m
fe te
'ta t l
I j i i en dat Koning Lodewyk hem gedwon-
gen hadt de derde te verpanden; dierhalven
begeerde hy , in de plaats van
den Paus te befpringen , . dat hem de
(I) La zelve Steden ( i ) overgeleverd wierden,
SiaifiFr. en dac men Renata, de tweede Doch-
tiald'pag ret fi®s Konings, aan zynen Kleinzoon
aSs.vctfa’. Karel Prins van Kaftilie tot eene Vrouw,
en voor eene huuwelyksgave het Hertogdom
Borgonje geeven , midsgaders
de Prinfes zoolang in zyn vermoogen
ftellen zoude , totze huuwbaar w a s ;
ook verzogt hy Middelaar te zyn over
de verfchillen van den Hertog yan Ferrara
met den Paus, insgelyks van die
tulTchen Vrankryk en den Heiligen Zetel
, en dat het Franfche Leger niec
verder naar Rome zoude trekken. Uit
zoodaanige voorflagen kreeg Lodewyk
vermoeden, dat de Keizer naar oorzaa.
ken zogt om met hem te breeken.
De Koning zich in deeze bekomme-
ritige verward vindende , en dugtende
voor de invalien van den Engelfchen
Koning op de kuft van Pikardie, hadt
zyne benden in Italie verfterkt, en den
Hcrtog van Nemours , die het gebied
over dc zelven voerde , bevoolen
, van den vyand op te zoeken,
dien, ware't moogelyk, te verftaan, en
(j) La dan ten fpoedigfte de Stad (2 ) Rome
Suditt. en fien Paus te overweldigen , mids-
<?“»• gaders alle plaatfcn , welke hy van den
astecrfiKerklyken Staat zoude neemen, aan
den Gezant der Kerklyke vergaderinge
die toen noch te Milanen gezeeten was,
over tc leveren. Naauwlyks hadt hy
deeze orde ontfangen en eenige Sterktens
ingekreegen, o f de Koning deedt
hem weeten, dat de Keizer een beftand
voor agt maanden met den Paus en
* des zelfs- Bondgenooten gemaakt hadt,
by het welke bedongen was , te behouden
’t gene ieder bezat , en dat
It/'d’i Keizer (3 ) hiervoor vyftigduizend
utadiFr. Rynsguldens zoude ontfangen ; dier-
ditipag. halven geboodt hy hem van den Veld-
aSj. flag niet langer uit te ftellen. Volgende
het Koninglyke gebod wierp hy het
Leger voor Ravenna , dat zich zoolang
heldhaftig verweerde, tot het Heir
der Bondgenooten , met voorneemen
van ’t beleg'op te ftaan, derwaart na- i y i 4
derde. Naadat ’er alvoorens een brief '
gekoomen was, door welken de Keizer
(4 ) alle de Duitfen, die wel vyfdui-
zend fterk waren , beval zich van de
Franfen af te zonderen , maar door zc- pig-jss.'
ker geval kwaalyk befteld zynde, wierdt
hy uit noodzaaklykheid verduifterd, en
de ftryd op den elfden van Grasmaand
met W'ederzydfchc kloekmoedigheid begonnen
, agt uuren in onzekerheid van
uitkoomfte met zoo groote verwoedheid
ftaande gehouden, dat de krachten
fcheenen in wederwigt te hangen ;
eindelyk de Krygsknegten t’einde des
adems , en de orde in ’c war , gevogten
, zyn de Italiaanen en hunne
fpitsbroeders, naa ftyfzinnigen weder-
ifand , uit het veld gedreeven , laatende
een groot getal van dooden en
gevangenen , zelf mannen van beroemden
naam, en al hun gefchut en voortaad
den Overwinnaaren agter ; aan
welken deeze zeege ook op niet minder
bloeds ftondt , vermids de meenigte
hunner verflaagenen die der vyanden
te boven, ging , en datze het puik hunner
Legerhoofden en zelf den Veldheer
Nemours , den Blikfem van- Italie,
verlooren. Naa deeze harde fchok,
die op drieentwintigduizend dooden
van de eene en de andere ( y ) zyde ((iLttirn
geteld wierdt, volgde de overgaave van ¿ S i i .
Ravenna, Cefena , Rimini , Imola,
Forli en van alle Sterktens in Romanie
, die hunne poorten den Overwinnaaren
openden , uitgezonderd de Kas-
teelen van Imola en Forli.
Schoon deeze omkeering verfchillende
beweegingen in de Hoven van Europa
baarde , echter vondtmcn nergens
grooter ontfteltenis dan teRome,
dewyl ’er leder oogenblik het vyandlyk
Leger voor de poort , en de opftand
der misnoegde Ingezetenen verwagt
wierdt ; de Kardinaalen bezwoeren den
Paus van zich zonder uitftel met den
Koning van Vrankryk (6 ) te vergely-(fl l«^
ken , hem eene goede voorwaarde ver-
zekerende. Maar de Paus, hoe
door de vrees v an ’t gevaar gedreeven,29,0.'
bleef nogtans onverzoenlyk , en ver-
zaazaamelde
, naa hy..-door de Spaanfche
en Venetiaanfche Gezanten aangemoe-
digd w a s , eerlang weder zyne krygsmagt.
Ondertuffchen opende hy de
Lateraanfche Kerkvergadering, en fmeedde
zynen ban en bhkfem tegen den
Koning van Vrankryk , welke om zyne
Grenzen tcgen den inval der Engelfen
te befchermen een groot deel zyner
knegten uit Italie riep ; de overigen
wierden, by mangel van bezoldin-
ge en door afzondering der Duitfen,
dermaate verzwakt, datze eerlang buiten
ftaat waren van zich tegen de
nieuwverfterkte benden van den Paus,
van de Spanjaarden en Venetiaanen te
können verweeren , veel min tegen
het groot getal der Zwitferen, welken
door den Kardinaal van Sion ter befcherminge
van den Paus en der Kerke
aangedreeven, en van de geringe
magt der Franfen in Milanen verzekerd
zynde , omtrent agtduizend mannen
Hi« d f ” “ Lombardie vielen , en ,
siiiiTepag. naa datze eenige Sterktens gedwongen
hadden , Cremona poogden te befpringen
; maar de Stad kogt den ftorm
voor veertigduizend Dukaaten a f , en
gaf zich over : Pavia behoede zich op
de zelve wyze van ’t plonderen. Zoo
fpoedige omwenteling der dingen , en
’t vereenigen van der Bondgenooten
wapenen bragt een algemeenen opftand
in alle plaatfen , die de Franfen in bezetting
hadden, tot zooverre , datze
in weinige dagen de meefte Stedcn, ja
geheel Milanen en eindelyk ook het
Gemeenebeft van Genua verlooren,
Dus zich in ’t uiterfte gevaar gedompeld
ziende bezettenze eenige Ka-
(ilL ra te s fteelen, (2) en vertrokken naar Vrankdii
Roy „„L
LooisXII.
Tom. III. Onbefchryfiyk was de vreugd van
den Paus , welke zyne verplichtmg ,
die hy boven alle anderen den Zwitferen
fchuldig was, openlyk aan dien Landaard
betuigde , in eene fchenkadie
( 3 J van eenen degen , hoed , helm ,
iiiia'flFr. ®n andere zaaken, nevens den
Cuic- verheven tytel van Zullen en Befcher-
mers van de vryheid des Heiligen Zetels,
pag.îSz.
(O La
Hill.dTTerwyl
dit in Italie gebeurde, hadt l y i i
Koning Ferdinand een wonderlyk iluk
ontworpen en uirgevoerd. Eenigen tyd
herwaart het oog op het Koningryk van
Navarre gehad cn de partylchap tusfchen
de Huizen van Grandmont en
Beaumont gevoed hebbende begeerde
hy , ilaande de Italiaanfche Oorlog »
zekerheid (4 ) van den Koning, Jan W
AIL 1 1 , , , . rianaHift. van Albret , dat • dees de Landpaalen d’Efpagne
van Kaftilië en Arragon niet ontruften,
noch geenen onderftand aan de Franfen
geeven , o f doortogt verleensn
zoude, ’t zy door het in gyzelinge
geeven van zynen oudften Zoon, ’t zy
door ’t verpanden van zes Sterktens van
zyn Ryk ; maar Koning Jan , geenen
anderen fteun hebbende dan van de zy-
de des Franfchen Konings, hadt hier
geenen luft toe , en hieldt door onder-
handeling , hoe fterk Ferdinand zyne
begeerte en zyne aanhang in Navarre
voort dreef, dit nogtans fleepende.
Hangende het verfchil was Gafton
van Foix, Hertog vanNemdurs, in den
Veldflag van Ravenna gefneuveld, en
hierdoor de drift van Ferdinand niet
weinig aangewasfen , mids hy onder-
flelde, dat zyne Gemaalin Germana v.in
Foix Erfgenaame van den gemelden
Hertog haaren Broeder was, niet alleen
in des zelfs Naalaatenfchap maar
zelf in den eifch op de Kroon van
Navarre, tot welke Gafton, ( y ) uit-fs) Me
hoofde zyner Kunne, meende meer ge- l -hS T
rechtigd te zyn dan zyne Nigt Katari-
na , toen heerfchende Koningin. Doch par
Ferdinand, zynen aanflag zeker willen- S ” !’
de beleggen, hadt de uitvoering zoolang
verfchooven tot de hulpbenden
der Engelfen aankwamen. Toen deezen
in Bifcaje geland waren, cn Koning
Ferdinand de zelven voorftelde , van ,
aleermen in Guijenne v ie l, Navarre te
dwingen, om aan dien kant gedekt te
zyn , warenze grootlyks (6 ) verw'on- fC) R.
derd , omdat zulks in ’t verdrag niet M/ìTte.
begreepen , noch van hunnen Koning sio.Tom.
bevoolen was : desniettegenftaande te'™®"''''
will Ferdinand de Engelfen zoowel by
den neus te leiden, datze bleeven, en,
hebbende den Konjng van Navarre dac
V v v v V 2 pas
‘ - 1.
ÎrSÎ
te
i(ir-rr r ' 1
f o - " li' info Itc
■[ïüi'r itirii'
.1 fo..
h- fo i-fo '