íf'' Vi;
U68 GE E S T E L Y K E
P R I N T B L A D DLXVIII.
Ende die hy tilt dm lande ver^ameit heefl , van 't Ooflen , ende van V We/len,
van 't Noordciiy ende van de zee. Pfalm C V I I . vers 3.
7 Compas, dat zoo veel mt?jeid teelt,
Wcrd 11 alhier in print verbeelty
Met twee en dertig Jìreeken,
Naar -^elke zicb den Zeema» richt.
IFiens hart word niet ontfteeken,
Om GOD te romena naar zyn fìicht.
Die, door dit middel, doet de wyde Zee bevaaren,
En 't Schip befchut voor kU$y -voor wind, voor golf en baaren?
De onderfcheiding der fVaereU-gedeeltens
heefc hct noodzakelyk gebruik, en denatuur
zelve opgegeven om te verftaan : hieroni
is de zelve met de wereld van eene ouderdom:
maar de alderoudfte, onze Text zelve getiùge
zynde , is van de vier Hoofd-gedeeltens. In
de nacuur der zake zyn *ct zoo vele wereldgedeelcens
, dat is, doorfnydingen van den Gezichteinder
en Topkring , als 'er ftippunten
van den Gezichteinder zelven, of in getal oneindigc
doorfnydingen zyn. Dog uit deze oneiadige
hebben de Starrekundigen, de Landbefchryvers
, Schipperlieden , hec gemene volk
zelf verkoren die gene, dewelke van noodwendig
gebruik zyn, het zy ora te bepalen de legging
der landfchappen , hec zy om de winden
te onderfcheiden. De Geftermens, gelyk die
zyn de kentekenen van den tyd, de uurwerken,
demaandboekhouding, en de jaarboekhouding
van G O D , zoo zyn ook dezelve der Hoofdgedeeltens
, van dewelke voor tegenwoordig te
handelen. Het Ooßen vertoond de Opgaande
Z o n , de Ondergaande het Weilen: dcZuidpool
ftarre httNoorden, detegengeñeldeplaatzing
hec Zuiden, en de alderhoogft opklimroende
Gefterntens. Die de tale der Landbefchryvers
gebruiken noemen het Noorden en
het Zuiden de doorfoydingen van den Gezicliteinder
en de Middaglyn, genenabydeNoord.
Pool of Afpunt , deze by het Zuider-Afpunc;
hec Oojien en het JVefien de doorfnydingenvan
den Oofterfchenen Wefterfchen Gczichtseindei
mee de voornaamíte topkringige. DezeHoofddeelen
ftaan van den anderen af door ecne tusfchen
ruimce van 90. graden. De voornaamp.
Zydelingfche van de Hoofddelen door eene hotk
van 45. graden. De tweede van de eerfi'e rani
van de hoofd of voornaamfte zydelingfche doc
eenehoek van 22. graden 30. minuten, vandt
t-weede rang van de hoofd of voornaamfte zydelingfche
en tweede van de eerfterang ii.gra'
den 15. minuten. Alie de 32. gedeeltens oí
ftreeken (want zoo vele tellen wy gemeenlyk
en mee dezelve namen benoemen wy de win
d e n } ftelt voor oogen de Schets op hec Prini
blad uirgedrukt. Hec overgroot gebruik de
•wercldftreeken ondervinden die gene, dewelkf
de zeen beploegen, insgelyksdie gene, dewel
ke in de tsjoefiyne dwalen, in cenen 'ü/egdern'il
dernis, Pf. C V 11. 4. Want door die voor
lichrers •wordm zy geleid op eenen rechten vJii^
om te gaan tot eene fiad ter woomnge vers 7
J a G O D , de Maker der Geweften , Leidí
man zynde.
P R I N T B L A D DLXIX.
Die met ßheepen ter zee afvaren, landel doende op graote laateren.
Die zie» de werk« des HEEREN, ende zyne •wonderwerkenin de diepte.
Ah hy fpreekt , zoo doed hy eenen flormwind opftaan , die hare goken om
verbeft.
Zy ryzen op naa den hemel, zji dalen neder tot in de afgronden : hare ziele vt<\
fmelt van angß. , , , , . „ j ,
Zy danfjen en waggekn als een dronken man, ende alle hare wysheid wordverjmiä*
Doch roepende tot den HEERE in de benaitwiheid die zy hadden : zo voerM
hyze mt hare angßen.
Hy doed de ftorm ßille flaan , zoo dat hare gohen ßille 'x^wygen. Pfalm Cv H'
veiE- 23. 19.
TAB. i>i,yvni.
PSAI.. cVir. V. Í5. f J . cvi i . a .
- ' ^ e x j f n j ^ m .
I.Q.Fmt: