TAS. e v i .
T H E S A U R U S . .
T A B U L A CENTESIMA ET SEXTA.
NUM. 1. Serf ens'mflras > pr^finguis,
Lit. A.
B, B.B.B.
C . C. C. C.
t ) . D. D. D.
E.
F.
JeUa.
Nondiim dctrafla d eft cutis, fed uni cum fquamis transverfalibus, à capitc ád anum usque^ peí
mcdmm vcntrem dilTcfta; uc copioi.ffima pateat pmguedo, qux plumofi niftar pulvinaris viicera ö.
mnix, a capite ad caudam usque, niolliter tegic. Ejus quidem plurimum colligitut c Serpcntibus primo
v e r e c a p t . s : tum emm, m campis ftetilibui, in (p.ram convoluta:, Solis fe radiis exponunt, foventque,
n c c f u g a m , noxamve, molmntur, fi quis manu, manicam cor.accam indutá , iplas prehcndit, mquè
(accum lincum mimitt.t Quin facile id ferunt, nec loca fua deferunt, nifi vel Sole ardentiote iam pcnitus
percaluetint vel coelum plüat ; tUm verò fefe proripiunt, cava íua repetentes. Qiii captandis fuo
tempore Serpennbus ndlueti funt, imperterriti, nuda manu eas arripiunt, iacco indunt/iterumque feori
im úngulas inde protrahunt, inftar anguillarum deglubendas. Mirabile interim eft , Ammanila htcc,
hyberno tempore, quo quietiffima fiiis in antris delitefcunt, pabuli omnis expertia, tantam pin^uedinis
copiam poiTe colligere. Servit autem pinguedo loco pulvinaris, in quo viicera ventas, nullis offibus fubtus
hrmati, molliter decumbunt : fiquidem, cute detrañá, collub mox dehifcant, & nuda fere fittane
ventris mteranea. Motus Vitalis vel ultra 14 horas in iis viget etiamnum, pollquam & capite & vifcetibus
{pollata: íunt. Id, quod in Viperis, & Lacertis, p.aritcr obtmet. Anguilk, nonnullique alii
f T ' / n ' T r fimiliKrper tempus quoddam adhuc confervant, pottquam deglupt, & in
trulia difleäi flint Uíus Serpentum, pinguedinisqud & extorum Serpentinorum, Medicus i mifcis dudum
temporibus innotuit & defcriptus eft. ^ ' f
Capitis indicar pattern inferiorem, & maxillas, luteis fqiiamis veftitas.
C u t im externam , fquamatam.
Tunicam internam , unàcumcoftis, à pinguedine feparatam.
Ipfam pinguedinem , interanea penitus tegentem.
Foramen ad caudam, circa quod fquama: transverfales definunt.
C a u d s corpus, ubi fquama in binas abeunt feries, firmiter fibi mutuo implexa:,
lie ad finem usque tendunt.
Num. 1. Hxc Serpens, nua: rnre fpoliata, interanea fua commonftrat, cum precedente convel
i i t , prxterquam, quod fame!la flt, ovula contihens fub pinguedine collocata. In Germania (pecies
harc Viperamm perfanandis adhibetur corporibus debilitatis, Arthritide, Podagra, Nepbritide, Phthifi
aliisque gravionbus morbis, exhaullis. Petunt hi fontem, cui á Serpentibus nomen eli, SMantenlaÌt\
Jiocque dum utuntur limul aliumunt jufcula Viperarum, fequcnti modo, nobis à Viro Clariffimo.
Marno yätcro, Philoí. & Medie. Dodore, ac Anatomia: Se Botanices in AcademuÌ Vitembergenf!
Profellore, commumcato, pra-parata. Viventes Vipera: d u s , cute, mteftinis, capite & cauda orbant
u r , tumqueilloti, cum libra dimidià carnis vitulina:, macilenta:, in parva frufta confcinduntur• qua:
deinde, addita radicum Celeri 6c Pecrofelini ana uncu una, cum aqua: fontana:, aut pluviíc, puriílimx
pintis
bruik van de flangcn in de mcdicyncil is van oiids genoeg betend
cn befchreven, als mede hun vet en ingewanden.
L e t t . A. Wyft aan het ondcrile deel van 'e hoofdt en de kakebenen,
met liàre gele fchubben.
,B B. B. B. De buitcnhuidt met de Ichubben.
C . C . C . C. De binnenhuidt mcc de graate of ribbe beentjes;
van 't vec gcfcheiden.
D . D . D. D. Het vet of de reurd, dat de ingewanden gcheel bedekt.
E . De opening aan deii llaart^ daar de dwarsfchnbben
eindigen.
F . Het llaai tein-Ie , daar de fchubben in twee reieil
Veranderen, en in elkander iluiten ten einde uit.
Nüiri. 2. Dc2enang,welkedeliuidtisáfgetiaalt,oni haar van
binnen te vertonen,komt met de vdorgaande overeen, uitgczouderd
dat deze een wytles flang, met eiercn bezet,is,die onder 't
vet leggen. In Duitfchlandt worden deze lonrt van viper- of
adderflangen gebruikt als een geneeslyke cuur voor zwaickeraenfciien,
die met jicht, podagra, gravee], tèering, en andere zware
ongemakken behebt zyn. Deze reizen naar 't Slangenbadtj
en gebruiken de baden en te gelyk de boeljon van de vipereo 00
™ volgende wyze,gelyk de Hooggeleerde HmMrabam Fattr,
Dodlor in de Filofofie cn geneeskundc, en Profeilbr in de ontleed
en kruidkunde te Wittenberg, het my heeft medegedeelt.
Namentlyk, men neemt twee levendige viperen , die de hiiidc
afgchaalt, de ingcwanden bitgenomen, de lioofdon en Ibiart afgelneden,
en niet afgewalTchen zyn, met een halfpondt kslfivleefeh
zonder vet: deze dingen klein gefneJeii , met tweo
loot Seldery, en twee loòt Petrofeliènworteleìi, oak daàr by gedaan
cn gekookt met een mengel fchoon fontein- of regenwatec
in een verglaafden ptjt, die digt auit, het welk te zainen een tur
r Tnnet
H O N D E R O EN ZESDE TAFEREEL,
Num. I. Geopcnde irihndfchi stmg.
Z y is nog met hare buitcnhuidt beklced, zynde van onderèh
van 't hooldt, tot aan de opening by den Haart, de huidt en
dwarsfchubben in "t midden doorgefneden j om haar veelvuldig
vet of rcufel , dat als een dons kulfen de ingewanden van boven
tot beneden in 't gcheel bedckt, als men ze in 'tvoorjaar vangt,
als zy zieh ni de zonne bakeren op den grondt van cen fehrale
heidc, in een ronde kricl gewonden leggen, cn men ze met de
handt, daar een leérc handichocn over gctrokken is, opr.Hapt,
cn in een linnen zak ftcekt, dat zy gcwillig toelaten, zonder
kw.iad te dben, of weg te vluehten: want zy wyken niet vari
haar plaats, ten zy het hete zonnefehyn is, en zy door-warm
pyn, of dat het regent: want dan nemen zy de vlucht , en verfchuilcn
zieh in hare holen. De menfchcn, die 'er daweh'kfchi
als het in den vangtydt is , mede omgaan , grypcn" zc zonder
vrezc met hunne blotehandtaan, llcken ze in hunnen zafc,en
halen zc dok (luk voor Buk daar weder u i t , om 'er de huidt van
af tc halen, gclyk men de aalen doedt. Het is te verwonderen,
' dat dczc dieren 's wintei-s zo veci vet vergaaren, dewyl zy ilil in
hare holen leggen, en gccn fpyzc bekomen kunnen. Het vet
dient haar voor een kufien over de ingewanden van den buik, die
riet gefloten is: Want als haar de huidt wordt aígcílrooptjgevcn
Eich de nbbegraadtjes van malkandcr,en de ingewanden leggen
bloot. Zy kiinncn wel 14 uuren, en zelfs nog langer, leven en
bewcglrtg maken, al zyn ze van 't hoofdt cn ile ingewanden berooft
en gefcheiden. 't Zelve is 00k by de addercn en hagediflen
De aalen eh cenige andere vilfchen leven en bewegen zieh
00k nog cenigcn rydt, al zyn zc gevilt en gekurven. Het gc