Pjkl.T. J.IO.
J E « / . 7 . 1 7 .
T fd . 1 1 1 .9 .
Matth-], i jo
TfaLlU-é.
■3-.Reg.x4.
-*7.
P fn l; ii 4-7
b
M a tih -v j,
54-
A ergo fit cor tuum , ubi elt poliellto tua. riiec
eft requiés qux juftis debetur , negatur indig-
nis. Unde ait Dominus : Sicutjuravi in ira mea, pfa i.9 4 .1 1.
fi introibunt in requiem me am 1 qui enim non cog-
noverunt vias Domini, non ingrediuntur in requiem
•«ft, gemino fepto inclufa mÎericorâiæ 5 fuper.
abùndant enim peccata , fuperabundet ergo
mifericordia. Apud Dominum omnium virtu-
tum abundantia eft 5 quia Dominus virtucum
eft. Ncque tarnen juftitia fine mifericordia eft»
ñeque fine miferatiöne juftitia -y quia feriptum
eft : Noli effe nimium jufius. aQuod fupra men-
furam eft, etfi bonum eft, tamên tu non fufti-
nés. Menfuram ferva, ut fecundum menfuram
reqpias.
16. Non impedivit tamen jufticiâm mifericor- ]
dia j quia mifericordia ipfa juftitia eft : Difperßt
dédit pauperibus, jußitid. ejus manet in ¡sternum j
novit enim juftus deber.e iè infirnlis atque in-
opibus fubvenire. Üûde Dominus veniens ad
baptiimum, ut nobis infirmantibus peccata do-
naret, ait adjohannem : Sine modo ;Jtc enim de -
cet nos empiere omnem jufiitiam. Liquet igitur
juftitiam efle mifericordiam, Sc mifericordiam
effe juftitiam. Etenim fi Dei nos mifericordia
non fuftentaret, quomodo in ipfo exordio par-(
vuli viveremus $ * cùm effufi utero de calidis in
frigida , de humidis in arida , pifeium more ,
jactemur , quos náufragos in hanc vitam quidam
velut naturæ fluétusexpuerit.? Ratio deeft,
ièd gratia divina non deficit. Ipiè ergo cufto-
dit párvulos, aut certe eos qui iè párvulos hu-
mili confitentur affectu.
17. Bona igitur humilitas, quæ libérât periclitantes
, jacentes erigit. Novit eam ille qui
dixit : Ecce fum, ego peccavi. ó* ego paßor male fe- ]
ci j ó" ifii in hoc grege quid fecerunt ? Fiat manus
tua in me. Bene hoc dicit, qui regnum fuum
Deo fubjecit, & pcenitentiam geflìt, & peccatum
fuum confeffìts, veniam poftulavit : ipiè
per humilitatem pervenit ad falutem. Humi-
ffiavit fe Chriftus , ut omnes elevaret : ipiè ad
Chrifti pervenit requiem , qui humilitatem
*Chrifti fuerit fequutus.
28. Et ideo quia humilem fe præbuit Theo-
dofius imperator, Se ubi peccatum obreplìt,
veniam poftulavit, converfa eft anima ejus m
requiem fuam, ficut habet Scriptura quæ dicit :
. Convertere , anima mea , in requiem tu am 5 quia
Dominus bcnefecit tibi. Pulcre dicit animæ : Convertere
^ b quafi diuturno cujufque operis iudore
exerciræ, ut à labore con vertatur ad requiem.
Convertitur equus ad ftabulum , ubi curfum
i m pie veri t : navis ad portum , ubi ad ftationem
fidam à fluctuum mole fubducitur. Sed quid
eft, quod ait.: In requiem tuam, nifi iècundùm
illud intelligas, quod ait dominus Jefus : Venite ,
benedirti F atri s mei, ber editate pojjide te parat um
vobis regnum à conflitutione mundi ? Tamquarti
enim * poffeflìonem hereditariam recipimus ea,
quæ promifla iunt nobis $ fidelis enim Deus,
qui femel iërvis fuis præparata non fubtrahit.
Si fides noftra maneat ß manet Sc fpónfio.
Vide, ô homo , circa te gratiam Chrifti :
adhuc in terris quateris, Sc in cælo poflìdes. Ibi
a . Regiu s cod. unus : &uodfupra menfurame j l , nocet Sic. Re
jiq u i vero mfT. Se edit. inrer fe congruunt.cxccptis quibufdam Parif.
• cdic. quæ pro fuftines male pofucrunt, feßines
• * . Philo de Mundi Opif. IT a « X& '¿nKActftrai r'oß pifos te e.
- b. Cod. Prat. & Gem. diuturno ufi* exercita. . . . Convertitur
equus ad falutem-
■ c. lidcm cod. Se alii nonnulli, poffeffio efi, de qua recipimus qua
promi/fa funt nobis , Se c-
Domini. Qui autem bonum certamen
certavit ,& curfum ooniumavit , ipfi dicitur:
Convertere in requiem tuam. Bona requies prai- p fal.n4.7.
terire qux mundi funt, & illis qux fupra mun-
dum funt, cadeftibus confortiis requiefeere fe-
cretorum. Héeceft requies, ad quam propheta
properavit, dicens :: ¿¡¿uis dàbit mihi pennas fi- ** 7
cut eolumba, dr volaboó“ requiefeam ? Hanc fanc-
tus requiem fuam novit, ad hanc requiem con-
vertendum anim« fua: dicit. Eratergo anima in
requie (ua,ad quam dicit effe redeundum. Wxc
eft requies * fabbati magni}ut unufqurfque fànc- *
torum fupra mundi iènfibilia fit, in ilio intelligibili
iecreto totus intentus,atqueadha:rens Deo.
H^c eft requies illa fabbati , quo requievit ’G e n .x .n
Deus ab omnibus operibus mundi iftius.
30. Feriatus his iàeculi curis Theodofius fe
ereptum gaudet,6c elevar animam fuam, atque
ad iilam perpetuam dirigit requiem , pulcre libi
confultum adferens, quod eripuerit animam
ejus Deus de morte, quam mortem frequenter
in hoc fieculi iftius lubrico fuftinebat, inquie-
tus fludibus peccatorum : eripuerit etiam ocu-*
los ejus à lacrymis5fugiet enim d o lo r i trilli- e/*-ìì-10*'
tia Se gemitus. Et alibi habemus: Delebit om- T-4»
1 nem lacrymam ab oculis eorum, & mors non erit
amplius rneque lurtus, neque clamor, neque dolor.
Si ergo mors non erit, lapfum fentire non po-
teritin illa requie conftitutus: ièd placebit Deo
in regione viv-qrum. Non enim ut hìc homo
involtitus eft mortis porpore obnoxio lapfibus
atque deliàis ; ita & illic. Ideoque regio illa
vivorum eft, ubi anima eft , qua: ad imaginem g<». 1.17/1
Se fimilitudinem Dei facla eft, non caro figa-
rata de limo. Ideo caro in terram revertitur,
anima ad requiem feftinat fupernam, cui dicitur
\Convertere, anima mea^ in requiem tuam. vfal,114 .9 .
31. In quam feftinavit intrare Theodofius,
atque ingredi civitatem Hierufalem , de qua
didum eft: Et reges terra ferentglorìam fuam in Apoc-n.
illam. Illa eft vera gloria, qua: ibi fumitur i illud t4‘ .
regnum beatiflìmum, quod ibi pollìdetur, ad.
quod feftinabat Apoftolus, dicens : Audemus i Cors.c.
ergo, & confentimus magis peregrinari de cor-
pore, & adeflè ad Dominum 5 S e ideo connitù ibidem 9.
mur fiveabfentes,five prxfentes piacere illi.
32. Abfolutus igitur dubio certamine,fruitur
nunc auguftie memoriie Theodofius luce perpetua
, tranquilitate diuturna, Se prò iis qu«e
in hoc geflìt corpore remunerationis divinje
frudibus gratulatur. Ergo quia dilexit auguite
memoria: Theodofius dominum Deum fuum ,
meruit landorum conlortia.
33. Et ego,e ut quadam fermoném meum e
peroratione concludam , dilexi virum miferi.
d. Rcg.codex unus, manetf offefto. Sed omnino legenduitì, fponft*
* . Sabbatum liiagnum quid vocarctu r, à nobis.alibi explicatum
e ft. t
e. Ver- edit. Se plcrique m/T. ut quidem. . • - per orationem : cdic.
R om . & alii nonnUlli m(T. ut quidem , rcg. cod. quadam) . . . »
' peroratione. Optima leftio ; idem enim eft acque fi d ie « , ut hunc
fermonis mei locum dondudam viftunrm Theodofii iccapiculationc,
quemadmodum in petoiationc fieri iblee.
cordem, humilem in imperio * corde puro de A'peccato locus ette non poffit : refurget autem ■
pedore manfueto præditum , qualem Domi- ut perfedior renovato muñere vira repare tur. *
37. Dilexi, & nus amare confuévit, dicens : Supra qttem re
ideo profequor eum ulquead 1
quiefcam , nißfupra humilem, & man factum ?
34. Dilexi virum , qui magis arguente«!,
quam adulantem probaret. * Srravitomne,quo
utebatur infigne fegium , deflevit in Ecclefia
publice peccatum luum,quodei aliorum frau-
de'obrepferat : gemicu & lacrymis oravit veniam.
Quod privati erubefeunt, non erubuit
regionem vivorum, nec. deferam , donee fletu
Sc precibus inducam virum, quo fuá merita vo- •
cant, in montem Domini fandum : ubi peren-
nis vita, ubi corruptela nulla,nulla contagio,
mill us gemitus ,nulius dolor, nullum confor-
tium mortuorum -y vera regio viventium, ubi'
móntale hoc induat immortaliratem, & corrup. :
Imperator, publice agere pcenitentiam: neque B tnikb,iil«e hi'-o-c’ ’in-Jd-u at incorru- ptionem.. M‘ -a o-nnaa rrec._ ,
ullus poftea dies fuk » quo nön illüm doleret quies ,qu« votum impleat diligentis pulcher
errorem. Quid, quod pr^daranl ädeptus vic, rima promiffio. Ideo centefimüs quartus decil
ton am v tarnen quia hoftes in acie proftrati mus c pfalmus alleluia inferibitur : denique ful
func , ♦äbftifiuit ä eoriförtio facramentorum, pra in quarto decimo pfalmo perfedionem hominis
accepimus. Sed illic formatus, perfedus
licet vir» fed adhuc peccato obnoxius; quia vi-
vit in feculo : hic vera perfedio eft, ubi jam
culpa ceiTavit, gratia perpetua: quiecis afFullir.
38. Ideo centefimüs quartus decimus pfalmus,
donee Domini circa fea gratiam filiörum expe-
riretuf adven tu.
3j. Dilexi virum, qui-me in fupremis fuis ultimo
fpiricu requirebat. Dilexi virum, qui cúvñ
jam corpore fol verêtur » mâgis de ft a tu Eccle-
1 .fohan. a
fiarum, quam de foia periculis ingebatuf. Di. C quìa remmaeratio caritatis eft : onde Domini
lexi ergo, fateor , Si ideo dolorai, meum in- paicha. quartadedmà luni formam célebritatis-
timo vifcére doluij& ptólixioré fernlohis prò- accepitj quoniam. qui pafcha celebrar debet
fecudoae folafidum potavi. Dilexi, & pnéTum« effi perfedui, debet amare dominum jefum
de Donnino quod fufeipiàt vocem orationis qui diligens populum fuum perftcla caritare’
mex, qua proiequdr ànimafii piam. fefe obtulit paffioni. Et nós ile diligamus, ut
rf.l.nr.j. 3«, cimimdedinmt me dolores mortis,pcrìcnU fi neceffe fuerit, prò Domini.nomine niortem
¡tifimi ¡Miinetum me 5 tJ1ult#iiBi Mim pericOJ . non fitgiamus , nullurt. teftimemui dolorem
la iunt I fed remidia paùcórum. In omnibus fa- nihil. metuamus : rcrfeffa enim carites timorem
cerdos periclitatur, i» emBibus reis angitur; expeUitfms, Grande numeri myfterium . —•
quod enim alii. {iatìUtìrur ^ ipfé fuftinet : & ire. D do Pater Filium unicum prò nobis omnibus
rum libera tur, cùm.alii qui tenentur, perieulis tradidit, càm pieno luminis fui orbe luna ful-
liberantur. Conreror Corde -, quia ereptus eft geret. Ita eft enim Ecclefia, qu® pie pafcha
v ir, qnem vix poflumus invenire : fed tamett celebrar domini noftri Jefu Chrifti, ficut luna
tufolus, Domine,invocanduses, tu rogandus, perfedain aiternum manet. Quifquis benehie rf.l-n.it.
ut eum in fiiiis reptsfentes. T u , Domine, cuf. Domini pafcha celebraverit, in Iumine pèrpe-
todiens etiam parvulosinhachumilitate,6fal- tuoerit. Quisfplendidiuscelébravit,quam qui
vos iacico lpcrautcs in te, Da requiem per- iìicriìegosremovir errores, daulit tempia, ii-
fedam fervo tuo Theadofio, requiem illam, mulacra defttuxitiln hocJofiasrexfuperi’ori-
quam ptaipatafti fiuidis tuis. Ilio cOnvclrarur bus antelants eft. *;■
anima ejus, unde defceiidit 5 ubi mortis acu- E 3 5 ,. Manet ergo in iumine Thepdolìus 8c
leum fentire non poffit, ubi ctìgnofeat mortem fandorum coetibus gloriami. Ulte nunc Sqtn-
hanc non natura fliMm effe, fed culp*. Quod pleditur Gratianum jam fua vulnera non nioe-
enim mortuus e ft, peccato mortuus eft j ut jaitì rcntem, quia inyenit ultorem : qui licer1 in- <1
Ibidem j ,
& 6 .
*■ Scriptores omnés-.fjui fpiendiclam ilìam Theodofii in fubeun-
da publica pcenitontià humilitatem non fine meritifiìmis laudibus
pofteiitati tranfmiiere, cunl eis quæ h ìc dicuncur ab Ambrofio •
plane cöngruünt. V id e , fi v a c à t , Pàùiifium in fan à i Antiftitis
V it a , Runrium lib. t . Hiß. cap. 18. Auguftinum lib. y- de C iv il.
He i cap 16 . Soiortienuihlib.7 .H iß . cap. i ¡ . Theodcrefum lib . / .
capk 18. & alios, quibufeum etiam Ambrofii n o ftiiepiftolamf i .
-jüngere lic e t, ut qua iätione imperatorei^ad póenitendum fanítus
Præful pfæparâvcrit, intelligas.
* . H i c T h iöd ofii pöft Eugeiiium dfvi¿lum à ficrorum com-
immione abftinentia ad (oUm ipfius erga divina myfteria venera-
tioiiem, aut forte âd Ambrofii quoque exhortâtionem referri po-
teft. Etenim quoniam occidere in bello adverfattos eß jußum & laude
d ì gii tith , ut épi f l . ad Amnion. Monach. ttadit Athanafius ; nec
cades in bellis fa i t as Patres pro cedibus reptttavefe, ut docet Bafi-
lius tpiß. a d AMphil. c an .ij. relinquitur ut hîc etiam locum habest
, quod AnlbröfiUs e p ift .l/ . de caufaruiti capitalium judicibus
feribit : M alsterunt Patres tioßri, ut in volúntate magis abfiintntis,
quam in necejßtatt f i t legis. Ham quod citata Bafilii epiftoia, ut
qui funt manibtis non pitris ,fola trium arinorum communioni ab-
ß in ea n t , fuadet j hunc quidem ufum in Ecclefia rcceptum non
fuifie Bailamon au ílo r eft.
a . Ita mlT. edit.Gill, in vaiiis le ft. St R om . in eontextu. Amerb.
autem, E ra f. & Gill, in cörpore , gratia filiörum exprimereturadv
en t«. Vcrùm quod de Theodofii filiörum adventu hîc ait fanftuS
Præfu l, non mcdiocrcm pàtitur difficulcatcm Etenim qui volunt
Afcadium,cùm pater fpiritnm redderet, intcrfuillc, p rxrcr Ambro-
fiana verba,& Paulmi teftimonium,quo commendatola Theodofio
filios Ambiofiüs in Ecclefia cxcepillc narratur, 11 iti et aiti poiTunt i
auftoritate Theodoreti lib. y .cap. i j . Sc chronici Alexandíini, I
quo Alcadii ab Honorio difccflus aperte traditur. Contra vero I
qui folum Honorium Conftantinopoli à patre acciturii cfle c
tcndunt, pro fe Rufinum Jib¿ 1 . cap 3 4 . PhiJoftoigium Jib. 1 1 .
n um .i. Socratem lib .j. cap i i . & Claudianum de u t . Confuí, t ìo -
norii cantummodo hujus principisadvenium in oceidenccm commémorantes
; citare poiTunt : quibus accedit, quod Arcadium huic
orationi præfentem non fuiffe manifcftum éft. Attamenqui priinam
opinionem defendunt, refpondcrcin promtu habent Rufinum, Se
Philoftorgium, foliusHonoriimentionem propterea feciffc,quod
ei cceidciltis imperium pater adtribucrat, Glàudianum vero cùm
loco cit. pancgyricum Honorii fcriberet, Arcadii àdventum cele-
brandum non putaviffe : ceterhm verba Paulinicommendatos Ambrofio
filios afhrmantis aperta eflc ¡ immò vero ipfius Claudiahi
carmina, quæ fùpra ex lib. de Laudibus Stiliconisexhibuimus, idem
offendere, fed & lib. etiam de m . Confuí Honorii, fic eum Thet*-
dofii verbis àlloqui Stiliconem :
T « curis /accede meis, tu pignora folus
Noftra fo v e , geminos dextra tu protege firatres , & c .
Verum negàntis opinionis propugnatorcs rcpohent ifta nullo ne-
gotio diffolvi poffcicOmmendatos enim Stiliconi à Thcodofio filios,
licer eorum alter abeffet : ad Ambrofii vero auftoritatem ca forfi-
tan indicari una cum Honorio eriam veniilc fororem Placidiam:
quod ad Socratem & chronicon Alexandrinum, ab cis hoc loco
erratum effe. Sed difficultatcm hìc indicaffè nobis fufficiat.
b. V ind. codex , & quidam alii falvos facies. Infra ’
fan itis tM/r,unus Colb. lé git, fervis tuis.
c. ltd cod. R c g . unus , in ecccrisvcro, & cunftis edit, alleluia
prætermittitur, led incommode. Itcrum autem pro in quarto dect-
mo pi almo t habet Vind. cod- in eentefimo undécimo p/almo.
d. Atticrb. indigna morte praventus ac pracèptsts, Gill. Se E r a f.. . .
à c prarepfjes : Rom. edit, indiana morte pertmtùt : mil', vero fre-«'
qnciu illimi, ut nos in tcxcu.