Regís ad exemplum. nec fic infleclere fenfus
Humanos edi&a valent, ut vita regentis.
Mobile mutatur femper cum principe vulgus.
His tamen efleÓlis, neu fadidire minores,
Neu pete prafcriptos horaini tranfcendere fines.
Inquinar egregios ad junóla iuperbia mores.
Non tibi tradidimus dóciles Íervire Sabaos,
Armenia: dominum non te prafecimus ora: ;
Non damus Aflyriam, tenuit quam femina gentem,
Romani, qui cunóla diu Ee xe re, regendi ;
Qui nec Tarquinii -fadus, nec jura tulere
Cæfaris. annales veterum delióla loquentur.
Hærebunt macula:, quis non per fécula damnet
Cafarea portenti domus? quem dira Netonis
Fuñera, quem rupes Caprearum terra latebit
Incedo poflefla fieni? viótura feretur
Gloria Xrajani; non .tam quod Tigride viólo,
Nodra tiiumphati fuerint provincia L'arthi,
Alta quod inveólus fraólis Capitolia Dacisj
Quam patria: quod mitis erat. ne define tales ,
Nate, fiequi, fi bella tonant, prius agmina duris
Exerce dudiis ;& favo prædrue Marti.
Non bruma: requies, ,non hibernacula fiegn.es
Enervent .torpore manus. ponenda fialubri
Cadra lp.co : prabenda vigil cudodia vallo.
Difce ubi deqfari cuneos, ubi cornua tendi
Æquius, aut .iterum fleóli : qua montibus apta,
Quae campis acies, quae fraudi accommoda vallis :
Quæ via diitìcilis. fidit fi moenibus hodis.,
Turn tibi plurali libretur machina pulfu.
Sixa rora. praceps aries procedaque portas
Tedudo feriat. ruat emerfura juventus
Edodi per operta foli, fi longa moretur
Obfidio ; rum vota cave fecura remittas*
I-nclufumve pûtes, multis damnofa fuere ^
Gaudia. difperfi pereunt., fomnove foluti..
Sæpius incautæ nocuit yiótoria turba.
Neu tibi regificis tentoria larga redundent
Deliciis, neve imbelles ac figna maniplos
Luxuries armata trahat : neù flantibus Auftris,
Neu pluviis cedas : new defènfura calorem
Aurea fummoveant Tapidos umbracula Soles..
Invertfis utere cihis: folabere pattes
Æquali fudore tuas. fi coliis iniquus.,
Primus ini- fiivam fi cadere provocai ufus*
Sumta ne pudeat querpura dravide bipenni.
Calcatur fi pigra palus, tuus ante profundum
Pratentet fonipes. fluvios tu protere curlu
Hærentes glacie, liquidos tu fcinde natatu .
Nunc eques in medias equitum te conféré turmas : |
Nunc pedes adidas pediti- tum promtius ibunt
Te fqcio : tum confpicuus, gratqfque feretur
Sub te tede labor . Dióturum plura parentela
Voce fubit : Équidem, faveant modo Numinacoeptis,
Hæc efleóla dabo : nec me fratrique, tibique
Diifimilem populi commiflaque regna videbunt.
Sed cur non potius, verbis quæ difleris, ufu
Experior? gélidas certe nunc tendis in Alpes .
Duc tecum comitem- figant fine modra tyrannum
Spicula, pallefcat noftro fine barbarus areu.
ltaliamne feram furiis prædonis acerbi
Subjeólam ? patiar Romam fervire clienti ?
Ufque adeone puer ? nec me poli uta potedas,
Nec pia cognati tanget vindiâa cruoris?
Per ilrages equitare Tibet - da protinus arma .
Cur annos obicis? pugna cur arguor impar?
< TEqtiafis mihi Pyrrhus erat, cum Pergama folus
Verteret ., & patri non degensraret Achilli «
Denique fi princeps cadris barere nequibo,
Vel miles veniam. Dehbat dulcia nati
. Olcula, miratufque refert ; Laudanda petidi :
Sed fedinus amor, veniet robudior astas.
Ne propera, nec dum decimas emenfus añilas
Aggrederis metuenda viris. vedigia magna:
índolis agnofco- fertur Pellaus Eoum
Qui domuit Porum, cum profpera fape Philipui
.Audirer, latos inter fleviíle fodales,
Nil fibi vincendum patris vir-tute relinqui.
; Hos video motus. fas fir promittere patri .
Tantus ecisb nodro nec debes Tegna favori.,
I Qua: tibi jam natura dedit. fic molltbus olim
Stridula fiu&urum pratis examina regem
Nafcentem venerautur apes, & publica mellis
* Jura petunt, traduntquedavos. ¡fie paícua parvus
Vindicat, & necdum firraatis cornibus audax
Jam regit armentum .vitulus- fed pralia diflfer
; ln juvenera, patienfque-meum cum fratre tuete
. Me bellante locum. vos impacatus Ataxes,
¿ Vos celer Euphrates timeat. fit Nilus ubique
Veder, & emiíTo quidquid Sol imbuit ortu.
Si pateant Alpes, habeat fi cauda fecundos
Judior .e.ventus., aderis » partefque receptas
Sufcipies,.animofa tuas ut Gallia leges
Audiat, & nodros «quus modereris Íberos.
Tunc ego fecurus-fati., l«etufque laborum'1
; Difcedam., vobis utrumque regentibus axem.
; Interea Mufis, animus.dum mollior, inda,
E t, quíe mox imitere, legas : nec definat umquara
Tecum ^Graja loqui, tecum Romana vetudas.
Antiquos evolve duces,. aduefce íuturs
Milicias • Latium retro te confer in a:vum .
i Libertas quasfita placet ? mitabere Brutum.
Perfidiam.damnas? Metii fatiabere paenis .
i Tride rigor nimias? Torquati defpue mores.
' Mors impenfa bonam ? Decios venerare ruentes.
: Vel folus quid fortis agat, re ponte foluto
! Oppofitus Cocles, Mucii te 'flamma docebit.
Quid mora perfringat, Fabius : quid rebus in arólis
Dux ge rat, odendat Gallorum ftrage Camillus .
Difcitur hinc nullos meritis obfidere cafus :
k\ p ro ro g a i áeternam .feri tas tibi Punica famam,
Regule : fucceífus fuperant adverfa Catonis.
Difcitur hinc quantum paupertas fobria polfit :
Pauper erat Curius, cum Reges vinceret armis .
Pauper Fabricius, Pyrrhi cura fperneret aurum.
Sordida Serranus, flexit Diólator aratra-
Ludrats liólore cafa:, fafcefque falignis
Podibus affixi. codeóla: Confule ruedes.,
Et fulcata ¿Üu trabeato, rura colono-
H¿ec genitor prscepta dabat. velut ille carinas
Longícvus reólor, variis quem fiepe procellis
■ Exploravit hiems., ponto j.im feffas & annis
¡ ^iquoreas alni nato commendar habenas ,
Et cafus artefque docet, quo dextra regatur
; Sidere, quo fluólus pofifint moderamine falli:
J Qua: nota nimborum ; qua: fraus infida fereni :
; Quid Sol occiduus prodat : quo faucia vento
1 Decolor iratos attorllat Cynthia vultus. ^
Adfpice nunc, quacumque micas, feu circuíus Afldr¡
Magne parens, gelidi feu t-e metuere Triones.*
Adfpice, completur votum. jam natus adequai
Te meritis, & , quod magis ed optabile, vincit,
I Subnt-
4
Subnixus Stilicone tu o : quem fratribus ipfe
Difcedens c ly p e um defenforemque d e d id i .
Pro nobis nihil ille pati, nullumque recufat
Difcrimen tentare fui: non dura viarum,
Non incerta maris. Lybis fqualentis arenas
Audebit fuperare pedes, madidaque cadente
Pleiade Gastulas intrabit navita Syrtes.
Hunc tamen in primis pòpulos levitate feroces,
Et Rhenum pacare jubes. volat ille citatis
Veótus equis, nullaque latus Pipante caterva,
Afpera nubiferas qua Rhetia porrigit Alpes ,
Pergit, & hodiles, tanta ed fiducia, ripas
Incomitatus adit. totum properare per amnem
Attonitos humili Reges cervice videres •
Ante ducetti noflrum flavam fparfere Sicambri
Csfariem, pavidoque orantes murmurc Franci
Procubuere folo. juratur Honorius abfens,
Imploratque tuum fupplex Alamania nomen.
Badarne venere truces. venit accola filv»
Bruólerus Hercynia:. latifque paludibus exit
Cimber, & ingentes Albin liquere Cherufci.
Accipit ille preces varias, tardeque rogatus
Annujt, & magno pacent prò munere donat.
Nobilitant veteres Germanica fcedera Drufos,
Marte fed ancipiti, fed multis cladibus empta.
Q°ÌS' viólum meminit fola formidine Rhenum ?
Quod longis alii bellis potuere mereri,
Hoc tibi dat Stiliconis iter. pofl otia Galli
Limitis, hortaris Graias fulcire ruinas.
lonium tegitur velis, ventique laborant
Tot curvare finus, fervaturafque Corinthum
Prnfequitur facili Neptunus. gurgite clafles. '
Et puer Idhmiaci jam pridem litoris exul
Secura repetit portus cum matre Pal*mon.
Plaudra cruore natant: metitur pelllta juventus.
Pars morbo, pars enfe perit. non ludra Lycsi,
Non Erymanrhea: jam copia fufficit Umbrie
lnnumeris exuda rogis, nudataque ferro
Sic flagraile fuas la:tantur Menala filvas.
Excutiat cineres Ephyre ; Spartanus & Areas
Tutior exangues pedibus proculcat acervosi
Feflaque penfatis refpiret Grecia pcenis.
Gens, qua non Scythicos diffufior ulla Triones
Incoluit, cui parvus Athos, angudaque Thrace,
Cum tranfiret, erat ; per re, virefque ruorum
grafia Ducum, lugetque fibi jam rara fuperdes,
E t , quorum turbie fpatium vix przbuit orbis,
Uno colle latent. fitiens, inclufaque vallo
Ereptas. qiisfivit aquas, quas hoftibus ante
Irnguas alio Stilico deflexerat arcu,
Mirantemque novas ignota per avia valles
Juuerat averfo fluvium migrare meatu.
Ohvia quid mirurn vinci, cum barbarus ultra
Jam cupiat fervire tibi ? tua Sarmata difcors
^acfamenta petit, proje^a pelleGelonus
wmitat : in Latios ritus tranfiflis Alani.
Ut fortes m Marte viros, animifque paratos
ic Juftos in pace legis, longumque tueris
T 5* • u * c r e ^ s n ®c fuccedentibus urges.
Judicibus notis regimur, fruimurque quietis,
iuirisque bonis; ceu bellatore Quirino,
eu placido ^moderante Nunaa. non imminet enfis,
uixas nobilium cóedes : non crimina vulgo
exuntur : patria mcedus non truditur exul :
mpia continui ceflant augmenta tributi:
a on mfelices tabula: .* non hafia refixas
Vendit opes.* avida feólor non voce citatur:
Nec tua privatis crefcunt aeraria damnis.
Munificus largì, fed non & prodigus, auri.
Perdurai non empta fides, nec peólora merce9
Alligat. ipfa fuo pro pignore cadra laborant.
Te miles nutritor amat. qua: denique Romas
Cura tibi? quam fixa manet reverentia patrum?
Firmatur fenium juris, prifcamque refumunt
Canitiem leges , emendanturque vetuda:,
Acceduntque novas. talem fenfere Solonem
Res Pandionia:. fic armipotens Lacedasmon
Defpexit muros rigido munita Lycurgo.
Quas fub te vel caufa gravis, vel judicis error
Negligitur? dubiis quis Iitibus addere finem
Juilior, & merfum latebris educere verum?
Qua: pietas, quantufque rigor, tranquillaque mag
Vis animi, nulloque levis terrore moveri;
Nec nova mirari faciiis ! quam doóla facultas
Ingenii, Iingusque modus ! refponfa verentur
Legati, gravibulque laret fub moribus ztas.
Quantus in ore parer radiati quam torva volupta
Frontis , & augnili majefias grata pudoris!
Jam patrias imples galeas : jam cornus avita
Tentatur vibranda tibi . promittitur ingens
Dextra rudimentis, Romanaque vota moratur.
Quis decor, incedis quoties clypeatus, & auro
Squameus, & rutilus cridis, & caflìde major!
Sic cum Threicia primum fudaret in haila,
Flumina laverunt puerum Rhodopeia Martern.
Qua: vires jaculis ! vel cum Gorrynia tendis
Spicula, quam felix arcus, certi que petitor
Vulneris, & iufliim menriri nefcius iólum !
Scis quo more Cydoa, qua dirigat arre fagittas
Armenius, refugo qua: fit fiducia Parrho.
Sic Amphionia: pulcher fudore palzflrz
Alcides pharetras, Dircasaque t«Ia folebat
Pra:tentare feris4 olim domitura Gigantas,
Et pacem latura polo.* fèmperque cruentus
Ibat, Se Aicmenx pradam referebat ovanti.
Ca:ruleus tali proflratus Apolline Python
Implicuit fraólis moritura volumina filvis.
Cum veólaris equo, fimulacraque Martia ludis,
Quis molles finuare fugas, quis tendere contum
Acrior, aur fubitos melior flexifle recurfus?
Non te Maffageta, non gens exercita campo
Theflala, non ipfi poterunt asquare bimembres.
Vix comités ala:, vix te fufpenia fequuntur
Agmina, ferventefque tument pofl terga dracones..
Utqüe tuis primum fònipes calcaribus arfit,
Ignefcupt patuls nares, non fentit arenas
Ungula , difeuflasque juba: fparguntur in armos.
Turbantur phalene . fpumofis morfibus aurum
Fumat. anhelantes exundant fanguine gemma.
Ipfe labor pulvifque decet, confufaque mptu
Cafaries. vedis radiato murice Solem
Combibit. ingeílo crifpatur purpura vento.
Si dominus legeretur equis , tua pofeeret ultro
Verbera Nereidum dabulis nutritus Arion,
Serviretque tuis contempto Cadore franis
Cyllarus , & flavum Xantus fpreviflet Aehillem*
Ipfe tibi fámulas praberet Pegafus alas,
Portaretque libens, melioraque pondera pafliis
Bellerophonteas indignaretur habenas .
ÌQuin etiam velox Aurora nuntius jtthon, Quf hinnitu dellas, rofeoque domatur
Lucifero, quoties equitem te cernit ab adris,
N n a In v id e t ,