lyke hiflorÏG, met ’er tyd, nog eens lichaamen zouden gevonden
worden, die met evenveel regt, tot de Dieren als tot .de.
Planten behooren: Dewyl alle gefchapene lichaamen ( ƒ ) " niet
als een ketting uitmakeni f waar van de verfchillende foortcu ,.
als verfcheide fchakels, zoo digt aan een gevoegt en met elkander
verknogt zyp , dat het aan de fynfte zintuigen, ja aan de verbeelding
zelfs onmogelyk is , te kunnen bepnalen, : waar het een e
begint en het andere eindigt.
Een PLANT of GEWAS is een werktuiglyk lichaam, ontbloot
van gevoel en vrywillige beweging (g )r, dog beftaande uit vaten
en vogten, dat met een wortel ( ê ) aan eenig. lichaam vaft zit,
waar door het de (lof van zyn leeven en groeijing ontfangt.
Een DIER is een werktuiglyk lichaam dat gevoel en gewaarwordingen
heeft, en na zyn wille, eenige hem mogelyke, bewe.-
gingen kan doen..
6 0 Deeze
parviendra neut être a ies connoitre un jour, quand elle aura étudié
d’avantage cette infinité des êtres vivants, que leurs petitene^dero-
be aux obfervations communes-, &- qui fe trouvent cachez , dans
les entrailles de la terre & dans’ l’abitne des Eaux. In een brief duor
de Heer KoëNip aatigebaalt in zyti, appè,L au.-.publicq, Pag-.
C f y Tous les ordres des êtres Naturels ne forment qu une feule
chaine , dans la-quelle les differentes claiTes-, .comme-autant d-an-
neaux, tiennent fi etroitement les unes aux autres , qu il elt nn-
pofilble aux feins & a rïmagfriatton dnêffie de fixer‘precifement , le
point ou quelqu’une commence ou finit, id. ibid. pag. 44.
C e ) De beweging, die roen befpeurd op ’t. aanraken ,der bladen
van ’ t kruidje Roer my niet ( He't.ba Mirnofa ) van de type Zaadhuisjes
der Balfamina; het draaijen van-de Zonnçblom, Anemone enz.
na de. Zon; het fluiten van fommige bloemen en bladen tegen den
avond, denk ik niet dat hier tegen ingébracht kan worden, .alzoo-de-
zelvè zuiver mechanilch, en niet vrywillig is-
( b ) Daar zyn egter ook planten, die met hun wortels nergens
aan vaft zyn , en.die, als geen wortels, fchynen te hehbcn'r van ’c
eerde (hort is de Hyacinth enz. als men die , met de bol om
hoog, het onderde boven in een glas met water plafit, en zoo wel
groeit en bloeit als andere die de blom om hoog groeit: tot de tweede
foort behooren, die planten, die men altyd op ’t water dryvende
vind.
Decze twee bepaalingen, hoe zeer ook van elkander verfchee-
lende, koomen in de Plant-dieren te zaamen. Zy zyn met een
wortel aan eenig lichaam vaftgehegt, zy groeijen, en zyn egter
Dieren te gelyk,die als men haar aanraakt, toonen gevoel te hebben
, die haar voeder-aas gewaar worden, en door het bewegen
van fommige leeden het zelve aangrypen en verflinden.
Deeze twee verfchillende eigenfehappen klaarblykelyk in de
Plantdieren ondervonden hebbende, zoo heb ik niet willen wag-
ten, om myn voorig gevoelen omtrent deeze lichamen eenigzints
te veranderen, na mate dat ik by ondervinding zag, .dat zulks,
beter met de waarheid, over een Hemde.
L i n n ï d s dele tweederlei foorten van Plant-dieren, harde of
fleenagtige als de Tubipora, Millepqra, en Madrepora, waaronder
ook het rood Koraal behoort; en zagte, als de Ijls , de Gor-
gonia, de Alcyonium, de Tubularia, de Efchara, de Coralhna,
de Sertularia, de Pennatula, de Hydra, de Tccnia, en de Pol-
vox ( i ) . vvaar van de agt eerde in Zee gevonden worden, en
ik by vervolg van tyd, voor zoo verre die hier in Zeeland te kry-
gen zyn, in hun natuur en oorfpronk voorneemens ben, te onderzoeken.
Ik heb voor eerft begonnen, met de eigentlyk genoemde Zee-
moffen, ( Corallime) ; dog alle foorten, die my tot nog toe, daar
van voorgekomen zyn, heb ik duidelyk bevonden, geene Planc-
Dieren te zyn,fchoon L in n z e u s , die daar onder rekent, maar
waare Planten, van bet gefiagt der Conferva: men vind op hunne
top-enden, nooit geen Polypi, m tegendeel geeven zy Zaad,
in
(T) Als de gedefinieerde zaak in alle deelen met de definitie
moet overeenkomen, zoo kunnen volgens voor aangehaalde defini-
tic van L in NjE u s , de Pennatula. de Hydra, de Tcenia en de y bf-
tiov geene Plantdieren genoemt worden, alzoo dezelve in t m uite
niets hebben , dat na een wortel gelykt, veel min met dezelve ergens
aan vaft zyn.
H l
I