III.
Atdebl
XXVII.
H o o i d »
SYUK.
Hoont-
Erts,
Witte
Hoern-
Erts.
zelden van 150 tot 180 Mark in ’t Centner;
maar zy vereiicht, tot de bearbeiding,de by-
voeging van een Lighaam , ’t welk het Zuur
van Zee-Zout tempert of bedwingt, eer het
Metaal daar door vlug gemaakt worde.
Van deeze Hoorn-Erts komen aanmerkelyke
Verfcheidenheden, zo ten opzigte der Kleur
als der Geftalte , voor7 Witachtig zynde,
noemt menze Witte Glas - Erts van Zilver. Alsdan
is zy fomtyds zo wit als Sneeuw, of als
Kaarsfmeer, met eene als vette dof glanzige-
Oppervlakte; fomtyds bleekgraauw, alsChal-
cedoon of gemeen Osfen-Hoorn en ruuw van
Oppervlakte; gelykende, op de verfche breuk,
dikwils naar Steenmerg, maar in dunne Schyf-
jes gefneeden doorfchynende als Hoorn; ook
in de open Lugt dikwils paarfch of blaauwach-
tig befiaande. Deeze is de allerzuiverfte en
zweemt het allermeefte naar Hoorn-Zilver,
maar wordt nooit geheel vlug in ’t Vuur, en
geeft ook geen het minfteblyk van eenen zuu-
ren Smaak. Zy is zo week, dat men ’er den
Vinger-Nagel in drukken kan, en de Schub-
bêtjes, welken men ’er van fchilt, rollen zig
even zo te famen als of zy van Zeep waren.
Dus valt de Hoorn-Erts in Peru, als ook by
Guadalcanal in Spanje; met gedeegen Zilver
in bruine Yzer-Oker , in eenige Mynen van
Saxen. De witte en graauwe Glas - Erts van
Marienberg en Annaberg, door M a t t h e -
s i us
s io s gemeld , behoort ook tot dezelve. Ik A ™ u
heb een Stukje gedeegen Zilver en Beenkleu- x x v il.
rige Hoorn-Erts, in Zilverhoudende bruine s^ oto‘
Oker, met Schieferfteem'ge Gangftoffe uit de Ka- Hoorn*
tharina -Myn te Raschau in ’c Erts-Gebergte. Erts-
Gekleurd komt zy fomtyds geel vo o r , als Gekleur-
Harst, of bykans als Zilverglit, Geele Glas» de*
Erts, by dien Autheur, genaamd, insgelyks
in Saxen gevonden. Bruine Hoorn-Erts, by
fommigen gedeegen Bruin-Erts, en by F a-
b r i c iu s Leverkleurige Erts, of ook Bruin
gedeegen Zilver, v ie l, niet ver van Freyberg
in zwaare Spaath , of ook by Annaberg en
elders. Zwartachtig in Afchgraauwe en verharde
Schieferkley, en Violet, of byna als
blaauw beflagen Staal , valt zy by Johapge-
orgeftadt, fomtyds in doorvretene Kwarts.
Deeze is niet zo zuiver als de Witte, be--
vattende altoos eenige Zwavel , gelyk dpor
den Reuk in ’t branden blykt en door de blaau*
we Kleur der Vlamme- Ook vloeit zy op ’ t
Vuur zo dun niet, als de W itte , maar zwart
en troebel , met fterke opwellingen en ’t uitwerpen
van Schuimblaazen, die barftende veel
Damp verfpreiden. Voor ’ t overige behoudt
de Klomp haare Geftalte, en na het wegdam-,
pen van den Zwavel blyfc ’er een geweefzel
van Zilver over , ’c w,elk eene bleekgraauwe
Aarde bevat. Houdt men dunne Schyfjes van
deeze Hoorn-Erts tegen ’ t Licht, zo ziet
Q 4 men
III. Decl V . Stuk.
*21
&
. P é ' i : / V . -
l ü ■ •••.l »*.-' **&■ '*'& i r a g s