
rant-, etiam ih meis icriptis reperiahc^de quo
chfputandum putent j pleriqué enim ftudio in-
dtilgent iuo,ut ifte qui propterea orbem circuivi
«:, ut qiuereret quem reprehenderec, non
quem fibi imitandum arbitrarecur»
3. Hic igitur ut arroderét àliquid de meis
icfriptis, eam fibi amplam viaifi reperit, quo-
Mttth.u. n‘am eo l°ci ubi dixit dominus jefus: confiteor
•t j . tibi pater domine cali & terrà ; diximus ideo
* dicium, ut nos intelligamus * patrem filii effe,
& dominum creatura:. Quamquam in piàlmo
pfni 108. evidenter dominum dixerit Patrem Filius : yi-
**' 1 dt runt me, & moverunt capita fua : adjuva me,
domine Deùs meus. Etenim iecundum formam
fervi loquutus, dominum vòcavit, quem Patrem
noverat, xqualis in Dei forma, fervum fecun-
dum carnis fubftantiam fe prxdicans 5 iervi-
tus enim carnis , dominatus autem divinita-
•tis eih ■
4. Advertis igitur primùm pro tua admira-
bfii prudentia ea qua: in Evangelio dicuntur, <
ad Evangelii tempus referri, quo dominus Jefus
ihter homines humana fpecie converiabatur •
1 c«r.j.i<r- mine enim fecundùm hominem jam non novi-
mus Chriftum. Sic ita vifus & cognitus veteri-
ibìàtm 17. bus ,jam tranfterunt vetera, dr omnia nova fatta
funt. Omnia tarnen ex Deo , qui nos fibi per
Chriftum reconciliavit j eramus enim mòrtui
& ideo unus pro omnibus lervus faftus eft.
a Quid dicam, * fervus ? Peccatum, opprobrium ,
malediófcum fa&us eft. Dixit enim Apoftolus;]
Philip 1 . 7 . Jfiuia pro nobis peccatum fattus e f i , cpsìzmale-
iCor.f.x 1. dittum fattus eft dominus Jefus. Dixit quia cùm
cAlatali ^bi iubjecerit omnia, tunc & ipfe fubjedus erit.
j. or. ij. Dixit & Petrus : In nomnine }e fu Nazareni furge,
^Sor.j.i & ambula , in A&ibus apoftolorum. Dixit ibi
ibidem t ). quia glorificavi puerum fuumfefum, Sc nemo ca-
¿poc.j.-n. lumniatur de tempore. In Apocalypfi aùtem
& agnus diclus eft à Johanne, dictus eft in p/àl-
pfal.zi.-j. mo vermis, & non homo.Jrìxc omnia faclus eft,
i.^cor. 1/. ut noßr£e obtunderet mortis aculeum, noftram I
iervitutem tollerct , maledida , peccata , op-
probria deleret.
y. Hxc & alia, qux confulenti cuidam , &
Pxod. 16. multo plura'à te fcripfifti relata, cùm fcriptura
divina habeat.quemadmodum quifquam dubi-
b tabit dicere b qua: pie fcripta funtj quoniam ad
gloriam Chrifti fpedant, non ad imminutio-
nem ? Nam cùm de dono ejus, hoc eft manna,
dictum fit quia & qui minus collegit, non diminuii
: & qui plurimum, non ampliavi ; num po-
tuit ipfe vel minui vel augeri?Quid enim in eo F
4. imminutum tra$ «SPI eft, quod noftram ? iervitutem, not
I pfirti*' fufceperat Erat humiliatusLue. xl'ìl'. erat in fervi forma, fed idem in gloria Dei Pa-
rfd.n.y. tris. Erat vermis in cruce, fed idem dimittebat
peccata etiam perfecutorum fuorum. Erat op-
* . Conferatur hiclocuscum alio lib.y.d e FtVe,cap.8.num.ioi..
& non difficultcr intelligetnr cumdcm indicari ab Ambrofio.
a. Ira miT. ad unum : edit, autem voci fe rvu s addunt fa d u s
eft ; & infra poft verbum ambula jugulant has voces in A äibus
apoftolorum. 1
b. R om . edit, fo la , quia pie fcripta funt .• at infra cum aliis, u n it {
potuit ; ubi nos cum m(T. non potuit. Séd edit R om . particulam num |
tianduiit poft imminutum eft.
c . Leonis epiftola , non fervus loquutus eft ; fed melius edit, ac
m il. Ambro'fiani. . . led us eft. Ho c autem przcipuum fuilTe conftat I
erro ils Apollina'riftarum firmamentum, quod hie validiflìmc ab I
Ambroiio noftro cvcrcicur. N c c tamen exiftimandum eft Amb ro - I
probrium s fed idem majeftas Domini , ficut
fcriptura eft : Et videbitur majeftas Domini, & P-faì.40.,
videbit omnis caro fiutare Dei. Quid amifit-, cui
nihil minus eft? Non habebatquidem fpeciem Efai-sb-
neque decorem, fed habebat plenitiidinem di-
vinitatis. Infirmus xftimabatur, fed non defti-
terat effe Dei virtus. Videbatur ,ut homo, fed
fulgebat in terris majeftas divina & Pacris
gloria.
é. Unde pulcre Apoftolus ejufdem verbi re-
Bpendone ufus eft,dicens de dominoJefu: Jìu i rh'llit*"
cum in forma Dei ejfety non rapìnam arbitratiti eft
effe fe aqualem Deo ; fed fernet ipfum ex'tnanivit
formam fe rvi accipiens. Quid eft in Dei forma,
nifi in plenitudine divinitatis, in illa perfèctio.
nis divina: expreflìone ? Ergo cùm eilet in plenitudine
divinitatis , exinani vi t iè , & accepit
plenitudinem natura: & perfe&ionis humana: :
ficut Deo nihil deerat, ita nec hominis con-
fummationi, vt eflet perfedus in utraque for-
^ ma. Unde David dicit : Speci oft* s forma pra rfal.^^,\,
filiis hominum.
7. Concluditur Apollinarifta, nec quo fe
vertat, habet, ibis clauditur reti bus. Ipie enim
dixerat : Formam fervi accepit, c non fervus c
lectus eft. Iterum ergo interrogo, quid eft in
forma Dei ? Refpondet : In natura Dei. Sunt
enim, dit Apoftolus , qui non fu n t natura dii. Phmp.x.p,
Quiero quid fit , formam fervi accipiens ? Sine a*lat-4> %'
dubio perfedionem natura & conditionis , ut
) dixi, humana:, ut efltt in hominum fimilitudi-
ne. Et pulcre non carnis, fed hominum dixit
fimilitudinem 5 quia in carne eadem. Sed quia
fine peccato erat folus, omnis autem homo in
peccato, in fpecie hominis videbatur. Unde 5c
propheta ait : Et homo eftY& tjuis cognofcet eum ? Hier. 17.*
Homo fecundum carnem , fed ultra hominem
iècundum divinam operationem. Denique cùm
leprofum tangeret, homo videbatur : fed ultra
hominem, cùm emundaret. Et cùm Lazarum Matth.i
fleret mortuum , quafi homo flebat : fed fupra pohan.n^
hominem erat, cùm mortuum juberet vinctis óm*
pedi bus exire. Homo videbatur ^cùm pende-
ret in cruce: fed fupra hominem, cùm referatis Maith.i7.
tumulis, mortuos refiifcitaret. ;/*■•
8. Nec fihi blandiatur virus Apollinaris,
* quia ita Iegitur : Et fpecie inventus ut homo ;
non enim negatus eft homo Jefus, cùm alibi
ipfe Paulus de eo dicat : Mediator Dei (fi homi- 1 .Tìm.%.f.
num homo Chriftus Jefus, fed confirmatus eft.
Id enim eft uius & nioris Scriptura: fic fignifi-
care, ficut & in Evangelio legimus; Et vidi- fch*n'1'r'
mas gloriam ejus, gloriam quafi unigeniti à Patre.
Sicut ergo quafi unigenitus. dicitur , & non
abnuitur unigenitus Dei Filius } ita ut homo
dicitur, & perfedio fuifle in eo hominis non
negatur.
fio contraria docuiflc Adrianum P. x. in t p ad concilium Fran-
cofòrd. epiftola, cùm Dominum forvi nomine appellandum negat,
vel idem concilium , ubi ait e x Aiiguftino : Dominus nofter etiam
in forma fe r v i non fe rvu s , fe d in forma etiam fe r v i Dominus f t i r . ..
Etenim fic illa inteiligenda funt, ut opponantur hx ic ii ¿lipandi
atque aliorum Chriftum adopeione tantum Dei l iJium , ac proinde
non aliena & libere fufeepta fervitute, fed propria & naturali ier- ,
vum clic blaiphemantium. Quod toto cacio ab Ambrofiana mente
abhorret.
* . Hanc ipfam objeétionem cuméodem piane refponfo reperire >
eft Serm. 18 . in P fa lm .lit . vcrum advcrlàrii, quod ibidem impugn
a i , nomini parcic.
r [ s s 1-7.
& li-
Ibidem 16 .
Pfel.je. 6.
Ibidem I 7.
£[*>■ 49- *•
& i-
Quid ei igitur obfìiit fervitus » Servus aureiji fai Ut * n° avert" entur>
dus Iegitur, quia Iegitur faflus ex Vireine Se tee Sed IiscTd! 1 “ C unIverfa vacuacreatus
in camei ònlnis enim creaturagferv’it opprobriÌm^ <5uod fer™ s»
dicente Propheta : umvtrft Oruhau tiU: * a ¡, v m Peccatum. malediftum fadus M
Unde fc DePus P a t e n e : S W " r " f ^ adfemnt
mt»m , i» olio finito unni cum. ¿¡¡fi voU h me ■ fervós didùs eft & nÌ g° q j 'a, n° s
Pater meses tu ,Dem■ faluth me* Etegoprimo- advertunt quod hacChMfti rforiafe
gemtum ponam eum ; Se in aho pfalmot iuflodi vitutem fn&epit ,n^¿r3 gfuo
ammetm ,,uomam finBus firn :fih „m .fic'H omnibus
firvumtuumtiemftam eodem p fa lm o :^ ^ . mundi peccatum ¿ 0 1 1 ^ P ’ “
t e f l a t e m itu e r n t u a Crln t»™ à i : . f „ ‘ t o u c r e r .
^ ■ Liapofententiæ
rnaledido abfolveret. Ille ergo ma.
ledjdum fufeepit tuum ■ MaUdlitusemtaemni,
«u, pendei in Ugno. lile malediaurñ íñ cruce
r a r i i i c f*ff n i- i-., j : n . t r _ .
— ^ vutes-, ut ei non
argumenta humana, fed divina refponderent
Gracula.
IO. Alibi inquît -.Inmams tua commendo ibiturn
m enn i .• • V . /• . /. *.
■E/«/. 4 J. 4
E & S•
i
mZsch.y.S.
m Ê B Ë Ê Ê M Ê Ë Ê Ë m mt0t; se: super omnes inimieos meos fiitui firn Ille dehooeftatus & depredati,^ J
opprobrium, ht in eodem ^Wtiouilufirafoiem quid adhmatus. Ille dîebat M * i t
* I H H a ,....,,, ,
Radium aentum, ¿ f i b * £ * £ 'm a LT fiT pZ K m u n i vtfi ^ ^ 1° ^ -
B mm B B « B tm figittam eteStam , & ^bfolverentuf 'labôfls
ficut ali bi. : Jacob puer meus, Ifiael dileSut meut', congregar« q u i ” o rW r i t <,& ^ a,,Í!aJ 1l: Í
Solus enim vere Deum Patrem non lolùm vi- voce domini Tefi, ^ °PPre® IS eft
dit, fed etiam enarravit. Vale n S H S Demque * afiorñacfiugam.
n. Et fequitur : ,n te glorifieabo, Etego d is t ia ' d,1,ge5 qma MS K diligi™“ s
! nj/s rui/m // ( L v . . i . _* ■ / * / . . .
G d la t.y ij.
'E/Ì/.49.4-
'P h il. i. 16.
i ' ’ - " t u ego a i x i :
In vacuum taboravi , & in nihilum dedi vires
mcMitdco judicium meum ante Dominum do-
lor meus ante Deum meum. Et nunc fic dicit
Dominus, qui fn x it me fervum ex utero Jb i ai
congregaedum ficob à- Ifiael. Qtiis congrega-
vit Del populum ,.nifi Chriftus ; Quis glorifi-
catus eft ante Dominum î Quis eftDei virtusi
♦ E P I S T O L A X L V I I .
S A B lí! ó Mr Ijbrrnu djptrOut p ir firïpm idi! mirerít
caufam reddens, quamebrem fcribere quam diOure malic,
explecae. Him Mum ad mutuum epifielarum ufiem in-
entat, quanta mde redeat unlit as ,patefieiens.
A m b r o s i u s S a b i n o - , '
r . O » g i . „ n , f rn J Sit n s in
jalutem ufque ad extremum terrar. De quo etiam
per os Ezechiel loquutus eft, dicens: Sufcitabo
Juper eos paftorem unum, & reget eos fervus meus
Vfiyidt, & erit eorttm paftor:& ego Dominus ero
twstn Deum, & David in medio cor um princeps.
David utique rex jam defundus erat, & ideo
verus David, verus humilis, verus manfuetus,
verus manu fortis Dei Filius , hoc annunciatur
nomine: qui etiam in Zacharia: propheta: lih
r n l l f fn i f i r n r i l l . r l i e e . . . » T~\ - n m J H propnera: 11- monemai-amiiian uiu ad uncuem I H i R
jalutemujque terra.facilitate null,im M H S o c . ’ ...- ,
bro fignificatur , d,ce„te Deo Patre : fo « ^ p & lento quodam figere gradm aprihs vfdeiu
m e s tm m meum \ **»« B Num'Propriam mahum noftro affinere B. I noñ
quid quia habebat veftimenta fordida , ideo íam * deflate aliquid videamur dul^ ¿ fro h
fi|0 te ,n divimtacis fu« fol juftitue non ha- • dere-, neque a lte tL ¿ S t Ä
r ■ a , led, ipfi no bis cöhfcii fine ullo arbitro IHII
Vitium J lä P ’ 'nfirraiusPutan' “ sfcr- I D m m etiam oculis ea ponderemos-’
Vitium efle quam peccatum.quam maledidum, .qu* fetibimus. Velocipr eft enim Sngaa qujm
. Rcfclhtur hic error ab Athanafio tpift. a d Epici, ab Epipha-
nio Ho.vej.rjT. ab 1 pio etiam Ambrofio lib. de incàrn Doinin.Satr.
« , ^ ' n? k n° n ^ a;1‘s *q«OLum ibidem, atquc in Ad.nonit. ad
cumdcm librum abunde ftcìmus mcntionem.
♦ *r Hunc hxreticum poftquam Wcdiolano Placentiam vcnifTct.
a Sabino cujuldam ipfum confiilentis rogatu confu ta tum fuifle’,
acque eam rem ad Ambrofium ab codera epifeopo dclatam ccnfer
B t rm am 1» . A iq u r f t r à . epidoto ind ia re potius videtor Apolli,i.-
I ife o , Placercia rcnilft Mediolaoum; te Ambrolìom eotom qu a
l 1 i Sabino lment peamonituin , .idem vlciflìm.
q u a in eadem caulà Medioiani fa S a fuerant. rrfcd pM i. Qnaq,
quidem opimoncm h x c ultima verba plane confirmant»
*■ H * c Guis conveniunt cum ill is Paulini verbis : Nee operam
declinabat fcribendi propria n.ann librb s-h ifi (Um dliaua inftrmi la te
adtenuaretur. Q jod autem prariercuram cxcolendi fty li, a'iani
caulam cur lpfc fcnbcrct,- iubjpngjt, nimirum ut aliena; Fatitfa.
tioni paicercr; id quidem eximiam Virifamfti humanitatcm' p u t
ere declarat. Hieronymus autem noitu fe didare folitom non lino
loco tcllificautr. Neque iguota res e ft, diftanrc O iic en e , plureS
fimul antiquarios j quibus Funtuni foppeditabat alius Ambrofius,
cx.cipcrciconfucvific.
a. Bclv. codex 4 familiaritts a d mguern & c . Minus commode.
■ P cftart liop joco idem e ft, ae fubito impctu quidquid id
buccam venerit, efriindcrc.
* Script!*
• c -V i uc ic-senat
rdcilicate nullum judicio tuo afteratur ilnpedi.
menturn. Nam exemplàtis. liber non ad fpe.
ciem, led ad neceffitacem fcriptus eft i * noh
eaim didamus omnia , &: maXirne iioâibus.
quibus noliimus aliis graves eflè ac molcftj •
turn quia ea qu,-e diftantur , impetu quodam
proruunt.it profluo cdrfu fevincur.
». Nobis autem qiiibiis cur*.eft fehilem fer-
monemafamiliari ufu unguem diftinguere-
X r l A n f A m i / v r l o . . . Ci ----- M -i am ÉnT niti t
lii--.i"l'!,!,
i'll il
m i i
il I