noftra difpofìrione recitata eft ,fèd cafu : qitæ
præfènribus bene aptatur temporibus. Semper
ergo Chrifti laudes verbera perfidorum funt.
Et nunc cum laudatur Chriftus, dicunt hære-
tici quia lèditio commovetur : dicunt hæretici
quia his mors parabatur , 5c vere mortem
habent in laudibus Chrifti. Quomodo enim laudes
ejus ferre poillint , cujus infirmitatem præ-
dicant ? Itaque Se hodie cùm laudatur Chriftus,
Arrianorum amentia verberatur.
Lue. 2.37. io. Geraièni præientiam Chrifti ferire non
potdrant, ifti pejores Gerafenis nec laudatio-
nem Chrifti fuftinere poflimt. Vident pueros
Chrifti gloriam continentes, quia fcriptum eft:
pfal. s. 3- Ex ore infantiti/» dr lattenti urn perfecifii laudem.
Irrident iftam ætatulam fidei plenam , cùm di-
iuc. 19. jy. cunc : Êcce WM clamant f Sed refpondit iis Chrif.
tus : Si hi tacebunt, lapides clamabunt, hoc eft,
fortiores clamabunt, clamabunt Se juvenes,
a clamabunt Se maturiores, clamabunta & ienes :
ifti lapides ad ilium jam iòlidati lapidem, de quo
pftl.ni. fcriptum eft : Lapidem quem reprobaverunt adifi*.
cant es, hic fa ff us efi in caput, anguria
• 21. His igitur laudationibus invitatus tenu
fohann. 15. plum fuum Chriftus ingreditur , Sc flagellum
prehendit, & ejicit de tempio nummularios.
Non patitur enim in fuo tempio pecuni# elle
vernaeûlos, non patitur in fuo tempio elle eos,
qui vendant cathedras. Quid funt cathedræ ,
nifi honores ? Quid iùnt coiumbæ , nifi fimpli-
ces mentes, vel animæ fidem candidam Se pu-
ìram fequentes ? Ego ergo inducam in templum,
quem Chriftus excludit ? Jubetur enim exire ,
qui dignitates vendit 5c honores : jubetur exire
, qui vendere vult fimplices mentes fide-
lium.
it . Ergo Auxentius ejicitur, Metcurinus ex*
cluditur. Unum portentum eft, duo nomina.
Etenim ne cognofceretur quis eflet, mutavit
iibi vocabulum , ut quia hîc fuerat Auxentius
epifeopus Arrianus, ad decipiendam plebem,
fa quam ille tenuerat, fa fè vocaret Auxentium.
Mutavit ergo vocabulum , fed perfidiam non
mutavit : exüit lupum, fed induit lupum. Nihil
prodeft quod mutavit nomen: quid fit agnofei-
tnr. Alius in Scythiæ partibus dicebatur, alius
hîc vocatur : nomina pro regionibus habet.
Habet ergo jam duo nomina , 5c fi hinc alio
perrexerit, habebit 5c tertium.Quomodo enim
patietur ut maneat ei vocabulum ad tanti fee-
leris indicium ? Minora fecit in Scythia , 5c ita
erubuit, ut mutaret vocabulum : feeleratiora
hîc aufus eft , 8c volet, quocunque perrexerit,
nomine fuo prodi ?Tantorum populorum fàn-
guinem manu fuafcribet,6c poterit confiftere
animo?
zj.Paucos excludebat dominus Jefus de tempio
fuo, Auxentius nullum reliquit. De tempio
fuo Jefus flagello ejicit, Auxentius gladio ; Jefus
flagello, Mercurinus iècuri.Pius.Dominusflaa
. M(T. non fa u c i, & feues ifti laud es, a d ilium & c .
b. Orrnesedit. le vocaret Mercurinum ; omnes rail'. Auxentium.
E t certe correitionem hanefenfus exigit. Id enim hoc loci indicar
Ambrofius iftum qui fub Mercurini nomine odiofus evaferat, ut
in Arrianorum Mcdiolancnfium, quorum ultimus pfeudo epifeo-
pus Auxentius fue ra t, animos nominis iìmilitudine facilius irrcpcrct,
Auxentiinuncupationem adopta (Te.
c . Rom. edit, fo la , facete retraitan di. fo r te an pro iterum trac-
\ gello exturbafc iacrilegos -, nequaiti perièquitur
pios ferro. De quo bene dixiftis hodie : Leges
ibas fecum ferar. Feret , etiamfi nolit : ferec
conicientiam fuam , etfi non fert chartulam :
feret ianguine infcriptam animam fuam , etfi
atramento infcriptam epiftolam non feret.
Scripta eft ,Juda,culpa tua graphio ferreo Se Hier. 17.1.
ungue adamantino, 5c fcripta in pectore tuo,
hoc eft, ibi fcripta, unde proceifit.
24.. Is mihi edam audet mentionem faceré <=
1 tra&andi, plenus fànguinis, plenus cruoris ? Qui
quos non potuerit fermone decipere, eos gladio
putat efle feriendos, cruentas leges ore didans
manu fcribens, Sc putans quod lex fidem poffit
hominibus imperare. Non audivit 5c id quod
hodie didum eft : ßtuoniam non jufiifeatur homo Gdiai.x.u.
ex operibus Legis ; aut : Per Legem Legi mortuus ibidem 19.
fitm, ut Deo vivam, id eft, per legem ipiritalem
interpretationi Legis eft mortuus corporali. Et
nos per legem domini noftri Jefu Chrifti mo-
2 riamur huic legi, quse fancit decreta perfidia.
Non lex Eccleiiam congregavi, ièd fides Chrif
ti. Lex enim non eft ex fide ifufius autem ex fide ibid.3. n.
vivit. Juilum ergo fides,non lex facit, quia
non eft per legem juftitia ,ièd per fidem Chrif.
ti. Qui autem fidem repudiai, 5c legis jura pr#-
fcribit, ipfe fe teftatur injuftum , quia Jufius ex
fide vivit.
2j. Hanc ergo legem quifquam fèquatur,
qua firmatur Ariminenie concilium, in quo
) creatura didus eft Chriftus ? Sed aiunt : Mißt M*- 4- 4.
Deus Fili um fuum fattum ex muliere, fa£ium Jitb
Lege. Ergo ifa¿lum, legunt, hoc e ft, creatum*
Nonne hoc iplum confiderant, quod propo-
fuerunt , quia fadus dicitur Chriftus , ièd ex
muliere, hoc eft , fècundùm partum Virginis
fadus eft, qui iecundum divinam generationem
ex Patre natus eft ? Legerunt Se hodie, quia
Chrìflus noi redemit de male ditto Legis ,fattus ?í¡d¡}.i)¿
pro nobis maledittum. Numquid maledidum
; Chriftus fècundum divinitatem eft ? Sed quare
maledidum dicatur, Apoftoius te docet, dicens
quia fcriptum eft : Maledittus omnis, qui pendei ibidem,
in Ugno, hoc eft, qui in carne fua noltram car-
nem , in fuo corpore noftras infirmitates Se
noftra maledida fufcepit,y.t crucifigeret3non
enim ille maledidus, fed in te maledidus. De-
nique habes alibi : ß)ui peccatum non cognovit, ^ jCor‘
fed pro nobis peccatum fattus efii quia noftra peccata
fufeepit, ut fàcramento fua pajjìonis aboleret.
* x6. t ix c ego, fratres, coram ipfo apud vos
plenius difputarem : fed certus non ignaros vos
efle fidei, veftrum refugit examen, Se gentiles
quofdam quatuor aut quinqué ferme homines
elegit * cognitores fibi, fi tarnen aliquos elegit : *
quos vellem adeflè in coetu omnium, non ut de
Chrifto judicent, fed ut majeftatem audiant
Chrifti. Tarnen illi jam de Auxentio pronun-
tiaverunt, cui tradanti quotidie non credide-
runt. Qux major ejus condemnatio, quam quod
tandi , quia jam anno laperiore tradVavcrant. Sed non e li cut
propterea quidquam mntetur.
1 * . Cognitor fxp e ipCe ju dex e ft, qui caufam cognofcic : laepe
procurator l it is , cui apud judicem p ra icn tià prxfentc litigatore
caufa committitur : fiepectìam is e f t , qu i alios de ftatu fuodifcep-
tantes agnofeere iè d ic it, & eorutn natalia , patriamque docet.
C ic . in V errem : Civem Romanum qui cognitores hoinincs honeftos
darec, fublatum clic in crucem. Ita Nannius.
fine adverfàriò abud judicesTuos vidus eft ? Ergo
Se ipforum iententiam contra Auxentium
jam tenemus. ■
t j . Et quod gentes elegit, jure damnanduS
eft 5 quia Apoftoli prxcepta dimifit j cùm Apofi.
i. cor. è. 1. tolus dicat : Audet aliquis vefirum adverfus alte-
&1‘ rum habens negotium, judicari apud iniquos , &
non apud fanttos ? Aut ne f i t is quo ni am fantti de
¡[idem f . hòc mando judicabunt ? Et infra ait : Sic non e f i
& inter vos fapiens quifquam, qui pojfit judicarc inter
fratres : fed frater cum fratre judicio contenditi
& hoc apud infideles ? Vides quia quod ille ob-
tulit, contra audoritatem Apoftoli fit. Vos eli-
gite utrum Auxentium an Paulum ièqui de-
beamus magiftrum.
z8. Sed quid dicam de Àpoftoìo ,'cùm ipfe
opti si. 7• Dominus clamet per prophetam : Audite me,
populus meUs. £ f à fiitis^ judicium , quorum in
ciarde lex mea efi. Deus dicit : Audite me populus
•ffìens. cfùfeitisjudicium> Auxentius dicit: N e f
citis judicium. Videtis quia jam Deum contem-
nit in vobis, qui fententiam cxleftis refutat
oraculi ? Audite me, inquit, populus meus, dicit
Dominus. Non dicit : Audite gentes. Non d f
/ cit : Àudite Jud«ei. Jam enim populus Dei qui
fuerat, populus erroris eft fadus : Se qui populus
erróris erat, populus Dei effe ccepit j quia
in Chriftunì credidit. Ifte ergo populus judicat,
cujus in corde lex divina eft, non humana : lex
igcw.3.3. non atfamehtò fcripta , féd ipiritu Dei vivi:
non in eharra exarata , fed in corde fignata :
lex grati#, ntìn cruoris. Quis igitur vobis in-
juriam fa c it, qui recuiat veftram, an qui digit
audientiam ?
19. Conclufus ùhdiqùé ad veriùtiam patruni
fuorum cpnfiigit. De imperatore vult invidiam
comjnovère t dicens judicare debere adolefcen-
tem catechumehum,iàcr# ledionis ignarum,5c
in confiftorio judicare; Quafi vero fuperiore
anno quando ad palatium fùm petitus, cùm
pr#fentibus primatibus ante confiftorium trac-
taretur, cum imperatór bafilicam vellet eripei.
re j ego tunc aul# còntemplatione regalis in-
fradus firn , conftantiàm non tenuerim facer-
dotis, aut iniminuto jure difeeflerim ? Nonné
meminetunt quod ubi me cognovit populus
palatiùm petifle 3 ita irruit, ut vini ejus fèrre
tìon poflènt • quando cómiti militari cum expedi
tis ad fugandam multitudinem egreflo ob- ]
tuleruilt oniiies iè necipro fide Chrifti ? Nonne
a tunc rogatùs funi, ufc pópulurrtamulto fermó-
iie muleererti ? iponderem fidem i quod Bafili-s
cam Ecclefi# nullus invaderet ? E t cùm pro
beneficio méiim fit ófficium poftulatum j tamen
quod populus ad palatium veniflet, mihi invf
dia commota eft. In hanc igitur invidiam me
tedire defiderant;
30. Revocavi populiim * Se fcaitièn invidiam
non evàfi : quam quidem invidiam ego tempea.
R om . edit, (ola ì mòlli fermò/si.
b . M(T. a liqiiot, nolunt dare Contrario (fendi.
* . Non mirum , fi affirmetur ab Àmbrofio Ecclefi<e àgròs vfec-
tìgalcs effe, ae tributimi pendere imperatoribus ; exftant dquideni
in Cod. Theòd. leges à Conftantino ,e ju fq ae fuccefloribus promulg
a t i , puta 1. 1. de <nnona & tribtitis atque a l i * tit.d e Epifcopis
& d e r id i : quibus Ècclefix pofteiGones veAigalibus fubjiciuntur.
Q u o d vero ad clerieos , certuni eft Corum facultatcs tributo ob-
noxias fu ille , & plerumque etiam peribnas muneribus publicis, uc
dicit Ambrofius contra Symmaclium
1 «ndàni «b ftró r.àdn cìmèndàm-, Quid enim
timeamus pro Chrifti nomine? Nifi forte illuci
movere me debet, quód aiunt : Ergo non debeit
imperatór unam Bafilicam accipere -, ad quam
procedat : Se plùs vult Ambrofius poflè, quam
imperatór j uc imperatori prodeundi facultatem
neget ? Quod cùm dicunt, apprehendere tèrmo-
nes noftros geftiunt, ficuc Jud#i qui Chriftum
verfuto fèrmone tentabant dicentes : Magifler,
licet tributum dare Cu fa ri, aut non ? Semper ne 17 '
J de C#fàre ièrvulis Dei invidia commovetur ?
Et hoc ad calumniam fibi arceflìt impietas,nt
imperiale nomen òbtendac ? Et ifti poftunt dicere
quod eorum non liàbeant facrilegium^quo'-
rum imitantür magifterium ?
31. Et tamen videte quanto pejóres Àrriani
fint j quam jud^i. Illi qu#rebant ùtrunifòlven-
dum putarec C#fari jus tributiI ifti iinperacorì
fa volunt dare jus Ecclefi#. Sed ut perfidi fuum b
^ fèquuntur auftorem } ita Se nós qu# nos Do-
. minus Se auctor nofter docùit ', rel'pondeamus.
Gonfiderans enim Jefus dolum Jud#orum, dixic
ad eos : £hùd me tentatis ì ofiendite mihi dena- ìbidem 12:
rium. Et cum dedifient, dixic : Cujus imaginem
habet & infcriptionem ? Reipondentes dixerunt:
Cufaris. Et ait illis jefus : Reddite qua fttnt CU- ìbidem iì;
far is yCàfari } & qua funt Dei ¡Deó. Ergo Se egO
dico illis, qui mihi objiciunc : ofiendite mihi denari
um. Jefus Cariàris denarium vidit, Se ait:
j Reddite Cafari, qua Cafaris funt ; & qua Dei fnnt\
Beo. Numquid de Ecclefiai Bafilicis occupari-
dis poftunt denarium oflferre Gefaris ?
31. Sed in Ecclefia unam imaginem riovi^
hoc eft, imaginem Dei invifibilis j de qua dixic
Deus : Faciamus hominem ad imaginem fi- Geh i. ¿^.
militudinem noftram s illam imaginem , de qua
fcriptum eft j quia Chriftus Jplendor gloria , & àcbr. \,
imago fuhfiantia ejus. In ifta imagine Patrem
cerno, ficuc dixit ipfe dominus Jefus \ JPui me /«to-u.
videi, vtdet(fi Patrem. Non enim hxc imao-o à *'
Patre eft ièparata , qu# unitatem me docuit
Trinitatis, diCens : Ego & Pater unum fumus ; Se ¡b jd . io .
infra : Omnia quacumque habet Pater, mea funt. i*:
Et de Spiritu fàndo, dicens quia Spiritus Chrif ^ l6'
ti fit, Se de Chrifto accepit, iìcut fcriptum eft :
Pile de meo àccipiet, & annunciabit vobis. ibidem 14:
33. Quid igitur non humilicer refponfum à
nobis eft ? Si tributurti petit , non negamus;
* Agri Ecclefi# folvunt tributum : fi agros de- |
fiderac imperatór , poteftateiii habet vindi-
candorurh j nemo noftrunì intervenir. Poteft
pauperibus collatio populi reduridare : non faciali
c de agris invidiani, tollant eos, fi libituni
eft imperatori : non dono, fed rìon negò. Aurum
quasrunt, poffiim dicere : Àrgentum Se au-
runl non qu#ro. Sed irividiam faciunc, quia au-
rum erogatur. Nec ego hanc invidiarti peri
horrefcö; Habeo * #rarios : #rarii mei pauper *'
res Chrifti funt, hunc novi congregàre theuu
; *. AZrariüs, inqùit N an niu s, fieri dicebatur, qui plcbeius
cenforibns in Gcritum rabttlas rtferebatur , ac per hoc ex albo'
ccnturìi f u i expunÀus i amplius arra mercri non pòrerat. Quod
ciìm per imperatorem flc re t, arre diruti tìominabancur. Liviusdec:
tc r t ii 1 .9 . inter nomina eorum, quos ira rio s relinquebar, dedic
co lle g i nomen. Sed & ir a r i i aliquando milires dicebantur contrario
fenfii, qui i r a acòipiebànc, qui / . dicebantur. Cicero’
ad Atticùm, Milités non tam i r a r i i , quam uc appfellantur irä t i;
Acque ita hic capitur : nam pauperes qui de ftipcndiò Ec c lc fn y f
vebant jir a t io s Chrifti appella vie.