I 11»!‘I
3
i! i n
i ï
1494 daur ■ befcheiden vyas , die lich liet
----- - voorftaan van, door tuffchenfpraak der
Kcizerinne en van Albert, Hertog van
Sakfen, de gerufte bezitting der by hem
aangcflaagene Landen thans magtig te
zullen worden; ter dier oorzaake hadt
hy met Jan van Egmond den Stadhouder
van Holland , en met Frederik
Graaf van Buren , zyne voornaamfte
beftookeren, bereids eene wapenfchorfmg
aangegaan ; wandt voorheen was,
hem van den Keizer beloofd, byaldien
hy zyn recht op Gelderland met klaa-
re bew'yzen konde aantoonen , herii
alsdan niet te zullen wederftreeven.
Dewyl nu het beflegten van dit geding
aan de Keurvorften vei'bleeven
, ' W'as, en deezen verklaarden , dat Katel
noch 4yne Voorouders eenig recht op
hetH'ettogdotn van Gelder en hetGraaf-
(,)siich. fchap Zutfeen bezeten ( i) hadden, om-
Gdi Ge- dat de oude Stam dier Vorften met Rei-
fchied.fol. jjomi den Vierden, in ’t jaar veertienhonderdzevenentwintig,
verfterven was, dat
Karels Grootvader Arnoud en zyn Vader
Adolf l e t Leen van de Keizeren
' niet vetheveri, en tegen het Ryk vyftig
ja'aren de wapenen gedraagen hadden
; overzulks wierdt .dan den eifch
van Karel afgeweezen, hem t’evens
bevoolen voor altyd den naam van Gelder
te verlaaten, eri dien van Egmond
alleen te voeren.
Dusdaanige uitfpraak maakte de byeenkoomft
niet alleen vrugtloos, maar
die vauGeldcrland en Zutfeen zoo ver-
ft'oord, dat zy beflooten , in, fpyt van
alle tegenftreevingen, voor den Hertog
Karel al hun goed en bloed op te zetten
; gelyk men van dien tyd af de
Steden en .Veftingen aan alle oorden
yverig verfterkte , en de . Keizerlyke
bezettingen , waar die gevonden wierden,
verdreef. Mardmiliaan doof dit
ftQut beftaan magtig gebelgd , vergaderde
zoodra’t hem moogelyk was een
geweldigen hoop volks , en floeg zyne
tenten rondom Roermonde neder.
Welke Stad , d o o r ’t groote getal der
Krygsknegten verbaaft gew'orden, zieh ,
zonder lang te beraaden, overgaf. Van
daar wendt hy zyn Leger naar Nimmegen
en beftormde met groot geweld dc 1494
muuren en veften ; maar de Stedelin-
gen verweerden zich zoo dapper, dat
de Keizer eerlang gedw'ongen wierdt,
om de merkelyke fchaade, het beleg met
de zynen te verlaaten. Des Maximiliaan
zich federt naar Mechele begaf,
daar hy met groote blydfchap, naa de
afweezenheid van vyf jaaren en een half, .
W'ierdt ingehaald. Sedert met zyne Gemaalinne,
die zich aldaar geduurende
de Gelderfche oorlog onthouden hadt,
en zyne Kinderen, midsgaders een grooten
fleep van Edellieden, tr.ok hy naar
(2 ) Antwerpe , en beftelde de voor- hlHmie,
bercidfelen, die ’er noodig waren, om A *
zynen Zoon Philips, die thans in ’t ze- ¡j*'J
ventiende jaar zyns ouderdoms getreeden
was , in de wettige bezitting van
des zelfs Moederlyk erfdeel te ftellen.
Terwyl men hiermee bezig was kwam
Philips van Kleef, op gedaan verzoek,
met geboogene knien voor den Keizer,
fmeekende om vergiffenis, zoo hy zyne
Majefteit eertyds beleedigd hadt. Hoewel
de Keizer den Kleevenaar met een
vrolyk gelaat van alle die zorgen ruftig
ontfloeg en verder gunftig bejeegende,
nogtans liep h y , niei lang hiernaa;, tot
den Franfchen Koning over.
De Keizer, begeerig' om zyn voor.
neemen te volbrengen, vervoegde zich
naar Loven , en deedt ’er in Herfftmaand
zynen Z o o n , volgens de oude
gewoonte de vryheden van Brpbant,
t’evens ook van des zelfs Steden en Volkeren
, voor het hooge altaar van S'.
Pieterskerke, wyders ook v a n ’t Stad-
huis, in tegenwoordigheid der Gemeente
, met luide ftemme bezweeren: waarop
zich het gefchal der trompetten verhief
, en de goude en zilvere munten
onder de omftaanders geworpen wierden.
Op dien zelfden voet, doch ongelyk
prächtiger , is de Vorft en zyn
Hoflyk gezelfchap in ( 3 ) WynmaandM“ ”»
te Antwerpe ontfangen , en de jon- vi»i
ge Hertog in die Stad voor het Mark-
graaffchap des Heiligen Ryks gehuldigd
geworden. *
In de naaftkoomende Slagtmaand gaf
Philips aan die van zynen Raad en der
Re-
1494
(l)Cluiir
«<te
Dial>. tc
Yilvoota-
(il Groot
I'l.ictaaib.
Tsnhaar
£.i. Gr.
Mog. de
SiMien
vinHoll...
iv.iieel./
Id , 8.
Rekenkamer ( i ) van Brabant , welken
te Mechele gezeten waren , de
vryheid van alle accyzen , omgeldeii
en dienilen , die voorheen ingefteld ,
of naamaals aldaar mogten geheven worden.
De Gelaftigden der Ridderfchap,
Edelen en Steden van Holland en Vriesland
, middelerwylen in groot getal te
Geertruidenberge gekoomen , hebben
op den twaalfden van Wintermaand,
den Aardshertog Philips , die ’ef tegenwoordig
wa s , tot wettigen Erfgenaam
der Landen (2 ) gehuldigd, op
dien voet als eertyds zyne Voorzaaten,
Graaven eh Graavinnen Van Holland en
Heeren en Vrouwen vah Vriesland, in
’t gebied ontfangen waren. Hy ver-
lecnde de Steden , Delft , L e yd e ,
Gouda j Amfterdam, Rotterdam* en
Schiedam, datze de vernieuwing der
wetten en voorrechten van de Veerti-
gen , gelyk zy federt den dood van
Karel,Hertog van Borgonje, gedaan hadden
, zouden mögen gebruiken, tot
den tyd toe dat hy vyfentwintig jaaren
zoude bereikt hebben. Ontflaande t’evens
de Staaten, in ’t algemeen o f in ’c
byzonder, van de penningen , welken
'zy by ’t overlyden van den gemelden
Hertog Karel ten agteren waren: ook
deedt hy de zelven ontheffen van alle
eeden , die zy aan Maximiliaan, als
Vader en Voogd van den Erfgenaam des
Lands, mogten gedaan hebben, cn voor
de goede dienften, welke zy den zelven
beweezen hadden, belooven , van de
$
Staaten weder gunftig te zullen zyn. Dit ^4 94.
van wcderyyden plechtiglyk bezwooren *
cn fchriftlyk gemaakt zynde , is aan
den Landsheer-- kort hiernaa te Rei-
merswaaal (3) voor lict Graaffchap Zee-
land manfchap beloofd , en hy dus by Chron.,,
voorraad gevèftigd , wyl de omftandig- SÎ
heden niet toelieten, dar men toen alom
in de byzondere Stcden dien plicht aft-
leide.
Niet zoo gemaklyk ging ’t in Vlaandre
, wyl men over het ftuk van ’t be-
zwecfen dès Lands magtig overhoop lag,
zulks ’er om die tweedragt uit den weg
te ruimen , Zes Gemagtigden gefteld
wierden , welken naa veele ftribbel'n-
gen eindelyk, den zevenentwintigften van
W intermaand te Z wynaarde,bui i en Gend,
met eeden beloofden het Land vanVlaandre
by zyne vooi-gaande rechten, vryheden
en gewoontens te zullen bewaaren.
Als dit andermaal binnen Gend,
( 4 ) uit den naam van den natuurlyken Uj Pi«
Graaf Philips, op het nadruklykfte her-
haald was , zyn de Gemagtigden naar
den Landsheer, die nevens zyne Ou- fok iSo;
ders en Vrienden te Mechele gekoomen
was , vertrokken , en droegen hem
den ecd over, dien zy uit zynen naam
in Vlaandre gedaan hadden. De voltrekking
deezer Vorftlyke inweijingen,
welke met algemeene vreugde en een
zonderling genoegen van de meeften der
Landzaaten verrigt wierdt, fchynt my
oorzaak gegeeven te hebben tot het mun-^
ten deezer drie rekenpenningen;
?
I. Pliilips van Ooftenryk , die op de voorzyde van den eerften, zittende op eenen
praclitigen troon , verbeeld is , voert in de flinkerliand den Schepter, en in de rechter het
Zwaard , dat hem van zynen Vader , toen liy in de Kerke van Ancwei-pe gehuldigd
I. DetL V v V 'wierdtj
it