
II . .
Me minor eft vates, me minor Hijlortcus.
Ath eifmi crimen Lucano impaftum ab eo
removet auftor Epiftolarum Italice editarum
Bononias A . 1708. 8. p. 32. 242. A f t a Erudito-
rum L ip f. T . 4. fupplementi p. 6 a . feq- Me-
moriae T revo lt. 1706. p. $70. In antiquis
CodicibuS hoc de Lucano Hexaftichon legitur:
Cordubà me genuit, rapuit Nero, pralta d ix i,
Qua geffere pares bitic facer, inde gener.
Continuo numquam direxi carmina d uB u ,
Qua traBim ferpit, ( g ) plus mibi comma placet.
Fulminìi in morem qua funt miranda citentur.
Hac vero fapiet diBio qua fe r ie t.
V itam Lucani a Svetonio fcriptam, ad Ca-
faubonum A . 1596 . mifit Theodorus Canterus.
Vide Epillolas Cafauboni edit. Almelovenianae
pag. 646. ubi notantur aliunde afluta effe hate
verba poftrema : Poemata etiam ejus pralegi me-
m ini, confici vero ac venalia proponi non tantum
operofe ac diligenter , fed inepte quoque.
Svetonio haec vita vindicatur a Barthio. V I I .
3. XI. 2 1 . Advèrfar. Exftat in Grasvianis &
aliis recenfioribus Svetonii editionibus. A lia
v ita eli quae ex Commentario antiquiffimo reperita
fertur in variis Lucani editionibus &
incipit : M. -Annxus Lucanus Patrem habuit M.
-Annaum Melàm . In Jo. F r . Wichmansbàufenii
diatriba in Lucani Pharfaliam, Witeb. 1 7 1 2 .
4. & in Jacobi Mofanti Brtofii ( de Brieux )
Épiftolis editis Cadomi A . 1670. 8. p. 1 12 .
feqq. ad Jacobiim Palmerium, multa in Lucani
laudem congeda lector reperiet, & pagina
130. feqq- nonnulla Lucani emendata v el illu-
ftrata. De Palmerii pro Lucano Apologia adi
fi placet ephemerides eruditorum Parif. A . 1708.
Novenabr. p. 365. Illuftrat etiam plura Lucani
loca & caftigat Francifcus Modius in leftionibus
novantìquis, nec non Guil. Canterus in novis leftionibus.
Nimium Lucano tribui a Statio, cum
patriam ejus ipfo nato plus quam Senecam dediffe
Mando fcripfìt, ita profitetiir Barth. ad lib. 2. filv. 7 .
p. 2 5 1 . ut adulationem hoc appellet patne abomina-
b ilem . Nimis tamen ¿Se ipfe in Lucanum iniquus,
quando fubjungit : Quid enim totus Lucanus, tamen
meliore parte Juorum fcriptorum fuperjles, ad Sene-
ca vel unam Epiftolam aut traBationem ? Idem
affentitur Francilco Florido Sabino, qui lib.
2. fubfeciv. leftion. c. 20. nihil umquam pu-
ta vit prolatum ftultius, quam cum Statius Ho-
mero fuperiorem, parem V irgilio Lucanum ce-
lebravit Poetam his veriibus :
( g ) Alii recti u s qua traBim ferpttnt : plus mibi
comma placet. Cpmrna eli inciium, breve, argutijm.
Nitpium quxfita acumina in Lucano reprehendit Do-
minicus Bohurius, libro la maniere de penfer p. 257.
Quod vero plus bìjloricus quam Poeta dicitur ]ornandi
c. 5. de rebus Get, atque inde Freculfo lib. 2. Chron.
c. 16.* ad fidem potius putem pettinere, quam ad fcri-
bendi charaderem.
Grajo nobilior Melete Batis :
Batin Mantua provocare noli.
Feminis quae, . ut Polla Lu can um, maritos
fuos in ftudiis adjuverunt , addenda Claudia
Statii P o e ta , de qua Gevartius I II. 13. Papi«
nianar. le ft. p. 195. feq.
L ib r i decimi pars pofterior & forte plures
infequentes cum aliis Lucani poematis perie-
runt. Nec ultimam manum ( b ) addidiffe iis ,
quos habemus, libris dicitur, cum fint elegan-
t if lim i, gravibufque fententiis & Poetico deco-
re infignes, quamvis fu e rin t, qui Poetis ( i )
accenfere Lucanum dubitarunt, quod hiftoriam,
quam verfu perfequitur, non tot fabulis inqui-
naffet more aliorum Poetarum. Marbodum An-
dinum Rhedonenfem Epifcopum fama eft , ut
Patria gratifìcaretur hòs de Meduana & L ig e r i
verfus Lucano inferuiffe Libro I. verf. 438. feq.
In nebulis, Meduana tuis, marcere perofus
-A'ndus,
i h ) Libros tres priores emendale ajunt Pollam Ar-
gentariam Lucani uxorem , qua deinde Statio Poeta
nupfit, ut ipfe docere vldetur procemio lib. 2. Silvar.
Hinc Sidonius : Polla dat Poetas : Hac ielle Baptiila
Fulgofo tanto ingenio doBrinaque fu it , ut cotptos a viro
permultos verjus ipfa eadem Stylì gravitate atque eie-
gamia perficeret , atque epigrammata etiam peritijjìme
confcriberet. lib. 8. cap. j . Plures femina maritos fuos,
vel amafios ¡11 ftudiis adjuvantes celebrantur a Si-
donio lib. II. Epift. 10. ad Hefperlum : Sifque opid»
meminens quod olim Martin Horten fio, Terentia Tullio,
C alpurnia Plinio, Pudendi la Apulejo , Ruftlciana Sym-
macho legentibus meditantibufque candelas & candelabra
tenucrunt , - - - reminiftere quod fepe verfum Corinna
cum- fuo Nafone complevit, Lesbia cum Catullo,
Gefennia cum Cetulico, Argentarla cum Lucano, Cynthia
cum Propertio, Delia cum Tibullo,
(*') Vide Martlalem XIV. 194. Ifidorum V i l i .
7. Orig. Se Servii loca, Jornandis ac Jo. Sarisberienfis
ap. Voff. de natura poetica p. 7. Nimirum ex Ari-
ftotelis praceptis, vati non eft quad res gelia veriibus
tradenda, fed per ambages Deorumque minifteria, &
fabulofum fententiarum tormentmn debet liber fpirituS
pracipitari, ut loquitur Petronius. Verum Erafmus
Epift- ad Andream Ammonium p. 21Ò. Sunt, inquir,
qui poema non putent, nifi deos omnes e calo, mari ,
terraque fubinde advocas, nifi fexcentas infulcins Tabulai
. Mibi femper placuit carmen, quod a profa fed 0-
ptima non longe recederei . In hanc fententiam multa
Palingenius fcriptor leCtu digniftlmus initio libri VI.
Zodiac.
sndus, jam placido Ligeris recreatur ab amne .
c anf in omnibus MSS. Codicibus antiquis non
comparent v e l ipfo Grotio tefte q u r e o s in
fua t * 5oV« edendos cu ra v it. Haec Menagius
n 27. ad Laert.
III. Editio Lucani ( k ) princeps eft Roma-
na A - 14 69. föl. curante Jo. -Andrea Epifcopo
Alerienfi vulgata, nuncupata Paulo II. P o n ti-,
f k i , quae habetur in Bibl. Regís Chnftianilii-
m i. In ea h z c de Lucano Pomponius Infor-
tùn'atus: ( / ) Pharfaliam non f in iv it , cujus primos
tres libros cum uxore correxit, quos injcitia
depravatos cum reliquie feptem Joannes -Andreas
-Antiftes -Alerienfis diligentiffime noftro tempore
emendavit, rogantibus Conrado & -Arnoldo, qui,
ne lingua Romana pereat, libros laudabili inven-
tione imprimunt. Hic Conradus Svveinheym 5c
Arnoldus Pannarts ad calcem libri Teutonica
de gente fc fuiffe fignifìcant, ac fuere inter
primos qui Romae artem typographicam pro-
pagarunt. A b eo tempore prodiit cum notis
Petri de Ponte , Jo. Taberii &c. Itemque ,
(m ) Venetiis 14 7 5 . fol. iterumque A. 14 7 7 .
fol. per Juvenem Guerinum, quae ’¿aSotiì hifce
verfibus le commendat leftori :
Quam veniant grandes Lucani in carmina M u fa ,
E t quantum excellat dicendi fulmine Vates,
Judicet, altiloquas ìnovit quicumque Sorores.
Certe ego divino paulum ceftiffe Maroni
C rediderim, Phoebo digna & majora locutum.
Incertos belli eventus civiliaque arma
Cognatafque acies & fumma pericula rerum
Scripferit ardenti melius quis carmine Vates?
Quafvc ferat Latius gentes aut Gbllicus axis
-Aut Orient qui bus aut animis in bella ruentes?
Qiiid toga, quid fa v i pariant dijerimina Martis ,
Emtor habes : tantum moneo obfervare poetam.
Ergo cape, & J uvenem Guerinum ad fiderà tollas,
Lucanum Veneta doBe qui imprefferit urbe.
Venetiis pariter i4 8 6 . 1498. 1 5 1 1 . fol.
Parmae 1483. fol. quam editionem pofledit C l.
Graevius, & Brixiae per Jacobum Britannicum
Brixianum i4 8 6 , fol. cum Commentariis Omni-
( i ) Scholiailes Lucani antiquus allegatur a Grotio
ad Lucan. 8t a Barthio ad Statium ac Britonem. Ar-
nolphi Aurelianenfis fcholia MSS. in Bibl. Giuliana.
Lucanus cum commentariis MSS. Zoni Fiorentini in
Bibl. Regis Gallile tefte Labbeo . Alius Scholiailes
MS. in Bibl. Vaticana cujus meminit Nie. Antonius
In Bibl. Vet. Hifpana p. 47.
( I ) Mich. Maittaire Annal, typograph. p. 65,
( m) Id. Maittaire p. 127. 17). 200.
Ill
boni Leoniceni, V ic en t in i. Lipfiae in 4. fine
anni notatione.
Cum Commentariis Joannis Britannici Bri.
x ia n i, Mediolan. 1 4 9 1 . fol. in Bibl. A 1 melo-
veniana p. 1 14 . Baptijla Guarini commentari,
um e Trith emio memorat Gefnerus, non edi-
tum quod fciam. Cum commentario Jo. Sulpi-
cii Verulani ¿Sc Omni boni Leoniceni Venet. 1493.
fol. 1505. fol. & Jac. Micylli annotationibus
sd ju n ftis , Francof. 1 5 5 1 . 4. Vènet. apud -Al-
dum 1502. 8. I$ I5 - 8, Parif. 1506. ¿Sc 15 14 .
fol. cum S ulp itii, Phil. Beroaldi, Jodoci Badii
-Afcenfii, 1Antonii Sabellici , Jac. Bononienfif,
& Jo. Baptijla P ii annotationibus, ex recogni-
tione G. Verfellani. Mediolani 1508. ex recen-
fione Hyacinth! -Alpini. Argent. 1509. 4. cum
Sulpicii commentariis. Et line illis IJ20. 8.
Parif. 1 5 12 . 8. cum adnotatione familiari &
pellucida ( ut habet titulus ) Petri de Ponte ,
C a c i, Brugenfis, per G u il.d e R o -u g e . Mediolani
15 2 5 . fol. cunv Beroaldi & variorum notis
ad edit. Parif. 15 14 - fol. & Bafil. 1 5 14 .
fol. Lugduni 1534- 8. & 1 5 5 1 . 8. apud Gryph.
& 156 9 . forma minore. Venet. 15 3 7 . 8. apud
Jac. Juntam. Colonise 15 3 7 . 8. apud Joh. Gy-
mniCum. P a r if apud Simeonem Coiineum &
15 4 5 . 8. apud Rob. Stephanum, additis in
calce Variis L e f t . Lugd. 1 5 4 7 . forma minore
apud Seb. Grypbium, & 15 4 2 . 8. Baiileae apud
Henr. Petri 1550. 8. cum/«. Sulpitii & Henr.
Glareani noris, ¿Sc 15 78 . fol. cum commentariis
haud contemnendis pro illa qua feripfit ae-
tate, Lamb. Hortenfii & Jo. Sulpicii. Parif.-
15 5 4 . 8. apud Rob. Stephanum. E x Theodors
Pulmanni recenfione , A n tw . apud Plantin.
15 6 4 . 12 . 1 5 7 7 . & 1592 . forma minore.
Lipfiae cum fcholiis Gregorii Berjmanni, 1584.
8. Sc 1589. 8. cum Jac. Micylli in difficilio-
res lo c o s , & Berfmanni fcholiis , Variifque
left.- Theodor! Pulmanni, 8c in librum I. ani.
madverfionibus Joacb. Camerarii, addita etiam
Epiftola ad Calpurnium Pifonem per Hadr. Ju-
mum emendata, & illuftrata a Jofepho Scali-
gero. Idem Junius Lucanum ad vetuftiflimi
exemplafis fidem cäftigatum tradidit typogra-
pho, ut conftat ex ejus Epiftolis pag. 225. da-
tis circa A . 1552.- A . 16 1 2 . ex Raphelengii
officina, forma minore. Cum Pulmanni V a riis
le ft. ¿Sc notis Hugonis Grotii { » ) . Antu.
a 2 16 14 .
(» J Grotium edito Lucano & fe & omnès fanos
a limili conatu determine feribit Ruigerfius lib. I. c.
12.