; e,:!!
I I I:
i , , , . . ;
I p i
¡ r
i !
'If
' 1 'i
3 4 8 G E E S T
D i e gene, dewelkeeenezommeby vermenigvuldiginy
wect o p te tei len, o p dezen grond-
I b g ileunende, zal bevinden, dat 29. Talent
en en 730. Sikels goud vangelykewaardyzyn
In een Pond van Parys»
Ponden. Oncen. Drachmen. Greinen".
F e n Pond beftaande uyt 16. Onc en, een
Once uyt 8. Grollen o f D r a chmen, een Drachma
uyt 72. Greinen.
In een Kculfch Pond.
W a a r i n e e n Mark heeft 16. half onceft,
een half once drachmen , een drachma.
71. grein.
Marken. Halfonccn. Drachmen. Greinen,
5342- — I. 17 . ^ .
In een Straatsburgs Pond.
Waar in een Pond bevac 32. Lothonen of
H a l f oncen, een H a l fOn c e 4.. D r a c hme n , een
een Drachma 72. greinen.
Ponden. Half oncen. Drachmen. Greinen.
2ÓS-0. 3. o.
In een Mediceefch Pond.
Waar in een Pond geefc 11. Oncen, een
O n c e 3. D rachma, een Drachma 3. Scrupels.
een Scrupel ao. greinen.
Ponden. Oncen. Drachmen. Scrupels. Greinen.
4 4 8 Ö . — 3 . 5. o. —
B y aldien iemand luft heeft deze Somme
G o u d s tot geld te verwiszelen , die zal by
Eìfcnfchmià vinden voor een Talent ^ouds
I 3 2 1 0 . Dukaten, voor eenen Sikel van
een Dukaat: by gevolg voor 29.Talenten,en
730. Sikels, 357M3 f^. D"katen: Anderen
maken de rekening anders op. Goeree door
geroemd ileld 130. Tonnen Guuds,
Holiandfche guldens, of in het geheel
2.1 guldens . Ed.Bernardvooxor\dQr{ÌQ\à
voor een Talent <{ 40?'. p ond en i leerl ings, derhalven
verkrygt hy in het geheel i <; 79 j 4, welke
Ponden ileerlings tot Hol iandfche guldens gebracht
uytleveren 17370^4. II. guldens gellelt
voor een P o n d , welke uytrekeningzeerverre
verfcheelt van die van Goeree. üene andere Rekening
vangt fiub. Cumberland aan, een Talent
gelyk llcllendemet io?^. Ponden Steerlings,
vindende alzo voor de gehele Somme
i 4 « 7 i 9 . Het aldernaart by onze zxi Eifen-
Jchrnids pryskomt Ltmdius ilcllende70i840.
ilyksdaalders.
W y ireeden voort tot de oprekening van
het Zi lvery van het wel k 100. Talenten, en
1 7 7 ? . Sikels worden geteld. Deze tot eene
Somme gebracht geven,
In een Pond van Parys,
Ponden. Oncen. Drachmen. Greinen.
5 7 7 5 . — 9. 24,
E L Y K E
In een Pond van Keulen.
Mark. üncen. Drachmen. Greinen
^^ iw.
In een Pond van Straatsburg.
Ponden. Half oncen. Drachmen. Greinen
y l i j . — 2Ó. 2. — tìiil'
' Im.
In een Mediceefch Pond.
Ponden. Oncen. Drachmen. Scrup.; Greinen
11992. — 2. — 6. ——. 1.
B y aldien gy een Talent fchat op i f o c . Rylij,
daalders, een Siiiel op+5.Kruytzer s, zultgy
k r y g e n voor de .yffWBKii van het Z i lver 150887.
R y k s d a a l d e r s , 4s Kruytzers, welke Somma
Lund'ms ook heeft
V a n het Köper eindelyk zyn verzaraelt ge.
w e e i l 70. Talenten, en 1400. Sikels. Deze
geven
In een Pond van Parys.
Ponden. Oncen. Drachmen. Greinen,
6 1 7 7 . — 10. 2. 64.
In een Keulfch Pond.
Mark. Half oncen Drachmen. Greinen.
12932. — 13. 3 19 ! !
In een Straatsburgs Pond.
Ponden. Haltoncen Drachmen. Greinen,
64.1s jo j l
In een Mediceefch Pond.
Ponden. Oncen. Drachmen. Scrupels. Greinen
8440 6. 6, — o. i
A n d e r e mogent, mynenthalven, oordeelen,
waar van daan dat zeer arme Ifraelitifch gef
l a c h t , in h.gipte gedwongen bynaomeenen
Penning te bcdelen, heeft kunnen verkrygen
z o vele Rykdommen van Goud, Zi lver, Ko,
per zo ter opboumng van den Tabernakel,
als tengebruykvanden gantfchen Levitifchen
G o d s d i e n l l , cn z y mögen giffen, datzyoverblyfzclen
hcbben gehad van de Rykdommen
hunner Voorvaderen, het welki n hetbyzonder
zoude kunnen worden gezegt van Jofefs
nakrooft, Maar het blykt uyt de Heilige gefchiedenis,
dat Jjtael volgens het bevel vM
M o z e s van de Egyptenaren heeftgeeij'cht zi/'
vere -vaten^ ende ^Jiudem vaten ende klederm
Exod. XII. 35.ja datzy het ook voor den Uyttocht
hebben gekreegen. En het isniet onwaarf
c h y n e l y k , datzy duurbaren buyt hebben weg*
gedragen van de doode lykcn der Egyptenauyt
Zee op flrand geworpcn. Eindelyk, de
W o e l l y n e zelvc had ook wat kunnen bybreng
e n , in het byzonder Hout, tot oprichting
van den Tabernakel, Ook hebben, by aldien
/Ibarbanel geloof vcrdiend, de naburige Volkeren
verfcheiden zaken in het Leger ài
Ifrailiten te koop gebracht. Doch hier w«
z w y g t de Hei l ige Schr i f t . ook noemd die nie*
mant, die in her Leger zoudczvneckoinen,
àa^Jetbro. Wy
N A T U U R K U N D E. 349
Wy voegcn nu op het cinde eenige Texten uyt Exodus, als
een Aanliangzel, dewelke wy den Leezer onder den naam
van ßyvoegzel aanpryzen.
E X O D : I. vers. j.
jiUe de !^elen m, die u-jt de heafe Jakphs voort gekomen x.yn , waren t's:e-ventig
¡fielen: doch Jofif was in Egipe. Zie Gen. XLVI . 8.
E X O D : I. vers. 14.
Zo dat K_y haar het leven bitter maakten met harden dien(i, in leem, ende in tic*
chelfleenen, ende met allen dienft op den Velde.
Y hebben Ge«. XI. i. in d e Opbouwing I Chomar betekend Leem ; hier betekend het
van Babels Toorengevaarie, gezien, dat I KleyoíTol-aarde, Hof f e van g eba k ke íteenen.
E X O D : II. vers. 7.
T)oe ^ide K,yne Zitßer tot Fharaos dochter, zal henen gaan, ende ti eene ^oed'
ßer-vrouwe ayt de Hebreimen roepen, die n dat knechtken ^.oge !
w
HEt fchynt, dat de Joden dezelve gewoonte
hebben gehad, dewelke heden*'
daags by de Franfchen, Italianen , en andere
Europeefche Volkeren gemeen is: de zeer
j o n g e Rinderen aan Minnemoeders te zoogen
t e geven. Hier hebben wy het Voorbeel d van
Mozes. Debora devoedilervanTif^fWiZword
vermeid Gen. X X X V . 8. Del^oedßervan Me-
J>hibozeth 2. Sam: IV. 4. Jofabeatho^Jofeba,
dewelke Joram voor de woede van Athdia
bevryd heeft 2.Kon-XI.2. iKron.XXlI. f i.
O o k word G O D zelf by-Zi'öe'vrtJ/iw^Ä vergeleken
Pf. XLVI I I . 15. Jez. LXVI . 12. De
Vorßen Jez. X L IX. 23. LX. r6. Jerusalem
Jez. X L V I . II. Mozes Vum XI. 12. De Apostelen
i.Theii:iI.7. DeMelkdermoederzelve
fchynt waarlyk het aldcrnaturelykil voedzel
voor het kind te zyn, nademaal als door het
z e l f d e v loeibare, te w e t e n hetbloed, wy haar
door enneamlynon zien gevoed worden. De
vloeijende melk is ook het Bloed zo geiykf
o r m i g , dat zy wit bloed zoude kunnen worden
genaamt , gelyk het Bloed rode .Melk.
p e M o e d e r s d e Melkontbreekende, zoword
m de plaats doorgaans gebruykt de melk der
Minnemoeders, want ook deze zyn uyt het
menfchelyk geflacht, en op datzyhunplichtampt
wel zoude kunnen waarnemen, is men
g e w o o n heri met de alderbelle fpyzentevoeden.
Doch is hier in voorzichtigheid van noden.
Want wanneer deze mogten zyn kyfa
c h t i g , Toornig, tot Onkuysheid,Dronkenf
c h a p , of andere gemoeds Neigingen, gelyk
g e e n Menfch van dezelve vry i s , genege'n,
z o word aanftohds diefriiette,jafenyn, overgebracht
tot de kindert jes, dewelke de ilraffe
der Zoogmoeder als dan door lluypziektens,
ß u y k l o o p e n , dedood'zelveboeten. Ik zoude
zeer droevige Voorbeeiden, de w e l k e myne
OefFening nay geleeraard heeft, ophalenkunnen,
by aldien dit ter zake diende. Zo dat
ik menigmaal overdacht hebbe, ofhct niet
v e d hdlzamer zoude zyn , Koeijemclk tegebruyken
, als van de Smette van Gemoedsd
r i f t en ten eenemaal vry , altyd dezelve, een
zeer goed voedzel. DitisbyonsZwitzersniet
ongemeen, dewelke de kinderen noch aan de
M o e d e r te zuygen geven, noch aan de Minnen
, maar alleen met Koeije-melk met meel
gemengd voeden; het welk ik bewyzen kan
met het Voorbeeld van myn Huysgezin en
vier zoonen, deivelke overgebleven zyn tot
noch toe, dewelkezelfsgecndruppeltjeVrou.
w e melk geproefd hebben.
E X O D : III. vers. 8.
Xiaarom ben iknedergeiomen, of dat ik het verloffe ajt de hand der Egypt enaren,
ende het opvoere uyt de^en latide , naa een goedt ende «„« land, naa een land
vloeyende van melk en honing: tot die plaatZi der Kanaaniten, ende der Hethi-
^^^ Pheri^ten, ende der Heviten, ende der Jeyndea