Van 11 (sic) April 1553—9 Julij 1555, Rekening EFF.l
— 9 Julij 1555—9 Julij 1558, Rekening GGG, J ^
In het geieel 1,072,714 stuks;
Waarlijk een zeer gering getal vbor eene zoo groote bevolking als Braband en
Limburg voorzeker in die dagen reeds hadden.
De Maastrichtsche, waarvan ons eene teekening door den Baron Michiels van
Verduynen werd medegedeeld, scbijnt op de vz. te hebben :
K2ÏROLVS I D î G î ROM | IMPSR %Z%\ HISPRS#
Daama het wapen van Maastricht.
Het opschrift op de kz. komt ons voor niet te verschollen.
Deze munt is uiterst zeldzaam.
Er moeten in der tijd tusschen 28 December 1520 en 80 Julij 1524, 15,826
stuks van deze munt geslagen zrjn geworden, zie Rekening Maastricht I.
Van Si Julij 1524—-25 Mei 1526, Rekening K, 1,085 stuks.
— 25 Mèi 1526—15 Mei 1528, L, 401 —
— 12 Junij 1528—15 Julij 1531, M, niets.
— 16 Nov. 1531—6Maart 1535(6),—) N, 1,281 —
— 6 Maart 1536—28 Julij 1542 is de Rekening verloren gegaan.
— 28 Julij 1542;—5 Sept. 1 5 4 5 ,------—— O, niets.
— 26Jan; 1549—20Junij 1552,-------— P, 4,273 —
Verder is er onder de regering van Karel V geene halve gouden Reaal te
-Maastricht meer geslagen; in het geheel werden er dus aldaar sleehts 22,865
vervaardigd, die op zeer enkele stukken na alle versmolteni schijnen te zijn.
Afgebeeld, doch voor Braband, in onderscheidene Beeldenaars der zestiende
en zeventiende eeuw; in het Supplement cm Cabinet de Vienne, page 31, N°. 13,
en bij des dutts, PI.' 17, N°. 106.
G. weegt 3,6 wigtje; hebbende dus, op een gèhalte van , thans aan goud
(de alliage met zilver niet berekend) eene .waarde van iets minder dan/4.
N°. 4 en 5 zijn twee verschwende gouden Karolus-guldens ; de eerste geslagen
te Antwerpen, de tweede te Maastricht;
De Ordonnantie van 1520 luidt omtrent deze munt als volgt in § VI:
» Men sal noch slaen ende naunten in onse voorsz. Munten, eenen anderen gouden
//penriingh, die men noemen sal Carolus, ende sal loop hebben Voor twintich
./ gtuyvers, ende in gewicht, alloy ende waerde sal wesen naer advenant van den
// voorsz. halven Reael, te weten , houdende XIIIJ karaten van fynen goude in
„ alloye, ende van LXXXIIIJ in de snede o p ’t Troys marck, gheallieert met
//seven karaten ende een half fyn silvers, ende twee ende een half karaten ko-
„pers (1) tot remedien van drie vierendeel Engelschen i n ’t gewichte, ende van
//een greyn-ende een half van fynen goude op elck marck wereks, van de welcke
// men slaen ende maken sal uyt een, inarck fyn gouts van XXIIIJ karaten,
z/hondert vier en veertich der voorsz. penninghen, die ten pryse voorsz, maecken
// XXIIIJ pont grooten munte voorsz. Ende sullen die voorsz. MeesteZs parti-
// culiers gehouden wesen den koopluyden ende anderen te geven ende betalen
//van heuren harden materien voor’t voorsz. marck fyn gouts XXIJ pont der-
// tien schell, vier grooten, ende vom ’t marck alloys XXXJ schell, ses grooten;
//maecken op ’t voorsz. marck fyn gouts om den voorsz. Carolus-gulden te al-
// loyeren tot seventien karaten- twee greynen alloys, die ten pryse voorsz. maec-
»ken XXIJ schell, ses grooten, negen myten;- dus sal daer blyven voor ons
» sleyschat ende alle andere onkosten van den Munten, vier schell, een grooten
»ende XV myten.//
Deze munt, die men ook wel eens Keizers-gulden noemde, ter onderscheiding
van de onder Klips geslagene Konings-guldens van de zelfde waarde, steeg steeds
.in prijs. In 1520 was- die prijs f l ; in 1522 reeds/1.1 o f / 1.2; ln 1572
/1 .4 ; in 1575 /1 .8 ; in 1579 / l .U ; in 1590/1.15; in 1609/1.18; ein-
delijk in 1618 / 2 (zie Groebe, bl. 87 en 88). Na dien tijd komt deze munt-
soort, die door andere vervangen werd, in de mimtbepalingen niet meer voor.
N°. 4. De vz.' is in afbeelding gelijk aan die van den reaal, namelijk de
gekroonde Vorst met rijkszwaard en appel. Omschrift van den Antwerpschen:
gl KAROLVS * D'» G' * ROM' * IMP' * Z * HISPAR * REX
(1) In de Rekening MM, loopënde van 7 Pebruarij 1520 tôt 8 Maart 1521, leest men;
■ Van den wercke van den Tweesten Karolus diü men nn mnnt ende slaêt...» en wordt
aldaar opgegeven van 14 karaten met 8 karaten zilver en 2 karaten koper. Later komt
steeds de -onde alliage van 7§- en 2; voor.
31*