1704; Maj. Jun. p. 539. Henrici S ch zvii pa-
raphraiin latinam vulgaturutn fe recepit Fride-
ricus Redtelius, Conreolor lcholae Stetinenfis.
Vide nova literaria maris Balthici A . 170 a .
73;
’ Hadriani Valefii &■ Jo. Bourdelotii notas ad
Juvenalem & Perfiura in lucem edendas Pari-
fiis fcripfit Clariff. Jacobus Bernardus in no-
vellis Reip. litterariae A . 1700. T . 1. p. 357 .
Scboliaftem vsterem ineditum in Juvenalem,
quem Mediokni iervat Bibliotheca Ambrofia-
n a , laudat Oitav ius Ferrarius lib. 2. de re
veftiaria cap. r : Gant beri Henrici Plathneri,
Barthio olim probati, leftionum Juvenalium
libri V. MSS. in Bibl. Goth ana. Hafniae no-
vam Juvenalis editionem ad MSS. caftigatam
cum notis parat V i r Nobiliffimus D . Cbriftia-
nus Reit^er. IJ. Cafauboni not se, qui A . 1 59 1 .
tribus MSS. a Dionyfio GothofredO fuppedita-
tis ui'us ( vide Epift. 1 12 . edit. Graevians) Juvenalem
fimiliter uti PerGum illuftrare v o lu it,
Cafparis item Barthii laudat* Daumio p. 52.
Epift. ad Reinef. & Jani Doufe in Juvenalem
pracidanaja non viderunt lu c em . Juvenalem a
Jac. Thomalio collatura cum MS. Cod. & ve-
teri editione, memorant auftores Epbemeridum
litterariarum, quae Germanice edita: funt L i -
pfiae 1 7 10 . p. Ó03. Servo & ipfe varias leftio-
nes e s Codd. Gudianis defcriptas ad editionem
Schrevelianam, & obfervationes quafdam Frid.
Brum meri Lipfienfis, eleganti iplius manu ap-
pofitas in margine.
Si inter le conferantur triumviri Satyrae ve-
teris latinae, Juvenalis, Perlius, & Horatius,
libenter fubferibo fententiae Jo. Baptiftse Capel-
l i i , quam hoc difticho fuit complexus
vfcrior eft -/fulus , flarentior eft Juvenalis,
Plus Venuftna fapit feria Mufa jocis.
De Juvenali redivivo Polonico , five L ucìe
O palinii, Palatini quondam Pofnanienfis laty-
ris quinquaginta, mores Polonicos Carmine il-
liu s gentis vernaculo perftringentibus, adi fi
placet A f t a Eruditorum Lipfienfia T . 2. fup-
plementi p. 150. feq. E recentioribus latinis
P o e tis, qui Juvenalis veftigiis haud infeliciter
inftiterunt, unicum, iterum laudare lieeat Fri-
dericum Nomium Anglarienfem, cujus Satyrae
fedecira viderunt lucem Lugd. Bat. 1703. 8.
Dicuntur etiam Roma: praelis jam fubjiei Satyrae
X V I I . eleganter latino verfu {cripta: famulo
X V . fub Paulo II. a Paracleto Fufco Corne-
tano, Epifcopo Aeernenfi.
DE M. VALERIO MARTI ALI.
Marti alts ( f f ) a ta s. I . Epigrammata. 2. Edi*
tiones. 3. Suppofita Marti a li. 4.
M Valerius Martialis, ex Bilbili Celtibe-
A rise oppido, Hifpanus, feóVator Epi-
curi fcribendique Epigrammatis non infulfus
( g g ) artifex, at fcumlis interdum ac frequenter
obfeoenus (b b ) Domitiani, Nervse, & Tra-
jani tempora ingenio füo illuílravit, fenex au-
tern urbe relióla patriarci fuarri repetens, in illa
obiit fub eodem Trajano. Martialis ipfe de
fe I II. <?*.
ut
i f f ) Alius Gargilius Martialis hiftoriarum fcriptor
Vopifco ac Lampndio memoratus ac forte Sidonio IX.
Epift. 14. ubi Juveuci Mirtialis hiftoriam memorai.
Feneftella quoque Annaliutn conditor, Martialis dici*
tur a Fulgentio lib. > 5. Mythol. Confer Savaronem ad'
Sidonium p. 580. Notus pr&terea Martialis Lemovi-
cènfium Apoftolus; fub cujus'nomine Epiftols bins,
fed fpuriae exftant latine, quas Geverh. Elmenhorftius
notis illuftravit Hamb. 1614. 4. Gargilius Martialis
de cura boum , hue ufque inedìtus fuit in Bibl. Ifaa-
ci Volili . De. hoc CalTìodorus c. 28. divinar. leéF. De
hortis Jcripfit puleberrime Gargilius Martialis, qui &
nutrimenta olerum virtutes eorum diligenter expojuit „
Eodem opere ufus Palladius de re ruftica lib. IV. tir.
9. & alibi. Martialem Medicum Erafiftrateum cujus
libri duo A^XTO^ucúy tunc exftabant, quique Galeno
annum «taris trigefimum quartum agente jam e-
rat fepcuagenarius, memorat libro de feriptis propriis
T . 4. p. 362. Pr«tereo L. Cincium L. Fil. Martialem
in vet. infcriptione. apud Sponium p. 59. Mifc. De
noftro Martiali Epigrammatum Poeta multis agit Nic.
Antonius Bibl. veteris Hifpans lib. 1. cap. ig. quem
fi placet vide. Apud Lampridium in Alex. Severo c.
58. laudatur Martialis cuci Epigramma, fed in anti-
quis Codd. & prima edit, vocabulum coci defideratur
tefte Salmaf. itaque non opus Meurfii emendatione c.
15. aublar. Philolog. qui pro coci legebac coce quod pu-
tabat fcriptum pro quoque . Sane Martialis a recentioribus
dicitur Cocus, ut a Jo. Sarisberienfi VI. q,
policrat. Jacobo Magno Toletano in Sophologia &c.
Vide prater alios Franciícum VavAÍTorem in
libro de Epigrammate.
( -6/6 ) Michael Verinus caftiftìmus juvenis in di«
ftichis :
Carmina funt fateor pulchertima vat is Iberi,
Ad mores faciunt non tamen illa bonos.
Hie eft Verinus, qui anno atatis X V ill. moriturus*
haec de fe difticho 518.
Promittunt Medici Venerem mihi ferre falutem,
Non tanti vita fit mihi certa J 'alus.
Andream Naugerium nobilem Venetum refert Jovius
in elog. quotannis recurrente geniali die (cripta Martialis
folennibus flam mis foli turn uftulare , manibus
Catulli auuuum facrificium«
1 f tamia laudato tribu’tt mibi Cafar uterque,
[T i tu s & Domitianus )
Natorumque dedit jura paterna trium.
Ore legar multo, notumque per oppida nomen
Non exfpeBato dat mibi fama rogo .
E f t & in hoc aliquid, vidit me Roma, tri-
bunum,
E t fedeo, qua te fufcitat Oceanus ( in qua-
tuordecim inter E q uités. )
Calendis Martiis natum fe , pafiim do ce t,
ut IX. S3. X. 24. XII. 60. Marcellam uxo-
Irem célébrât XII. 2 1. 3 1 . E t hortos fuos IV .
: ¿ 4 . XII. 3 1 . patriamque Bilbilin X II. 18. &c.
I undam Salonis lib. I. 4 p. & IV . 54. unde
i Bernardus Molanenfis :
Quis probra tal'ta, tanta nefaria, totque
venena
Quis ferat edere , non ego paupere pauper
avena
E t Maro deficit bic, ñeque fufficit os Ci-
ce ron i s ,
Nafo retunditur, arida redditur unda Salonis
.
De patria Martialis exilât D. Michefis Martinez
de Villa r liber de patronatu , Antiqui-
tatibus, Regimine ac Viris iUuflribus Bilbili.
¡ tana: Civitatis atque Archidiaconatus, quem
I laudat Papebrochius T om . 1. A f t . San£lor. Ju-
nii p. 108. De Martiali ipfo & ejus V ita vi-
dendus V . C . ' Joannes Maffonus in vita Pli-
tiii jun. p. 1 12 . feq. ubi probat eum non ante
adultum annum Chrifli 10 1 . ( U . . 8 54 .)
o b iifle . Ibidem promittit ad examen revocare
quæ de ætate ejus & feriptis notavit H.
Dodvvellus in præleÊlionibus Gambdenianis ad
Spartian. & in Annalibus Quintilianeis. Tem-
porum notationem in Martiali infigniter illu-
ftrat Guil. Loydius Epiftola ad Antonium Pa-
g ium , quam hic edidit in cenfura Annalium
Baronii ad A . C . 88. De Martiali Lemovi-
•cenfium Apoftolo ajunt eadem A£la Sanilor.
30. J u n ii. Gargilium Martialem de cura boum
habuit etiaro 8c cum Veaetii veterinaria vul.
• • • 1 •
;gare voluit Jo. Rhodius . Ejusdem Horticul-
turam MS, afiervari in Bibliotheca Amplifii-
mi Senatus Lipfienfis, falfam famam fuiiíe competió
. Sed illud de cura boum fcriptum, cu.
jus apographum e Bibl. Leidenfi a doéliiT. Pe-
rizonio accepit, publico diutius non invidebit
Clarifiimus V ir Chrillianus Schcetgenius. Mar-
tralem Sabini libertum memorat Plutarchus in
i amatorio pag. 770. Martialem Equitem, perxvir
cufforem Antonini C a ra ta li* , Herodianus IV .
12. Martialem martyrem Csefaraugufianum Pru^
dentius 8cc. Martialem Epifcopum in Umbria
Spoletanum celebrant A f t a Sanftor. T om. 1 .
Junii pag. 39 5 . T u rp ilii Martialis mentio ia
Veteri Inlcriptione, ibid. p. 942. H isad dede -
nique Martialem, cui referibit Alexander Imp.
in Codice Juftinianeo lib. 9. tit. 23. 8c cui
Diocletianus £c Maximianus, lib. 4. tit. 37 .
Se Martialem Arvernum ( a ) circa A . C .
1482. clarum variis fcriptis, qua: refert Franci-
feus a Cruce Bibl. Gallica: p. 3 12 . jungens illi
Martialem Defchamps, Medicum circa A .
15 76 . Martialem G u ie tum, Poetam , 8c Mar-
tiaiem Mafurierium Theologum & Canonicum
Parif. circa A . 1540. Notus quoque Martialis
Meftraus, itidem Gallus, qui Ignatii E p i-
ftolas latine tran flu lit.
Exftant ejus Epigrammatum libri XIV. quo-
rum penultimo Xeniorum, ultimo -Apopboreton
( b ) titulum ipfe auftor in fc rip fit. Q u i vero
Epigramrnatum libris pramittitur llber fpeBa-
culorum , eruditis non improbabili conjeftura
videtur effe colleftio carminum non ab uno
M a r tia li, fed a variis poetis confcriptorum in
fpeftacula fratrum T i f i ac D om itian i, edita
forte a Martiali , qui infertis propriis quibus-
dam Epigrammatis illam <rv)>ocyoym locuple-
t a v i t . Librum Epigrammatum IX. & 'X . de
induflria contraftiores feciffe fe teftatur Vale-
rius Martialis X II. J. L ib ro ultimo apophore-
forum titulum impofuit, quo nomine appellant
e Munufcula, qua: in Saturnaliis, & aliis fe-
ftis ac folennibus C on v iv iis domum reportan-
da con viv * accipiebant. Vide qua v ir i dofti
ad Svetonii Augufl. cap. 7 5 . .& Petronium P.
Burmanni pag. 27 7 . Thomafinum de donariis
veterutn cap. 17 . Tom. XII. thefauri Antiqui-
tatt. Rom. p. 818. Rofvveidum ad S. Paulini
Epiff. 1. p. 7 4 7 . 8c Benediftinorum notas ad S.
Ambrofii exhortationem virginitatis, T om. 2,
pag. 2 7 7 . _
Editio princeps Martialis a Michaele Mait-
taire pag. 7 1 . Annal. typograph. laudatur V e neta
per Vindelinura Spirenfem fine anni nota
in 4. Georgio * ilexandrino correftore , cum
hoc Epigrammate, cujus primus verfus fyllaba
c pri-
( * ) De hoc Martiali Arvérno Memoires de Iitera-
ture T. 1. p- 106. feq. 459. feq.
( /- ) Apophoreta Martialis limili difiichorcm libello
imitatus eli vir fummus Hugo Grotius pag. 556. feq.
Poem.