
*0* C L , C L A U D I A N I
D E V I » C O N S . H O N O R .
Exere -nunc doftos tanta: certamine landis
Roma choros, & quanta tu» facondia sollet
ingenus, no lì rum digno fottet ore patentem,
Dixit, & antiqua: mures egrefla Rivenni
fogna movet ; jamque ora Badi, pomifque reJinqait
r luinmeos, certts ubi legibus advena Nereus
Attuat, & pronas puppes nunc aitine Ìetamda,
Nunc redeunte, vebit.- oudataque lirara fluäa
lieient, Oceani lunaribus remuia darnnìs.
Latrar bine Fano recipit Fortuna vetufto,
Defpiciturque vagus prsrupta valle Metaurw
j 4 •ÌB.0ns patens vivo ìfe perforat arcu
Admtatitque via« fette per vifeeta rupis,
Exfuperans delubra Jovis,, faxoque min antes
Apenninigenis Callas paftoribus aras.
Quin & Clitumni faoras vittori bus undas,
Candida qu« Latiis prebent armerna triumpbis.
Vifere cura futa* nec te miracola fotìtis
Pretereaftt : .tacite .paffu quem li quis adiret,
Lentus erat.* fi vóce graduila majore ciraflet,
Commiftis fervebat aquis. cumque omnibus una
a natura vadis, fimiles ut corporis umbras
Oftendanr : h«c fola nevata .jattantia for rem
Humanos properant unitari domina mores.
Celfa debinc patukim profpettans Nanna campuin
Regali calcatur equo* *arique coloris
Non iprocul amnis abeft : urbi qui nominis auttor
ilice iub denfa filvis «rótems apacis
Inter utrumque juguin tocis anfrattibus a lb e t.
inde,^faiutato libatis Tibri.de lynrphis,
Excipiunt arc us , operofaque fornita vaftis
Moli bus, & quidquid tanta; premieri tur urbi*
Ac velar ofiìoiis trepidantibus ora pueiìs
Spe propiore tori mater follertior ornat
Adveniente preco, veflefque & cingala comit
Sape manu, viridique anguftat iafpide peihis,
foibilrmgitque comare gemmis, & colla monili
Circuit, & baccis onerat candentibus aures :
Sic oculis placitura tuis, infignior auflis
Collibus, oc nota major de Roma videndam
Obtulit. addebanr pulcrum uova meettia vulcutn,
Audito perfedla recens rumore Getarum.
Profecirque opifex decori timor, & , vice mira,
Quam pax ùneulerat, bello difcufla feneflas
Erexit fobitas turres, cinftofque coegit
Septem continuo montes juvenefoere muro.
Ipfe favens votis, folitoque decentior aer,
Quamvis afiìduo noftem doeda'verjt imbri,
Priccipis & Solls radiis de te ria removit
Nubila. namque ideo pluviis turbaverat omnes
Ante dies, lunamque rudem madefecerstt Auiler,
Ut tibi fervatum fcrrent convexa ferenum-.
Omne , Palatino quod pons a colie recedit
Milvius, & quantum iicuit confurgere tetftis,
Una replet turbe fàcies, undare videtes
Ima viris, altas effulgere m arri bus ad es.
Exultant juvenes aequsvi Pcinoipis annis:;
Temnunt priica fènes, & in 'hunc fibi profpera fìtti
Gratantur durate diem, moderataque laudani
Tempora, quod clemens aditu-, quod peéiore, folus
Romanos vettrit currum precedere Patres :
Cum tamen Eucherius, cui regius undique fanguis.,
Atque Augufla iforor, fratti preberet ovanti
Militis obfequium : fic ilium dura parentis
Infhtuit pietas in de vel pignora parci ;
Quique neget nato, procerum quod pneAet honorì.
Hac libi cura feautn, maturaque comprobar ctts r
Idque tntér vwttis fpecitm pràdentis & aule
Judicat, hunc civetti, dominos veniffe priores,
Oeerfpteuas rum flote penas , diademate erinem,
Membraqwe gemmare t rabee viridantia cinctu,
Et fortes humeros, St cettawra Cy*0
Inter Erythieas ffotgenria «olla fetaragdos
Mirari fine fine nurus : ignwraqae virgo ,
Cui fimplex catet ore pudor, per lìngula cerneos
• Nutncem wmfolMt afra», quid fixa draconum
Ora velini, ventis flaitent, an vera minentur
' Sibila, fufpenfom re prati feucifeus hoftem .
Ut chalybem indntOs equites, & intere latente»
■ Vidit comipedes, quanam de gente regabat
Ferrati veneri viri ? quae terra metallo
Nafcentes informar equos? nam Lemnius auilor
Addidit hinnitum ferro, fitmilacfaqae beffi
Viva dedìt ? gaudet ntetuens, & polli« raonllrat,
Quod piiiuratas gale* Junonia criftas
Ornet avis, vei quod ri-gidos vibrata per -armo«
Rubra lubauraro ctifpentur feriva dorio.
Tum tibi Tnagnorum mercein Fortuna laboraw
Perfolvit, Stilico ; curra cum veitas eodem
Urbe triumphantem generam flarente juveata
Confpiceres, -ilkimque die« f i* corde reférres
Quo tibi confo» dubris formidine rebus
Infantem genitor morrens commifit alentlmn.
Virtutes vari« frailas fendere receptos .■
Depofitum fervali; Fides : ‘Conltanria parvuni
Prafecifle orbi : Pietas foviffe propmquum .
Hic eli ille puer, qui nunc ad Roftra Quintes
Evocat, & folio fcltus genitoris eburno
!Geftarum Patribus -caute ex ordine rerrnn,
Eyentufque refert : vererumque exempla fecntus
Digerit imperia fob judice fora Senara.
Nil cumulat, verbifque nthil tìdacia celat.
Fucati fetmonis opem tnens confcia laudis
Abnuit. agnefeunt proceres, habit-uque Gabino
Pnncipis, -& ducibus -citcum-ilipata togatis
Jure paludate jam curia militar arda:.
Adfuit ipfa fois ales Vigoria tempKs
Romana; tutela toge.- qus divite pompa
Patricii reverenda fovet facruria ceeras j
Gaflrorumque eadem comres 'isdefeffa tuorom
Nunc tandem fruirai• janéfe, atque omne fo’turuTO
le Roma; leleque tibi promirtit m a:vom.
Hinc te jam patriis -Larlbus via nomine vero
Sacra refert • flagrai fludiis concordia vtflgi
Quam non illecebris difperfi coffigis auri *
Nec tibi venaites captant «eraria plaufos ’
Corruptura fidem. merit-is offertur inemtas
Pura mente fovor. nam muñere carior orniti
Obflrmgit fua qnemque faius. procal ambi ras « r e i.
Non qiuerat pretmm, vitam qui debet amori.
O quantum populo fecreti nruneris addrt
Imperii ptEfens genios, quantunque rependit
Majeftas alterna vicem, cum regia Circi
Convexuna gradibus venerator purpura vnlsus
Afletifufque cava fuMaras iu attera vallis
Plebis adorata reboat fragor, unaque totis
Intonar Augnftum feptents aroibus Echo .
Nec folis hic cnrfus equis : aflueta quadrigis
Cingunt arya trates, fobitaque adfpetìus arena
Dinundil Lrbycos aliena valle crúores.
H*c & bellige¡ros exercuit area lufas.
Armatos.hic fepe choros, cmaqiie vagandi
Textas
< C L C L A U D I A N I DE V i . CONSfr HO-NOR. 0 ?
Textas lege fugas, inconfufofque recuirfus r
Et pulcras errorum acies, jucundaque Martis
Ceruimus : infonuit cum verhere figna magifter,
Muratofque edunt pariter tot pettora raotus,
In latus allifis clypeis, aut rurfus in altum
Vibratis. grave panna fonat mucronis acuti
Murmure, & umbomimi pulfu modulante refulrans,
Ferreus alterno concentus clauditur enfe.
Una omnis fubmiifi phalanx,, tanreque falutant
T e , princeps, galea;, partitis inde catervis
In varios dotto difeurritur ordine gyros,
Quos nequè femiferi Gortynia tetta juvencí r
Flumina nec crebro vincant Masandtia flexu.
Difcreto revoluta gradu torquentur in orbes
Agmina, perpetuiique immoto cardine clauftris
Janus bella premens, ìxtx fub imagine pugme,
Armorum innocuos paci largitur honores.
Jamque novum faftis aperit felicibus annum
Ore coronatus gemino. jam Tibris in uno
Et Bruti cernfc trábeos, & feeptra Quirinl •
Confule tetatur poft plurima fécula vifo
Pallanteus apex, agnofeunt Roftra curules
Auditas quondam proavis, defuetaque cingit
Regius auratis fora fafeibus Ulpia littor :
Et (extas Getica prevelans fronde fecures
Colla triumphati proculcat Honorius I ft ri •
Exeat in populos cunttis illuftrior annus,
Natns fonte fuo : quem noi* aliena per arv-a
Induit hofpes bonos: cujus cunabula fovit
Curia : quem primi tandem videre Quirites :
Quem domitis aufpex peperit Vittoria bellis .
Hunc & privati titulis famulantibus anni,
Et quos armipotens genitor, retroqué priores
Diverfis geflere locis, ceu numen, adorent.
Hunc & quinqué tui, vel quos habiturus in Urbe
Poft alios , Augufte, colant: licet unus ín omnes
Confuí ea<s, magno fextus tamen ifte fuperbit
Nomine, preteritis melior, venientibus auttor.
Laus Seren« Regin« Uxoris Stiliconis.
Ic mihi, Calliope , cur tanto tempore
differs
Pierio meriram ferto redimire Serenam ?
Vile putas donum, folitam confurgere
gemmis,
Et rubro radiare mari, fi floribus
ornes
Regina Regina comam? fi floribus illìs,
Quos neque frigoribus Boreas , nec Sirius urit
/Eftibus, «terno fed veris honore rubentes
Fons Aganippea Permeflìus educai unda :
Unde pi« pafeuntur apes , & prata legentes
Tranfmirtunt feclis Heliconia mella futuris.
Dignius an vates alios exercuit unum
Femine« virtutis opus? conforte redemptó
Cafta maritali fucceftit Theflala fato,
lnque fuos migrare virum non abnuit annos.
Hoc Graji memorane. Latiis. movet ora Camoenia
Prefcia fatorum Tanaquil, redienfque per undas
Clodia Tibrinas, & eodem flumine ducens
Claudia virgineo cunttanrem crine Cybellen.
Anne' aliud toto molitur carminis attu
M«onii mens alta fenis ? quod ftagna Charybdis
Armarit, quod Scyila canes , quod poeula Circe :
Antiphat« vitata femes, furdoque carina
Remige Sircnum cantus tranfvetta tenaces ;
Lumi ne fraudatus Cyclops , contemta Calypfo :
Penslop« decus atque viri, cui tanta paratur
Scena pudicitis : terre pelagique labores,
Et totidem f«vi bellis, quot flutti bus, anni,
Conjugii docuere fidem. fit Claudia felix
Tefte Dea, caftofque probet fub Numine mores,
Abfolvens puppifque moras crimenque pudoris .*
Penelope trahat arte procos , fallatque furentes
Stamina notturn« relegens folertia tei« ;
Non tamen audebunt titulis certare Serena •
Quod fi nobilitas cunttis exordia pandit
Laudibus, atque omnes redeunt in femina cauifa,
Quis venerabilior fanguis ? qu« major origo,
Quam regalis, erit ? non hoc privata dedere
Limina , nec tantum poterat contingete Numen
A>tftts Lari bus. patnjo te Principe celfam
Bellipoteus illuftrat avus : qui Ugna Britanno
Intuita Oceano, G«rulaque reppulit arma*
Claram Scipiadum taceat Cornelia gentem,
Seque minus jattet Libycis dotata troparis.
Cardine tu gemino lauros pretendis avitas,
Inde Caledoniis, Auftralibus inde parentum
Cingeris exuviis. needum moderamina mundi
Sumferat illa dómus, cum te Lucina beatis
Adderet aftrorum radiis. o maxima rerum
Gloria ! poft genitam didieit regnare Serenam .
Quid dignum memorare tuis, Hifpania, terris
Vox humana valer ? primo levat «quore Solem
India: tu feiTos exatta luce jugales
Proluis, inque tuo refpirant fiderà fluttu.
Dives equis, frugutn facilis, pretiofa metalli?,
Principibus fcecunda piis. tibi fecula debent
Trajanum: feries his fontibus JEtia fluxit.
Hinc fenior pater; hinc juvenum diademata fratrum.
Namque ali« gentes, quas fadere Roma recepit,
Aut armis domuit, varios aprantur in ufus
Imperii: Phari« fegetes, & Punica meifis,
Caftrorum devota cibo : dat Gallia robur
Militis: Illyricis fudant equitatibus al«.
Sola novum Latiis vettigal Iberia rebus
Contulit Auguftos. fruges, «raria, miles
Undique conveniunt, totoque ex orbe leguntur:
H«c generat, qui cuntta regant, nec laude virorqta
Cenferi contenta fuit, nifi matribus «que
Vincerei, & , pemino certatim fplendida fexu,
Flaccillam Manamque daret puicramque Serenam •
Te nafcente fèrunt per pinguia culta tumentepi-
.Divitiis undafle Tagum . Gallscia rifit
Floribus, & rofeis formofus Duria ripis
Veliera purpureo paflim mutaVit ovili*
Cantaber Oceanus vicino littore gemmas
Expuit : effoflìs necpallidus Affur oberrat
Montibus. oblatum iacris natalibus aurum
Vulgo vena vomit. Pyren«ifque fub antri?
Ignea flumine« légere Ceraunia nymph«.
Qu«que relabentes undas «ftumque fecut«
In refliios venere palam Nereides amnes :
S f f 2 Co««