
4 Triquetrum-munten van zilve r o fb iljo e n (a-d) en enke le bronzen AVAVciA-munten van h e tty p e
S c h e e r s 2 i7 (e-f).
a, b: K e sse l; e-f: Empel
ca. 50 en 15 v.Chr., en 2. de grootschalige stationering van Romeinse
troepen in de Neder-Rij nse regio onder keizer Augustus vanaf ca. 15
v.Chr.
Wat betreft de eerste ontwikkeling kan gewezen worden op de over-
tocht van de Ubiers en de Bataven van het gebied oostelijk van de
Midden-Rijn naar de westelijke oever van de Neder-Rijn. Deze groepen
waren in hun oorspronkelijke thuisland reeds bekend met het
gebruik van munten en zij zetten hun munttradities voort in hun
nieuwe woongebieden. In dit verband kan vooral gewezen worden op
het vrij massale voorkomen van triquetrum-munten van zilver en biljoen
(koper gelegeerd met kleine hoeveelheden goud en zilver) in de
Neder-Rijnse regio (zie afb. 4: a-d). Op grond van hun dichte versprei-
ding in het Nederlandse rivierengebied (zie afb. 5), waar inmiddels
bijna 600 exemplaren zijn aangetroffen, lijkt een groot deel van de
munten geslagen door de Bataven. Opmerkelijk is het voorkomen van
een grote variatie aan kleine bijtekens op de keerzijden van de munten.
In totaal zijn er thans ongeveer 25 Varianten bekend. Op grond
van de huidige gegevens kan gesteld worden dat al deze Varianten zijn
geslagen in de periode tussen ca. 50 en 15 voor Chr. Vast Staat echter
• A
A ................ i B i________I C
5 Verspreidingvan triquetrum-munten van zilver en biljoen. Devermoedelijke productiezones
zijn gerasterd. Naar Roymans 2000.
a. Romeins legerkamp; b. inheemse nederzetting; c. muntschat
dat zij daarna nog enkele decennia hebben gecirculeerd, zoals blijkt
uit hun regelmatige voorkomen in vrijwel alle Romeinse legerkampen
uit de tijd van Augustus in het Neder-Rijnse gebied. De circulatie was
toen echter al over haar hoogtepunt heen.
De tweede ontwikkeling die een belangrijke toename met zieh mee-
bracht in de inheemse muntproductie, is de grootschalige stationering
van Romeinse troepen in de Neder-Rijnse regio onder keizer
Augustus. Dit resulteerde niet alleen in de massale toestroom van
Romeinse munten naar deze regio als soldijbetaling aan Soldaten,
maar 00k in de lokale aanmunting van de eerste laagwaardige kope-
ren munten. Het gaat hier vooral om de zogenaamde AVAVciA-munten