ArsBBL. maar wclke zo druk niet bearbeid wordt $
Hwjfd- meest dienende tot het gieten van Handgra-
stuk. naaten, Bomben, Gefchut, en ander Oorlogs-
tuig.
Het Proef- In bet Proefmaaken van de Yzer- Ertfen moet
vaadezel men z e e r z o r8 vu^ '8 z y n > a^s men de re g te
ven. Metaalhouding weeten wil, herhaalende zulks
twee of drie maaien. Sommigen, nogthans,
kunnen door den Brandfpiegel of een groot
Brandglas wel ter toeis gebragt of door de
Blaaspyp onderzogt worden. Anders moet
men vooral geen Loogzout tot de Proef gebruiken
, als waar door het Metaal gedeelte-
lyk verteerd wordt. Best is hst, dat men tot
agt deelen geroofte Yzer ■ Erts vier deelen
Glas en twee deelen Kolenftof, en, wanneer
de Erts wreed is, nog bovendien vier deelen
Borax en één of twee deelen Kalk neeme. De
Kroes dan van onderen en op zydemet een
mengzel van Kolenftof en Kley wel bezorgd
zynde, iaat men die omtrent een Uur lang in
’t Vuur ftaan, en, wanneer zig, na het fmel.
ten, in de Slakken nog eenige Korrels bevinden,
worden die verzameld en met het Ko-.
ningje gelyk afgewoogen. Zo hetzelve klein-
korrelig is , kunnende koud en warm den Hamer
verdraagen en zig daar door uitrekken
laatende, zo geeft de Erts een goed Yzér ris
het grofkorrelig, dan wordt hetzelve zo goed
niet bevonden: is het Vlakkig, dan wordt liet*
Yzer
d e Y z e r - E r t s e n . 8 i
Yzer gemeenlyk roodbreukig : dat is , het iM*
r ■ , . . , , ’ AlDEEt.
ipringt, wanneer men gloeijend daar op Haat, XXV.
onder den Hamer. Is het , daarentegen, vaVsxuB?*0*
buiten fyn en als verglaasd, van binnen wit *,
dan wordt het Yzer koudbreukig, dat is het
fpringt, wanneer men ’t koudfmeedt, doch
gloeijende is het foïeedbaar.
Om het Yzer uit zyne Ertfen te bekomen , Het fmel
, ... 'ten van
moeten die, naar haaien aart, op verfchillen->t Yzer
de manieren behandeld worden , hoewel ook
de kunde in deezen veel toebrengt. Immers
uit dergelyke Ertfen, als het befte Sweed-
fchë en Stiermarkfe Yzer geeven , haaien de
Venetiaanen een zeer (legt Yzer. De gewoone
manier is, dat menze eerst grof ftampt of aan
ftukken klopt en dan , na dat zy geroost zyn
of uitgebrand , Laagswyze met Hout, Spaanders
of Houtskolen, in de Smeitpan legge. Die
Ertfen, welke het Yzer flegts als een Kalk
bevatten , geiyk de metfte Okerachtige, kunnen
gefmolten worden zonder Kooften, het
welke by de Yzer - Ertfen, in ’ t algemeen , niet
gelyk by anderen , om Zwavelige o f Arfeni-
kaale Stoffen te verdryven , inaar alleen ge*
fcbiedt, om de brandbaare Grondftof digter
met de Yzerkalk te vereenigeo. Geroost en
nog eens klein geftampc zynde , worden zy
in een hooge Oven, o f ook op kleine Haarden,
I^aagswyze met Hout of afgezwavdde
F Steen-
I II . D u i» Y . Stuk»