■3 9 § h i s t o r i D E R NEDERLANDSCHE VORSTEN. VI. Boeh 399
■ I f 0 7 F R I D e e i c u s D V X S A X o N i ® E L E C T o e , I m P E R I i Q , V E
L o c v i i t e n e n S g e n e r a l i s .
F R E D E R IK HERTOG V AN S A K S EN , K E U R V O R S T EN
A L G EME E N S T EDEHOUDER DES RTKS.
H e t h o o fd v a n z y n e n e e n ig e n n o g in le e v e n z y n d e B r o e d e r , m e t w ie n h y v e r fc h e id e n e
V a d e r ly k e e r fla n d e n v re c d z a a m ly k b e f t ie rd e , e n d ie n ie c m in d e r v o o r d e n G o d s d ie n f t y v e r d
e , f ta a t m e t d e g em e ld e ja a r le tte re n o p d e te g e n z y d e , b hm e n d ie rg e ly k e w a p e n fc h ild
e n , d ie in d e e ze n k r in g z y n e r e e rn a am e n g e v o e g d z y n ;
I O H a n n E S D V X S A X O n i a E L A N D G r a V I u s T H V R I n G i a E
E T M A R C H I O M I S N a E .
J A N HERTOG VAN S A K S E N , L A N D G R A A F VAN THÜ-
RINGE 'EN MA R K G R A A F VAN ME ISSE.
Iy 07
( 0 L a
Hift. d’Italia
di Fr.
Giticdard,
pag. 190.
vería.
(2) La
Hift-d’Ita-
lia di Fr.
Guicciard.
pag.
jpi.
De Duitfche Stendeu te Conftans
vergaderd, door veelerleije uitvindingen
en hoogdraavende woorden des Keize
rs , ’t zy ter befcherminge der Kerke
o f der oude glorie, driftig geworden ,
betoonden zoo groote vierigheid (1) in
het ontwerpen der zaaken, dat men
van geenen Ryksdag meerdere verwagting
ten ooriog dan van deezen gezien
hadt. De Koning Loden'yk, hoowel
h y , om het Duitfche bloet niet aan
’t zieden te helpen, des te eerder zyn
Leger gefcheiden en de reis naar Vrankryk
verhaaft hadt, bleef, hiervan berigt
zynde, echter vol bekommeringen;
temeer, wyl hy kennis kreeg, dat de
meefte Italiaanfche Staaten , door verfcheidene
inzigten gedreeven , hunne
Gemagtigden naar Conftans gezonden
hadden. Om het kwaad vermoeden ,
en t'evens het broeijende gevaar te ont-
zenuwen, zondt de Koning heimelyk
eenige vertrouwden derwaart, welken
onder den duim fommige Stenden des
Ryks van zynen goeden wil ( z ) verzekerden,
en door verontfchuldigingen,
beloften en gaaven zooveel verrigten,
dat de grootfte drift verkoelde. Niettemin
W'ierden den Keizer tot den
Italiaanfchen togt agtduizend ruiters
en tweeentwintigduizend voetknegten
voor zes maanden betaald ,' midsgaders
voor buitengemeene kofte honderddui-
zend guldens ingewilligd; en de vergadering
in ’t katfte van Oegftmaand gefcheiden,
met dit loopende gerügt, dat
de Stenden den Keizer meerder onderftand
zouden verfchaft hebben, indien
Maximiliaan hadt willen gedoogen, dat
het volk en de Legerhoofden by goedvinding
des Ryks aangefteld worden ,
en de overwonnene Steden ten voordeele
van het zelve koomen zouden;
maar de eerzugt van den Opperheerfcher
mögt dit niet veelen ; des h y , liever
dan aan de hand te gaan, zyne benden
met twaalfduizend gehuurde Zwitferen
poogde te verfterken. Doch dees
Landaard, van den Franfchen Koning
oragezet, weigerde niet alleen ’s Keizers
begeerte te volgen, maar fchreej
den zelven (3 ) niet van zin te zyn (^) corps
hem in de Italiaanfche onderneemingen
te wederftreeven, ’t en zy hy den Ko- Mont
ning van Vrankryk, met wienze in St"’?"'
naauw verbond ftonden, wilde aanran-
den.
Koning Lodewyk , dit werk by de
Zwitfers gerokkend hebbende , zogt
ook de Venetiaanen te beweegen om
den Keizer den doortogt naar Italic af
te fnyden, wiens Gezanten hierentegen
het zelve met voordeelige aanbiedingen
zogten door te dryven; zulks de Raaden
van Venetie, die de ruft zogten
en den eenen en den anderen vreesden,
zich niet weinig belemmerd vonden over
welke zyde te hellen, en eindelyk, naa
lange
1507 lange overweegingen, beftooten, wyl
^ hen bekend was, dac de Keizer haakte
om de Landen, die zy van ’t Ooftenrykfche
Huis vervreemd hadden, weder
te winnen, hem zonder Leger
(,] La ( I ) doorgang te verleenen , en anders
SiS’diFr. den zelven te weigeren. Dit Raadsbe-
SS'pag. agterblyven der meefte Duit-
:ijj.' fen, van welken op den beftemden tyd
flegcs eenigen in fober getal verfcheenen
waaren, en de fchaarsheid aan geld,
dat Maximiliaan by den Paus en de
Staaten van Italic gezogt en niet gevonden
hadt, gevoegd by de fterke wapen-
rufting des Franfchen Konings, zoude
met veel reden magtiger Vorft dan hem
hebben doen krimpen ; nogtans dreef
hy de zynen even yverig voort, deedt
het gefchut naar de grenzen voeren, en
eenen hoop volks over ’t gebergte en
door den Venetiaanfchen Staat trekken,
die eenen aanflag op Genua, met hulpe
der misnoegden ondernam; doch
ondekt zynde w^'eder terugge keerde.
Deeze magtige beweegingen , en de
voorbereidfelen des Keizers tot het ontvonken
van den oorlog met Vrankryk >
dceden zyne Dochter, Voogdes der Nederlanden,
geweldig dugten, wyl ’c al-
(i)Lettrcs daar met Gelderland nog byfter ver-
Louisxii. ward lag; dierhalven fchreefze (2 ) uit
-imT Mechele, den derden van Sprokkel-
’508 maand des jaars agt , aan den Spaan-
~ ~ fchen. Gezant Jacob van Albion , die
zich aan ’t Franfche Hof ophieldt, hoe
de tweedragt der Vorften haar aan
’t hart g in g , hoopende dat de Koning
van Vrankryk, uic aanmerkinge van den
onnozelen Prins Karel, de Nederlanden
ongemoeid zoude laaten, o f anders zou-
deze ook gedwonge zyn uit al haar
vermoogen zich te verweeren; ja zy
twyfelde niet, o f de Koning van Spanje
zoude zynen Kleinzoon en de Koning
van Engcland zynen Bondgenoot te
hulpe koomen: zy verzogt hem, uit dit
inzigt , ftraks den Koning Ferdinand
hieraf te verwittigeii.
De Landvoogdes, dus voor ’c Gemeen
waakende, en de wisfelvalligheden der
menfchlyke natuure overweegende, ver- i f 08
zuimde niet ook haare byzondere zaa- "
ken te regelen ; dierhalven deedtze te
BruiTel, den twintigften der gemelde
maand , haaren uitterften wil ( 3 ) be- (3)
krachtigen , begeerende onder andere prad?*'*
omftandigheden , naa haaren dood in xom’iv.
I de Kerke van Ste Niklaaskloofter teBourg [y" »■
inßrciTe,aan de ilinkerzyde van haaren
overleeden Gemaal Philibert Hertog van
Savoije, begraaven te zyn , werwaart
haar lighaam, gevolgd van de voornaamfte
haarer bedienden,gebragt moeft worden
, geleid door tweehonderd arme
menfchen , die ieder eene brandende
wafchkaars , van drie pohdeti
zwaar , zouden draagen. Het lighaam
dus bezorgd, en het doen van tienduizend
miflen, ieder ten pryze van vyf
ftuivers Tournois, voor haare Ziel bevoolen
hebbende, fteldeze haaren Vader
den Keizer in zyn (4) Wettigdeel, en (4)Legiti.
des zelfsKleinzoonKarel,Prins van Span-
je , tot haaren algemeenen erfgenaam;
by zyn overlyden zynen Broeder Ferdinand
, èn naa deezen hunne Zufters.
Ter uitvoeringe haarer bevelen noem-
deze den Prins van Chimay, Hendrilc
Graaf van NaiTou , de Heeren van
Chevres en Bergen , Guy de Ia Baume
Graaf van Montreuel, Mercuryn
van Gatinaria Voorzitter van Borgonje
, Lodewyk Ochin haaren Biechtvader
, en voornaamenlyk haaren Gun-
lleling Laurens van Gorrevod Vryheer
van Montenai. Dees , de Zoon van
Jan van Gorrevod ( f ) cn van Johan-(y) imhoi
na van L o v io l, Grootfchildknaap des bSIl?
Hertogen van Savoije, en Landvoogd
van zyn Vaderland BrelTe zynde , was ^53.
zyns Vorften Weduwe Margarita in
de Nederlanden gevolgd , en wierdt
in de gewigtigfte Staatszaaken dier Geweften
, van de Landvoogdefle en van
haaren Neef Karel, veelmaalen gebruikt,
gelyk wy hem in de GefchiedeniiTen
zullen ontmoeten, en dierhalven, om
onze oplettendheid te verfterken, waardig
achten zynen zeldzaamen legpenning
hier te verbeelden.
U h h h h 2 O p
T i ; ’
1
; 7 i t e '