia porcis. i
Nullane de tantis gregibus tibi digna videtur? I
Sit formofa, decens r divesy foecunda, vetuftos 1
Porticibus diiponat avos,. intaflior omnr ;
Grinibus efi'ufis Dtllum dirimente Sabina :
RAR.A AVIS IN TERRIS, nig.roq.uefï,nillimi Cycn(J’
Q.U1S te rei usorera, cur confiant omnia Í malo
Malo Venu imam, quam te , Cornelia mater *
Gracchorum, fi cum rnaguis vittutibus adfers
Grande lupercilium, & numeras io dote triumphos
Tolle tuum precor Annibalem, vidumque Syphacem
In c a lt r t s& cum tota Carthagine migra.
Parce precor, Paan, & tu depone fagittas:
Nil puert faciunt, iplam configite tnarrem
Amphion clamat, fed Pæan contrahic arcum 1
Extulit ergo gregem. natorum , ipfumque' parentela
. Dum libi- nobilior Latona gente videtur 1
; Atque eadem fcrpfa Niobe foecundior alba.
Qua tanti gravitas ? qua forma-, ur fe tibí femper
■ Imputer ? hujus- enim- rari, fummique vol'uptas
Nulla boni, qnoties. animo- corrupta- fuperbo-
Più» a(oes quam.mellis ftabet , quis deditus autein
; Ufque adeo- eft, ut non illam--, quarrr laudibus effert
Horreat, inque diem feptenis oderir horis ?
i Quædam parva quidem fed-non tolerancia' maritis.
Nani quid rancidius, quam- quod- fe non putat ulla
Formofam,, nifi qua de Tufca Gracula faéla eft,
; De Sulmonenfi. mera Cecropis' omnia- Grace,
Cum.fit turpe magis noftris nefeire Latine,
: Hoc fermone pavent, hoc iram, gaudia, curas,
Hoc cunóla effimdunt animi fecretaVquid: ultra ?
Concumbunt Grace , dbnes tarnen ifta: puellis ,
I fune etiam-, quam iextus- & o ¿log,firn us annus
Puifat , adhuc Graced non efti hic: fermo- púdicas
In: vetula, quoties lafcívum intervenit illud,
Zccij- Kj, jjj K g modo- futo Ibdice reÜclis.
Uteris in-turba , quod: enim- non- excitar inguen
, Vox blanda , & nequam ? dígitos haber,ut tamen omnes
Subfidànr penna , dicas hac mollius A'emo,
. Quamquam & Carpophoro . facies tua computat annod
5>t tibí legitimis: paélam „ junflamque tabellis-
I Non. es amaturus ; dücendt nulla- videtur
; Cauda-, nec eíF,, quare coenam, dt muftaciar perdis,
Labente officio, crudis dònandà: nec: illud ,,
i Quo* prima-pro nofle. dátur, cum lince beata
’ ^ radiat Gerrnanicus auro*-
; Si tibi- firaplicitas uxoria-,, dèditus unii
; Eft animus : fumrnitte caput cervice parata'
Ferre j.ugum : nullam- inveniesquæ parcat amanti»
; Ardeat ìpfa. licerr tormentis gaudét amantis ,
Et ipoliis ► igitur longe minus* utilis illi;
! Uxor^quifquis- erit bonus ,, optandufque maritus»
[ NiL umquam invita dönabis con juge.: vendes
; Hac obftante- nihil : nihilVKazc fi'nolir,- emetur^
Hæc dabit affeéìu»: ilfe excludétur amicus
; Jam. fenior, cujus- BarBam tua jknua- vidit,
Teftandi cum^ fir lenonibus atque laniftis.
, Libertas, & juris- idem- contingar árense.,,
Non. unus tibi. rivalis- diflabitur hæres,
Pone erucem fervo : meruit quo- crimine fervus
Supplicium ? quis- teftis- adeft? quis dérulít? audi:
Nulla umquam de morte hominis cunélatio longa ^'
0 démens :, ita fervus homo eft i' nip fecerit, ello.
Hoc volo-, lie jubeo , fit pro- ratione. voluntas.
1 mpcrat ergo- viro-: fed- nrox Kac regna- relinquit,-
Pérmutatque domos. & flamea-conrerit: inde
Avoiat , & fpretr repetit vefligia léíli.
O matas paulo ante fores, pendentia linquit
’ Vil»
1, domus, & adhuc virides in limine ramos.
• rrefeit numérus ; fic liunt odio .manti, |
J c;nnue per aurumnos: titulo res digna lepulcri.
S n d a tibi falva concord,a locru :
llla docet Fpoliis nudi gaudere manti;.
? la docet miffis a corruptore tabellis , 3
¡Jn rude, «il fimplex .relcnbeie : decipit ìlla
^uftodes, aut are domar: tunc torpore lano
^dvoeat Archigenen, onerofaque pallia jatiat*
Abditus interea iatet, & iecretus .adulter,
liraoatienfque mora filet, .& prieputia ducit.
■cilieet .expeilas, ut .tradat mater honeftos ,
■Aut alios mores, ^uarn quos habet i utile porr®
■Filiolam turpi verul* producere tarpem .
Brulla fere caufa:efty in qua ¡non femina litem
B\^overit* accufat Manilia, fi rea non eft*
fcomponunt ipfae per fe , .fonnantque libellos,
Krincipium, .atque locos Celio <dicìare paratie*
fcudromidas Tyrias, & femineum ceroma
Euis nefeit ? vel quis non vidit vulnera pah r
IQuem cavat aifiduis fudibus, feutoque iaceilit,
|Atque omnes implet numcros ? digniflìma prorfus
plorali matrona tuba; nifi fi quid in ilio
freftore plus .agitat, versque paratur arenae *
iQuern préeftare poteft mulier galeata pudorem,
fcus fugit a fexu, vires amat ì haec tamen ipfa
feir nollet fieri: nam quantula noftra voluptas^
lQuale decus rerura, fi conjugis auòfio fiat,
palteus, .& manica, & crift«, crurifque fiuiftri
pimidium tegmen ; vel fi divaria movebit
ìPrielia, tu felix ocreas vendente puella.
|Hse funt, quae tenui fudant in cyclade, qaarum
JDelicias & panniculus bombyeinus urit*
■Afpice quo fremitu monftratos perferat iélus;
|Et quanto gale« curvetur pondere ; quania
ll-oplmbus fedeat; quam denio falcia libro ;
|Et ride, fcaphium pofitis cum fumitur arinis*
iDicite vos neples Lepidi, ccecive Metelli,
IGurgitis aut Fabii, quae ludia lumplerit umquam
iHos habitus? quando ad palum gémat uxor Afylii?
[Semper habet lites, alternaque jurgia ledus,
[in quo nupta jacet. minimum dormitur in ilio*
[Tunc gravis illa viro, lune orba tigride pejor,
Cum fimulat gemitus occulti conlcia fadi :
Aut odit pueros, aut fìtta pellice plorar
lUberibus lemper lacrimis, iemperque paratis
* In ftatione fua, atque expedantibus illam,
Quo jubeat manare modo : tu credis amorem,
Tu tibi tunc corruca places, fletumque labellis
Exorbes ; qua; fcripta, & quas ledure tabellas,
Si tibi zelotyp« retegantur lcrinia mcech« i
Sed jacet in f e r v i-complexibus, aut Equitis. die,
Die aliquem, fodes ,d ic , Quintiliane, oolorem.
Hsremus : die, ipfa. ohm convenerat, inquit*
Dt faceres tu quod yelles : necnon ego poflem
Indulgere mihi ; clames licer, & mare c«lo
Confundas, homo fum. nihil eft audacius illis
Deprenfis: iram, atque animos a crimine iumunt.
Dnde ha;c monftra tamen, vel quo de fonte requiris?
Irsfiabat caftas humilis fortuna Latinas
Quondam, nec vitiis contingi parva finebat
Teda labor, lomnique breves, & veliere Tufco
^exatiè, durxque manus, ac proximus urbi
Annibai, & ftanres Collina in turre mariti.
Wunc patimur long« pacis mala: fievior armis
d-ttxuria incubuit ; vidumque uicifdtur orbem,
Nullum crimen abeft, facinufque libidinis, ex quo
Paupertas. Romana perir. hinc fiuxit ad iftos
Et ¿ybaris <colles: hinc -& Rhodos <8t Miletos,
Atquecoronatum , &l jpetulans, madidumque Tarentum «
Prima peregrinos obic.cena pecunia mores
Intulit, & turpi fregerunt lecula luxu
Di viti« molles. quid .enim Venus ebria curat?
Inguini*, & capitis qu« fint diferimina , nefeir,
Grandia qu« mediis jam nodibus ofìrea morder,
Qum perfida mero fpumant -unguenta Falerno,
Cum bibitur .concha, -cum jam vertigine tedura
Ambulat, & geminis exurgit menfa lucernis*
1 none, & dubita -qua ibi beat aera fanna
Tullia, quid dicat not« Collacia Maura:,
Maura pudiciti« veterem cum pr«rerit aram*
Nodibus hic ponunt ledicas, miduriunt hie ;
Etfigiemque De« longis fiphunibus implent ;
inque vices equitant, ac Luna tefte moventur«
Inde domos abeunt . tu calcas, luce re ver fa ,
Conjugis urinam, magnos vifurus amicos*
Nota Bon« fecreta De«, cum tibia iumbos
Incitat; & .cornu pariter, vinoque feruntur
Attonit«, .crinemque rotant, ululantque Priapt
M«nades : .0 quantus tunc illis mentìbus ardor
Concubitus ! qu« vox fai tante libidine ! quantus
ille meri veteris per crura madentia torrens !
Lenonum ancillas polita Liufella corona
Provocat, .& tòllit .pendentis pr«mia cox«.*
Ipfa Medullin« fridum <criiTantis adorat.
Palmam inter dominas virtus naralibus «quat ♦
Ni! ibi per iudum fimulabitur, omnia fient
Ad verum , quibus incendi jam frigid us «vo
Laomedontiades, & Neftofis hernia polfit*
Tunc prurigo mor« impafiens ; tunc femina fimplex
Et pariter toro repetitur clamor ab antro.
Jam fas eft, admitte viros* jam dormit adulter?
Ilia jubet fumpto juvenem properare cuculio*
Si nihil eft ; fervis incurritur : abftuleris fpem
Servorum, venier condudus aquafius -: hic fi
Qu«ritur, Sc defunt homines ; mora n’ulla per Ipfam,.
Quo minus impofito clanem fubmittat afelio.
Atque urinam ritus vereres , & publica faltem
His intada malis agerentur facra : fed omties
Noverunt Mauri, atque Indi, qu« pfaltria penem
Majorem, quam fint duo C«faris Anticatones :
Illuc, tefticuli fibi confcius unde fiugit mus,
lntulerit ; ubi velari pidura jubetur,
Qu«cumqufe alrerius lexiis imitata figurarh eft.
Et quis tunc hominum contemptor numinis : aut quis
Sympuvium ridere Num«, nigrumque catinum,
Et Vaticano fragilès de monte patellas
Aufus erat? fed nunc ad quas non Clodius aras i
Audio quid veteres olim moneatis amici.
Pone feram, cohibe. fed quis cuftodiet ipfos
Cuflodes? cauta eft, & ab illis incipit uxor.
Jamque eadem fummis pariter, minimifque libido «
Nec melior pedibus filicem qu« conterit atrum ;
Quam qu« longorum vehitur cervice Syrorum •
Ut fpedet ludos, conducit Ogulnia veftem,
Conducit comites, fellam , cervical, arnicas,
Nutricem, Sa flavam, cui det mandata, puellam*
H«c tamen argenti fupereft quodeumque paterni
L«vibus athìetis, ac vafa noviffima donat *
Multis res angufta domi eft: fed nulla pudorem
Pauperratis habet; nec fe metitur ad illum,
Q.uem dedit h«c pofuitque modum • tamen utile quid fit,
S f a Profpi*