111.
AFDEEL.
XXIV.
HooïdffUJS.
Gebruik
der Slakken,.
met een byvoegzel van Kalk , Spaath of eenig
^nder Kalkgefleente , fonuyds ook met wat
Y ze r , t eikens twee o f drie Tonnen tot ne-
gentien of twintig Centners, in dep Oven ge»,
bragt, alwaar zy twintig of dertig Upren bly-
ven ftaan , zonder te fmelten. Het ftookpn
gefchiedt met Steenkolen. By Villach in Kq-
rinthie worden de Ertfen eens geroost, waa,r
door men reeds eenig Lood bekomt, en vervolgens
jgeftampt zynde door ziften van S t e nige
Stoffen gezuiverd» uitge{molten.
Gemeenlyk b ly ft, by alle deeze bewerkin-,
gen. in de Slakken, in de Looddennen» in de
Haard , en z ., wanneer de Ertfen, Zilverhoudend
waren, Zilver en ,zo zy Koperig waren,
Koper over. Dit alles wordt derhalve, op dat
*er niets verlooren gaa, als Voorflag tot een,
nieuwe Inlaag gebezigd, inzonderheid, by dp
ukfmelting van het Zilver. Qok kn,nneo de
meeften der zogenaamde Slakken of Kalkachtige
Lighaamen, welken van het verfm.elten
der Zilver-Ertfen, die met Lood gemengd
zyn , vallen , wederom in de Lood-Oven die»
nen. Dus bekomt men het zogenaamde Fr.isch-
bley. Zyn deeze Stoffen hard en vast, da,n
worden zy eerst klein geflagen, en, zo, zy op
zig zelf moeielyk willen fmelten, m.et ligt
fmeltbaare Slakken vermengd. Het fmelten
gefchiedt in een zogenaamde Frisch- Oven, die
best met Kolen, van Dennen - Hout; geftoo^t
wordt;»
D E L 9 O D r E K T S E N i 41
wordt. Het daar van komende Lood dient, als m. /
Kollen-Lood, tot het bekleeden van Platten xxiv.**
en Geuten, o f tot Lood van Glasraamen, o f Hooïd-
tot Gewigten , als ook om Hagel, Schroot en*™1^
Kogels te gieten. Het gene van den Afftryk
v a lt, kan, om dat het zeer broofeh is , zelfs
zonder byvoeging van Spiesglas, tot het gieten
van Drukletters dienen. De afvallende
Slakken en dergelyke Lighaamen, die Koper-
houdend z y n , gebruikt men als Voorflag by
het fmelten der Koper-Ertfen. De Loodfteen
wordt gemeenlyk tweemaal verdreeven en
tweemaal doorgeftoken, eer men hem in den
Koper-arbeid neemt. TeFreyberg, daar hy
altoos zeer fterk Zwavelachtig is , wordt hy
altyd viermaal en ook wel vyftnaal , zonder
Hout, geroost. De Koperfteen, die van zulk
Loodwerk komt, wordt,even als de Slakken,
welke by de eerfte Smelting vallen, tot Zwart
Koper genuttigd. Zyn de Slakken Zilverhoudende,
zo verzuimt men niet, dat Metaal daar
uit te trekken, waar van ik in ’t vervolg nader
zal moeten fpreeken (»).
Onder
(**) ,, De Heer L innjeus merkt a an , dat de meefte
„ Lood-Ertfen een klein gedeelte Zilver houden , en
„ derhalve , om dat ’er uit te haaien, gefmolten, ja
, gemeenlyk Zilver-Ertfen genoemd worden.” Dit is
zekeriyk in ’t algemeen niet waar. Men fmeltze zeker
om ’t Lood zo wel als om het Zilver, en, die niet ryk
van Zilver zyn , worden ook niet onder de Zilver-E*tc
5 ten.
III. Dkki.. Y. Stuk.
Hem J