N A T U U R K U N D E .
len verdikt, de vezel-adercjes kwynen , de affclieidingen
worden opgehoiiden, de lyraige
dcelen runnen re zamen ea veroorZaken vcrftoppingen
, de gemene nioeder van ontelbare
ziektens: achteloosheit kruipc ftilzwygende in,
hct voordecl van byzonderc en gemeene zaak
vvord verwaarlooft , de goederen he: zy door
erffenis aangekomen, of gewonnen worden verteerc,
zoo dac eindelyk de armoede mecgroote
fchreeden naderc. Welke beklaagelyke uicgang
van luiheid de Alderwyfte Koning aan
dusdanige onnutte ballaft der aarde voorzegd?
Spreuk V i . ^:Hoelangezultgy luiaard,
nederliggcn ? wanneer zult gy van iiwen ßaa^
offiaan? vers. lo. Een'cveinigßapensy eenweitilg
ßuimerens, een weinig handvoti-wens al nevers.
I I . Zoo zal u-we armoede u
Í 2 0 J
owrkomen ah een '•J;andelaar ; ende WJJ gebrek,
als een gewapent man. Eon niec doende leven
is inderdaad eene ftaatkundige , zedelyke en
burgerlyke dood. Een luiaarc begraaft zig zelven
levendig. Onbekwaam zynde gemaakc tot
dat werk zelf, waar door hy het leven moet
onderhouden. Spreuk. X IX. 24. Een Iniaart
verbergt de band in de boezem: ende hy en zalze
niet -j:;eder aan de mond brengen. Door welk
e woorden niec alleen moec vcrftaan worden
h e t g e e n de Lacynen uitdrukkcn door de band
ander de mantel te hebben , niaar eene zodanige
luiheid, waar door de ledcmacen van her ligchaani
verdoofc worden , zoo dat de krachten
nauwelyks bewaara zyn ora de brokken in de
mond te fteeken , nauwelyks om het ligchaaru
aan te kleeden»
P R I N T B L A D DLXXX,
De wyn h een fpotter , de ßerhe drmih h melachtig : al die daar in diaaalt, en
zal niet wp zyn, Spreuk: X X . vers i.
Deez' Prent vertoont het misbrnik van den JVyn,
Daar Dronkaards met elk/ind'ren litflig zyn.
D' een jmcht en fpeelt. Die laat zicb wakker hooren
Door geil gezang. dat -wnlpfchen kan bekooren,
JEen" ander van bet gnlzig drinken zat,
Braakt nit zyn keel het ingez'wolgen nat;
En jonk en oiid, hier afgeregt op zweigen,
Poogt vaß zyn lyf vermaaklyk te verdeigen,
Terwyl de ziel en reden word verfmoort
Door 't fchad'lyk vogt, rxiier fmaak hun tong bekoort.
Maar gy, die 't 00g op dit taf'reel laat zweeven.
IVilt gy 't verderf des wyns, dien veel doet fneeven^
Zo klaar als V licht befchon-wen, lees deez' blahi.
Heer SCHEUCHZER toonti met kkm van red'nen aan,
fVat lichchaams - en 'xat zielsverdorvenheden
De drank verv^'ekt; hoe dat hy deugd en reden
Verßand, en eer, en naam en goed verßint.
Indien gy dan WJJ Zaligheid bemindt.
Zo fihwjv 't misbrnik des dranks iiiü ganfche leevcnj
Een misbrnik, '•jjier herdejiken elk doet beeven.
ONdcr de naara van wynjaißb Cwaar van
raiflchien der Griekcii oinos ) cn fecar
ßcera , word verftaan alle dronken makende
drank, de L X X . hebben mefbey, alle vcchren
uit groeibarc zaken geparlt, ofvan zelfs uitvlocyende
, bier , appeldrank , peerdrank ,
brandewyn , al lewynen, alsdewelke, onmatig
gedronkcn z y n d c , dronken maken, namentlyk
door kracht van de daar in bevatte zcer re
tarnen gedrongc luchc, cnomdacdemagedoor
te vecldrankuicgefpunnen, drukkendede romp
Van de ncderdalende flag oí herc-ader de gevallige
oorzaak word voor de fnelder invloed
van hec bloed naar de herflenen, waar van daan
verwarring in de omloop , buitenregeligheic in
de vloeying van het vochte zenuwzap , en de
daar van afhangende geinueds-gedachten, vele
klappernyenendielmakeloos, kyvagien^ twisten
. diepe ila;jp , trilling der ligchaams-gewrichten,
eene llamclende tong, verfcheiden
z i e k t c n s , ofzeer fchielyke . of allenskens inkruipende,
beroercheit, voeceuvel, waterzucht,
iluipen, alle welke dingen verder uitcebreiden
de tyd nu niet toelaat. Ik zal my vergenoegen
met
f i i ' Í ;;
.1 :
t i l
I : ' -1
i> 'IN .1
IlM'
f i ' ' Ii
I ' f i l i !
t i i i
•
11:5 :."l!!!