Ezech 37.:
&H'
Ibidem 7-
&MGen.
t . i r .
Num. io . li.
tx o d . 4 .3 .
Sandi Ambrofii
dcntibus in regione Thebana inhorruiffe arma-A torridis mifèratione divina undarent fluenca
Eorum iegetem erediderunt: cum utique alterius
natura: iemina certum fit in naturam ver-
ti alteram nequiviife, nec partum iuis difcor-
<lem fudiffe feminibus y ut ex ferpente homines
nafcerentur , ut caro ex dentibus gigneretur:
quanto magis utique credendum eft , qua:cum-
que funt feminata, in fuam naturam refurge-
re , nec á fatione fua fegetes difcrepare, nec
duris mollia, nec mollibus dura vivifcere, nec
dura faxorum, Virga in ferpentem verfa quid
aliud indicavit, nifi volente Deo ex inlenfibili-
bus ienfibilia polle generari ? An vero incredi-
bilius putas quod olía , cùm jubentur , acce-
dunt ^ quam quod retrorfum fluenta vertuntur,
maria fugiunt i Sic enim Propheta teftatur :
Mare v i dit dr fuñt fjordanis c'onverfus eß retrorfum.
Nec iuper hoc ambigi poteft, quod duo-
rum populorum a alterius iàlute, alterius obitu
in fanguinem venena convertí j fed carnem B comprobatum eft, aquarum curfiis ftetiílé fr*e-
' - n'1 r- J- r- - natos eoíÜemque aliis circumfuíos, aliis ad
mortem refufos, ut alios mergerent, alios re-
fervarent. Quid in ipfo Evangelio ? Nonne ibi
probavit Dominus, quod verbo unda mitefcat,
fugentur ca:li nubila, cedant flabra ventorum,
placidiíque littoribus muta Deo famulentur
elementa ?
7j. Sed perfequamur cetera, ut quemadmo-
dum ípiritu vita: animentur defundi , furgant
de carne , os de oífibus , fanguinem de fan-
guine, humorem de humore reparari. Potéíl
tis ergo , gentiles, reformationem negare na-
turæ , qui mutationem poteftis adièrere ? Po-
teftis non credere oraculis , non Evangelio,
non prophetiis , qui fabulis inanibus credi-
tis ?
71. Sed jam ipfum audiamus prophetam 5 fíe
enim ait : Et fatta eß fuper me manus Domini,
ll'ch. 57.
7 -
Pfal. i i j . j ,
Exod. 14.
b
dr eduxit me infpiritu Dominus, dr pofuit me in C jacentes, fepulcra reierentur, poffimus advermedio
campo, dr hic e rat plenus ofjìbus humanis :
dr circutnduxit me per gyrum eorum, dr ecce offa
multa valde in fatte campi, arida nimis. Et ait
ad me: Fili hominis vivent offa ìfla? Et d ix i:
Domine tu feis. Et ait ad me : Prophetiza fuper offa
ifla, dr dices illis : Offa arida hac , audite verbum
Domini. Hac dicit Dominus ojjibus ifiis : Ecce ego
induco in vos fpiritum vita, dr dabo in vos nervo
s , dr adducam fuper vos vifeera, dr extendam
tere. Et ait ad me : Prophetiza 3fili hominis , dr
diefpiritui: Hac dittt Dominus ; A quatuor ventis
calt veni fpiritus, dr infuffla irfmortuos iflos , dr
vivant. Et prophetavi ßcut mandavit mihi, dr
intravit in eos fpiritus v ita , dr vixerunt, dr ße-
terunt in pedibusfuis congregntio nimis multa. Et
loquutus eß Dominus ad me, dicens : Fili hominis
oßa hac omnis domus lfrael. Jpßenim dicunt: Ari-
da fatta funt offa noßra, pertit fpes noßra, inler-
E lech.i’j.j,
&J*J.
fttper vos cutem, d 1 dabo Spiritum meum in vos; D ibimus. Propterea prophetiza dr die : Hac dicit Dod
“ vivetis, dr fttetis quod ego fum Dominus. Et
prophetavi ficut mandavit mihi. Et fattum eß cum
prophetarem hac omnia, ecce fattus eß terra motus
magnus.
7 1. Vide nunc quemadmodum & auditum
in olfibus, 8c motum prius oftendat elfe, quam
vita: fpiritus refundatur. Nam 6c fupra ofla
arida jubentur audire, quafi fenlum habeant
audiendi : 8c hic acceififle eorum unumquodminus;
Ecce ego aperio vobis monumenta vefìra,
d* educarn vos de monumentis veftris in terram
ifrael, dr feietis quod ego fitm Dominus, ehm ape-
ri am fepulcra veflra , d* educam de fepulcris pò-,
pulum meum, dr dabo Spiritum meum in vobis,
dr vivetis, & ponam vos fuper terram vefiram,
d “ feietis c quia ego fum Dominus :loquutus fum> dr
fattam, dicit Dominus.
76. Advertimus quemadmodum vitalis fpiri-
que ad fuam compaginem prophetico fermone ptus commerciarefumantur,cognovimusquem.
( ì i T n d f m ' . Iti- p n i m K < i r » /* c • 17* -/7 1 J _ 1 ■ r iìgnatur j fic enim habes ; Et accedebant offa : i. . . _ . . . SS R M M
unumquodque ad fuam compaginem. Et v id i, dr
ecce fuper illa nervi dr v i fe ra nafeebantur, dr
adfccndebat fuper ea cutis de fuper, dr fpiritus in
bis non erat.
73. Magna Domini gratia, quod futura: re-
furre&ionis propheta teftis adhibetur , ut nos
quoque eam illius oculis videremus. Neque
enim omnes teftes adhiberi poterant, fed in
admodum dehifeentibus tumulis , mortui fufcû
tentur. An vero mirandum eft juifu Domini
mortuorum fepulcra referari, cùm tota fuis
terminis uno tonitruo terra quàtiatur, mare
fuis exundet finibus , idemque fuarum curfus
refrænet undarum ? Denique ille d qui credidit
quia in momento, in i&u oculi, in novifiima
tuba ( canei;enim tuba ) mortui refurgent; cum
primis rapietur in nubibus obviam Chrifto in
i .Cor. 1;.
uno omnes teftes fumus j quia nec in virum p aera: qui non credidit, relinqiletur, & pefidii
lan«ftum cadit mendacium, nec in tantum error fuá fubdet fe ipfe fententix.
prophetam. — - ' '
74. Nec minus verifimile debet videri, quia
jubente Deo,ofla in fuam compaginem refor-
manturj cùm utique innumera habeamus exem-
pla,quibus natura rerum cadeftibus eftobfe-
quuta prxceptis j ut terra pabulum gignere ju-
beretur, & gigneret : ut ad virga: tadum fitien-
tibus populis petra vomeret aquam,atque a:ftu
a- Pleriquc miT. alterius fa lu s , alterius obitus comprobatur. N on
bene, nifi ance duas voces pro quod legere volucris q uo , ubi faci-
lis error librariorum eflè potuit.
b . MIT. non pauci, u t alios alliderent, nonnulli lederent. . . .
Nonne tibi probavit & c .
c. Ita miT. longc plurimi cum l x x. Intcrpr. alii vero cod. &
tc cunifta: edic. cum Vulg. quod ego Dominus loquutus fum > &>fa-
tiam. Sccjuénei autem lenfii pro in artus refumatur, quod «xfta -
77. Oftendit tibi Dominus etiam in Evan.
gelio , ut jam ad exempla veniamus, quamad-
modum refurgas. Non enim unum Lazarum
fed fidem omnium fufeitavit: quod tu fi credas*
cum legis ,mensqnoquetua,qua: mortuafue-
rat, in illo Lazaro revivifeit. Quid enim fibi
vultquod Dominus ad monumentum acceffit
magna voce clamavit; Lazare exi foras ? nifi ut
bat in ant. edir. duo miT. legunt, commercia reparentur, ceceri ac
R om . edit. ut in contcxtu.
d. Omnes edit. qui crediderit quin . . . .-in n ovif,ma tubamortui
refurgent, cum prsmis rapietur: mff. vero nobifeum faciunc, nifi
quod in quibufdam omitticur ,c an e l enim tu b a , & habetur, mor-
tui rejurgentprimi, rapientur. Non fatis rede . At infra u biRom
ö - t n f iU f u b d a ,r c t ac mlT. a liquo t, e j. f . U a l
melius rcliqui mu . & perfidia Ju a & c.
Job an. ix.
nyj De Fide Refurredionis Liber I L imS
, f e w « rèfurrecti'oms « fpécime'n. prsftarèt , A nils hoftèr Jefifö. Chriftüs ¡fed aliösqno-que ré-
CTemplum ederet 1 Cor voce e tyn a v it, qiiafi fufeitavit, ut nos vel exemplis uberioribus créa
ipiritu non foleat operaia , quafi tacitili non d e c e n t Refofcitavit adolefcéntem fletu vi
_ non foleat imperare > Sed ut illud oftende. dua: matris inflexus t quando acceffit Se tetigit
deret.quod fcriptum efts gumìamin marne»- 'Woculum, dicens : Adolefiehs,tìU dico.f irm :■
t*- t to, in tBtt octtlt, in novijjinu tubn, b re- rcfed.it ¡¡ai erat murimi, 6 cipit tomi. Starim ut
jurgent tncorrupti 1 tubarum enim crepituS^o- audivit, ftatitn refcdit s ftatim loquums eft. Alia
cis metitur elatio.^tìclamavi t : Levare exi fa . ergo virtutix gratia. aliusiärdo naturai
u t . O n euern nomen additar,nifi forte uè M I B I — — filiaìoàuar. ^ I
alius reiuicitatus pro alio videretur, aut formi, in'cujus òbitu flebant tu rb i, rib T r i- . perfona ''
tamagis refurreftio., quam imperata! g banttEtenim ad fidem mortis pompa fùneri*
78. Aujtent ergo defunäus, Se exivit foras exhibetur. Quam ciro ad vocem Domini con.
de™onumentq,ligatuspedes & manus *infti- vertittir fpiritus K B — corpus erijitur,
.4. tisfaSc facies ejus orano coliigata erar. Com- ciiitisiumiruri ut vita: reitimomum credere tur.
prebende, fi potes , quemadmodum claufis 83. Etquid miremurad vocem Dei réfundi
oculis/iter carparivinftis pedibusi;gradum diri- aniitiam ¿iediré offibus vifeera , efim meminec
gat , inieparabili greflii, <= feparabilique pro- rimus prophetici tacftu corporis mortuum fuf 4 Reo ìì
greilu. Manebant vincula, nec tenebant : te- citatum ? Elias oravit, 8c defun&um fufeitavit ■
gebantur oculi, fed videbant. Videbat denique
qui refurgebat, qui ambulabat, qui deferebat
iepulcrum. Virtute enim divina prjeceptionisQ
operante , natura fiium non requirebat officium
j 8c tamquam in exceflu polita, non jam
iuo ordini., fed divino nutui lèrviebat. Rumpe-
bantur prius mortis quam ièpultura: vincula :
agebatur prius quam parabatur incefllis.
79. Si mirarisha;c, difee quis imperaverit,
ut mirari definas. Jefus Chriftus Dei virtus,
i ' d vita-, lux, refurreclio mortuorum ■ virtus ere-
xit jacentem, vita greifum extulit, lux fugavit
tenebras , reparavit obtutum , refurreclio vivendi
gratiam reformavit. j
ibidem 4 1 . 8 0 . Fortalle moveat quod Judxi Iapidem
tollunt, Judcei inftitas folvunt j ne forte & tu
follicitus fis,quis Iapidem de monumento tuo
tollat. Quali vero qui Ipiritum refundere poterai
, Iapidem removere, non poterat : aut vincula
rumpere, qui vindum fecerat ambulare :
aut deoperire faciem, qui opertis oculis lumen
infuderat : aut findere petram , qui poterat reformare
naturam ? Sed ut vel oculis fuis crede-
rent, qui credere mente nolebant, removent
Iapidem ,vident cadaver, foetorem lentiunt,
inftitas r.umpunt. Non poifunt negare defunc-
tum, quem adfpiciunt relurgentem j vident fiw.
na mortis,& vita:münera.Quid fi dum conan-
tur, labore ipfo emendantur ? quid fi dum au-
diunt, vel auribus fuis credunt ? quid fi dum
intuentur, vel oculis fuis corriguntur? quid fi
dum rumpunt vincula, mentes fuas folvunt ?
quid fi dum Lazarus exuitur, populus libera-
tur ? dum Lazarum abire permittunt, ipfi ad
ibidem 4j. Dominum revertuntur ? Denique multi qui
venerant ad Mariam, videntes qua: fada funt,
crediderunr.
81. Nec hoc folum exemplum edidit domia.
Amerb. & m(T aliquot, fpeciem pr&ftarct: R emig. & Benisn.
fpem praftarft.
b. MIC nonnulli, refurgent in incorruftione ; tubarum enim ftrepitus.
* . Inftinc hoc loco falcia: fepulcralcs fune , qua: dicuntur à
Johanne v .aeiai, aut melius w e i q à nomine -m ? , mors live
fatum. Ad eas à Davide allufiim Nannius putat, ubi legimus:
i r everterunt me laqitei mortis : funes inferi tircumdederunt me ; hi*
enim .cadavera unguentis delibuta, ne corruptione (olverentuf,
Ju d x i obligabanc. Attamen per inftitas etiam communes fafeite
intelliguntur; immo & genus quoque veftìs muliebris hujufmodi
fafeia leu limbo prxtextum , ficuti oblèrvat idem Nannius , nec
non Voifius ad camdem vocem.
€1 Pauci mff. feparet gr.efum. Vcrùm in recepta legione non
S. Ambr.Tom. 11.
infantem-Petrus in nomine Chrifti Tabitham
furgereatque ambulare pr^cepir , Se redditam
fibi pauperes gratulati crediderunt pro alimen-
tis j & nos adhuc pro falute e non credimus ?
Ufi refutredionem alienam fuis lacrymis rede-
mérunt, nos noftram nec Ghrifti credimus
paffione ? Qui cùm emitteret ipiritum, ut often-
deret pro noftra refurredione fe mortuum , fe-
riem ipfam refurredionis exercuit} fiixml enim
ut damans itcrum voce magna emìfit fpiritum, dr Matth Riterrà
mota eß, dr petra fiìffk funt, & monumenta
aperta funt, & multa corpora fanttorum dormien-
tium refurrexerunt, & exeutitesde monumentopoß
1 refurrettionem e'jus venerunt in fanttam civitatem*
dr multis apparuerunt.
84. Si hiEC fada funt, cùm emitteret /piri-
tum, cur incredibilia putamus, cùm redire cce-
perit ad judicium ? prefer tim cùm ha:c refur-
redio documentum illius refurredionis , 8c futura:
fit veritatis exemplum : minus autem exemplum
eft,quam veritas. Quis igiturin Domini
paffione monumenta aperuit,manum refurgen-
dbusdedit, viam qua civitatem fandam pete-
Erent, demonftravit ? Si nemo fuit, fuit utique
vis divina,qua: operaretur in corporibusmon.
tuorum. Fiominis tu qua:ris auxilium 4 ubi opus
Dei cernis ?
® J | f ÌN o n egent f hunufiìs divina niinifterii| f
Caelum Deus fieri juffit, & föctudfeft: reiram 1 <■
■creiti rtutuit,Se creata eft, Quis huiSietisfaxa ó'/'5'
convexirf qtiis congeffic impenès » quis labo-
ranci Deo fuam operam roiniftravic > In ni ; >_
.- mento h;ec fatila iùnt. Vis fui re quam brevi?
T>ixit,&fattafmt. Si ìtfiq elemenra coiifur. p/»i. 14;.},
gunc cur diòtoimortui non refurgant i Qui
B e e t mortui Gat, tarnen aii|jfi;indo vixerunc,
habuerunt fpiritum fenriendi%habuerant vires
agendi, plurirouitique réfert capaii: animi non
vitii quidquam, inquit N an niu s, fed obfcuritas mààna. Eftautclii
fenfus : Quomodo vinélis pedibus iter dirig at, cruribus inter fé
rev in ftis, tarnen quali divaricatis , alterno motu pediim incedcns.
I t a j l le . " '. f ’ ¿ V p
d. I t a omnes edit. & mff, aliquot : alii vero plurcs, v i à , luM
v ia gre fu m extulit. .
e. Hunc locum plerique mff. contra cium efferuntin hane fo r- ,
m am, »0» credimus ? ipfe etiam dominus nofter Jefus Chriftus ferieni
ipfam re[urrecfionts exercuit. Melius tarnen a l i i, Sc cun£fcc edit, ut
f . Omnes edit, ac pauci m ff humanis div ina myfteria : reliqui
mff. humanis div ina minifteriis) quod cum icquentibus aptius cc-
h s rc r c manifcftum eft,