1468
(0 Memoir.
dc
700 veilig , o f cle wanhoopende Belc-
gerden zyn , op zeekeren nagt, ' naa
dat de llovm tegen den na.iiien dag
befteld w a s , en dat ccn ieder der
Borgonfen tot verfrifting zieh voor de
eerftemaal ontwapend hadt , omtrent
zeshonderd wakkcre manncn fterk,
door de gaten der muuren gefloopen ,
gdeid van de Eigenaarcn dier huizen
welken aan den Koning cn den Hertog
Comines
Liv. U.
Chap.Xir.
(») Me-
moir. de
Comines
tot woonplaatfcn verftrekten , veelen
der wagteicn verflaagen hebbende
, drongen zy door tot aan de
tent des Hertogen van ( 1 ) Alenfon ,
die nevens dc wooning des Elertogen
ftont, en maakten, met op de zelve
te ftcekcn en te flaan, zooveel ge-
rugts dat ’er eenige Borgonfen op dc
been , cn ajengs half gewapend , zieh
tc weer ftelden. Dierhalven rukten
7,y van daar , recht op de huizen der
Vorften aan , alwaar veele Edellieden
rondom gehuift waaren ; doch wyl
deezen ongewapend en lluimeren-
de zoo flaauwen weerftand booden
, dat de Luikfen eindelyk den
weg openltreegen ora het huis daar
de Hertog van Borgonje lag met gevaarlyk
geltreit te beftormen, en het
zelve met destemeer ontfteltemife tc
vervuUen , nadefflaal men niet wift
wat van den Koning te denken. T o t
zooverre liep deeze verbaaftheid, dat
de Heitog naauwlyks hulp vondt, om
ter afweeringc dier woedende Stedelingen
zynen ringkolder aan te trekken.
Hierentuflen waaren de Borgonfche
Schutters, door het gerügt,
reeds derwaart getrokken, en vielen
de Beftormers dermaate op het ly f,
dat de zelven meeft alien omkwaa-
men. Een gelyk gevaar woei den
Koning over ’t hoofd, ja , men ftelde
toen voor ontwyfclbaar , byaldien
en het grootfte -deel zyner eige Raaf 1468
den ; echter wierdt de ftorm met den lT uT
volgenden morgen van twee zyden
aangevangen , en de Stad met zoo-
wcinige wederftands gewonnen , als
waar zy Icdig geweeft van Inwooneren,
die , , mids dc zondag , zynde ' op
dc dertigften van Wynmaand , zieh
berciden tot hot middagmaal, waartoe
de tafels alom aangericht waarcn, die
zy den Overwinnaaren agterlieten en
hun leeven door de vlugt bergden;
dicrhalvin zyn ’er weinigen gefneuveld.
Straks hierop is de Koning zelf met
tekenen van vreugde, en een Borgonfch
kruis ( 3 ) op den hoed , van den (3i »fc-
Hertog door de Stad geleid, en heeft i5° S '
weinigc dagen laater-, wyl zyne belofte
m dit geval volbragt was, de rcis naar
zyn Ryk ondernomen ; met toeiiem-
mingc des Hertogen , welke aldaar
verbleef, en naa eenige beraading de
Stad in vlam zettede, fpaarende alleenlyk
dc Luikfen , zonder ergens te vcrtoe-
v en , regt op de Vorften waaren aan-
gevallen, zy zouden die op hunne bed-
dcn vermoord en het gantfche leger
verflagen hebben.
Deeze ongchoorde ftoudtheid ver-
haalle den Hertog tot den ( x ) aan-
yal , zelf tegen het begrip des Konings
de Geeftlyke gebouwen. Voorts
trok de Hertog zyne benden naar
Maaftricht om de Inwooners van A-
k en , die de Luikfen onderftand gedaan
hadden , . dien h an d e lte vcr-
geldcn ; maar deezen van verbaaftheid
reeds verflaagen , zonden hunne aan-
zienlykfte Mannen , den Hertog tot
Maaftricht in ’t gemoet, dicn zy met
de fleutelen der (4) poorten , de voog- (liBitiu-
dy der Stad', en te gdyk hunne be-
rcidwilligen dienft opdroegen. > Deeze
ootmoedige eerbied trof den Hertog
tot zooverre met innerlyk medelyden,
dat hy die van Aken den bewcczcn
byftand vergaf; mids hem binnen zekeren
tyd de fomme van tagtigduizend
guldens wierdt opgebragt. Als nu vervolgens
ook het omgelege Land van
Luik afgeloopen en beroofd was, dreef
de hongersnood en de ftrenge winter
den Hertog naar Brabant.
Staande het yflyke gedmis des voorfchreeven
oorlogs, was op den eenentwintigften
van Wynmaand , door ongemeenen
( J ) ftorm , het zccwater (pMti'
längs de Nederlandfche kuften , over
duincn en dykcn gedreeven , en I"'
hadt in Holland, Zeeland , Vriefland
cn
t 4 <Î9
■|,)Cliron-
Sc-anda-
;iiie pa§'
r(i) ME'
noir, dc
jpmines
|l.iv. II.
]Ch3p-XV.
cn Vhiindre , den ingezetenen magtige
fchande vcroorzaakt.
Terwyl dit in dc Nederlanden voorviel
, was Koning Lodewyk wederom
in zyn Land gekeerd , en deedt ,
fchoon onvergenoegd , echter in Slagtmaand
den vreede van ( i ) Peronne
uitroepen. Uit kracht van den zelven
eifchte zyn Broeder Karel, onlangs
Hertog van Normandie, thans de bc-
zitting der Landen van Champanje cn
[%) Brie, die hem volgens dat vcr-
di-ag waren toegeweezen. Maar de
Koning , die zieh nooit flaaf zyner
woorden maakte , en voor de fchran-
derften zyns tyds in geen fyne vonden
zwigtce , was niet van meeninge
zyne beloften te volbrengen, noch.zy-
ncn Broeder de gemelde Geweften
over te geeven , en noch veel minder
hem zoona een gebuur van den Borgonjer
te maaken. Dierhalven tradt hy
met den zelven in beding, en boodt
hem, tot voldoening der gedaane bc-
lofte, het Hertogdom van Guijenne
cn de voogdy van Rochelle aan , cn
wift die bezitting zoo fmaaklyk voor
te ftellen , dat , onaangezien de
Heitog van Borgonje den gcmcldcn
Vorft Karel geduurig ernftig vcrmaan-
de , van hcc verdrag des vreedes, te
Peronne alleen ten zynen voordeele
geflooten, niet tc willen afwykcn ;
die reden nogtans in den wind gc-
flaagen , cn ’s Hertogen voordceli-
ge inzigten , i^-egens hunne onderlinge
vriendfchap , geheel verydeld wierden
; dewyl ’s Konings Broeder, met
het bevvind der voornoemde Landen,
■ zieh betaald achtte, de befliering aan-
vaarde en tcgelyk daarin geveftigd
wierdt. ’t Gene door onderfcheidene
blyken verzekerd , maar inzonderheid
door de getuigenis van
den volgenden penning beweezen
wordt.
1469
(3) Daniel Hill; dell
Milice
™f'nnc.
a'J'rini.i.
193. |<4) DiJ •
■Cange,
GlolT. ’
-Med. Ævi
a ’ï'i'in. II.
Tfoiou
De Hertog 5 die op de voorzyde te paerd vertoond w o rd t, is geheel gewapend, mec
den dcegcn in de hand } ten teken dat dc verovering door den oorlog behaald is. Dierhalven
vindt men het paerd , volgens het gebruik dier tyd en , ook tot den ftryd uirge-
ruft , en des zelfs dekkleed, zoowel als des Vorften wapenrok, met lelyen voor Vrankryk,
en Leoparden voor het geweft van Guijenne, bezaaid. En vermids het omfchrift zyner
tytelen op een ongewoone w yze met den naam van D E U S , dat is G od , begint ,
zal ik kortlyk daarop aanmerken , dat het zelve woord , myns oordeels , voor geen
aanrocping-alhier gefteld is , als zommigen ( 5 ) willen ; maar voor den verkorten leger-
krect , dien de Kriftenen in den Heiligen oorlog gebruiktcn, Deus m it , Godt ( 4 ) 'wil't,
\ gene beft op het beeldwcrk zoude paften , dat vervolgens met deeze woorden pron k t,
K A R O L V S M A X I M V S A Q ^ V I T A N O R V M D V X , E T
F R A N C O R V M F I L I V S.
K A R E l 'd E g r o o t e h e r t o g v a n G U I J E N N E , E N
Z O O N V A N V R A N K R T K .
I. TAeel. Dd Op
, liil
T i i:
..Blé
ll-i
■' f t
I f «iii«
' - t k
1 ^' f ' ii'iT
} i *a
f . !1 u r n '''!«
i t
p
■ '
i r
“ li|W
■ fYr