
Zfai. I . 6-
Deut. 33.
b
Gen. g . i i
(ohan.i.y.
e
Matth. i j
40 .
L u c .q . 38.
Mich. 6.3
& 4 *.
13.«
■&Mòleum
aut vinum illius à la'tronibus percuiTi vul.
neribus infudit : non enim habebant quod in-
funderenr • nam fi habuiflent oleum , iuis quoque
vulneribus infudiftènt. Sed clamat Efaias :
Non eft m ¿lagnili imponete, neque oleum , ncque
alligaturam.
10. -Ecclefia autem habet oleum , quo ilio-
rum vulnera fovet jne duritia vulneris alte ier-
pat : habet oleum, quoda accepit abfconie.Hoc
oleo Afer pedem iuuni la v it, ficut fcriprum
eil : Benedìttusfiliti s Afer ì (fr erit acceptus fratri-
bus fuis intingetin oleo pedum fnum. Hoc ergo
oleo ungit Ecclefia cervices fuorum, ut fuf-
cipiant jugum Chriili:hoc oleo unxit martyres,
ut fa: cui arem ab eis pulverem detergerei : hoc
oleo confeiTores unxit* ne labori cederent, ne
fuccumberent fatigati,ne xftu mundi iikius vi 11.
ceren tur : ideo unxit eos , b ut ipiritali ipfos
oleo refrigeraret,
21. Syn.agoga hoc oleum non habet, qux
plivam non habet, qua: non intellexit illam
columbam, qux ramum olex detulit poft diluvium.
Illa enim columba poftea defcendit,
cùm Chriftus baptizaretur , Se manfit fuper
eum , ficut in Evangelio teftatur Johannes di-
( cens : £fuìa vidi Spirit um àefeen/ientem de calo
quafi columbam , (fr manfit fuper eum. Quomodo
ergo vidit columbam , qui non vidit eum, iuper
quem Spiritus quafi columba deCcendit ?
12. Ecclefia igitur Se Iavat pedes Chrifti, Se
capillis fuis tergit, c Se oleo ungit, Se perfundit
unguentojq^ia noniolum iàucios curar,& laffos
fovet j veruni etiam iuavi grada: odore reiper-
git: nec divitibus tantum ac potentioribus, fed
etiam plebeix familix viris eamdem transfun-
dit gradam, xqua omnes Lance examinat, omnes
eodem finu fufeipit, eodem gremio fovet.
23. Semel mortuus Chriftus eft, femel fepul-
tus eft : Se nihilominus quotidie vult in pedes
fuos mitti unguentum. In quos ergo Chrifti
pedes mittimus unguentum ? Pedes Chrifti illi
funt, de quibus ipie dicit : £hiod uni horummini-
rnorum fecifiis, mi hi fecifiis. Hos pedes illa mu-
lier Evangelica refrigerar, hos lacrymis fuis irrigar
5 quando infimis peccatum remittitur,
culpa lavatur, donatur indulgentia. Hos pedes
ofculatur ille, qui etiam infimos plebis facrx
diligit. Hos pedes unguento ungit ille , qui
etiam tenuioribus manfuetudinis fux gradam
impertit. In his iè martyres, in his apoftoli, in
-his ipie dominus Jefus honorari indicat.
24. Vides quam moralis Dominus fit, ut
éxemplo fili te ad pietatem provocet ; moralis
eft etiam, cùm arguir. Denique accufans Ju-
dxos ait : P.opule meus , quid f e i tib i, aut quid
contriftavi te, aut quid mole fiu s fu i tibi? Refp onde
mihi. £>uia eduxi te de terra Mgypti , & de
domo firvitutis liberavi te ì Et addidit : Et mifì
ante faciem tnam Moyfen & Aaron dr Mariam ?
In mente habeto quid cogitaverit in te Balac,
hoc eit, ille magicx artis opem quxrens : fed
tamen eum tibi non perniili nocere. Deprime-
baris utique in peregrinis exfulans terris, graa
. Poft verbum accepit Rom. edit. adverbium ; abftonfe non
'Sgnofcic,
b. Regius codcx, ut hit /fin ta le eie um refrigeraret.
c . Rom. cdic. & ideo ungit.
Avibus i urgebaris oneribus : mifi ante faciem
tuam Moyfen, Se Aaron , Se Mariam , Se pri-
mùm ille , qui fpoliaverat exfuiem , fpoliatus
ipfe eft. Tu, qui amiferas tua, adquififti aliena,
Jiberatus ab hoftibus circumvallantibus, atque
inter aquas medias tutus ilragem vidifti inimi-
corum tuoruni j cùm eadem unda, q.ux te cir-
cumfufa provexerat, hoftem refufa .demerge-
ret» Nonne cùm tibi per deièr.tura venienti alimenta
deeflent, altricem tibi pLuviam, Se com-
B meatus,quocumque pergeres, circumfluos mi-
niftravi ? Nonne te,debellatis inimicis omnibus,
in regionem Botryonis induci ? Nonne ipfum
Sehon Amorrhxorum regem,hoc eft,fuperbum,
exalperantiunic ducem : nonne regem Hai vi-
ventem tibi tradidi, quem fuffixum ligno ac fu-
blatum in cruce maledicto vetere condemnafti ?
¡Quid dicam cxfa quinque regum agniina, qux
debitas tibi terras negare contendebant ? Et
nunc pro his omnibus quid aliud à te quxritur,
q homo , nifi ut facias judicium Se juftitiam , Se
diligas nu feri cordiam , Se paratus fis ire cuin
domino Deo tuo ^
25. Ad ipfiim regem David j illum pium atque
manfuetum , quìftis per N athan prophe-
tam expoftulatio ? Ego , inquit, te mino rem
elegi de fratribus tuis s ego te manfuetudinis
repievi fpiritu : ego te per Samuelem , in quo
ego eram , Se meum nomen, unxi in regem,
f Ego te , fublato ilio rege fiiperiore, quem
D malus fpiritus exagitabat, ut perfequeretur fà-
cerdotes Domini ^ de exfule feci triumpható-
reniv Ego de ièmine tuo in throno tuo non
prius heredem quam confortem locavi. Egò
tibi feci etiam alienigenas fiibditos,ut tibi fer-
viant,qui te impugnabant :Se tu fervientes mihi
in poteftatem cteduces inimicorum meorum : SS
tu auferes quod erat fervuli mei, in quo Se tibi
peccatum inuritur , Se habebunt de quo nlei
adverfarii glorienturì
£ 26. Ergo Imperator, ut jam non folum de
te j led etiam ad te verba convertam j quoniam
advertis quam g'raviter Dominus convenire io-
ieat, quo gloriofior fadus es, eo amplius au&o-
ri tuo deferendum noveris. Scriptum eft enim :
Cùm te induxerit dominus Deus tuus in terram
alienam , Se mandueaveris frudus alienos, non
dicas : Virtus mea Se juftitia mea hoc mihi deditj
fed dominus donavit Deus, ièd Chriftus mife-
ricordia fiia contulit : Se ideo corpus ejus , hoG
p eft, Ecclefiam diligendo , aquam da pedibus
ejuSjOfculare pedes ejus j ut non folùm abfolvas
eos, qui ili peccatis deprehenfi funt , veruni
etiam pace tua dones concordix, Se quieti re-
laxes. Mitte unguentum in pedes ejus, ut tota
domus in qua Chriftus recumbit, tuo replea-
tur unguento , omnes recumbentes cum eò
gaudeant tuis g odoribus, hoc eft , fic honora
ultimos, ut eorum abfolutione gaudeant Angeli
, ficut fuper uno peccatore pceiiitentiam
agente * Ixtentur apoftoli, deledentur proph^-
tx. Non enim poftunc dicere oculi mänui:
Operar» tuam non defideramus ; aut caput pedibus :
d . Codex manu e x aratu s, uygebarh fraudibus.
e. Idem codex , ducem viventem tibi obtuli, quem fuffixum & c ,
f . R e g . codex, Ego fublato ilio tuarumfartium rege fuperiore.
g . Idem R eg. ced. odoribus, f ic eft qui honorat ultimos.
Exod. 14 .
Exod \6. y
& f 'Ì -
fernet. x
&fe<l-
ft fte 10 i (
i .R e g .i i .j ,
&f*Zfo
h a n ii
Non efiis mihi neceffariì. Ergo quia omnes ne-
ceflarii funt,tuerc orane corpus domini Jefu ;
ut ipfe quoque regnimi tuum cxlefti fua digna-
tione cuftodiat.
27 .a Ubi defcendi,aitmihi:De nobis propofuiC
ti. Relpondi: Hoc tra&avi ; quod ad utilitatem
tuaiù pertinerer. Tunc ait: R.e vera defyna-
goga reparanda ab epifeopo durius ftatueram ,
fed emendatimi eft. Monachi multa federa facilini.
Tunc Tymafius magifter equitum Se pe-
ditum coepit advörfum monachos effe vehe-
mentior. Relpondi ei : Ego cùm imperatore
ago, ut oportet 5 quia novi quod habeat Domini
timorem : tecum autem aliter ao-endum
qui tam dura loqueris. •
28. Deinde cùm atiquanidiu ftarem , dico
imperatori : Fac me iècurum pro te offerre,
abfolve animum meunn b Cùnv adfideret, an-
nueretque, non tamen aperte polliceretur, atque
ego ftarem,dixitfe emendaturum referip.
tum. Statini dicere cocpi, ut omneni cognitio-
nem tolleret 5 c ne occafione cognitionis eomes
aliquä chriftianos adtereret injuria. Promi fit
futurum. Aio illi: Ago fide tua ; Se reperivi : A<*o
fide tua. à Age, inquit, fide mea. Et ita ad «ài-
tare accedi , non aliter acceffurus , nifi mihi-
piene promi fiflet. Et vere tanta oblationis fuit
gratia, ut fentirem etiam ipfe eam Deo noftro
c commendatiorem fuiffe gratiam, Se divinam
prxièntiam non defuiftè. ' Omnia itaqueex ièn-
tentia gefta funt,
E P I S T O L A S T R I C I I PAPM
ad Mediolanenfem Ecclefiam. <
Mediolanenfes "docet diaboli fadum invidia , ut nova:
hsrefes irrcperent in Ecclefiam. Quam perniciofa:
illa fine, prodit ; & in conventu ecciefiafiico eorum
amffcores , quorum fingillatim nomina 'recenfentur,
damnatos - refert,.
• S y r 1 c 1 u s f Mediolanenfi Ecclefix.
1. Ptarem fimper ,fratres car¿filmi, di le ctì 0-
nis efp pacis vefira /Inceri tali gaudi a nun--
tiare, ita ut vici film difeurrentìbus litteris S f i f
pitatis veftra juvaremur judicio. At b vero quia
a . Quidquid ab h p t numero ad fequentem ufquc comprehcn-
ditur ,e xm f. reg. reftituitiir. Et certe prarcer argumenti Icticm ,
fimiiitudlncmque dictionis , etiam qua: Paulinus de fan èli Pra:-
fulis cilm imperatore ac ejus purpuratis colloquio memorar ,
ha:c Ambrofiana elle pe'riuàdent.
b . Regiùs cod. Cum adfideret, non tamen aperte . . . . dixit fe
emendaturum. Stare expi. L e c e , Inftare cupi.
c . R om .ed u ne hujus occafione cognitionis comites aliqua chriftianos
in/uria afficerent. Promifit fa c iu rum. Magis arrider leèlia
mf. .quam & (èquimur.
d. R eg. cod. À g i , inquit. Ita ad altare & c .
e . Idem m f. commendatiorem fu iffe , & divinam & c.
f . In codice Canonum & Conftit. Ecel. Rom. Quefncllii opera
primum evulgato ha:c 8f fequens epiftola -edita: funt cum variis
etiam leèlionlbus > qua: hìc à nobis exhibebuntur. H i c ergo iftius
apud illum habetur infcriptio, ad omnes epifeopos Jtalis ( Thuan.
mf. ad diverfos epifeopos ) Iuper damnationem fo v w ia n i, & reltquo-
rum hercticorum virginitatt derogantium. Sed ab edit. Opcrum
Ambr. & Conciliorum Labb. in quibus idem lemma praefigitur,
non reeedimus.
g . Qiiefn. fofpitatis indi ciò juvare tur.
li. Eait. Ambr. & C m c . quia non palitur nos quietos ab ineur-
fione fua vacare. His aecedit edit. Rom. nifi quod pro non quia
p o fu it, numquam. Leèlio Quefn. concìnnior eft , quam am-
plcélimur.
i. Ita Rom. edit. & Q u e fii. Vet. aurem edit. & Conc. a bfti-
nentia punicndus. quidam Rom cod. punitur. Non ma|c, verum
antecedenti mèmbro , fi quid eonjeiluris indulgcrcmus, pro voce
S. Ambr. Tom. 11.
A non patitur quiete nos vacare ab incur(ione fua hofiis
antiquus, ab initio mendax , inimicus ventai is $
xmulus hominis, quem ut decipent,fe ante dece-
p it , pudicitU advcrfiyrius, lux uri et magifter, cru-
delitatibus pafettur, 1 abftincntia punitur, odit je- ‘
junia, mintfiris fuis pradicantibus, K dum dicit effe k
1 fuperflua, fpem non habens de futuris, Apoftoli fen-
tcntià repercu/fus dicentis : Manducemus Se biba- J Cw
mus 5. eras enim moriemur. .. f . °r' 1
i.O infelix audacia! 0 defperata mentisafiutia!
]ifam incognitas fermo hjtreticorum intra Ecclefiam
cancri more fetpebat, ut occupans pctfus, totum hominem
precipitarci in mortem : & nifi Dominus
Sabaoth laqueum, quem par averant, dirupì/fet,fieno.
tanti maliydp hypocrifispuhlicata multorum fim-
plìcium corda traxiffet in ruinam ; quìa facile ad
deperìorem partem mens humana tra duci tur, 1 ma- 1
le-ns per fpatiofa volare, quam per arile vie iter
cum labore tranfire.
' 3- re neceffariumfatis fuit, dile¿lifilmi,
c que hse gefta funt, ad veftram con fetenti am. cog-
nofeenda mandare ; ne ignorantia facet dotis cujttf
piam pefiimorum hominum Ecclefiam irrumpentium
fub■ re Ligio fi. nomine contagio violar e t, ficut feri'p-
tum eft, Domino decente : Multi veniunt ad vos Matth.y
in veitimenris o.viura, intus autem funt lupi ra- • •
paces : à frudibus eorum cagnofcetis eos. ^ h ì m
funt videlicet, qui fub vefiium vilitate chriftianos
f i f i jacla»t ; ut fub velamento pii nominis gra-
dientes, domum orationis ingrejfi \fermonem fer-
pontine difptttationis e j f u n d a n t : ut iagittent in p f a l . i o :
obi curo reetos corde, atque 9.a ventate catbolica n
avertendo, ad fue dottrine rabiem diabolico more
traducant, atqùe ovium fimplicitatem defrandent.
4. Et quiaem multarum herefum malìgnitatem
01 ab apoftohs none ufque didicimus , (fr experti 0
probavimus : fed numefuam P tales canes Ecclefie p
myftcrium latrati bus fatìgaverunt, quale s ìfti mine
fubito irrompentes, dottrina perfidie pullulata,
, hofies fidei , qui cujus fint di (cipulì, verborum
1 fruttibus pradiderunt. Namque cum olii heretici
fingula fibi genera queftionum male intelligendo
propofuerint convellere atque concerpere de divi-
nis infiitutionibus : ifii -non habentes vefiem nup-
tìalem , fauci ant catholicos, novi ac veterìs Tcfia-
mentì, ut dixi , continentiam pervertente s , S &
j crudelitsstibus, libentiffime reponcremus , erstditatibus, cu i mqta-
j tiorii fuffragatur & ienfus ratio & fcripturx affinitas ; unde fim i-
I Ics fcriptorum lapfusinmlT. haud infrequentcr deprehendim is.
k . Rom. edit, lo ia , eadem dicit effe fuperflua. . . . fententid fc r -
c tifi us. Per tniniftros autem diaboli hìc iiidicantur Jovinianus, &
ejus alice la;, adverfus quorum crrores libros duos , ac tres Apologias
confcripfit Hieronymus. In illorum libronim priore cap. 1 .
eofdem crrores enumerat : quos Auguftinus quoque flrièlim r c -
ccnict lib. de Htxefsbus, cap. 8 i . Idem prxterea variis Operum
fuorum locis m u lta,q u i? Joviniani h®refim fp cè lent, trad ir ,u t
puta lib. 1 . de Niipt Concup. cap. 13 . ac lib. fimiliter t , nec n o n '
cap. 1 3 . Retract, atque «libi.
1. Ita vet. edit, acque etiam R om . nifi quod verbo volare fub-
ftituit ambulare. Labb. S t Quefn. volens fpatiofa volitare ; prior
in marg. per fpatiofam v iam volitare.
m. V e t. edit, iì vi'd . qui quafi Militate Chrifii stoffe fe jac tanti
Rom. & L a b b .. . ■ qui fub Chriftianosfe/e j act a n t omnium opt ime
Quefii. ut nps in ccxtu.
n. Omnes edit,.ac Labb* >n te xtu , veritafem catholicamvertendo,
R om . pervertendo : nobifeum vero faciunt Labb. in margine, Se
Qnefn in corpore , nifi quod ille le git, antevertendo.
o. Rom. edit.Sc Labb. in marg. ab apofto'tcis natte ufque temporibus.
At continuo poft, ubi eadem edit. R om . cum Labb. Se
Quefn. habet, probavimus, vec. edit.fcrunt, abrogavimus.
p. Thuan. cod. tales Ecclefie sm ft. Iqtratus fatigarunt. Et non
multo p oft, ubi nos cum Quefii. pullulate. , vet. edit. Se Labb.
ponunc , pollata , R em pillati ; mcliufcule.
q . E t fpiritu diabolica ìnterpretantes ex Labb- & Quefn. reftituimus»
P Pp ij'