47* C L. C L A U D I A N I D E M A L L I I T H E O D . CONS*
Continuo frontem limbo velata pudicam
Deferir Autumni portas, qua vergit in Auftrum
Signifer, & nottis reparant difpendia Chela;.
Pax avibus, quacumque volani ; rabiemque frementés
Depofuere fera;. lstatur terra reverfo
N uniine, quod prifci poft tempora perdidit auri •
3 Ila per occultum Ligurum fe mcenibus infert,
Et caftos levibus plantis ingreiTa Penates
Invenit «therios fignantem pulvere curfus;
Quos pia follicito deprendit pollice Memphis :
Qua; moveant momenta polum, quam certus in aftris
Error. quis tenebras Soli caufìfque meantem
Defettum indicat numerus. qua; linea Phueben
Damnet, & exclufo pallentem fratre relinquat«.
Ut procul adfpexit fulgentia virginis ora,
Cognovitque Deam : vultus veneratus amicos
Occurrit, fcriptzque noras confundit arena;.
Tunc fic Diva prior: Malli, (incera bonorum
Congeries, in quo veteris veftigia retti,
Et duttos video mores meliore metallo :
jam fatis indultum ftudiis; Muf^que tot annos
Eripuere mihi. pridem te jura repofcunt.
Aggredere, & noftro rurfum te redde labori«
Nec tibi fufficiat tranfmifta; gloria vita;.
Humanum curare genus qùis terminus umquam
Pra;fcripfit ? nullas recipit prudentia meras .
Adde, quod Hjec multis potuit contingere fedes.
Sed meritis tantum redeunt, attufque priores
Commendat repetitus honos, virtulque reducit,
Quos fortuna fègit. melius magnoque petendum
Credis, in abftrufa rerum ratione morari?
Scilicet ilia tui patriam praarepta Platonis
Erexere rnagis , quam qui reiponfa fecutus
Obruit Eoas claftes, urbemque carinis
Vexit, & arfuras Medo fubduxit A henas?
Spartanis potuit robur praeftare Lycurgus
Matribus, & fexum leges vicere fe verse :
Civibus & vetitis ignavo credere muro
Totius objecit nudam Lacedaemona bellis.
A t non Pythagorse monitus, annique filentes,
Famofum (ffibalii luxum preiTere Tarenti.
Quis vero infignem tanto fub prìncipe curam
Refpuat? aut quando meritis majora patebunt
Premia? quis demens adeo, qui jüngere fenfus
Cum Srilicone neget ? fimi lem qua: protulit setas
Confilio vel Marte virum ? nunc Brutus amaret
Vivere fub regno, tali fuccumberet aula
Fabricius. cuperent ipfi fervire Catones.
Nonne vides, ut noftra forar Clementia triftes
Obtundat gladios : fratrefque amplexa ferenos
Afturgat Pietas . frattis ut lugeat arisis
Perfidia, & laceris morientes crinibus hydri
Lambant invalido Furiarum vinda veneno ?
Exultat cum Pace Fides: jam fiderà cunttx
Liquimus, & placidas inter difcurrimus urbes«
Nobifcum, Theodore, redi. Subit ille loquentem
Talibus . Agreftemdudum me, Diva, reverti
Cogis ; & infettum longi rubigine ruris
Ad tua figna vocas? nam qu* mihi cura tot annos
Altera, quam duras fulcis mollire novales ?
NofTe foli vires, nemori qua; commoda rupes,
Quis felix olese trattus, qua; gleba faveret
Frugibus, aut quales tegeret vindemia colles ?
Terribiles rurfum lituos veteranus adibo,
Et defueta vetus tentabo ca?rula vettor ?'
Collettamque diu, & certis utcumque Iocatam
Scdibus, in dubium patiar deponere famam ?
’'Nec me, quid valeat natura fortior ufus,
Prseterit, aut quàntum negletta: defluat arti«
jDefidis auriga; non audit verbera currus :
Nec manus agnofcit, quem non exercuit, arcuiti*
Erte fèd injuftum fateor, quodcumque negatur
J uflitia*.. tu prima hominem filveftribus antris
Elicis, & fcedo detergis fa;cula vlttu.
Te propter colimus leges, animQÌque fera rum
Exuimus. nitidis quifquis té fenfibus haufit,
lrruet intrepidus fiammis : hiberna fecabit
JEquora: confertos hoftes fuperabit inermis«
Ille vel /Ethiopum pluviis folabitur «eftus:
Illum trans Séythiam vernus comitabitur aer.
Sic fatus tradente Dea fufcepit habenas,
Quatuor ingenti juris temone refufas.
Prima Padum, Tiberimque ligat, crebrifque micantem
Urbibus Itali a in : Libyas , Pcenofque fecunda
Temperai: Illyrico fe tertia porrigit orbi :
Ultima Sardiniam, Cyrnon, trifidamque retentat
Sicaniam, & quidquid Tyrrhena tundirur, unda,
Vel gemit Ionia, nec te tot limina rerum
Aut tantum turbavit onus fed ut altus Olympi
Vertex, qui fpatio ventos hiemefque relinquit,
Perpetuum nulla temeratus nube ferenum,
Celfior exfurgit pluviis, auditque ruentes
Sub pedibiis nimbos, & rauca tonitrua calcat :
Sic patiens animus per tanta negotia liber
Emergit, fimilifque fui; juftique tenorem
Flettere non odium cogit, non gratia fuader.
Nam fpretas quis opes, intattaque pettora lucro
Commemoret ? fuerint aliis hxc forre decora :
Nulla poreft laus effe tibi, quse crimina purget«
Servat inotfenfain divina moaeftia vocem .
Temperiem fervant oculi. nec lumina fervor
Afperat, aut rabidas futfundit fanguine venas«
Nullaque mutati tempeftas proditur oris.
Quin etiam fontes expulfa corrigis ira,
Et placidus defitta domas : nec dentibus umquam
inftrepis horrendum, fremitu nec verbera pofcis •
Qiii fruitur pcena, ferus-eft, legumque videtur
Vindittam prillare fibi: cum vifcera felle
Canduerinr, ardet fttmulis, ferturque nocsndi
Prodigus, ignarus cauiTae. Diis proximus ille eft,
Quem ratio, non ira movet: qui fatta rependens,
Confilio punire poteft. mucrone cruento
Se jattent alii, ftudeant feritate timeri,
Addittoque hominum cumulent seraria cenfu«
Lene fluit Nilus, fed cunttis amnibus exftat
Utilior, nullas confeifus murmurc vires.
Acrior ac rapidus tacitas pra;termeat ingens
Danubius ripas. eadem clementia fani
Gurgitis immenfum diducit in oftia Gangen •
Torrentes immane fremant, laififque minéntuc
Pontibus ; involvant fpumofo vortice filvas ;
Pax majora decet . peragit tranquilla poteftas
Quod violenta nequit; mandataque fortius urget
Imperiofa quies. idem prxdurus iniquas
AccepifTe preces: rurfus qua: digna petitu,
Largiri facilis : nec, qus comitatur honotes ,
Aufa tuam leviter tentare fuperbia mentem.
Frons privata manet. nec fe meruifle faretur, >
Qui crevifTe putat: rigidi fed piena pudoris
Elucet gravitas faftu jucunda mode fio.
Qua; non feditio, qua; non infania vulgt
Te vifo lenita cadatP qua: diflona ritu
Barbaries, medii quam non reverentia frangati
C L C L A U D I A N I DE M A L L I I T H E O D . C O N S . 477
Vel quis non fitiens fermonis mella politi
Peferat Orpheos blanda teftudine cantus ?
Qualem te legimus teneri primordia mundi
Scribentem, aut partes anima; per lìn g u la , talem
Cernimus, & fimiles agnofcit pagina mores.
Nec dilata tuis Augufto judice merces
Officiis. illumque h ab itum , quo jungitur aula;
C u ria , qui focio proceres cum principe n e ttit,
Quem quater ipfe gerii , perfetto detulit an n o :
pèpofuitque fuas te fucc'eaente curules.
Crefcite virtutes, faecundaque floreat xtas
Ingeniis. paruit campus, certufque merenti
Stat favor, ornatur propriis induftria donis.
Surgite fopits, quas obruit ambitus, artes •
Nil licet invidia, Stifico dum profpicit orbi,
Sidereufque gener. non hic violata curulis,
Turpia non Latios inceftant nomina faftos.
Fortibus hac concerta viris, folilque gerenda
Patribus, & Roma; numquam latura pudorem.
Nuntia votorum celeri jam fama volatu
Moverat Aonios audito Confule lucos .
Concinuit felix Helicon, rtuxirque Aganippe
Largior, & dotti rilerunt rioribus amnes.
Uranie redimita comas, qua fepe magiftra
Mallius ignifero» radio defcripferat axes,
Sic alias hortata Deas: Patimurne, forores,
Optato procul elle die? nec limina noftri
Confulis, & femper dilettas vifimus «des?
Notior eft Stilicone domus.« geftare curules,
Et fafces fubiifte libet. miracula plebi
Colligite, & claris nomen celebrate theatris •
Tu Jovis equorei fubmerfam rtuttibus aulam
Oratum volucres , Erato, jam perge quadrigas,
A quibus haud umquam palmam raprurus Arion«
Uluftret circum fonipes, quicumque fuperbo
Perftrepir hinnitu Betin, qui fplendida potat
Stagna Tagi, madidoque jubas afpergitur auro •
Calliope liquidas Alcidem pofce pal^ftras .
Cuntta Palcemoniis manus explorata coronis
Adiir, & Eleo pubes laudata Tonanti.
Tu juga Taygeti, frondofaque Menala, Clio,
I Trivi« fupplex. non afpernata rogantem
Amphitheatrali faveat Latonia pompa; •
Audaces legat ipfa viros , qui colla ferarum
Arte ligent, cerroque premant venabula nifu.
Prodigia, & cædis fitientem différât arcum.
Conveniant urfi, magna quos mole rudentes
Torva Lycaoniis Helice miretur ab aftris :
Perfoflìque ruant populo pallente leones,
Quales Mygdonio curru frænare Cybelle
Optet, & Herculei malint fregifle lacerri«
Obvia fulminei properent ad vulnera pardi
Semine permifto geniti, cum forte leænæ
Nobiliorem uterum viridis corrupit adulter;
Hi maculis patres referunt, & robore matres,
Quidquid monftriferis nutrit Getulia campis,
Alpina quidquid tegitur nive, Gallica quidquid
Silva ti met, jaceat. largo direfcat arena
Sanguine, coniumant totos fpettacula montes.
Nec molles egeant noftra dulcedine ludi.
Qui l«tis rifum falibus movifte facetus,
Qui nutu manibufque loquax ; cui tibia flatu,
Cui plettro pulfanda chelys ; qui pulpita focco
Perfonat, aut alte graditur majore cothurno :
Et qui magna levi detrudens murmura tattu
Innúmeras voces fegetis moderatus aenæ
intonet erranti digito, penitufque trabali
Vette laborantes in carmina concitet undas.
Vel qui more avium fefe jaculentur in auras.,
Corporaque ædificent celeri crefcentia nexu,
Quorum compofitam puer amentatus in arcem
Emicet, & , vinttus planta vel cruribus hærens,
Péndula librato figat veftigta faltu.
Mobile ponderibus defcendat pegma reduttis,
Inque chori fpeciem fpargentes ardua flammas
Scena rotet. varios effingat Mulciber orbes
Per tabulas impune vagus, pittæque citato
Ludant igne trabes, & non permifta morari
Fida per innocuas errent incendia turres.
Lafcivi fubito confligant «quore lembi,
Sragnaque remigibus fpument immifta canoris.
Confuí per populos, idemque graviffi nus auttor
Eloquii, duplici vita fubnixus in ævum
Procédât libris pariter faftifque legendus.
Accipiat patris exemplum, tribuatque nepoti
Filius, & coeptis ne défit fafcibus h^res.
Decurrat trabeata domus, tradatque fecures
Mutua poderi tas , fervatoque ordine fati
Mailia continuo numeretur Confule proles .
I N E U T R O P I U M
L I B E R p R I M U S.
Emiferos partus-, metuendaque pignora
matri.
Mcenibus in medii$ auditum notte lu-
porum
Murmur, attonito pecudes paftore
locutas,
Et lapidum diras hiemes, nimboque
minacem
Sanguineo rubuifte Jovem, puteofque cruore
Mutatos, vifasque polo concurrere Lunas,
Et geminos Soles mirari definat orbis.
Omnia cefterunt eunucho Confule monftra.
Heu c«eli terrsque pudor! trabeata per urbes
Oftentatur anus, titulumque effeminat anni.
Pandite Pontifices Cumanæ carmina vatis,
Fulmineos follers Etruria confulat ignes,
Immerfumque. nefas fibris exploret harufpex.
Qu«e nova portendunt Superi! Nilufne meatu
Devius, & noftri tentât jam transfuga mundi
Se rubro mifcere mari? ruprone Niphate
Rurfum Barbaricis Oriens vaftabitur armis ?
An morbi ventura lues ? an nulla colono
Refponfura feges? quæ tantas expiet iras
Vittima^ quo diras jugulo placabitnus aras?
Confule luftrandi fafces, ipfoque litandum
Prodigio : quodcumque parane hoc ornine fata
Éutró*