394 GE E S T
H[er hebben wy een n ieuw drlefpan van onreine
Vogelen, raaar genoegzaamtwyffelachtige.
De cerße is 7bi»fmeih, hier ond
e r de vliegende, maar vers 50. onder de '
kruypende. By de Griekcn rorp/jyrm, een
Warervogel in Libie en Omogene van Syrie,
van wegens de verwe van d e n e b b e , der Voet
en en Vedercn, devvelke hemelsblaauw zyn,
•LO g cna amt . by Hieronymus een Zisiaan, by
JonathauOiia, datis. Olm, oolos, een Nachtvogel,
de Nachtuykn gelyk, en omtrent de Oogen
bsbknde vedertjcs 5 zommigen nomen dezelve
I^yäycnrax, /¡rißoieleshetV III Bock, i2.kap.
IlyOakelos ßautha of ßavetha, Buas, Bubo,
nacht-uyl, in het Arabifch alhuho wegens het
gelang. De Syrier zetten het Over Cocahi,
dat is, i^Jlrrias, dat is, Geßmide, als het in
den eerllen optlag fchynt, van aßron, eene
¡Ficrre. Doch deze naam van •^ßerias, is eencn
Bynaam van den Jreridhy <Ly£lia»usBß.
II. Beek, 39. kap. dan van eene zoort van
ecnHavik, ?i]s^riß.Hiß IX.Beek, 36.kap,
dan van een Reiger, Dezelve in het IX. Boek.
het II. kap. Plm X. Be ek, 60. kap.ofCflw^»
ishetzelfdemetCoM^fwww, Cocabenatum, van
welken naam verfcheiden Stedekens zyn in
Syrie ende in i^irabie. Bochart in zyn II. Boek
33. kap. buygt dit Cocahi der J y rwi wede r tot
een Nacht-uyl, die 00k indemoederlandfche
vertaling aan ons Zurigeu behaagd, want dez
e Word gezegt te fcbremwen als eenuyl, cucubare,
door den Schryver van Philomela.
De licht fchmwenäe Nacht-uyl giert in de duyßernißen.
By tyirißofam indebefchryvingderVoge'
1 en w o r d dit geroe p derNachtuylen ny t g e d r u k t
door een verdubbeld woord Kikkabaan, t
d e Nachtuylen zelve worde n van den Verklaa:
der van <^rißofanes genaamt Ktkkabai. Heß
hius Kokkabarey glaux, liever als Kobbabu hey
glaiix. Miffchien behoord daar toe het Zamaritnanfche
Kaphapha, der Kaideeuwen/<<iphtipha.
Eene andere , en , myns oordeelü
kragtiger gifling kan genomen worden van de
verwe van den \ 'ogeI. Gelegenheid tot deze
, en miirchien grond daar toc, geeft
e Nacht-uyl van K^ldrovandns. Eene
'an een vreellelykcn nachtvogel, deom
dezeer fchoone verwen, en cufingeraengde
flippen waarlyk den naam
1 de Geßtrnde verdiend, ende alzoo door
2yne gedaante met de Cocabus der Syriers overeenkomt.
Deze Vogel hebben wy zien
nellelen in het jaar 1713- in de gemene Gevangenplaats
IVelknbcrg genaamt, de welke
door haar gierend gefchreeuw eenigeniydde
r o n d om woonende vervaard heeft gemaakt.
Van de Engeifchen wordzygenaamdi^fföwnton
Barn-ov:l, -white owl, church owl, by de
H o o g d u y t f c h e n Kirch Eeül, Schleyer Eid, by
Vc
Indci
getu
gifling.
d e klein
z,oort "
welke
fchei
E L Y K E
d e Niederländers Kerk uyl. De Arabiers hebben
voor Ihinfemelh Saht», welk woor d geen
Zwaan betekend, gelyk GiggejuswW, ofeen
Porphyrion, maar een roofvogel, uyt het Ge -
flacht der Kromkhauwige, byzonder der yaU
ken. Uyt de Joden verklaard het Rabbi Salomo
Calvefouris, dat is-, Cbauvejouris, een
yieermuys Maar Kimchi in het W oordenboek
uyt Rabbi Salomon "jarchiQQn Nacht-uyl, enhy
brengt het w o o r d afvan Schamun, verwonderd,
wrbaaftßaan, ora dat al de geen, die dezen
Igel ziet , zieh verwonderd en vcrbaail is.
daad leeft men by de Ouden zeer vele
•genijlen van de Vogel s , dalzy zeer ver-
. w o r d e n op het gczicht van eenNachcuyl.
Een eenig'zal gcnoeg zyn van x^nfioteles
Htfi. IX. Boek. i. kap. De andere regeltjes
vliegen rondotn de Nacht-ityl, dat zieh vir-
'wanderengenaamt Word: en totvhegende gryfen
a> die. K^lwaarom de Fogelvangers met dezelve
op dejacht van allerley GevogeUe gaan.
Voigt Kaath, in het GriekshierterpUatze
en Pf. C I L 7. d e Pellikaan, ook by Hieronymui
Over den Pfalm, eiders Onfrroi<j/«i. Jonathan
en de Syriers hebben Kaka, de Arabifche
van Erpenius alkuk. Zo ook eenigejoodfche
Meeflers Kuk , anderen Kik. Welke
twee by de Arabierenverfchillen, Kakisecn
Watervogel met eenen langen hals,i//i eeneÄfr<iyf.
Echter uyt de watervogels met eenen langen
hals verzien behaagd aan ßochart II. Boek
14. kap. na de Grieken eni/»friw>w«i d e Pellikaan.
Daar toe heef t h em bewogen de woordoorfpronkelykheid
van het woord Kaath van
Kaah, braaken,Qm dat dezeVogel de reeds ingeflokte
MoiTelen, w e d e r nytbraakt .op dat hy uyt
d e gapende in d e m a a g g e k o o k t het vleefchop
eeten k an, de fchelpen hebhendeweggeworpen.
Getuygen zyn y^rißot. Hiß. IX. Boek
l o . kap. en het Boek der wonderhede». Antigonus
Canßius Biß. 47. Phnws het X. Bock
40. kap. <^/ElianusHiß. Amm.III. Boek40kap.
^foßoltus Cent. X^. 'Proverb. 93. Bußath in
Btxaem. Phdede ,^mmal. kap.8.. Daarkomt
b y , en voornamentlyk diend ler verklaring
van den aangelmlden Pialm, het gebulk of
gehuyl van den Pellikaan, alle beidedezeredenen
itryden even zeer voor de Reiger, aan
welke de weder uytbraaking der fpyze word
toegefchreven van Pluiarchus w zyn ßoek, of
de ziele enz. Pltmus I. Bock 6o.kap.zodat hy
van dit gebaik zelfs den naam heeft van ¿>utaurus,
Boiaurus. ßutoritis, Jaurus van Plinius,
of Geßernde Reiger, van de Engelfclien
the Bilcrn, Mire-drum by ons Lorind , Rohrdrommel,
by de Nederlanders Roerdomp. De
overecnbrenging van degevoelensisniet moeijelyk.
Onder dezelve -¿oorte van watervogels
, met gekloofde voeten en vifcheetende
zyn alle Rexgers, cn de zelfdewelke
niet heeft den bynaam vzwOnQcrota,
les, maar van/'/«ifÄ, Leucoioäirtm AWardeo'.a,
L i f f d -
* i'f
t
N A T U U R
, by de Nederlantlers L f f f W , Wellie
voor een zoort van een Reifer kan gehouden
worden. Op deze wyze kan de Zmc/ j -
¡che overzetcing worden behouden, dewelke
Roräommd heeft, zclfs ook de Latynfche,
aan welke ^¿¿i behaagd , want ook deze Word
onder den algemeenen naam van deReiger s geplaatft.
lichter züude deze, op dat zy zieh
met de Hoogduyt fehe zoude vergely fcen i den
altremeenen naam van Rägir of byzondervan
Gtßmiät hebben kunnen verkiezen. Miiißertis
heeft Uptipa, een Hoppe, Jrias Cmidtm
emKaekolt, Caflatio hceftOmcrolalus, ende
Vogel Ibis, die van Gmevm Cormorant, dat
is, Phala cmoracem. Eene 'jsatrr-ravi.
In dit Versje iluyt Racham of Rachamah,
g e l y k ' e r De»l. Xli'. 7. ftaat, de legerbende,
over welke de gevoelen wederom zeer verfchillen.
Jouathm en d e Syrier hebben Strakreka,
Onkda heeftjmtretü, d e Thalmudilten
Smkut. Eene Vogel by de Joden van een
kwaad voorteeken wegens een eigen gefchtiyfel
Serakrab zo genaamt , ja hen 't eeniger
tyd den Meffias zullende voorzeggen, naarde
Godfpraak by Zacbtr. X 8. Ik safet tue ' t f , .
Jen, ende zalze verg^dire», te weeten uyt de
gehele Wereld Geen wonder is derhalven,
by aMien zy alle moeite hebben a,ingewend
om te weeten, welke deze Vogel wäs. De
Hoogduytfehe Joden, volgens Müiißerm cn
i i f i B S verkiezen een Exter, dewclkc mede
maMiinfier«! in de Latynfche vertal ing, aan
Deodali in de Italia-anfche behaagd aan deZ«-
richen in de moedertaal /tgirß. Daar komtby
d e griekfche nieuwe naam van een Exter karakaxu.
Ook komt by de Arabiers voor Sirikrak,
Sikinak, Strifak in Mniinzk. Lex. bl.
1803. 383^. Sirkrak, Stkyrrak, SAyrrak^hy
d e P e r z i a n e n Cnfim, doch uytdebefchryving
der Arabieren blykt, dat deze Vogel geen
Bxler is, maar veel liever zekere zoort van
een Exter , van verfcheidene verwen. De
Zmarimanfche Uytlegging heeft nrnmitha,
emStnisvoiel, de Gr ieken Kuknon, eenZw«a»,
Hiermymm, welken onze Latynfche gevolgt
h e e f t ; de TeMam, als een krooft beminnenden
Vogel , want Recbem betekend barmhertigheid,
Daar enboven is het bekend, uyt de
K Ü N D E . 395
7. kap. anderen, Aan ^«»/«i en be -
haagd de Specht, een yogel onder alie de andere
de alderrechtvaardigße eridealdervrooifjße /Eha». "
Hiß. I, Boek. 50. Uap.
Verdichtfeien der Ouden, dat deze Vogel
zyne jongen dood, drie dagen lang de gedoodde
betreurd, daar na zieh zelve met de
r e b b e kwetft, en door die met zynMoed te
befprengen weder levendig maakt. Zie Ep.
phm. Pbtßdogm 8. kap. Evßath. ia Hexaim.
iiugußimLic^VJalmIßdorMgin. XI ! .Bo e k
Uyt zo vele verfchiÜcnde gevoelensbehaagd
• geen aan Bochart, wiens beilechccnd von-
; het Ii. ßoek, 26. kap. het voor een Gier
u y t f p r e e k t , die in de Arabifche Taal zeer
bekend zoude zyn door twee woordcn
rachama, het welk hy uyt verfcheiden Schryvers
gaat bewyzen. inhec Woordent)oek van
Meninzkius vind ik dit gelyknamig woor d niet
onder den tytel vaneenfj«»", maarwelbladz-
2298. dat Racham by de Türken een vogelis
van gedaante als een Gier van eener Kavc
g r o o t t e , en gelyknamig aan de Pellikaan, cn
deflelfs mannetje Jerchutn bladz. 5J72. By
aldien hy maar is van de grootte van eene
R a v e , zo zal hy niet de eigentlyk gezegde
Gier zyn, maareenanderenroofgierigen, of
Vleefchvreetenden Vogel. Het llaat aan my
niet om te onderzoeken , welke zaken de
zeer volpreeze Bochart kap^ 2 7 .zichzelventegen
de Gier tegenwerpt , en inbrengt. Dit
is 'er alleenlyk by t e voegen» dat in Deuteronomium
gelezen word Rachamah, in het
vfouwclyk gcflacht, cn dat het ¿0 meörma-
Icn in dezelve Woord-cindiging by de Arabiers
voorkomt , mcér dnn inhetmannelyke.
Z o word 'er gelezen in de Griekfche vertaling
van Horns Apollo Hejigrups, enmoetmen
aanraerken , dat de meeÜe Egyptenaars zieh
overreed hielden , dat alle de Gieren wyijes
z y n , en dat zy bevrucht worden gekeer d zynd
e t e g e n d e n waaijenden Zuyden, ofOoftenwind.
Getuygen zyn fíorus Hieroglyph. I.
Boek. 2. Kap. Plutarch. Giuafi. Roman.Qjiaß.
93• /lmmiantis\\t\. XVII.Boek. Tzeizes Chillad^
XIL Hiß. 439. Ende in dezer voegen is door
Overlevering, en verwaarloozlng van de Natuurkundige
Befchryving dit gevoelen aangewaíTchcn,
dat zeer vele onder de rang dei
E e r f t e Kerkenleeraars hebben vait geikk *
dat die wytjes der Giervogels zonder vermeti'
ging zwanger worden , ja deze ongetyradö
bewysrede hebben zy gebruykttegensdiegen
e , dewelke omkenden dac KRISTUS uyt
eene Maagt heeft kunnen worden geboren.
Men leeze na Tertulliamis tcgen de l^'alentinianen
het 10. kap. Orígenes teg^n Celßishezl.
Boek. Baßliusin Hexaem. Homil. 8. yJmbroßus
in Hexaem. V. Boek , 20. kap. Eudath. m
Hexaemeron bl. 17- Prokopius over Jt'zaias.
Ißdor. Orig. het XII. Boek, het 7. kap.m(7.
phylactui Stmocatta giu^ß. Ph)iic. 8.
O p het C C X L V I I I . Printblad Word vertoond.
A. DeZwaan.
B. Deflelfs geraamte.
C . Dekleinder Nacht-uyl van Aldrovandus.
D . De Vleermuys,
E . De Pellikaan.
H h h h O o
ilpw
Ä
i i :
fc, .
I i
w
l i ^ ; , ;;,
J i^lSnilll;
P i J i ! !i!f