NWW.IJ..8.
De/«.'} 4 .
io ." '
^■xoâ. 3 4 .
Exod. 4 . 1 z .
b
Dew.MS I)’ .
Luc i î . j i .
Zcvit.io.T6.
&feî'
E P Ì S T O L A LX .VI I .
oßer/fum eft, quod Adron filios excufitnti Moyfes
adcj’.iicverit , innni ftntentiam ctqufque circa proprium
minus miteccllere . idem locus confìderatur. Inde colli-
gitur raram effe vcram poenitentiam : ei enim ojficere
naturarti ac verecundiam, ncc non affeElutm velociutem :
adhxc cam agi nonpofe, nifi cxtinttafint cupiditates,
&vigeat arnor juflitia : propterea cajfam fujj'e Juda
refipijcentiitm ; nullam enim Deo acceptam > nifi fince-
ram : qua res fubfigura trium hircorwn defignabatur.'
A m b r o s i u s S i m p l i c i a n o fa lu tem .
1. / '"X Uantus iit unufquifque in fuo munere,
\ y exemplo debet eile leitio , qux jure
te movit, quód Moyfes die , quo nemo prx-
fentius Deum vi die, neque furrexit amplius in
Ifrael propheta, qui Deum facie ad iaciem,
a ficut Moyfes viderec : die qui quadraginta die-
bus Sc no&ibus jugiter cum Domino tuie,cum
Leo-em acciperet in monte :ille, inquam , cui
D$us dabat,quos loqueretur, fermones, inve-C
nitur magis Aaron fratris coniilium quam fuum
pro baße. Fuit ergo quifquam hominum Moy-
iè prudentior b Sc inftru&ior ? Atqui ipfum
Aaron poitea cum Maria circa .¿Ethiopiflx
perfonam legimus erraffe.
2. Sed hoc ipfum diligenter difeute , ubi
Moyies feientiä prxponderet, ubi Aaron confido.
Moyies magnus propheta., qui de Chriilo
dixit : Sìcut me, ipfum audietis. Et de quo ipfe
Dominus ait : St Moyfen & prophetas non audiunt,
nec f i quis ex mortuis ad illos abierit, credcnt. Ergo
in caufa prophetix prxfertur Moyies ficuc
propheta : ubi autem caula, Sc munus, Sc officium
facerdotii e il, prxfertur Aaron ficut fa.
cerdos. Tractemus ergo ipfum locum.
3. Immolatus erat hircus pro peccato , Sc
oblatus in holocauftum. Quxfivit eum poftea
Moyfes ,8c combuilus fuèrat: Et iratus eft Moyfes
ad filios Aaron Eleazar & Ithamar Squijnper-
fuerant, dt eens : ¿¡hure non manducaftis ,quod pro
peccato immolatum efi in loco fanclo ? ¿hip ni am
qui dem c fancla fanttorum fitnt ¿hoc vobis dedi
manducare; ut auferatis peccatum Synagoge ; (fi intus
manducandum effe, ficut mihipraceptum efi, ait.
Cùm ergo iratum eum vidifTet Aaron placide
refpondit ei : Si hodie obtulerint pro peccato fio
holocauftct fua contra Dominum, (fi acci der int mihi
talia ; manducabo quod pro peccato obtulerunt ho-
die ? Numquid placchit Domino ? Et audivit Moyfes
, & placuit illi. Quid iila fignificent, confi- F
deremus.
4. * Nihil peccar? folius eil Dei : emendare
fapientis eft, Sc corrigere erratum , Sc peeniten-
tiam gerere peccati.^ d tarnen eil difficile in
-hac vita hominum. Quid enim tarn rarum,
quam ut invenias virum, qui fe ipfum coarguar,
Sc factum condemnet fuum ? Rara itaque con-
feifio de peccato, rara poenitentia, rara in homi
ni bus verbi ejus adfertio. Repugnat enim
natura, repugnat verecundia : natura, quia oraa.
R om . edir.. ( o \ i, ficu t Moyfes Deum nojfet.
b. Omnesedit. & m(T. nonnulli , ó - inftructior ? Atque ipfum:
a lii magno numero , ut in textu : ioìus autem Belv. & inftrucìior
a liq u is ! ipfum Sec.
c. R om . edit; fancia, fanclorum eft , h&c v o b is ...........manducando
m eft in iocofantto Et .intra, holocaufta ju a coram Domino.
». Philo Judicus lib. de Projugis, S /¿iì ¡m SÌt d/^-nit, ’iJìot
Anes fub peccato j Se qui carnem gerir, culpx
obnoxius eft. Ergo repugnat natura carnis Se
illecebra fxculi innocenti« integritatique. Repugnat
edam verecundia ; quia erubefeit unuf.
quifque propriam culpam fateri , dum prxfen-
tia magis , quam futura cogitar.
5. Studebat autem Moyfes peccati vacuam
reperire animam ,ut exuvias erroris deponeret,
8c nuda culpa: fine ullo fui pudore difeederet :
ièd non invenit, quia cito impetus irrationa-
B bilis prxvenit , Se fiamma quxdam celerrimi
motus animam depai.citur , atque exurit ejus
innocentiam } preponderant enim futuris prx-,
fenda, Se violenta moderatis, Se plura potiori-
bus, Se jucunda feriis, Se afperis mollià, Se trif-
tibus Ixta, Se illecebrofa rigidi ori bus, Se prx-
propera tardioribus. Velox enim eft iniquitas^
qua: ad nocendum occafiones fuggerit 3 quia
•veloces pedes ejus ad ejfundendum fanguinem : pfa j
lenta autem virtus omnis Se diuturna cuncta- »
trix, ante judicat , Se adorienda infpicit. Ita
mens boni, fpeculatrix confiliorum fuorum eft,
priufque examinat quid decorum atque honef.
tum : iniquicas vero d opere cogitationi antever-
tit. Pigra igitur Se verecunda eft pcenitentia }
quia premitur , Se revocatur prxfentium pudore
.3 folis enim intendit futuris, quorum fpes fera,
tardior fruclus, Se ideo petitio ipfatardior.
6. Inter hxc fpei Se virtutis molimina prx.
currit impudenda, 8c fpecie prxfentium pceni-
D tenda excluditur, 8c tamquam exuritur affedus
ejus, Se hujnfmodi «aboletur intuitus. Quxrie
earn Lex , Se non invenit3 ambufta eft enim
fervore Se fumo iniquitatis., Se indignano qua:-
dam Legis movetur. Dicit Moyfes devorandam
fuifle poenitentiam in fandis farldorum, facer-
dotes quafi fegniores increpat.Refpondit Aaron
providum debere elle judicium facerdotàle, nec
facile malefanx confciennx committendum id
muneris 5 ne fiat error priore deterior. Vaie
£ enim fcecido vel oleum vel vinum facile cor-
rum pitur ac deterioratur.
7. Quomodo autem poterat, ubi ignis alie-
nus erac, peccatum exuri 3 Se hoc iub confpedu
Domini , cui Se occulta funt- cognita ? Num.
quid poteft piacere Domino, fi quis cùm adhus
verfetur in iniquitatibus^Sc injuftitiam corde
incluiam teneat, dicat fe agere poenitentiam j
Simile eft ac fi quis xger fe fanum fimulet,
magis xgrotabit : quia nihil ei prodefle poteft
fimulatio fanitatis -, cùm^verbo adumbretur,non
ullo fulciatur virtutis fubfidio.
8. Ignis itaque alienus eft libido, ignis alie-
nus eft omne injuftx incendium cupiditatis,
ignis alienus eft omnis ardor avariti«. Hoc igni
nemo mundatur , fed exuritur. Nam ubi ifte
ignis alienus eft, fi quis in confpedu fe pfferat
Domini , ignis eum cxleftis abfumit , ficut
Abiud Se Nadab , quo? exuffit"ignis cxleftis
pariter cum iis, qux pro peccato iacris fuerant
oblata altaribus. Qui ergo vult mundare pecf
li j S 3 ' «uTSt/eiir , tm’t ii. •xa.y%i\tnor 3 k) Jboii/pfZr 7V& y*. Alia
non pauea e x eodem libro in hanc epilìolam tranrtata repcrias. .
d. Omries edit, opere cogitatronem : iìill vero partial opera , par •
tim opere cogitationi antevertiti
■ e. Edit. ree. & pJures miT. aboletur in vitiis : R om . & alii m(T.
aliquot, aboletur invitus ; melius vero Boyer. & Colb. unus , aboletur
intuitus.
Matthy .ti.
potili. 9-
LHC.if. 8.
L uc .ty 41-
Matth. 1 7 .
fohan. 4.
34- b
Ifa iy o .if .
Levit, i4 .
levlt.TgA
àfiì- .
M atth. n
4° .
catum (bum ^ignem á fe removeatalienum. Uli A que epulandüs eft facerdptum ftliis. Sicut ehim
foli igni fe oflèrat, a qui culpam, non hominem
exurit.
9. Qh! fit ifte ignis, audi dicentem quiafefus
baptiz,at in Spiritu fan5fo (fi igni. Hie eft ignis,
qui ficcavit hxmorrhoiflx per duodecim annos
fanguinem profluentem. Hic eft, qui peccatum
Zachxi abftulit dicentis quod dimidium bono-
rum fuorum daret pauperibus, Se fi cui quid-
quam abftulit, redderet quadruplum. Hic eft
ex iis, qux alimentorum funt, quod bonum
eft, editur: quod inutile aut malum, projicitur j
ita Sc bona opera epulatoria dicimus, c quia
iunt efui.
14. Non placebit ergo Domino > fi mandu-
cet facerdos iacrificium,in quodd fraus fit obla-
tionis , non iedulx ¿onfeffionis finceritas. Et
ideo hircus ifte in deiertum dimittendus cft ^
ubi erraverunt patres noftri, erraverunt in eo,
igntf, qui abfterflt culpam lacrönis ,• ignis enim p 6e non potuerünt « ad fefúrreáioñil terram
confumens eft, qui dixit ei : Hodk m am erh
in paratifi. Illos itaque fanavic, in quibus fim-
Plitem & puram reperit confeffionem , nihil
malignum, nihil fraudulentum.
10. Denique Judas ad remedium pervenire
non potuit, cùm diceret : Peccavi quod tradide-
rim fanguinem jufium; quia alienum ignem vol-
vebat in pectorefuo,quieum inflammavit ad la-
queum. Indignus enim remedio fuit, quia non in
intimo mentis converius ingemuit, nec ièdulo C
geffit poenitentiam 3 tant« enim piecatis eft do-
minus Jeius, ut Sc ipfi donaret veniam,fi Chrifti
exfpedalfet mifericordiam.
Hanc ergo culpam facerdotes non aufe-
runt , neque peccatum ejus , qui in dolo iè
offert, Sc adhuc in ftudio deli'nquendi eft. Non
enim poffunt epulari in eo, quod plenum frau-
dis , Sc ferpentis interius cicatricis eft; cibus
enim facerdotis eft in peccatorum remiffione.
pervenire, fed interiit à terra memoria eorum.
Denique qux fint epulatoria opera, audi : Et
erunt fabbata terra vobis e f i a. Epulatoria enim
Se refedoria requies in Deo, qux facit animi
tranquillitatem. Unde Se nos etiam in ièrmo-
ne requiefeamus. Vale, 8c nos, ut diligis, dilige
3 quia noe te diligimus.
E P I S T O L A L X V I I I .
Quidnam Deus Judats inttrminatus fuerit » dicens t
Ponam cxlum a:reum , & terram ferream. :
A m b r o s i u s R o m u l o *
Um fis in agro, miror qua ratione de
me quxrendum putaveris , cur dixerit
Deus : f Ponam calum are um, (fi terram ferream.
Nam fpeciesipfa agri, 8c prxfens fertilitas do-
cere nos poteft quanta clementia fit aeris, 8c
cxli indulgentia, quando dignatur Deus uber-
P
■ f ’
Deut. 18.
H f
TT , . 1 tatem dare : quando autem fterilitas quemad-
Uilde ait princeps iacerdotum Chriftus : Meus j)modum clauia omnia , fpiffus aer, ut in rigocibus
efi, ut faciam b voluntsttem Patris mei,qui in
rem xris folidatus putetur. Unde alibi habes
quia in diebus Helix claufum eft cxlum annis
tribus Se menfibusiex.
2. Significata igitur claufum cxlum xreum
effe ,ufum fui terris negare. Terra quoque ferrea
calis eft. Qux eft voluntas Dei , nifi ea : cùm
converfius ingemueris, tunc falvus eris ? In ilio
ergo fubdolo cibus nullus eft. Denique nec
ipfe epulandi fuavitatem capere poteft, in quo
non lincerà Se pura confcientia eft 3 amaritudo
enim fraudis epulandi fuavitatem obducit : nec
permittit mala confcientia, ut reficiat Scpafcat
obnoxium animum pcenitentia.
12. Ideo ergo tajis affedus, talis petitio, talis £ do xs imbres rélaxat?
eft, cùm proventus abnuit, Se jada fibi Ìè-
mina tamquam hoftili duritia genitali g exclu-
dit afvo,qux gremio folet blandx matris fo-
vere. Quando enim ferrum frudificat ? quan*
}.R^.r^.i»-
í » í . 4 ¡ ; .
pcenitentia non eft ufiii aut voluptad facerdo-
tibus. Meritoque hircus ille , qui pro peccato
oblatus eft in holocauftum, quia non fuit fince-
ra hoftia, exuftus eft ; quia in ejus iacrificio
ignis alienus repertus eft. Non eft itaque com.
pi aci turn Se acceptum facrificium Deo 5 non
eft enim acceptum , nifi quod fuerit in divitiis
finceritatis Se veritatis probatum.
13. Ideo Se alibi legis duos hircos, unum in
3. His igitur miferandam famem minatur
impiis,ut qui pietatem filiorum communi omnium
domino Se patri*fexhibere nefeiunt, ca-
reant nutrimento paternx indulgenti«,fitillis
cxlum fereum , concreto aere, 8c folidato in
metalli rigorem, fit illis terra ferrea , partus
fuos nefeiens ,h ut quod plerumque inopia ha-
beat, difeordias ferens. Rapto enim utuntur,
qui vidu indigent 3 ut alienis difpendiis famem
3. quo fors Domini, alterum tranfmiffionis} ilium F fùam ablevent.
in quo fors Domini, offerri atque immolari pro
peccato : illuni vero in quo fors tranfmiffionis,
dimitti in defertum 3 ut accipiat populi iniqui-
tates, vel alicujus peccatöris. Sicut enim duo
funt in agro , Se ùnus eorum adfumetur , Se
alius derelinquetur 3 ita funt duo birci, unus qui
ad facrificium eft utilis, alius qui in defertum
dimittitur. Hic nulli ufui, neque edendus,nea.
Nonnalli miT. qu culpam in homine exurit.
_ *• Advcrte h ìc Anibrofium & fiuccram animi convèrfionem
in peccaroribus ad confequendam veniam e x ig e re , & veram aucto-
xitatem in laccrdocibus ad remictcndum bene dilpoiicis peccatum
•gnofcerc.
b. R om . edit, fo la , voluntaten ejus , qui mißt me.
c . Ita vet. edit, ac plures miT. at Rom. edit. Sc alii cod, etiam
non pauci, qua funt ufui.
d. Boyer, cod. frau s fit adulationis.
e. Nonnulli m(T a d repromtfftonis terram.
S. Ambr. Tom. II.
4. Tam fi Sc offenfà inhabitantium hujuÉ
modi fit , ut divina commotione iis inferantur
prxlia, vere terra eft fe rrea ,* telorum fege-
tibus inhorrens, Sc fu is nuda.fruclibus, fcecun-
daad pcenam,fterilis ad alimoniam. Ubi autem
abundantia ? Ecce egopluo vobis panes, dicit Do- ‘
minus. Vale , Sc nos dilige 3 quia nos te diligimus..
f . R om . edit. Penar» vobis a lum f t cut ttoeatn, terram tit»
tram ficut ferream.
g . Omnes edit, excludit alvo : omnes miT excludit arvo.
n . E r a f & feq. edit, & quod plerumque inopia habet. Amerb.
& ple ique ruff, ut quod plerumqu: impia habebat , mil. habedt:
cod. veto Belv & alii nonnulli, ut in contextu. Sed ut locus hic
planius à icélore intelligatur, ita videtur effe conftruendus : dif.
cordias fera , tamquam id quod plerumque inopia habeac.
* . Allufinnibus Virg ilii , ait Nannius , hate verba cohflant}
Horrefcit ftriHis feges enfibus, sraque fulgent.
X X x ij