l y i i tog van Gelder zyne benden binnen U-
trecht, en ftelde eenigen in de Voorfteden
, anderen ten getale van zeven-
tienhonderd te Jutfaas ; wandt die van
Z id , K Utrecht hadden hem tot hunnen Voogd
Irnrn. en Befchermer ( i ) aangenoomen, en
deeden in fpyt van den Biffchop, ten
teken van’t verkreege Oppergezag, toen '
zynen naam en zyn wapen ( 2 ) op hun W®*.
geld munten, van welke ftukken het gem. ce.
volgende hier ter beveiliginge kan ftrek-
ken.
o p d e e e r lle h e E , v o o r h e t a fb e e ld fe l v a n d e n m ild e n S '. M a a r te n , d ie B e fc h e rm h e ilig
v a n U t r e c h t , e n aa n r r ie n d e H o o fd k e r k to e g e w e id w as , z te t m e n h e t w a p e n fc h ild v a n
G e ld e r la n d e n Z u t fe e n ; om z o om d m e t d e e ze H e r to g ly k e ty te le n ;
K A R O L us D V X G E L R i® , IV L i® e t C O m e s Z u t p h a n i ®.
k a r e l HERTOG V AN GE LDE R , V AN GUL IK EN
GRAAF V A N ZUTFEEN.
D c -w e d e rh e lfc d ra a g t aH e cn ly k e e n v e r i k r d k n i iy , tu f f c h e n d e a rm e n v a h h e t z e lv e w o r d t
d i t r a n d fc h r if t g e v o n d e n ;
M O N E t a C I V I T A T is T R A I E C T e n s is .
MUN T V AN DE STAD UTRECHT.
Wemige dagen naa de Hertog zyn
volk in Utrecht geleid hadt, overviel
hy met vier Vaandelen van de bezettelingen
uit lutfaas, het Slot te Beeft
aan de L in g e , en toenze KorneHs
Piek , die ’er Heer van wa s , met
des zelfs by hebbende manfchap ver-
flaagen hadden, keerdenze weder naar
hunne legerplaats: alwaarze kort hier-
( 3 )Slidi- naa door den Heer van (3 ) Ysfelftein
en den Heer van Wasfenaar, gevolgd
fdiitd.foi. tweehonderd ruiteren en zeshon-
derd voetknegten, dermaate zyn aangetaft,
dat het grootfte deel verflaagen,
gevangen o f in ’t water voor Utrecht
gejaagd wierdt. Deeze nederlaag bragt
de gramfchap der Utrechtfen a an ’t bedaaren
, tot zooverre , datze met den
Bisfchop in onderhandeling raakte ,
en, door tusfchenfpraak van de Landvoogdesfe
Margarita, midsgaders van
MaximiUaan Heer van Hoorn en Gaasbeek
, een voile verzoening tusfchen
den Bisfchop en de misnoegde Stedelingen
ultleverde ; over zulks hebbenze
den Hertog van Gelder bedankt, met
aanzienlyke gaven befchonken en met
betuigingen hunner genegenheid laaten
vertrekken.
Hertog Karel, dus de handen ruim
hebbende , heeft, n a a ’t vangen van
eenige burgeren uit ’s Hertogenbos ,
met onbegrypelyken voorfpoed de Steden
(4 ) Bommel, Tiel en anderen, w »
zoo door lift als geweld, den Neder- CeE Ga
landfchen Vorft weder ontwrongen.«.«.
Dit ftout beftaan baarde de Landvoog-
desfe niet aUeen groote zorgen, maar
’t ontftak zelf den Keizer Maximiliaan
geweldig ; nademaal hy met den Ita-
Uaanfchen oorlog overlaaden, en hierenboven
in de twillzaaken van Groe-
ninge niet weinig verleegen wa s ; om
deezen te regt te brengen deedt hy
Edzard Graaf van Ooflvriesland , die
’er de Voogdy aanvaard hadt, tegen
I den
ly i i den vierden van Oegftmaand ( i ) te
Nuis dagvaarden, om zich voor Philips
Aardsbiffchop van Keulen , Willem
Hertog van Bergen en Gulik, en
den Landbevelhebber der Duitfche Ordere,
welken van den Keizer, de Keurvorften,
en de Stenden des Ryks tot
beflegting dier oneenigheden verkoozen
waren, te verantwoorden. Graaf
Edzard en die van Groeninge zonden
’er hunne Gelaftigden, om zich tegen
den Graaf van Benthem, die hen uit
orde van den Hertog.van Sakfen aan-
klaagde, te verweeren. Insgelyks deedt
de Biflchop van Utrecht door zynen
Gezant over den Graaf van Ooftvriesland
klaagen , hoe dees Groeninge,
’t gene door Keizer Hendrik aan de
Kerke van Utrecht gegeeven was, hadt
ingenoomen , begeerende, dat hy de
zelve Stad weder aan hem zoude overleveren.
Doch, als ieders verfcheidene
bewyzen voor en tegen gehoord waren
, is men emdelyk overeen gekoomen
de partyen hun geding fchriftlyk
over te neemen, om de zelven met de
Keurvorften en Stenden des Ryks te
beflegten. ’
Eenige tyd laater riep de (2) Keizer
om de zelfde reden den Graaf van ly t i
Ooftvriesland weder naar Keulen; doch ^„cr. '
met geen beteren uitflag dan voorheen,
des hy en de nevens hem vergaderde "
Vorften , naa langduurigcn woordenftryd
, de partyen vermaanden het verfchil
aan de uitfpraake van onzydige
perfoonen over te laaten , en zich in
vriendfchap te vergelyken , byaldien
dit van hunnen fmaak niet was,, dan
beriep hy hen, tegens het naaftkoomende
jaar, voor het Kamergericht van
Worms.
Nademaal de Keizer thans alle deeze
haperingen meer door de uytwyzin-
gen des rechts , dan door ’t geweld
der wapenen zogt te vereffenen, en
zyne Dochter de Landvoogdes Margarita
, hoe fterk van de Gelderfen getergd,
zich in ruft gehouden hadt, ver-
trouwende op de rechtvaardlgheid der
zaaken , en op de belooning der genen
die niemand verkorten en vroom
leeven , welken van den hemel begunftigd
even als de Palmboom tegen
de verdrukkingen opwallen ; zoo heeft
dit gedrag, zoo ik my niet bedrieg ,
den Nederlanderen ftof verleent tot het
ontwerpen deezer twee legpenningen.
I . D e d r ie w a p e n fc h ild e n v a iT H o lla n d , Z e e la n d en V r ie s la n d z y n o p d e v o o r z y d e v a n ’
d e n e e r fte n g e f t e ld , om d a t d e R e k e n k am e rs d ie r L a n d f t r e e k e n , to t w ie r g e b r u ik dees
p e n n in g g em a a k t i s , in ee n lig h a am g e fm o lte n w a re n ; e n d e w y l in d e g e ld z a a k e n v o o ra l
e e n o p re c h t g e d ra g v e r e if c h t w o r d t , z o o le e ft m e n in d e n r a n d d i t le e r f tu k des r e c h ts ,
(!) Corp. ( 3 ) d e n g ro n d lla g v a n a lle b illy k h e id ;
Jutisln.
fiitut-Lib.
I V S S V V M V N I C V I Q V E T R I B V I T E , i ; n .
GEEFT E E N E N JED ER HE T Z TNE , ly i i .
f o l t e : . "