'rélj
■” fi J
. ly io looze ftreeken derVoffen vergeleeken,
----- - welken andere dieren onder het mom
van vriendfchap ligtlyk misleiden. Zoodaanige
bediedenis meen ik uit den
eerften der twee volgende legpenningen,
die uit byzondere inzigten, zonder letterlyke
verklaaringe op dit bedryf, gemaakt
is, te können vinden.
lyio
I . " D a t d e V o s , i e m e n o p d e v o o r z y d e v a n d e n e e r fte n z i e t , d o o r fc h y n h e ilig h e id
d e TOOI h em fta a n d e v o g e ls z o e k t te v e r lb ik k e n , is d u id e ly k g e n o e g , d o o r d e m o n n ik s k
a p , w e lk e h y aa n d e n h a ls h e e f t , u itg e d r u k t.
D e ru g z y d e d ra a g t e e n e fo n te in , d ie h ie r in e e n e n g o e d e n z in g e fte ld i s , om d a t m e n e r
d e e e r fte le tte r s d e r O o fte n r y k fc h e V o r f te n M a x im ilia a n e n K a re l n e ve n s v i n d t ; v e rm id s
n u d e p e n n in g t o t h e t g e b r u ik h u n n e r A m p te n a a re n g em u n t i s , z o o le e ftm e n m b e id e
r a n d e n ;
G E C T O I R S P O V R L E B V R E A V D E S F I N A N C E S D E
L ’E M P e r e u x , e t M O N S E I G N E V R L ’A R C H I D u c D ’A V S
T R I C H E , P R I N C e D E S P iG N E .
L E G P E N N I N G E N VOOR DE R E K E N K AME R DER GELDM
ID D E L E N V A N DEN K E I Z E R , E N M.TN B E E R DEN
a a r d s h e r t o g v a n OOST ENRT K, P R IN S V AN
SPANJE.
I I D e tw e e d e , ’ t z y d ie o p d e g e v a lle n v a n I ta lie , ’ t z y o p d e n o g h a n g e lid e v e r -
fc h ilie n m e t G e ld e r la n d z in fp e e lt , h e e f t o p d e e e r fte h e l f t , r o n d o m d e te k e n s d e r G u ld e v
lie s O r d e r e , d e e ze m e e rg em e ld e fp re u k ;
N O S C E T E I P S V M E T R E S P I C E F I N E M .
KEN Ü Z E L V E N E N Z I E OP H E T EINDE.
O p d e a n d e re h e lf t z ie tm e n , b o v e n h e t m u n tte k e n v a n A n tw e r p e , i n g ro o te le tte re n
d e n n a am v a n o n z e n Z a iigm a a k e r IH e fu S , e n in d e n ra n d de e ze w o o rd e n ;
if io
(,l Coot-
hoeven
Chron.
van Holl.
toi. Ste*
(i1 Vclius
Chron.
Boom
H-9 9 -
fO Coiqis
Diplomat,
par du
Mont.
T o m . iv .
Patt.I.
fol. I2 J .
(5) Daniel
Hift.de
France
T o m . iv .
P2g-73S*
!k ,r
!''■ ' ;i
vermids L u b ek , Wismar , Roilok en
andere Oofterfche Steden , met Jan
Koning van Deenmarke in den Oorlog
bedraaid raakten, en om hem te kwellen
zynen koophandel mec alle Volkeren
zogten te ftremmen , overzulks
hunne brieven naar Holland, Zeeland
en Weftvriesland ( i J zonden, en alle
Schippers dier Geweften op verbeurte
van fchip cn goed naar Deenmarke
te vaaren , verbooden. Doch de Nederlanders
vonden dit gebod zoo naadeelig,
datze her in den wind floegen,
invoege die van Lubek met hunnen
aanhang verftoord geworden , zonder
hen den oorlog aan te zeggen , age
groote fchepen van Hoorn, Enkhuize
o f Waterland van voor Gripswald in
Pomere wegfleepten , en hierdoor
de Hollanders farden, welken tot het
voorkoomen van grooter fchaade te
Amfterdam, Hoorn en Enkhuize, vier
Oorlogfchepen ultrufteden , en den Koning
van Deenmarke te hulpe zonden,
om t’evens hunne Oofterfche Koopvaarders
herwaart te geleiden. Toen deezen
nevens de Koninglyke fchepen met
de Koopvaardyvloote uit de Zond zeilden
, en naauwlyks in de Ooftzee gekoomen
waren, zynze van de Lubek-
kers en hunne Bondgenooten aangetaft
en verftrooid ; wandt de Deenen hadden
, op ’t eerfte naderen der vyanden,
zich op de vlugt begeeven , en dus
ook de anderen aan’t wyken gebragt;
zulks die van Lubek hierdoor omtrent
vyftig Marsfchepen zoo uit Holland,
Weftvriesland als andere oorden ten
buit maakten ; en hoewel het overige
deel der vloote behoude terugge keerde
, echter vindt men, dat dit verlies
de Stad Hoorn alleen op twintigduizend
Rynsguldens ( i ) ftondt, men over-
weege dat der Nederlanderen. De genoomene
fchepen wierden in ’c volgende
jaar, naa dat ’er reeds een beftand
gemaakt was, als de Lubekkers met de
zelven in Nederland kwamen handelen
, van de eigenaars aangeftaagen , en
door het Zeerecht voor een goed deel
weder gewonnen.
Deeze vyandlykheden te water verhinderden
den Keizer minder in ’t voltrekken
zyner beraamde wraake op de
Venetiaanen dan ’s Paufen onderkrui-
pingen ; wandt terwyl Maximiliaan de
Duitfche Stenden, met den aanvang deezes
jaars, op dcn Ryksdag te Augsburg
tot het opbrengen van geld cn volk
zogt te beweegen , hadt de Opperkerkvoogd
eindelyk zyn oogmerk bereikt
en de kaart zoo verftooken , dat
de Stenden niet alleen onderftand weigerden
, maar zelf den Keizer ter verzoeninge
met de Venetiaanen perften.
Maximiliaan hier door gebonden boodt
den Venetiaanen den Vreede aan; doch
deezen , welke beweeging de Paus
hiertoe mogt maaken, verwierpen dien
voorftel, ’t en zy de Keizer (3 ) hen
Verona overgaf, en zich daarvoor met
eene fomme gelds liet paaijen. Schoon
de Kerkvoogd deezen handel zag ftremmen
, echter voer hy met zyne aanflagen
voort , en ontrok den Koning
van Vrankryk de Zwitfers door de belofte
eener jaarwedde van duizend guldens
voor iedere (4) Landftreeke; onder
verplichting van den Heiligen Ze-
tei te befchermen en vryheid te zullen
verleenen van ’er volk te werven
tegen alien die den Paus wilden ont-
ruften ; ook was hy , op heimelyke
voorfpraak van Koning Ferdinand, den
Engelfchen Koning ernftig om hulp aan
boord. Des Koning Lodewyk, aan dien
kant bedugt zynde, zich naauwer met
den Koning Hendrik door een verdrag
[ y ) van Vreede en vriendfchap voor
zich en zyne Bondgenooten, geduurende
hun leeven, vereenigde.
Welke tegenftreeving, gevoegd by de
bedreigingen van den Keizer, den Pans
deeden fidderen van verfaagdheid, wyl
hy, volgens den handel van Kamerik, tot
het opbrengen van tweehonderdduizend
Dukaaten , omdat hy zyne benden weigerde
, geperft ( 6) wierdt; zulks hy
eenigen tyd wyffelde, en emdelyk veins-
de oprechtlyk met zyne Bondgenooten
te willen handelen; maar toen de Duitfche
Stenden den Keizer niet meer dan
driehonderdduizend guldens op den
Ryksdag hadden ingewilligd , cn hem
P p pp p 2 bely
io
(3' Li
Hift. d'r-
talia d i ï f .
Gnic-
ciard, pag<
230.
(4) Canton.
: i f i r
irérè:..,
i'l