T H E S A U R U S . 93
^ T A B U L A O C T O G E S I M A - E T SEPTlMÄ.
• N u m . I. Serpens, Boitiapo; fea Cobra de Sipoj Braßlienßs, fpimfa.
Squamas tingit color olivarum ^multis. Dorfi ipina, ä capite ad acuta: usque caud« fincm, longiufculis,
culpidatis, aculeis horret. Transverfalcs ventris fqaama:, infigncs, undique candicant. Corpus
vero fupernum qux tcgunt fquamx, rhoraboides, rcticulariter, geminis quafi funiculis, ad decuff
im (èie fupcrequitantibus, diftinguuntur. Dorfi color ruffus ex viridi varicgatur. Caput venullum
infignes iquama:, fcutiformes, muniunt. Oculi grandes, ignei & lucidi. Riélum minuti dcntcs plurimi
armant. Vid: Johnßon: de Serpent: p. ;8. Utut probabile fit, Virum huncce veram liarum Serpent
um ipecicm vidiffe nunquam, & hinc per conjeäuras duntaxat illam defcripfiUe:
N u m . 3. Avis, Paradifiaca, Braßlienßs, feu Cuìnxì A.C'à.m'ik.'à , crißata.
In dcièrtis atque incultis locis deliteicens vix unquam in conipedlum hominum, aut manutn aucupis,
cadit: fuperni corporis & cauda: color dilute eft fpadiceusj caput & crillam ejus coracina tingit nigredo;
alarum fuperiora penna; coloris aurei ornant. Peäus & venter candicant; roftrum rubelcit, oeu-
.lique ignei relucent.
" N u m . 3- Ramulus Stjracis, fecundii, nidi Cotonei folio, Americana,
En ! hie Styracis ramulos, jam fruilus fiios protrudentes, piilillo ornatos, qui , ubi matureicunt , exiguum
referunt prunulum, dilute cccruleum, uno vel altero, aut etiam terno nonnunquam , ofiiculo factum, in
quo continetur nucleus. Folia mali Cotonei a:mula, fubtus lanuginoGi, alba, fupra pukhrè vifidia.
Flores albi, Arantii flotibus fimiles, prout in pra:cedenti Tabula patuit. Vid. Breyn. Prodr. fol. j 8 ;
Raji Hiß. Plant, i Tournef., Pomet, Lemery, Johnßon, Munting, & alii : quanquara ejus defcriptionem non
omnes eandem exhibeant. Vioßorides, Clißm, Dodenaus, Sic. illam quoque cognovere. Hinc noftram
quoque liceac hisce adj ungere experientiam ; quùm magnum invenerimus discrmien inter varia Styracis
hujus Baifama.
Styrax liquida 'vulgaris in parvis magnisque urceis hue ex .^gypto tratisfertur, Syria & Candid : gryfea
h s c eft, opaca Si fpifla, fiiperficiem aqua teitam gerens, ne exficcetur. Ufiis ejus eft Officitialis,
dum prxcipuè emplaftra, & unguenta, aliaque ingreditur, ad gratum odorem hisce concilianduni! Altera
ipecies, plerumque Ambra lipida appellata, fiiaveolens eft & fragrantiflìraa, limpida, tenuis & pellucida
, Terebinthina: Veneta fimilis. Prxtereà datur tertia fpecies, Styracis liquida alha nomine qux
v e n i t , e f t q ue alba, fpiiTa, odoris fuaviffimi, Lacrymarum vel granorum Stymcis a:muh. Simul & accepimus
Balfamum Styracis in parvis capfulis {Cahasjes) aut & nucumu putaminibus hxrens, ex ruiFo luteum,
pellu-
ZEVEN EN TACHTIGSTE TAFEREEL.
Num. '-Jiang, van de Brazilianen Cobra
de Sipo gebeten.
Num. Afgeßnede tai/es nan den Styra.r-ioom,
fwede ßort, uit Weß-Indie, met hume aankomende
mruchtjes en angelachtige f unten.
Zy is olyfverwig over hare fchubben. Eoven Over den mg,
van 't hoolüt tot aan hct cinde van den ftaart, die hcel puntig
tocloopt, is zy met lange, Icherpe, doornen bezet. De onderlyfiche
dwarsiehubben, diegrootzyn, zyn ganlch wit. De bovenlyfTche
fchtibben zyn vierkant luitig, netswys, als met dubbeldc
itrikjes overviochten ; tie rug is rosachtig, als met gvoen
vermengt: bet lioofdt is ficrlyk met grote fchubben, als tchilden,
voorzien: de oogen zyn groot , vurig, en glanzig: de bek
is vol kleine tandtjes. Ziet JobHßon van de natuur der {langen
bladz. j8. M:iar iiet feliynt, dat de zelve het rechte foort niet
heeft gekent , zo dat hy 'er allccn by giffing van gefchreven
•heeft.
Num. 1. Braziliaanßhe Paradysmogel, 'van de
inlanders Cuiriri Acamaku, o/gfio^iit 'vogel,
geììaaìnt.
Dit foort boudt zieh verholen in de wilderniflen, en wordc
felden gezien of gevangeii. Hare verw is licht kailanie-bruin
over het bovenlyf en den Itaart: hct hoofdt is g i t -zwar t , als mede
de top, met goud-gele vederen boven aan de vlerken. De
borii en 't onderlyf zyn w i t j de bek rood, en de oogen vurig.
iil». II.
Als de vrucht lyp is, vertoont de zelve zieh als ecn kleine
licht-blaauwachtige pruim, daar zomwylen ecn, twce, ook wel
drie pitjes, elk in ecn hard fchilletje, in groejen. De bladeren
gelyken naar die van de Kweepccren, van onderen wit en wollig
, van boven fchoon groen. De blocmen zyn wi t , en van
gedaanteals de Oi-anjebloezem, die in hct voorgaande TaferccI
afgebeeld ftaat. Zie Breynim Preiir. fol. pii; Rapti Hiß. Plant.;
Tourtiefort^ Pomci, Leniery, 'Johfiflott, Munting.^ en andcrcnj maar
in hunnc befchryving komen zy niet overeen. Verfcheide fchryvers,
3\s Dioscorides , Claßus,vciö, als j^iöjt&ijnej , ujKyisi, uo aDmoxdiotsn^a ucsn^ mccne rn iacnedre arnend,e rehnc,b -heb
ben daar kennis van gehad; maar het zy ons geoorlooft onze ondervindine
daar by te vocgen, alzo ^vy bevonden hebben, dat 'er
groot oniicrfcheidt is in de balzem van den Styrax-boom.
De Slyrax liquida orditiaria, of gcmene foort, komt in grote
en kleine potten uit Egypten, Syrie en Kandii:} is dik graauw,
en onklaar, met water overgoten, om niet tc verdrogen. Die
foort -wordt veel in de Apotheken tot plcillei's in zalven gebruikc,
om ecn goeden reuk tc geven. Hec cwedc foorc wordt
gemeenlyk Mra liquida genaamt. Dezc is lieHyk en aangenaam
van geur ,dun,klaar , en doorfchynende, gclyk de Venctiaanrche'
Terpeniyn. Behalven dezetweerooncn is ' e r e endc rde j i / jmr /;'-
y«iViia/(i'<-;genaamr,de welke giinfch wit,ftyF,dik,cn7.eerlicflyk vaa
rcuk is, körnende met den reuk van de lacryma -vel Styrax in ^ranis
overeen. Met dezeis onsookgezonden Balfamum Siyrac':s^\n\<.\c\v\c
kabasjes, en in notedoppen gcdnan. Dezc balzem is ros-gecl en
helder van verwe, gelyk Ac. Opobalfarnum ficcum^ die ook in kabalTen
uit Pera komt. Doch van reuk veifchilt hy van de voor-
A a gaande.