84? Saniti" Ambroui H H
pe&ora,nt nàileis. viri-li ingenio ad libertatèm.
animos tollere auderet, ortus eft illis.-Samfon
divino oraculo predeftinatus, magnus v ir, nec
in pluribus numerandus, fed in paucis preftan-
tiffimus,ßc quod fine ulla controverfia fit , viribus
corporis omnium facile primus. Eoque
ingenti admiratione nobis fpeófcandus à principio
, non illa qua: temperanti^ Se fobrietatrs
jam inde à pueritia vini abftemius preclara in-
iìgnia dedit, nec illa quze intonio capite naza-
rzeus facra diu ièrvavit cuilodia : fed ab adolef-
centia, quze in aliis zetas mollioryin hoc egregia
, atque fupra humanum modum perfe&a:
virtutis ilupenda facinora effecit : quibus divini
oraculi mox aperuit fidem, quod non per-
functorie tanta eum anteiiTet gratia 3 ut defcen-
deret Angelus, per quem ortus ejus preter
fpem parentibus annuntiaretur, a futurum regimen
Se prefidium fuis ; nam gravibus jamdiu
Palzeflinorum imperiis afflidabantur.
11. Pater illi erat de tribù Dan timens Deum,
haud ignobili genitus loco,preftans ceteris: ma-
ter vtero fterilis, fed animi virtutibus haud in-
fcecunda ; qua: propria: hofpitio. mentis reci-
pere meruit vifionem Angeli, mandatum tenuità]
oraculum implevit. Nec tarnen palla fine
viro fcire vel divinitatis fecretum, infinuavit
marito vifum fibi hominem D ei, preclara fpe-
eie r future fobolis ferentem oracula : qua pollici
tatione fe fè fidentem cum conjuge fidem
promiffbrum czeleftium participare. Quod „ubi
comperit , pie Deum precatus oravit 3 ut fibi
-quoque vifionis ejus grada tribueretur, dicens :
Ad me, 'Domine, Angelus veni At tuus.
iz. Unde ego arbitror, non zelo mulierisv
qua: eflet fpedabilis pulcritudinis, aliquid eum
fiifpecfcum habuifle, * ut quidam exiftimavit:
ièd magis divina: zelo gratia: provocatum,
confpe-tftus facri voluifle participari munere.
Neque enim vitiis animi prave affectus, tantam
apud Dominum inveniiTet gratiam, ut Angelus
in ejus domum reverteretur : qui monitis
iis qua: ufus oraculi poftulavifTet, fubito fiamma:
vehementis eìevatus fpecie, fe fe recepir.
Id formidolofum viro ,muIier falubrius interpretata
, in gaudium vertit , atque ademit fol-
■licitudinem .3 eo quod profperorum indicium -,
non adverfanti um fit vifere Deum.
13. Talibus è czelo commendatus infignibus
ubi primum adolevit, conjugio mentem inten-
dit, five quod vagam ac. familiärem adolefeen-
tutìs abhorreret animo lubrica: libidinis confue-
tudinèm : five quia jam caufa quzerebatur,quem-
admodum à cervicibus plebis fuze averterei Pa-
leftinorum potentiam, duraque imperia. Per-
gens itaque in Thamnatam ■( urbi hoc nomen
eft in illis polire locis^qu^ tunc temporisPa-
Izeftinorum incolis frequentabatur ) virginem
a. Edit, omnes , futuri regimen, mil. è contrario ,ftiturum 'regimen',
fi tamen Unum alterumveexcipias, ubi habetur, futurus regimen
, (ed incongrue. Porro quod Palttftinos appellar ,quos L x x - &
Vulg. verfio dicunt Philiftiim, incofèquitur non Jofephum modo,
verum eciamxextum Hebraicum, cui Verfio quoque Syriaca &
Arabica conicnciunt.
* . Non alius his verbis defignatur , quam Joicphus ; is enim
lib .y . Antiq. cäp .io. ubi cximiarà matris futura: Samionis formam
prxdicavic, non multo poft fiibjungit ": Uu $ ^ u u t ia J is vrr'
tfct&s Ì3* r i yjiajvù, X) ¿ ¡fi 'tyA im m s à x jjtm v. Acdemum
.poft fattam prima: Angeli apparitionis mcnrioocm addir : ri
adfpexit*, grata fpecie-, & vuitu decoroy -Scpa--^
rentes proprios, quorum comitatu fultus gra-,
diebatur, oravit ut earn in conjugium fibi pof-.
cerent. Veruni illi ignorantes quod eo intenti
© vergeret, ut Palzeftinis aut neganti bus in-,
feftior f o r e t aut adquiefcentibus, affeébus in-..
-ferenda: in fubditos injurize demeretur 5 cixm ex
conjunctione a:qualitas par, & gratia con^òrtii
jure accrefceret -, aut fi. quid offenfum effet,
longius ultionis ftudia -procederent, qiiafi.alie-,
nigenam deelinandam arbitrabantur. Sed ubi
fleétere animum pignoris legitimorum objecbu
fruftra experti,in arbitrium ejus volentes con-r
cefTere.
14. Recepta itaque petit-ione, Camion cum
fibi promiflam revil'eret, divertit, & paulifper
de aggere deflexit 3 continuoque occurrit ei leo.
ferus de filva, agrefti libértate iieyior. Comes.,
nullus, telum in manibus haüdquaquam fup-
peditabat : cedere pudor, 6c confida virtus fidu- .
; ciam dare. Ruentem -in fe brachiis amplexus
necat, 8c lacertorum nodo exanimatum, pre-,
ter aggerem fupra filveftria germina projecit
ac dereliquit. Locus erat lzetus pabuli her bolo
gramine, vinetis confitus. Itaque apud dilec-.
tiffimam fibi fponfiam exuvias fere credidit finè
momento futuras 3 cùm talium rerum tempora
non .terribilibus fpoliis, fed mitibus gaudiis , Se
fefta fronde fiant venuftiora. Denique poft ea-
dem regrediens via , favurn in utero leonis of-
' fendit i atque abftulit-, donum parentibus ac
puell^ futurum ^ talia enim fponfam inunera
decent 3 ac deguftato melle , favum predidis
edendum dedit, caufam repreffit.
iy. Sed forte quadam die nuptialis fefti ce-. ib id em \ i
lebrabatur convivium,* Izeta in epulis juventus.
mutuis fe ad ludum invitabat fèrmonibus ■ cùm,
alius -alium falfiore dicacitate perftringeret
ficùt fe hujufmodi ufus habet, certamen lzeti-
tia: accendebatur-. Ibi tum quzeftionem hujuf.
modi propofuit Samfon juvenibus coepulanti-
bus: Ve manducante exivit efia\ & de forti pro-. ibidem^
ceffit dùlce ¡ abfolventibùs poìlicens premium ,
quafi mercedem fapientia:, triginta findones,
Se totidem ftolas , fecundùm numérum vi-
rorum comeflantium : aut mulétam ignoran-.,
tibus.
16. Qui cum enodare impiega , & diftingue-
re ambigua nequirent, mulierem ejus partim -
minis exagirando., partim fatigando precibus ,
eo impulere 3 ut-à viro poficeret qua:ftionis ejus
abiblutionem, infigne futurum conjugalis gra-
tize in mercedem amoris. Àtque ea feu animi,
territa , feu muliebri ingenio inflexa , veluti
pio queftu maritalis odii dolorem pretexere
hoc ccepit, quod fecretum viri coniors totius
vita: b8c confcia non comperiflèt, fimilifque b
ceteris habita foret, cui ar.canum viri proprii
i m JS 'e i "¿fet'Arp/Apto ret tw A y f í\ v c«cAj|>flWí , ¿etSav/uec-
f v m V ff viaria** v rjifcos, ■pU'/i^eg , i s cMiiior , c/x. ìita\-s
Íx.óAt)7¡r aéèermfai> \zucvoiar riet c»S_
Z iir v ’¡ra.ßvs Wr«/ióijLu.
* . Joièphus loco citato r rmrQ <ae?ß*i’°& s > % ana/l« (/'«mi , ol* ,
(j,Ali tíìs H>i6v>u x sft^ ìf- Hinc animadvercc quatn vecusfue-
rit mife'endx genialibus epulis verborum lafcivix confuetudo , Se
unde thalaflìonis fcfccnninorumquc carminum liccntia ortum du -
b . Omlies edit. & pauci m it & confeciu ; ceceri, qui Se me -
Iioris no ex , Se confcia..
84 7 Epiftolarum ClafTìs I. 848
f)°n crediretur. OÈfi rie, inqmt, 4 non maß , A tos libi Se tributari«» perdituni .¡ri neduàquam
x rP f >im Rr -------quam celaßi ufque adhuc. r - , * . . .
17 .a Hifque ßc ceteris talibus invidus ad cetera
animus, muliebribus emollitus blandiciis,
aperuit diledæ propofi.tam.quæftionem, & illa
civibus, A quibus vix tandem ièptimo die, qui
preferiptus abfolvendæ parabolze fuerat, ante
occafum folis comperta foluta funt, atque in
hunc modurn relata : ¿¡hiid fortius Icone ? £hùd
dulcius melle ? Et ille refpondit : * Nec muliere
n A .C J Í A / v i i . . « r __ /* .. . F * m .
verum & ícqunm atque ex ufu videretur publi-
co , pro alieno prefertim facinore: confuientes
in médium , tradi fibi defigriatorem tan ti fia-
gitii poftulaverunt, atque ita illis quod ab ep
commiífiim, futúriim- fine noxa eííet.
20• Qua preferipta fibi conditione , viri dé
tribu Júda tria millía ex fuis congregantes ad-
feenderunt ad éum, & prefato quod eflent fub-
dítitii Pafieílinorum, quibüs fibi neceífitas obe.
: Nnmf i non domuiffetis vi- B diendi non ex arbitrio, fed ex periculi formL
Htulam meam , numquam -in- ‘t-e"lltig--e--r--e-dtiisn pp amraabnoplarmw . fo -A í ,
meam; & ftatim defeendit in Afcalonem & triginta
viros peremit, quorum exuvias auferensi
eos qui propofitam quzeftionem fólverant, pro-
miíTo munere donavit.
18. Abftinuit autern conjugio puellzé, cujus
perfidiám deprehenderat , atque in patriam
domum fe fe recepit. Turbataqueanimi juven-
cuía, quá:. indignationem Izefí , ferociam fortif.
dine maneret 3 fadi fui invidiam retorquebanc
in eos, qui jùs cogendi habebant. Tum ille :
Et qua:, inquit, juflitizc forma eft, genus Abra-
hamidarum, ut .circuii! fcripta: primò conjugis
deinde abdud^ perniciofa mi hi vindida fìt s i
fine periculo donìefticam injuriam 11011 licuerit
ulcifci ? Tantumne inclinatis animos ad turpe
vernularum obfequium ; ut exfecùtores vos alie-
nze prebeatis infolentize , atque in vofmet ipfos
fimi fraudi fibi futuram jufta formidine perhor- G, vertatis manits ? Si pereundum eft,quia dolorenl
reiceretjin altenus viriconceifitnuptias3quem — • -
tamen paranymphum fibi Samfon quaf/fiduiii
fodalem, cùm,ducerei earn uxorem,adfciverat.
Necfic tamen, pretento licet conjugio, offen-
■ fionis periculum avertit. Namque ubi res pròdi
ta , volentique ad conjugem redire inter-
clufa copia, quod pater earn alii VirP.nupfiflé
diceret, fororem fane ejus , fi vellet, ducere
liceret } ftimulo injurize exulceratus, publicam
habui liberum, juvat perire manibus Palzefti-
norum. Tentata domus , follicitata uxor ; fi non
licuit mi hi vivere fine eorum fraude 3 fai tem IL
ceat mori fine meorum feelere. Retuli egp
acceptam injuriam, non intuii ? Vos zeftimate
an digna vicifiìtudo merit; ìlli de damno fruc-
tuum queruntùr .3 ego de conjugis amiffione:
conferte manipulos mèffis, ßc fociam thori. Dolorem
meum ipfi probarunt, cujus injurias vinexco^
itavit ^ltionem capeffere domefticæ con.. D dicaverunt. Videte quo vos mínifterio dignos
tumelize indignatione : correptifque trecentis
vulpibus,adulta zeftate, cùm jam matura eflent
in agris frumenta., binas fibi inviceni caudam
ad caudam ligavit, aiique in medium earum
ardentem inferuit fa.cem , bodoque adftrinxit
inexfolubili, Se ultor injuria: fùper manipulos
meffis dimifit frumentaria, quam íecüerant incoia:
Palxftinorum. At ill^ igni exterritze,qua¿
pùtant. A vobis eum in mortem affici volunt
quem ipfi ultione dignum de iis, qui lzeferant!
judicaverunt, Se qui vindietze prebuere miniD
terium. Sed fi adeò fubdita fuperbis colla mentis
, tradite me hoftium manibus, vos nofite
occidere; Noii mortem abnuo , * fed veftruni
fugio contagiunii Veruni fi formidine ceditis
infolendbus 5 alligate vinciilis manus : inermes
Clinique precipites convolvebantur,fpargebanÉ E licet ,invenient fibi arma nodis folutæ. Certe
incendium, Se exUrebant fpicas eorìimr Quo
difpendió commoti, quod omnes fibilocorum
fruftus interierant, fâftum principibus fuis in-
timaverunt. Et ilìi miferuiit viros inThamna-
tzim, qui mulierem quæ variato fidem conjui
gio mutaverat, ac totani ejus domum paren-
tefque igni involvère 3 quod ea caufa fuæ vafti-
tatis Se injuriæ foret : nec oportuiiïe lædi virum
pronuntiantes,qui poflet malo publico fe ulcifci^
conditioni impofitze fatis futurum arbitrati funt-
fi viventem in poteftatem daretis;
ir. OLubu*? illi auditis , quamvis tria millia
virorum adfeenderant , facramentum dede-
runt quod5 à fe vitze ejus vis nuila irrogaretur •
tantummodo patiens vinculorum efiet, ut de-
didonem ejus patrareiit, quo vacui fieirent ejuSj
cujus arguebaiitur, facinoris;
a . Accepta itaque fide ,fpe!zeo egreffiis, detalT*
en Sanifon populis Palæftino- F feruit petrze munitioném : ac duobus innexiis
rum delitti gradani fecit', atque eo vindida:
fine contentus fuit:fed concidit eos ftrage maxima,
più rimi que eorum fèrro interiere. Ipfe
autem conceffit in Etam, ad torrentelli in de-
ièrto. Petra illicerat munitio tribus Juda. Pa-
lzeftini vero 3 ut qui eum non auderent lacefìè-
re,nec munitionis prerupta arduaquefitpera-
r e , tribuni Juda denuntiato adori! urgere prze-
lio, •> cùm jufta referri cernerent, quod fubdia
. Omncs edit. Hit atque talibus in v idu s certe animus : ac omncs
itifT. uc nos in ccxcu, nifi quod nonnulli non pontine a d ance estera.
*■ Jo icph us , yiraixds |7 ) rt Jb A ija iig j» : qux vceba cùm
define in ikeris codicibus, ab codcm hiftorico tranftulic fanclus
D o fto r.
b . Chm ju f ta referrì cernerent, defideratur in cunftis edic. fed
é cunftis m(T. reftituieur,
* . Veflrum fu g io contagium hoc loco ita interprctandum, cavco
gic vos e x morte mea contagium peccati contrahatis,
C- R om . edit. Siagon loco nomen eft . . . , v ir tute egregia afini
S. Ambr. Tom. 11.
ìb id e à iy ,
O' ¡eq.
funibus , ubi appropinquare accitos ad fiifei-
piendum Palxftinorum validos videi:, infremuit
fpiritu, Se univerfa dirupit vincula • atque arri-
piens maxillam afini jacenteni, percuifit millé
viros 4 fugavit alios grandi virtutis fpe&aculo j
cùm inermi ßc uni cederent armat.orum agmi*
na. Et qui cominus aufi fùerant congredi facili
negotio, nitllò labore obtruncati ; aliis fuga
exitium demfitiUndè hodiequec Agon loco
maxilla confummaverit. Vcrum tàmctfi & in facris pds;iriis & apud
Jofephum locus ille M a x illà & elevatio Màxil'U vocitctur ; tamen
cùm in omnibus mfl'. & antiq. editi feribatur Ä g on , & nun-
cupationis caufa reddatur ccctamcn ibidem cònlummatum meni
tiorie afininx maxiila: prxtermiila , nbn dubitamus quin noflrà
le ftio fit edam Ambrofiana. Verifimile ergo-eft in illis' 1 ofepbl
verbis' , l <n»yò, >tw ¿ ß tW a ì f& y x h iù i x Ìtuinf . yttssàóluj, Ambrofium legiffe è ¡exit xstktìf) & c . Pòrro quod
fubjicitur de Samfonis animo in v ittoria fu a elato, nec non divini
beneficii immemore, id e x eodem hiftorico petitum fùit.
H H h
I m
üæl
f i l l i
Sla I
f i l i
a *
¡ilI
IIIil