afini, oves j nifi forte inter illa fe numerat ar-
Efai. 1.3. raenca, qua: agnofcunt po{feilerem fuum: 8c in
illa afina vulc confortium habere , qux non
refugit prxfepe Chriiti: 8c illa ovis fibi portio
ibid.yy j. eil, qux ad immolandum ducta eft, 8c idle Agnus
cor am tondente fine voce ^ qui non aper uit osfuum ;
cujus in humilicate judicium exaltatum eil. Bene
aic: Coram tondente, quia fuperflua, non pro-
pria in illa depofuic cruce : qui corpus exuic,
non divinitatem amifit.
* 94. Non qui'cümque* ergo dicit: Portio men
Dominus,, Non avarus dicit ; quia venit avaritia,
8c dicit • Mea portio es, ego te fubditum habui,
mihi fervilli , mihi te in illo auro vendidifti,
mihi te in illa poileffione adjudicaili. Non dicit
luxuriofus: Portio mea Chriftus; quia venit
luxuria, 6c dicit: Mea portio es , ego te in illo
mihi mancipavi convivio, illis te cepi epula-
rum retibus, ego te addidum teneo gulx tux
chirographo. An ignoras quia carius fuit men-
fx tux q uam vitx pretium ? Tuo te judicio re-
vinco : nega, fi potes, ied negare non potes.
Denique nihil ad yitam refervafti, totum ad
menfam expendifti. Non poteil dicere adulter:
Portio mea Dominus; quia venit libido, 6c dicit:
Ego fum tibi portio , mihi te in illius adolef.
centulx addixilli amore, in illius node mere-
tricis in meas leges , in mea jura migraili, Non
dicit proditor : Portio mea Chriftus •, quia fta-
a tima irruit in eum nequitia mali dicit: Fallit
te,domine Jefu, meus eil ifte..
fob»n. 1 3 . 1 . 9y Habemus exemplum, quia cum Judas
panem a Chrifto accepilfet ,immifit ie in cor
ejus diabolus , quafi poileifionem fuam vindi-
cans, quafi portionis fux jus retinens, quafi
dicens: Non eil tuus ifte, fed meus : meus cer-
te miniiler, tuus proditor 5 meus plane ifte eil.
Denique tecum recümbit, 6c mihi fervit: te-
cum epulatur, 6c mecum pafeitur: a te panem
accepit,ame pecuniam : tecum bibit, 6c mihi
tuum fanguinem vendidit. Quam vera diceret,
probavit. Denique Chriftus receilicab eo,ipfe
quoque Judas reliquit Jefum , fequutus dia-
bolum. ’
'96. Quam multos dominos habet, qui unum
refugerit: Sed nos non refugiamus. Quisrefu-
giat eum quem iequuntur. alligati vinculis, ied
vinculis voluntariis, qux iolvunt,non alligant,
i h i ltm .i .'i . quibus vindi vinculis gloriantur dicentes. Paulus
vinclusjefit chrifii, & Timotheus: Glöriofius
ab hoc ftringimur , quam aliis abfolvimur 6c
relaxamur. Quis igitur fugiat pacem ? quis fu-
giat falutem ? quis fugiat mife ricordiam ? quis
fugiat redemtionem ?
97. Videtis, filii, quales evaferint, qui hxc
iequuti funt , quomodo operentur defundi ?
Quarum virtutum laudem miramur,earum ftu-
deamus adipifei induftriam : 6c quas prxdica-
* . Quidquid hoc & feq. num. dicitur, tantam affinitatem habet
cum expoiitione hujus ipfius vcrficuli Serm. i z . in Pfal. 118.
num 38. & 39. ut negari hequeat idem hie fattum ab Am b ro fio,
quod ei fubinde ufu venire fiepe advercimus; nimirum ipfum qua;
alicubi commode ä fe trattata arbirrarctur, alio etiam pro re nata
& argumento transferre confucviffc.
a. Colb. cod. irruit in eum maltts dolus.
b. Omnes edit. primatus benediclionetn : omnes m(f. primatm
bentdiäiontsc.
Mfl. non pauci, removere ctdpam fecedendo. Potes imitari & c .
Jdonebimus autem obiter Ambrofio noftro infoJitum non c f fc .
mus in aliis, eas in nobis taciti recognofcamus.
Nihil molliculum , nihil infradum ad laudem
pervenit: Regnum cxlorum cogitur, & cogentes di- M»tth.n.
ripinnt illud. Feftinantes patres agnum mandu- Il‘
cabarar. Feftina eil fides, alacris devotio, ipes
impigra: eontradidiones animi non amat,ied
tradudionem ab infruduofo otio ad frudum
laborum. Quid in craftinum differs ? Poccs 6c
hodiernum diem lucrari ; cavendum eil enim ne
6c illum non teneas, 6c hunc amittas. Non exi-
guum detrimentum eil vel horx unius : 6c una
hora totius vita: portio eil.
98. Sunt juvenes, qui cito volunt ad iènec-
tutem pervenire 5 ne fubjaceant diutius fenio-
rum arbitrio : funt etiam fenes , qui velint, fi
poifint ,ad juventutem redire. Quorum ftudium
neutrum probo j quia juvenes faitidiofi pr^ien-
tium, quafi ingrati mutationem vivendi requi-
runt, fenes dilationem 5 cùm poifit 6c juventus
fenefeere mori bus, ,6c fenedùs virere operibus.
Neque enim emendationem morum magisa:tas
affert, quam difciplina. Quanto ergo magis nos
oportet fpem adtollere ad regnum Dei , ubi
vita: novitas , ubi gratia: erit non xtatis commuta
tio »
99. Non otio, non fomno merces paratur.
Nullum opus dormientis eil , nullus frudus
otii : immo magis difpendium. Odofus Eiau Ge».17 jj.
amifit primatus benedidionis. -7 quia maluit b
cibum accipere j quam querere. Laboriofus
Jacob apud utrumque parentem invenit gra-
dam.
100. Et tarnen cùm fuperior eilet Jacob vir-
tute öc gratia, ceifit fratris indignationi, qui
fibi pr^latum fratrem juniorem dolebat. Ideo
feriptum eil : Date locum irx ,• ne alterius indig- *»»».11.19.
natio te quoque in peccatum trahat, dum vis
reiiftere, dum yis vindicari. Potes 6c ab illo
8c à te c removere culpam, fi cedendum putes. c
Imitare patriarcham , qui de confilio matris Gcn i 7-+b
longinqua. petiit. Et cujus matris ? Rebecca:
udque, hoc eil , patienda:. Cujus enim nifipa-
tiendie hoc cónfilium eiTe poterat ? d Amabat i
mater filium 3 maluit enim fibi eum exfulare
quam Deo. Et ideo quia bona mater^utrique
detulit, juniori tarnen filio benedidionem,quam
confervare poterat, dedit non enim filium filio,
fed impigrum otiofo prxtulit, fidelem infido.
Sed edam filio ipfi feniori non parum
contulit amandando minorem filium,ne par-
ricidium faceret.
101. Itaque quoniam ob pietatem non prop-
ter improbitatem exfulabat à parentibus , Io-
quebatur cum Deo, augebatiir cenfu, liberis,
gratia. Neque iilis elatus e i l , cùm fratri oc-
curreret, : fed humiliatus adoravit, non udque
illum immitem,illum furibundum , illum degenererai
j fed eum quem in fratre confiderabat.
I u t cùm àgitur de pacanda iracundia, Rebecca: ac Jacob exem-
I plum in medium afferat. Vide lib .i. de Jacob & c . cap. 4.. aum .lx -
I & lib -i. Offic. c a p . ii . num. 9 1 .
d. I t a mff. prope ad unum ; omnes contra edit. Amttbnt mater
I contra affeftum pii amoris dimitti filium. Et rurfus ubi nos cum
I omnibus edit. a em ff nonnullis , TLt id:o quia & c, alii multo plu-
res cod. expungunt voculas ideo . . . . tarnen , & verbum dedit.
I‘I Non maio fenfu , modo verborum trajeftionem ita reftituas} ff quia bona mater ( fupplendum erat ) utrique filio detulit bene-,
dliltoncm , quam juniori poterat refervare.
104.7 Epiitolarum Claffis I. 1048
Ideoque adoravit fèpties, * numero fcilicet re- x
millionis 5 quia non hominem adorabat, ied
eum , quem in carne hominis eile venturum
p y n i . i ) . prievidebat ipiritu, ut tollerer peccata mundi.
Quad tibi ex Petri refponfione aperitur myfte-
ijitatth.i*. rium, dicente eo : s i peccaverit in me frater meus,
quoties remittam ei? ZJfque fifties ? Vides quoniam
peccatorum remiffio, typus eil illius magni
fabbati, illius quieds perpetua gratix j Sc
ideo contemplatione donatur.
cen)j-6- J02. Sed quid fibi vulc quod8c uxores,8c !
filios, 6c omnes difpofuit fuos , 6c prxcepit ut
8c ipfi adorarent fuper terrain ì Non utique ut
elementum, quod plerumque repletur fangui-
n e , in quo officina eft feelerum , aut vaftis ple-
rnrnque horret caudbus, atit prxruptis rnpibus,
aut fterili 8c jejuno iolo:fed ut carnem prxfi-
dio nobis futuram. Et fortafle hoc illud eil
myfterium, quod te doeuit Dominus dicens :
UatthAi- Pion filum fifties,f id etiam fiftuagies fifties.
ioj. Et vos igitur donate injurias veilras, ut C
coiofi-ii. fitis filii Jacob. Nolite exaiperari ficut Efau.
Imitamini iànélum David,qui tamquam bonus
magifter reliquit nobis quod imitaremur , di-
P/Ì/.108.4. eens : Pro co ut diligere nt me, de t rah e bant mihi :
ego autem orabam $ 8c cùm malediceretur , ora-
bat. Bonum feutum oratio , qua contumelia
excluditur, maleditftum repellitur, 6c in ipfos
qui maledixerint,frequenter retorquetur5ut fuo
nido» ti. telo vulnerentur :Maledicent,inquit, gr tu be-
nedices. Ambienda hominum maledidio , qux ]
adquirit Dominicam bwiediclionem.
104. Quod fupereft, cariifimi, confiderate
mbr. 1 3 . ^ quia Jefus extra portam paffiis eft, 6c vos egre-
i’- dimini de hac terrena civitate j quia civitas vefi
' tra fuperior eft Hierufalem. Ibi converfamini,
thfi 3- ut dicatis : Nofir a autem converfiatio in cxlis efi.
a Ideo Jefus exivit de civitate, aut vos exeuntes
M 55 7’ de hoc mundo, fupra mundum fitis. Moyies ib-
lus^ qui Deuin videbat, extra caftra habebat
ixod.iq tabernaculum, quando loquebatur cum Deo1: ;
n.0> ij. g^hoftiarum ,qux pro peccato fiebant, iànguis
quidem altaribus inferebatur,corpora autem.
extra caftra combur,ebantur jquia nemo intra
mundi hujus vitia! pofitus peccatum deponit,
nec iànguis ejus acceptus eft Deo, nifi de corporis
hujus exeat inquinamento.
i o j . Hofpitalitatem diligite , per quarn ianc.
t^fiq 5 tLls Abraham b invenit gratiam,Chriftum hofi
I i) pitio iufcepit, filiiun Sarra meruit effcera jam
jGw ij.t. ièneftute : Lot quoque Sodomitani excidii eva-,
e?‘ fit ignem. Et tu potes fufcipere Angelos, fi ad-
venientibus hofpirium tuum offeras. Quid de
km.i. Rahab dicam, qua: hoc munere invenit ia.
&ie* luterai.?.
106. Compatimini iis qui alligati tenentur
vinculis, tamquam fimul alligati. Confolami-
7 . 3 . n i in luclu pofitos : Melius efi enim ire in domum
Ittilus, quam in domum gaudii. Illic officii meri-
tum boni, hie viti urn lapfus refer tur. Poliremo
illinc mercedem fperans , hie recepifti. Sen-
* . Scptcnarium remiffionis numcrum propter (abbati diem ac |
Jubila:i annum vocat S . Dottor : & myfticam hanc ejufdem nu- I
meri cxpljcationcm tot locis trat tar, ut apud cum v ix quidquam I
aliud occurrat frequentius. I
a. M ff. aliquot, ut nos . . . .fupra mundum fimus. I
b . Vet. edit, invenit gratiam. Hofpitio fufcipere filium S u r ra me- I
ruit ; mff. aliquot, invenit chriftum, hofpitio fufcepit, filium Sarra |
tite de laborantibus tamquam fimul iaborantes.
107. Mulier viro defcrat, non ferviat : regen.
dam fe prxbeat, non coercendam. Indigna eft
conjugio , qux digna eft jurgio. Vir quoque
uxorem tamquam gubernator dirigat , tamquam
oonibrcem vitx honoret, participet uc
coheredem gratix.
108. Matres, abla&ate filios, diligite eos : fed
orate pro iis ut longxvi fuper terram fint,non
in terra, fed fuper terram. nihil enim longx-
vum in hac terra 5 6c quod eft diu, breve eft
8c magis lubricum. Monete eos ut magis cruoem
Domini tollant, quàm hanc vitam diligane.
109. * Mari.a mater Domini ance crucerai fi- , v
lii ftabat : nullus me hoc docuit, nifi fanclus B R x
Johannes evangelifta. Mundum alii concuiTum M au h .x q .
in paifione Domini co.nfcripXerunt, cxlum te- 4;’
nebris obdudum, refugifle fejiem,in paradifum Luc.iy 43.
latroqem, fed poft piam conleifionem receptum.
Johannes docuit qijod alii non docue-
: runt,quemadmodum in cruce pofitus matrem
appellaverk, pJuris putans quod victor fuppli*
ciorum pietatis officia matri exhibebat,quam
quod regnum cxleile donabat. Nam fi religio-
ium eft , quod latroni donatur venia 3 multo
uberioris pietatis eft , quod à filio mater tanto
aiFe&u hònoratur : Ecce, inquit ,filius tiius. . . . ìoh*n-
Ecce mater tua. Teftabatur de cruce Chriftus, 17’
8c inter matrem atque difcipulum divid^bat
pietatis officia. Condebat Dominus non fo.
) lùm publicum , fed etiam domefticum tefta-
mentum, 6c hoc ejus teftamentum fignabat
Johannes,dignus tanto teftatore teilis. Boiium
teftamentum non pecunix, fed vitx xternx:
quod non attramento fcriptum eft, fed Spirita
Dei vivi , qui ait : Lingua mea calamus ficribx tfal.^.%.
•velociter feribentis.
no. Sed nec Maria minór , quàm matrem
Chrifti decebat. Fugientibus apoftolis , ante
crucerai ftabat, 6c piis fpedabat oculis filii vul-
; nera ; quia exfpedabat non pignóris inortern,
fed mundi falutem. Aut fortaife quia cogno-
verat per filii mortem mundi redemtionem aula
regalis,. etiam fua morte putabat fe aliquid publico
addituram muneri. Sed Jefus non egebat
adjutore ad redemtionem omnium, qui onines
fine adjutore fervavit. Un de 8c dicit : Fattus fum 7- fficut
homo fine ad tutorio inter mortuos li ber. Sufi,
cepit quidem affeclum parentis, fèdiionqux-
fivit alterius auxilium.
in. Hanc imitamini, niatres fanétx , qux
in unico filio dilectiifimo tantum maternx vir-
tutis exemplum edidit ; neque enim vos dulcio- c
res liberos habetis, c neque illud Virgo qux-
rebàt iolatium , quod alium poflet generare
filium.
111. Domini fervis imperate non quafi con-
ditione fubditis, fed ita ut naturx ejufdem cu- d
jus vos eftis, d confortes eos effe meminerids. i Petr.ut.
Servi quoque dominis ièrvite cum voi untate-’
etenim unufquiique quod natus eft, patienter
I meruit : cereri vero m ff ac Rom. edit, ut in contexru-
I * - Quidquid hoc toro numero, & prima (èquentis parte con-
, linetur » e x iib- i o . in Lue. num.i 1 9 . ac cribus (èqucncibus cotidcm
I poene verbis dcfuinrum fuit.
I c. Non paucl mff. neque ullum Virgo & c. . .
1 d . R om . edit, confortes effe vos Forraffc h^c fit operarumlap-
I fiis > fed in omncs fcq. edit, propagacus cft.
V V U iij