ç a
Hill ; Il
i ; ; :
N A T U U R KUNDE.
IVat naar en fchromelyk geztcht ?
De fchepea fcbynen door de golven
Der Zee, met •water gmfchbedolven,
Terivyl de hïikzem, fchicht op fchichî,
Doet uit de wölken nederdnlcn,
•En V ailes drcigt tôt flof te maalen.
De Schifliên, vol onßeltenis.
Ora dat zy 't groot gevaar bezeffcn,
Himi banden naa den Hemel heffen.
Van waar ßechts hulp te 'wachten is:
De Alheerfcher, door hunn' beê be'woogm],
Betemt de Zee ßuks ait à- "
I I 6 9
Hy maakt (zulks leert ons Davids dicht}
De fiorm, en doet hem weer bedaaren.
Zyn ßem bedwingt bet woen der haaren i
En brengt ze weder tot haar plicbt.
Boww dan. of GOD, in leget. "
Hy zal Ii, op uw bei ^ behoben
le gene, dewelke ooic zyn leven voor de '
l _ ^ f c h u i m e n d e golven der zee heefcbloodgeftelr,
die zal geensfins onrkennen, dachyzyne
borft met yzer en koper heeft gewapenc gehad,
die de eerfte volgens Horatius :
Het brojfe fibip aan de -wreede zee heeft toebetrouwd,
Eene nauwelyks driediiiras plank is eene af-'
fchutting tuflchen de lucht en de wateren van
de alderdtepfteafgrond, tuíTchen leven en dood,
200 vele vingerbreedtcns zyn wy nauwelyks
ver af van de dood. De Zeevaarc-konft iseene
uitvinding van de aldernutcigfte, ja noodzakelyke,
derhalven 00k van de alderoudfte, maar
dezelve is van de aldergeringftebeginfelen, gelyk
andere wetenfchappen en konften , opgeklommen.
De aloude Dichcers verhelfen met
de aldergrootfte lofcuitingcn hec Schip Argo,
en den Argonauten , dewelke uit Griekenland
naar de Zwarte Zee , Pontus Eiixinus , zyn
overgeftooken. Maar die Sclieepstocht is niets
ter wei-eld, by aldien die vergeleken word by
dien vzn Hiram en Zalomon, en deze niets,
by de hedcndaagfche naar de Indien ; nodig was
het oudstyds voor hen längs de ftranden te varen,
hedendaags door de naald aan de zeilfteen
geftrcckcn geleid wordende fteekcn zy dicp in
zee, voor gene woedende winden, genefchuimendc
golven bekommerd zynde. Dog deze
gehele kennis om de zeën tedoorploegen, met
het burgerrecht der Wiskunde zymle vereerd,
de Scheeps-büWW'konß. de konft om de Scheepen
te beftieren , brengd ons ftervelingen niet
allecn by den Indianen en Garamancen, maaral
dat gene, het welk zy doen, lyden, aanmerken,
tot G O D. Die met fiheepen ter zee afvaren
, handel doende op groote -wateren. Die
Zieu de'werken des HEEREN, ende zyne
wondcrwerken in de dicpte. Vcrwonderenswaardige
werken in de zee zelve, in ontclbare
gfoeibare zaken, en dieren, en dingen die nog
dieren nog planten zyn : als de zee ftil ftaat
van de winden , en de Oceaan door grooc gegons
word onder een vermengd. Dog dezelve
bedaardheit. deze opgezwoUe golven der razende
zee zyn geen gewrochc van eenigtoevalligvoorval,
maarvan G O D S Voorzienigheid,
gelyk alle dingen,dewelke in het Geheel AI voorvallen.
Die, als hy fpreekt^ deßormwint doed
opßaan, die hare golven om hooge verheft.
I I ) doed de fiorm ftille fiaan, zoo dat hare golven
ßille zwygen. En hoe menig, bid ik u,
is 'er van den Scheepvarenden, zelfc deralderongodvruchtigften,
dewelke zulks zal ontkennen,
anneer zy opryzen naa den bemel, dan
•weder nederdalen tot in de afgronden : als zy
danjfen en -waggelen als een dronken man. Als
zy door benaauwheid zoo ver gebracht worden,
dat hare ziele worilelcnde met de gevaren van
angfi verßnelt, en alle bare wysheid -word verßonden.
Doch roepende tot den HEERE in
de benawwdheid, die zy hadden, zoo voerd hyze
itit hare anaßen.
Eene byzondere opmerking verdiend de nadrukkelyke
uitdrukking, dewelkellraatvers 27.
Zy danjfen en waggelen als een dronken man, ende
alle hare wysbeid word verßonden. Welke
woorden buiten twyfFel tever f taanzynvan dien
ftaac, in welken de Üofte en Zuidenwind te
gelyk, cn Zuidwetlewindj dewelke buien-aanbrengende
is, en zware golven tegen ftrand aanrollen,
doorbreken : waar door de fcheepen op
eene vervaarlyke wyze geflingerd, nu den woedende
winden, dan den fchuimende golven tcn
roofworden, doordezetwecroofgierigehoofdftoifen
als gevangen cn verilonden : waar door
de doodj en die wel geweidige, voor de dcur
ftaat : alle dingen worden met jammerklagten
vervuld , clk zcnd tot zynen G O D zyne gebcden
naar om hoog : daar de wanhoop tot
aaaaa nie; s
t : .
i;' '
ii:;'
Ä , :
i .
ÍJÍ'
ÍÍ:
'Ii
: i l
I I
i i f