fuperdite. jam fuccedebat. Quocirca dum & Theflàlonif- t
-cam rediret Afcholius, Sc Ambrofium de obitu ejus cer-
riorem Anyllus faceret , podremos anni 381. naenfes, ac
primos 383. interim effluxille neceüum fuic.
.’Annas 3 8 4- X V I I . & X V I I I . contra Symmachi Relationem
data: flint. Earum tempns non.difficulcer cognofcipoted.
Nam cùm Symmachus , Valentiniano fub matris hore-
■ticx tutela adirne polito, Sc Gratiano Maximi fraude ac
fcelere extinkto , peropo^tunam revöcandis fiktitiorum
numinum religionibus occafionem exiftimaifet , eidem
Valentiniano relationem obtulit fuara. Huic ubi primùm
lieuit, refpondit Ambrofius, nimirum ipfo anno 384.
quo & ipfe à prima£ua ad Maximum tyrannum legatio- 1
ne in Italiani rediit, Sc Symmachus Urbis prxfekturam
adminidrabar. Ceterum in hoc certamine orator propha-
nus chri(liano ufque adeo inferior fuit, ut nec arte Viktoria:
, nec aliarum ceremoniarum reditutionem obtineret.
Unde haud illepide cecinit de hoc eventu Ennodius :
Diccndi palmam VtÜoria tollit amico :
Tr anfit ad Ambrofium, plus favet ira Dea.
ÄnausjSr. XIX. Vigilio ad Tridentinum epiieopatum ante pau-
cos menfés evekto eorum quo ad epilcopale muiius pertinent,
procepta tradit. Vigilius annos 20. ut ipfius tef-
tantur Akta, profuit eidem Ecclefio : ejus vero marty-
rium contigiflè dicitur fub confulatu Stiliconis, quem
anno 400,. Sc 405. earn dignitatem gelfilFe comperimus.
Itaque pontificatum liium non potuit nifi anno 380. vel
-3S5. inire novus proful ; unde cùm anno 380. quo Sc k -
quenti etiam Abundantium illius deceflorem in vivis'
egiilè Aquileienfis concilii Akta tedantur ,id non coüti-
gide manifeftum fit, relinquitur ut cornigeri! anno 385.
Non tarnen funius nefcii Mabillonium nodrum in Pr&fat.
ßzciili tjuintiBeneditlini.K cta quodam ejufdem Vigiliiabs.
fe confpekta tedatum ede , quibus ipfi non anni 20.
épilcopatus', fed tantum 12. adtribuantur. Verum ne
hifee Akiis poderioribus fidem habeamus, illud dilTua-
det, quod in hac hypothefi ejufdem Vigilii pontificitus
iniri debuillèt anno SS. vel 395. proindeque alteiutro
poderior eilet hoc epidola ; quam tarnen antequam
Theodofii lege Judreorum cum chridianis .conjugia pro-
hiberentur, hoc'ed, ante annum 388. feriptam agnofei-
1 mus. Etenim ciim in ea potifllmum agatur de hujulmo-
di matrimoniis, Ambrofius cui eadem lex ignota eilet non
potuidec, illius utfauktoritate dubio procul liac in caufa
non omifidèt.
Annus 3 ?j. X X. & X X I . cum Sermone illis adjunkto è vexatio-
& J86* ne, quam à Judina imperatrice aliifque Arrianis padus
e.d Ambrofius , ortum duxere. In confeiFo ed ianktum
Profulem fic fuiflè agitatum hac tempedate, ut cum eo-
dem anno quo incceperat, ibdata eilet,iterum fequenti re-
cruduerit. A ucumac Baronius priorem hu jus periècutionis
annum incidide in 386. reparato iàlutis , quo fanktus
noder primiim fuum libellum leu epidolam xx 1. ad Va-
leptinianum dedinavit:proxime autem fequenti anno Sermonemde
Bafilicis habitum dominica palmarum}ac pof.
tridiq feriptam ad Marcellinam epidolam. Attamen rem
keus Ce habere obfeurum non ed. Enim vero quo tempore
eumdem Sermonem pronuntiabat, bafilica multos jam
dies à militibus obfèdà erat, & Ambrofius, ne rapere-
tur , illic à populo diu noktuque adfervabatur ; cùm è
contrario intelligatur ex epidola ad Marcelimam ipfum
ad odes proprias hac ipfa dominica cubitum rediilfe,para-
tum j fiquberetur,in exfilium proficifci. Exinde etiam cog-
nolcas eumdem fanktum feria vi.&fabbato proxime fupe-
riori fiinnna cum libertate domo in Ecclefiamarque exEc-
clefia domum itaviflè Adde his plurima, quo in Sermone
memorantur, in illa epidola reticeri : qualia funt promulgata
lex pro Ariminenfi concilio, jufilo veniendiad Co-
miratum, & ci\m ei fanktus Proful non paruidèt, exce-
dendi Mediolano, hymni. denique ab eo compofiti. Ncque
fané opponi poted omnia illa forori ab eo aliis lit-
teris elle lignificata ; nam eciamfi ex eodem Baronia non
ejufdem anni fint epidola xx. Se memorata cóncio, iti
iitraque tamen acerrime in exfecrandam illam legem invehitur.
Podremo cum epidolam illam & concionem
fynchronas elle ambarum demondret comparatioI ex eo
ipfo quod eas feparavic idem Cardinalis, quam parum
firma ejus opinio fit, intelligitur.
Sed nec levioris negotii ed periecutioni poderiori annum
ab incarnato Deo 387. adtcribere. Nam potilfimum
circa pafchaliadebacchabatur ida procella,cumque poft-
ea deferbuillet, legatus ad Maximum milfus ed Ambrofius
, cujus legacionem etiam alia legatio deinde iequuta
ed,ac demum irrupit in Italiam cum exercitu idem tyran-.
nus, quod faktum edc menie Augudo nonnulli tradunt.
His autem omnibus tarn exiguum temporis fpatium fatis
fuide vix quifquam credat. Ad hxc Augudinus, ut pcri-
tiorum calculis definitur , anno 387. per feda pafchatis
genitalis aqua; facramento regeneratus e d : qua; non ipfo
tot tantarumque turbarum anno, fed proxime iequuto
faktum ede idem tedatur.
Sed Baronium atque alios in errorem illud induxit,
quod legem anno 3S6. fynodi Arimitienfis gratia la tarn
arbitrati funt vexandi catholicos aiifiim dedide. Novi-
mus quoqne a Mablllonio, ex eo quod Evangelium da
ingredli Chridi Hierofolimam olim in multis Ecclefiis
prima Adventus dominica recitafetur, Sc etiam nunc
Mediolani mos idem perdet, hoc oblervari , nimirum
’ eidem anno ita tribuipolfe duas illas epiltolas atque Sermonem
, ut qua: ad fororem ed, in palchatedicatur fcrip-
t a , in iequentem vero Adventum alia & memoratus
/ Sermo rejiciatur. Verum ut fileamus tunc temporis non
e confuetudine, fed cafu quodam lektum elfe illud Evangelium,
anni duo periecutioni ad fignantur ab Ambrofio ,
quodque ex lege xarpius decantata contra Baronium ob-
jicitur , Sc in hanc opinionem nariter valet.
Quamobrem agnofcendum cd duobus didinktis annis
änefaria Judina faivkum elle. Sed nihil vetat, immo vero
cunkta perfuadent, ut eamdem periecutionem , quas
in fola imperatricis impotentia fontem habuit, jam a
) fedis Refurrektionis anni 3ßj.ortam credamus.Hanc fane,
tus Prieful in ipfo initio iorori fure fignificavit. j udina
vero cum caruiire illam efFektu molede ferret, odio' foli-
to exdimulata , legem in Ariminenfis concilii gratiam
ineunte fequenti anno ferri curavit. Cum nec etiam fatis
hac via ipfi procederet, turn conveniri voluit Ambro-
fium noftrum , ut cum Auxentio certamen iniret in pa-
latio. Atrefpuente hanc conditionem fankto Doktore,
in apertam vim atque infaniam tandem erupit ilia femina.
Itaque cum ille in bafilica obfideretur , ad populum
pronuntiavit diktum Sermonem. Hunc porro ea re dif-
traktum noluimus ab hifce epidolis, turn quod ex ea
conjunktione hidoria: feries facilius intelligatur , turn
quod eumdem Marcellina; ab Ambrofio millum|fuille
non dubitemus, ad quam fimiliter idem duos alios fequenti
epidola inclulos dedinavit,
X X I I . totaed in texendainventionis, actranfla- Annus3sf.
tionis corporum Gervafii & Protafii fratrum martyrum
defcriptione. Alterum e Sermonibus , quos hac epidola
contineri fupra diximus, injuria Romani editores expu-
lefant e loco proprio, in quern a nobis podliminii jure - v
reditutus ed. Cum porro finem adtulerit periecutioni
eadem inventio , hanc epidolam anno 387. a Baronio, a
' nobis autem 386. adjudicatur. Horum corporum tranil
lationem Romanum Martyrologium x 1 1 r. Kal. julias
renuntiat, quo die habitus etiam ab Augudino in eamdem
rem Sermo fupered; unde fibi in animum induxe-
.runt aliqui hoc ipfo die facra ilk pignora ab Ambrofio
tranflata elle. Verumtamen e perfecutionis fine,quern illi
ipfi fedis pafchalibus tributum volunt, fatis docemur
ejufdem tranflationis celebratipnem propter pafchales
iolemnitates in aliud tempus elle rejektam.
XXIII. quibufdam epiicopis ,qui fuper pafchatis v 1 r.
Kal. maias anno 387. incidentis difficultare Ambrofium
conluluerant,refpondet. Huic annum ä Chrido nato 381.
ideo adfignat Bucheriui, quod ante biennium pafch®
dominicam x i. Kal. maii celebratam ilia tedatur, quo
die idem hoc fedum anno 379. evenille in confellb ed.
Verilm Bucherio illud reclamat, quod nec Ambrofius dq
Annas j 87.
Ordo Epiftolarum adìeritur.
jafthare ante fei annos non redirtto diaams Fait, ami
futurum trat proxime : nec ii i quibns ilk confulebatur
tam præinatura follicitudine labotaturi. Hoc adde in
epiftola.qmm anno ¡81. fcriptam FmlTe idem adferit,hac
verba temporibus panto frperioribm , qua de folo ¡So.
anno pollint intelligi, inepte follatura ; cùm pulcre in
hypothefi nodra tam de ilio anno, quam de 383. âcci-
piantur. Adfignandus ergo ed huic epidolæ annus 386.
agnofcendufque Iapfus in voce biennium , quam inde
ïakcatn licet conjicere, quod c numero feptenario his
notis kripto v u . primus charakter v. détritus fit, &:
remanferint tantum fequentes duo muneri, 1 1 . videlicet.
Errori* origincm aliò refert Franc. Balbus, ut videbitur
proprio loco, ubi etiam de alio quodam cyclo pafchali
dicendum erit. :
• X X IV . kripta ed in reditu kcundæ legationis ab
Ambrofio ad Maximum iukeptæ, cujus rationem atque
ordinem Valentiniano junior» narrar. Profektus erat
ianktus Antidès paulo pod kdatas , quas Judina in
eumdem concitarat, turnas : redeuntem vero in Italiam
idem tyrannus cum exercitu pone fequutus ed 387. fa-
lutis anno. , . ■ 1 . •
X X V . Studio refpondet, an alîquem capitali fenten-
tia damnare liccret, ambigenti. Dubiratio omnis in co
vertebatuf, quod clericorum nonnulli erant, à quibus
communione prìvabantur ii, qui ultimo fupplicio animad-
verti 111reuni quempiam julfiflènt. Agnofcit porro fanâ:us
Ambro(111 s majôrem ex eo acceffilTe difficultarem , quod
inter epifeopos etiam non deerant, qui reorum fuppli-
emm apud fæculares jüdices profequerentur. Cùm autem
Ithacianos Pr.fcilliani, qui anno 38y. fccuri perculfiis fuit,
lupphcio ameiendi auâores defignaverit, nec tamen lignifica
ver ic cos ab órthodoxorum confortio adhuc expul-
los,quod non multo pod Maximi fupplicium anno 388.
mteremti tandem faktum ed ; necellàrio hinc efficitur
epidolam hanc medio intervallo eorumdem annorum
3%. & 388. fuide datam.
X X V I . fuperioris continuatio e d , in qua Domini-
cum de adultera mulicre judicium, quod fupra tantùm
delibaverat, uberius expendir. Inde ed quod utraque&
codçm tempore, & ad eumdem hominem, licet inferip-
tionis quædam varietas iît ,miiTa nofeitur.
X X V II . earum omnium quæ inferibuntur ad Ire-
næum, prima vel faltem è primis elFe eo probatur, quod
mice verbis in ea loquitur Ambrofius' : Non erubefcaspd-
trem interrogare. Annum vero quo feripta fuit, hinc
eruimus ,quod quæ indieatur pro Chrido palfiis, ea intelligi
commodius non polfe videantur ,quam de Judinæ
perfecutione. Quapropter illam aut huic anno 387. aut
fuperiori 38Î. tribuèndam exidimamus. Et fane tanta
ed eorum quæ in ea trakfcantur, cum argumento
epidolæ ad Simplicianum fecundæ affinitas atque confen-
lio , ut alterius ætatem altera quodammodo demondret
ac confirmet.
X X V I I I . lads concinne cohæret atque connekli-
tur cum fuperiore. Nanique ubi fupra expofitum ed
■quam fugiendus nobis fic improborum conviktus Sc io-;
cietas, lue Irarneum ad lublimiorem graduili promovet,
eum ut pote Ecclefiadicæ militiæ adkriptum,ceteris chrif
tianis vitæ iànkfcimonia præcellere debere patefaciens.
Hinc intelligas eadem epidola fuperiore hanc non elle
nifi parvo fpatio podériorem.
X X IX . præcepta majoris adhuc perfektionis tradit
Irenæo. Odendit enim ad tam perfektam cum fummo
tono conjunktionem adfpirare ipfiim debere j ut ad infe-
riora, quæ hanc ob caulam rclinquenda funt, numquam
xedeat. Hanc ergo epülolam fuperiores duas brevi fe-
qtiutam dubium non ed. Quod præterea. Gratiani luc-
tuolk mors , quæ non obfcure ibidem indicatur , mul-
tûm confirmât.
X X X . verlatur in exponendo Aggæi loco. Hanc
Ambrofius da rim acque X X IX . obhgnaiTec , tradidif-
ktque tabellario, abs le exaratam primis ejus verbis tedi-
(ìcatur.
X X X I .. X X X I I . Sc X X X I I I . Cip- Ubi invicem
S. Ambr. Tom, II.
A 'concatenantur. Cùm fanklus Prxful qusdioni fibi afe
ireneopropofita: epidola X X X I . kcisfecillèc, in cita-
tis fub ejus finem Deuteronomii verbis proponendo novo
quodionis occafionem invenic Irenous, Illi relpon- ‘
det idem fanktus ea epidola , quam X X X I I . elle
oportebat. Sed cum ancequam ultimas illas Irenai litte-
ras is accepiflèt, epidolo X X X I . aliam fubjunxiiTec, in
locum X X X I I I. illa rejekta fuir. In infcripcione qui-
dem X'X X 11. à Romanis edicoribus fakta ed mutatio,
iedquo melius iiotis illic addendis explicabitur. Itaque
ut otatem illarum invedigemus , advertendum ed in
X X X I I I . fencentiam illam , omnis fanilus efl primoge-
0 mtus, difputari multo fufius , qùam in lib. de Cai» &
Abel. Hiuc coiijicimus in libro de Benedia. Patriarchi
c.ii.n.55.. ubiagitatur idem argumentum, ad hanc epidolam
remicti lektores his ejus verbis ¡ßcut alibi demonflra-
vtrnus. Ed enim iliud admodum probabile hujùfmodi epif-
colas non ea mence kriptas elle ab Ambrofio, ut legeren-
tur ab iis folis , ad quos infcripcione fua dedinabantur ,
fed utcommunicarentur etiam cum aliis. At lì admitten-
da ed hoc conjektura, necelfum eric eidem libro , quem
anno circiccr 337. editum elle exidimamus, priorem ha-
beri hanc epidolam. Cùm autem ipfa non feripea inerir ,
Cnifi pod X X V I I . qua: prima ed relponfionum ad Ire-
naum ; hinc efficitur has epidolas eidem tempori tri-
buendas elle , cui iuperiores. Ceterum quo lue diximus
fatis odendunc Ambrofii epidolam in Apollinarium , in
qua fub finem mentio fic perdicis Hieremiano contra
Hermanni opinionem adhuc fuperelle.
X X X IV . X X X V . Sc X X X V I , datim à primis Atinus»*?
verbis abunde pxodunt, quàìn parvo temporis fpatio in-
cer fe dident. Ad Horontiani dubicationes his vefponde-
tur. In tertia vero queritur fanktus Ancides martyrii oc-
cafiones , cùm prope ad voti exitum jam pervenilfec,
fibi ereptas. Nemo aùtem non videe hoc non polfe aliò
Dreferri magis congrue, quàm ad crudeliaJudino fo-
vientis tempora : Se quamvis definire non fàcile fit , num
hoc à longo elapfa elTent j tamen his verbis fanktus vir
loquitur, quo vicinam occafionem quodammodo magis
declarenc.
- XXXVII. Sc X X X V I I I . ad Simplicianum dato funt
eum , qui Ambrofium excepic in epifeopatu. Baronius
cum in Ambrofii Vita, cum in Annalibus Ecclefìaflicis ad
annum375. ac 3%. omnes Ambrofiahas ad Simplicianum
epidolas a lànkto Prolule primis inici epikopatus annis
fcriptas adferic, ut à nobis ad epidolam L X V. explica-
£ bkur- Qua vero ab opinione doktilfimi Cardinalis hoc
loco nos avocane, ea potilfimum funt.. I. quod incellitra-
tur ex ipfo exordio epidolo X X X V I I I . Ambrofium,
cùm illam exaravit , in medio ipio concionum fiia-
rum curfu exdicilfe. 1 1 ; ethnicos philofophos è facris
nodris Auktoribus plurima mutuatos non quali aliud
agendo , fed ex iodicuto probare aggredicur , quod argumentum
etiam in Expofit. Pfal. 11S. Se in libris de Pa-
triarchis maxime traktac. Igicur haud paruna verifimile
ed j omnes illas commentationes adverfus fuperbos illos
acque imperitos ho.rn.ines , qui keros eofdem auktores c
F prophanorum foncibus haufilfe, uti tedatur fanktus Augudinus
jineptejaklitabant, ad idem propemodum tempus
elle referendas.Podremo tanca ed hujus XXXVII. epidolo
cum lib. de Jacob & Vita beata in elocucione acque in '
- iententiis ac toto argumento cognatio, ut facile ab omnibus
eidem tempori adjudicentur.Quod vero ad X X XVIII.
cùm lùperioris continuatiò fic, incer utramque interjec-
tum condat. non elle longum fpatium.
X X X IX . Faudino mortem forori s immodice lugenti
dedinata ed. Ad eum coìnmunium calamitatum exem-
plo conlòlandum ibi mernorantur ficmirutanim urbium
cadavera, quas quidem ùrbium everlìpnes ut ad irrup-
tionem Maximi tyranni in Italiam referac Baronius
.Pacati utitur auktoricace. Verum tamen non de Italia,
fed de Gali iis agitur eo Pacaci loco, quem indicare ad
id videtur.'Sed cum eafdem nobilium urbiiim excifiones
ad bellum Eugeniireferre haud minus difficile fit, quam
ad 'Maximi, à Baronii fencentia non rècedimus, hanc-
A A a ij
I