Vitiferi facro generatus. vertice montis ,
Et Lyris nutritus aquis , qui. fonte quieto-
Diffìmulat curfum, ac nullo mutabilis imbri
Perftringit tacita* gemmanti gurgite ripas.
Exoritur rabies csdum, ac vix tela furori
Suftìciunt, teritur junéiis umbonibus limbo,
Pefque pedem premit, & nurantes callide crifta:
Hoitilem tremulo pulfant eonamine frontem.
Tergemini primam ante aciem fera praelia - fratres
Mifcebant, quos Ledalo Sidonia Barce
Xanthippo felix uteri inter bella crearat:
Res Graja:, du&orque parens, ac nobile Amycla:
Nomen, & inje&us Spartanis colla catenis
Regulus, inflabant veteri prxcordia fama :
Marte probare genus, fa&ifque Lacona parentem
Ardebant, gelidofque dehinc invifere montes
Taygeta , & tandem bellis innare fubafìis
Eurotam patrium, ritufque videre Lycurgi.
Sed Spartam penetrare Deus, fratrefque negabant
Aufonii, tot idem numero, quos miferat altis
Egeria: genitos immitis Arida lucis,.
iEtatis menti fque pares : at non dabat ultra
Clotho dura lacus aramque v-idere Diana:.
Namque ut in adverfos impadi turbine pugnas
Eumachus, & Clytias, & la:tus nomine, patris
Xanthippua, junxere gradus : ceu beHa leones
Inter le furibonda movent, & murmure anhelo
Squalen^es campos & longia mapalia compiente
Omnis in occultas rupes atque avia peraix
Maurus faxa fugit, conjuxque Libyffa profufo
Vagitum cohibens Jfufpendit ab-ubere natos.
3 Hi aira fremunt, perfradaque in ore cruento
Offa fonanr, pugnantque feris fub denti bus artus :
Haud fecus Egeria: pubes, bine Virbius acer,
Hinc Capys adfiliunt, paribufque Albanus in armis.
Subfidèns paulum perfoffa proruit alvo
Albanum Clytias. aft illi cunda repente
Implerunt clypeum miferando vifeera lapfu.
Eumachus inde Capyn; fed tota mole tenebat
Ceu fixum membri* tegmen, tamen improbus enfi*
Adnexam parmas decidit vulnere laavam ,
Inque fuo preffa eft non reddens tegmina nifu
Intelix manus, atque hasfit labentibus armis.
Ultima reffabat fufis jam palma duobus
Virbius. huic trepidos fimulanti ducere greflus
Xanthippus gladio, rigida cadit Eumachus h&fta:
E t tandem aequara: geminato funere pugna:,.
Inde alterna viris tranfegit pe&ora mucro,
Inque vicem erepta pofuerunt praffia vita •
Eelices Ieri, pietas quos addidit umbris :
Optabunt fimiles venientia iecula fratres,
Extremumque decus memori celebrabitur a:vo:
Si modo ferre diem, miferofque videre nepotes
Carmina noftra valent, nec famam-' invidit Apollo .
A t conful toto palantes sequore turmas
Voce tenet, dum voce viget, Quo figna referti*?
Quis vos heu vobis pavor abftulit? horrida primi
Si fors vifa loci, pugna:que laceffere frantemi,
Poi! me Hate viri, & pulfa formidine tantum
Adfpieite has dextras. capti genuere parentes
Quos fugitis : qua: fpes viéiis? Alpefne peteraus ?
Ipfam turrigerO' portanteni vertice muros
Credite fubmiffas Romam nune tendere palma*.
Natorum paffim raptuscardemque parentum r
Veftalefque focos cxftingui iànguine cerno .
Hoc arcete nefas.. poffquam inter taiia crebro
Clamore obture, eraffoque a- pul vere fauces,
Hinc lava frano* , hinc dextra corripit arma,
Et latum objeftat peftus, ftriélnmque minatur
Nunc fifeW nunc trepidi*, ni reftent cornimi*, enfem
Quas actes alto genitor dum fpeftat olympo,
Confulis egregii movere pericula «aentem ,
Gradivum vocat, & patrio fic ore prefàtur :
Magnanimi me, nate, viri, ni bella capeifis,
Haud dubie extremus terret labor; eripe paga©
Ardentem, objitumque fui dulcedine cadum,
Siile ducem Libya • nam plus petit improbus uno
Confulis exitio, tota quam ftrage cadentum •
Praterea cernís, teñeras qui prolia dextra
Jam credit puer,. atque anuos tranfeendere fàdis
Molitur, longumque putat pubefeere belio.
Te duce primitias pugnas, te magna magiftro
Audeat, & primum hoc vincat fervafle parentem.
Hac rerum Sator. at Mavors in pralia currus
Odryfia tellure vqcat, tum fulminis atri
Spargentem flammas clypeum ,. galeamque deorum
Haud illi faci lem, naultoque labore Cyclopum
Sudatum thoraca capit,. quaflatque per auras
Titanum bello fatiatam fanguinis haflam,
Arque implet curru campos : exercitus una
Irarum, Eumenidefqae fiinul, letique cruenti-
Innúmera facies, frantfque operata tegendis
Quadrijugos atro ftimulat Bellona flagello.
Fertur ab immenfo tempeftas horrida calo-,
Nigrantefque globos , & túrbida nubila torqnens
Involvit térras : quatitur Saturnia fedes
Ingreflit tfemefaña dei, ripafque relinquit
Audito curru, fontique retabitur amnis.
Duñorem Aufonium telis Garamantica pubes
Ginxerat, & Tyrio regi nava dona parabat,
Armorum fpolium, & rorantia confulis ora.
Stabat fortuna non cedete certus, & acri
Mole retorquebat crudefcens esdibus bailas.
Jamque fuo, yamque hoflilt perfufa cruore.
Membra madent, cecidere juba, gyroque per orbem
Aritato, Garamas jaculis propioribus inflat,
Et. iibrat íssva conjeélum cufpide ferrum •
Hic puer ut patrio defixum corpore telum
Confpexit,. maduere gena, fubitoque trementem
Cornpuit pallor, gemitumque: ad lidera rupit.
Bis conatus erat pracurrere fata parentis
Conver& in fernet dextra ; bis tranílulít iras
In Pcenos Mavors.- fertur per tela, per hoftes
Intrépidas puer, & Gradivum paíTíbus aquat.
Continuo ceíTere globi, latufque repente
Apparet campo limes : metit agmina teflius
Calefti clypeo, & fternit fuper arma jacemum
Corpora, & auítorem teli, multafque paternos
Ante oculos animas, optata piacula, maflat.
Tune rapta propere duris e* offibus hada
Innixum cervice ferens humeroque parentem
Emicat : attonita tanta ad fpecfacula turnia
Tela tenent, cedltque loco Libys afper, Se omnis
Late cedtt Iber, pietafque infignis, & atas
Belligero fècic miranda filentia campis.
X a?1. et curru Mavors, Carthagrnis arces
Exfcindes, inquit, Tyriofque ad fenderà coges,
Nulla tamen longo tanta exorietnr in avo
Lux tibí, ca ite puet, mafle, o mafle indole facra,
Vera Jovis: proles, & adhuc majora fuperfunt.
Sed nequeunt meliora dari : Tum nubila Mavors
ifctheraque, emenfo tenas jam fole, capeífit,
Et feflas acies cadrò elaufere te n e b ra .
®ndebat n oàem devexo Cynthia curri!
^ternis adflata rotis, & ab asquore Eoo
sj-nebant rofeæ media inter carrela fiamma.
At conful triftis campos, Poenifque fecundam
planitiem metuens, Trebiam collefque petebat.
Jamque dies rapti curfu, varloque labore,
Et medio abruptus fluitabat ili arane folutis
pons vinclis, qui Dardanium tranfvexerat agmen,
Etidani rapidas aderat cuna Pcenus ad undas.
Okmque vada, & molles aditus, per devia flexo
(jfrcuitu petit , & dagni languentia quaerit,
Interdum rapta vicinis faltibus alno
Fioniineam texit qua tranfvehat agmina claffem ;
Ecce aderat, Trebiasque fimul vicina tenebat
Trinacrio accitus per cærula longa Peioro
Gracchorum proies conful : gens in d y ta magno
Atque aminola v iro , multufque in imagine d a r ò
Pièfulgebat avus titu lis , beilique, domique.
Nec Poeni pofitis trans amnem in gramine cadris
Deeranr. namque animos dimulabant profpera rerum,
Inirepitanfque fuper duftor : Quis tertius urbi
Jatp fupered conlul? qnænam altera redat in atmis
Siiàuia? enomnes Latiæ, Daunique nepotum
Cqnvenere manus : feriant nunc mederà mecum
DKlores Italum, ac leges Se pada repofeant.
A i tu donata tela inter Martia luce
Iufelix animæ, fic fic vivafque, tuoque
Des iteram hanc laudem nato, nec fine fiib xvi
Qppetere in bello detur, cum fota vocabunr.
P*nantem cecidiffe meum ed. Hæc perfonat ardens.
Inïe levi jaculo, MafTyiumque impiger alis
Cflra fub ipfa darò irritât, & elicit hodem,.
Nec Latius vallo miles debere falutem
Fas putat, aut daufas pulfari cufpide portas.
Efimpunt, cundifque prior volat aggere aperto
Dégener haud Gracchus conful : quatit aura cornantes
Caflìdis auricomæ cridas, humeroque refulget
Sanguinei patrium faguli decus : agmina magno
Refpeélans clamore vocat, quaque obvia denfos
Aifiat turba globos, rumpens iter, æquore fertur,
Ui torrens oelfi præceps e vertice Pindi
Ctim fonitu ruit in campos, magnoque fragore
AVulfum montis volvif Ltus; obvia paffim
Aftnenta, immanefque fera, filvtsque trahuntur,
Spumea faxofis clamai convallibus unda,
N|n mihi Mæoniæ redeat fi gloria lingule,
Cmtenafque pater det Phcebus rompere voces,
Tot cædes proferre queam, quot dextera magni
Confulis, aut contra Tyriae furor edidit ira.
«irranum dudor Libyae, duflorque Phalantum
Aifonius gnaros belli, veterdque laborum,
Aler in alterius fuderunt cominus ore.
Monte procellolb Mnrranum miferat Anxur,
Tlitonis niveo te facra, Phalante, profundo.
Ut primum infigni fulfit velamine conful,
Qlainquam orbus partem vifus, unoque Cupentus
Lamine fufficiens bellis, citat improbus hadara,
LI,lumina: figit tremebundam margine pannile.
LAt conful, namque iracoquit, Pone improbe quidquid
Sf a,1 tn ore fero, & troncata fronte reiucet.
pi ^ tntorquens diredo turbine robur,
S "tfum tota tranfmittit cufpide lumen.
ec levtor dextra generatus Amilcare fævit.
ic cadit infelix niveis Varenus in armis »
“ «vanas Varenus, arat cui divitis uber
’ Campi Fulginia, & patulis Clitumnas in arvis
Candentes gelido perfundit flumine tauros,
Sed trides Superi, atque ingrata maxima cura
Vidima Tarperò frudra nutrita Tonami.
Indat Iber levis, & levior difctirrere Maurns,
Hinc pila, Line Libyce certant fubtexere cornus
Denfa nube polutn, quantumque interjacet equi
Ad ripas campi, tantum vibranti* condunt
Tela, nec ardatis locus ed in morte cadendi .
Allius Argyripa, Daunique profedus ab arvis ,
Venator rudibus jaculis, ■& lapyge campum
Perfultabat equo, mediofque invedus in hodes,
Appula non vana rorquebat fpicula dextra.
Hutc horret thorax Samnitis pelllbus uffa:,
Et galea atmofi valiatur dentibus apri.
V?erum ubi turbantem, folo ceu ludra pererret
In nemore, aut agitet Gargano terga ferarutn ,
Hinc Mago, hinc fievus pariter videre Maharbal,
Ut fubigente fame diverfis rupibns urli,
Invadunt trepidum gemina inter prslia tanrum,
Nec partem proda: patitur furor: haud fecus acer
Hinc atque hinc jacuio devolvitur Allius ad o .
It dridens per utrumque latus Maurufia taxus,
Obvia tum medio fonuerunr fpicula corde ,
Incertumque fuit letum, cui cederer bada:.
Et jam difperfis Romana per agmina fignis
Palantes agit ad ripas (miferabile) Poenus
Impeliens trepidos, flnvioque immergere certat.
Tum Trebia infaudo nova prolia gurgite feffis
Inchoat, & precibus Junonis fufeitat undas.
Haurit fubfidens fugientum corpora tellus,
Infìdaque foli fruflrata voragine forber :
Nec Riti leatoque datur convellere limo
Merfa pedum penitus vedigia: labe tenaci
Ba:rent devindi greffas, refolutaque ripa
Implicat, aut caca prodernit fraude paludis.
Jamque afius fuper atque alius per lubrica furgens,
Dum libi qujfque viam per inextricabiie littus
Proripit, & putrì Judatur cefpite, lapfi
Occumbunt, fefeque fua preflere ruina.
IUe celer nandi, jamjamque apprendere tuta
Dum parat, & celfo connixus corpore prenfat
Gramina 111 in ma manu, liquidifque emergit abr nndis,
Contorta ripa pendens adfigitur hada .
Hic hodem orbatus telo compleditur ulnis,
Ludantemque vado permixta morte coercet.
Mille fimul Ieri facies, Ligus occidit arvis :
Sed projeda viri lymphis fluvialibus ora
Sanguineum hauferunt longis fingultibus amnem •
Enabat tandem medio vix gurgite pulcher
Hirpinus, fociumque manus clamore vocabat.
Quum rapidis iliatus aquis & vulnere multo,
Impulit afper equus, feifufque fub 2quora merfit.
Accumulat clades fnbito confpeda per undas
Vis elephantorum turrito concita dorfo.
Namquè vadis rapitur praiceps, ceu proruta cautes
Avulfi montis, Trebiamque infueta trementem
Pro fe pedore agit, fpumantique incubai alveo •
Explorant adverfa viros, perque afpera duro
Nititur ad laudem virtns interrita clivo .
Namque inhonoratam Fibrenus cernere mortem,
Et fama; nudarti impatiens, Spedabimnr, inquit,
Nec fortuna meum condes fub gurgite letum.
Experiar, fitne in terris, domitare qUod enfis
Non queat Anfonius, Tyrrhenave pernecet hada.
Tum jacit adfurgens, dextroque in lumine fiftit
L i Spicu