Luter mosten deis munten eenen anderen Stempel gelmd hebben.
Onze N*. 1 op H. XXXV heeft op do v*. don' Heiligen Andries, in andere
bonding dan vroeger, Tussohen de beide onderste oinden van het kruis staut
bet jsartal 1482. In den rend leesfc men ;
: stïxîgwvs * tcbdrsks *
Op de k*. \-ertoont rich, liggende op een kruis, het wapenschild der Aarts-
hertogen, bestaande nit oud- en nieuw-Bourgondië, Braband of Limburg en
Oostenrijk, terwijl het opperselnlilje nogmaals Braband is. Omschrift :
mOXt’ o KR I DV » 2ÏVS I TOR • BR3S | B7ÏHGI®
líe N*. 2, de halve, is, wat voor- en keerzijden betreft, aan den geheelen
gelijk, met uitwmdermg, dat sij geen jaartal op de vz. heeft en het wapensohild
op de ki. niet op een kruis rust, maar binnen een parelcirkel besloten is.
X*. 8 wordt in de Ordonnaneie, Slatnyl enz. van 17 July 1548 genoemd:
» *t vierde van den grooten Reael van Oostenryok, weeoht ij ingelsche en xm
»asen styf. Dat is twee penninghen en xxi greynen styf. Hi doet twee gulr
dens en vyf stuyvers.»
Als den kaIce* grooten reael rinden wij in bovengemelde ordonnantie eene
hnmt, die veel van den Scheepsnobel heeft en nog meer gelijkt naar de type
van het zoogenaamde Schttgtién.
Men ziet dus, dat de halve en het vierde deel van den Reaal aanmerkelijk,
mo wel underiing, als met den geheelen, in type verschilden.
De waarde van den vienten grooten reaal wordt in de Beeldenaars van 1575
en 1580 niet opgegeven.
Dezelve komt het laatst voor in den Beeldenaar van Antwerpen 1633 , en Wordt
-ij ..- geschat ter waarde van 84f stuiver; zoodat ze na dien tijd of ingetrok-
j.fj) „F langzamerhand buiten omloop geraakt- zijn.
De vz bevat den Heiligen Andreas staande, met een kruis, nit twee laurier-
stokken (doetende op Be Orde van het Gulden Vlies) zaamgesteld, achter zieh.
]lij boudt een boek in de hand.
S2ÎÎ1CV ■ 2ÎIÎDRE2Ï - FIIjIOS PRO (in verkorting) WEGE • WVOS ■ 1487.
d /C Hâlige Andreas bescherm owe zonen.
Kx jjet wapenschild van den Boomsch-Koning. In 1 den arend; 2, dat
twee doolen bevat, heeft van boveri Oostenrijk, van onder Nieuw-Bottrgefldic.
Hot sohild rust op een blocmkruis.
2SM2S • 1V6W1G17Î ■ PTîCE - Z ■ DEFERDE . IM' • WVV
d, i. Befflin do regtvaardighcid, den vrcde on verdcdig tiw Bijk.
Deze munt is ons nimmer in eenige vcrzameling voorgekomen. Bchoort zij
tot Braband of tot eenige andere Brovincie van Nederland?
N". 4. De halve Nobel of het Sehmtlcen is geslagen te Mechelen, ten gevol-
ge der Ordonnantie van 26 October 1488.
Doze munt was vervaardigd op een gehalte van 28 karaat í et gingen 72 stuks
op het Trooische mark. Zij haddcn loop voor 36 stuiver».
Van 11 November 1488 tot 24 December 1489 heeft men van deze muntsoort
162,627 stuks geslagen. Zie Verächter, Document, page 29.
Vz. De Roomsich-Koning, met de'kroon op het hoofkl in eene kogge geze-
ten, houdt een zwaard in de regterhand, terwijl hij met de linker een werehl-
bol boven een rierveldig wapenschild vastboudt, dat in 1 en 3 Oostenrijk, in
2 en 4 Ond-Bourgondië en in het opperschild Braband bevat. In den rand riet
men den arend van den Boomsch-Koning, en vertier de woorden:
MO' * RO'*RE' * Z * PLjI' * KRDVG' * 2ÎVS' » BG' * BR2Î' * Z * LIM'
d. i. Moneta Romanarme regie et Bhüippi Archiducis, enz.
Kz. Éen met de grootste pracht versierd kruis, dat in lelién eindigí: tus*
sehen de vier gebloemde uiteinden vertoonen zieh even zoo vele kaniuklijke iano-
nen. . In het hart van het kruis riet men de letter M, die de eerste zoowel van
Mechelen als van Maximiliaan is. Het een en ander is gevat in fraai verserde
ronden. Vóór het omschrift vertoont rieh weder de arend; daama leest men :
REFORM2ÏGIO * GVERRE * PT?« » ESW * 2SBRO1488.
d. i. in het Latijn der middeleenwen :
De vrede is eene heroorming of liever herstelling van den oerlog^
doelende op de bittere tijdsomstandigheden dier dagen.
Afgebeeld bij verachteu , Pl. IV, N'. 1, even als vroeger in een aantai Beeldenaars
en Ordonnantiën, doch steeds voor Holland. Even als de onze, voor
Braband en Limburg, bij den dutts, PL 13, N\ 87.
G. wéegt 3,3 w.
24