(t )D u P in
Biblioth.
Ecclefiail.
Tom.
X ll.p a g . 54.
( i ) Cufpi-
nianus de
Csfaribus
men tot Keizer verkoozen hadden.
Naa deeze verheffing dacht Keizer A lbert
de brandende verfchillen , tulTchen
de Bazelfche kerkvergaäring ( i ) en
Paus Eugenius den Vierden gereezen,
te bemiddelen , en zyn Ryk van on-
ruft te zuiveren. Maar de Türken
keerden dit voorneemen met een on-
voorzienen inval in Hungarie, ’t gene
den Keizer , die weleer verfcheidene
loflyke bedryven tegen hen verrichte ,
derwaart t r o k : maar de zelve van den
rooden loop befmet , week naar
Weene, en eindigde thans, i n ’t voltrekken
i x ) dier reize , op den ze-
venentwintigilen van Wynmaand, zyn
voorfpoedig leeven ; maar niet den 1439
lo f zyner godvrugtige en kriílelyke "
gaaven , die in de gemoederen der
Naakoomelingen , zoowel , als zyne
uitterlyke gedaante op eenen penning,
onverganglyk bewaard worden. Dien
wy hier, niet alleen als Leenheer van
het grootfte deel der Nederlanden,
wiUen inlalTen , maar wel inzonderheid
omdat het Huis van Ooftenryk
zyne verheffing (3 ) het meefte aan (3) Hds
deezen Albert te danken heeft :
mids federt dien tyd de Keizerly-
ke Kroon, nooit anders , dan door
takken van dien doorlugtigen Stam
is.
D c oorfprong der Ooftcnrylcfche V o r ften , vloeit a f van Ru d o lf Gra af van Habsburg , die
(4) Tur-£ op het laatfte der dertiende eeuwe de Keizerlyke kroon (4 ) torftc. Dees zieh door de wa-
Univwf^’ meefter dier Landftreeke gemaakt hebbende , heeft dc zelve zynen Stam ingeent. Van
Tom. lit. wiens Z o o n , Albert dc E e r fte , welke nevens het Keizerryk ook deeze Landen behecrfchtc,
pag-3i* in eene rechte lin ie , de tytel als Hertog van O oftenryk , door drie van dien zelfden naam,
op den bovcn vcrbeelden A lb ert, is overgebragt; welke als Hertog de Vyfde , maar als
Keizer de Tweed e, genaamd w o rd t ; hoewel men dit op zynen penning niet vermeld vindt;
wandt men k c ft ’c r .
. I M P e r a t o r C A E S a r A L B E R T V S , P l u s , F E l i x , A V G u s t u s ,
R E X G E R m a n i t E , H V N g a r i . ® , B O H e m i .iE qj[j e .
D E H O O G G E Z A G H E B B E R K E I Z E R A L B E R T , D E G O D V R U G T I G E ,
D E G E L U K K I G E , D E V E R M E E R D E R A A R , K O N IN G V A N
D U I T S L A N D , H U N G A R I E E N B O H EM E .
Op dc tegenzyde zict men een gewapenden arm , houdende den fchigc vaardig om tc
werpen j en dewyl ’cr in ’t wcluitvoeren der krygsbcdryven veel aan de fpoed gelegen is ,
zoo voegt ’cr dit randfchrift niet kwaalyk nevens,
T O L L E M O R A S .
v f f R T O E F N I E T .
Mid-
I 1439 Middelerwylen het vcrmoogen v an ’t
■i Wefterfche Keizerryk vermeerderde, het
* Oofterfche daarentegen nam dagelyks
af : doordien de dapperheid der Türken
verfcheidene aanzienlyke ftukken
(i) Bin- daarvan affchcurde , cn ( i ) Jan Pa-
£ "L . leologus , ■ die naa zynen Vader Ma-
Inip- nuel den Tweeden op den troon
Tom'. II. van Conftantinopole volgde , bevreefd
van zyn Ryk eerlang, voor de aan-
waffende maan der Türken, te zuUen
zien verdwynen , by de Vorften van
Eui'opa vrugjeloos om byftand aan-
hicld. Wandt fommigen door e ig e ,
anderen' wederom door naabuurige
oorlogen , verhinderd zynde , floegen
zyne klagten in den wind ; des
te meerder nog , om dat ieder zyn
deel nam in de Kerklyke verfchillen,
d ie , in dit jaar tot eene volkoome
fcheuring uitberften , door loutere
zugt tot heerfchen en het op-
pergezag der zaaken te voeren ,
’t, gene de Bazelfche vergaaring ,
(iinuHa volgens het befluit te Conftans (2 ) ge-
nomen , zieh boven den Paus toe-
Tom XII. eigende.
Als hieruit geweldige haperingen
opreezen cn de verbittering allengs
heviger aanwies , is Amadeus de
Agtfte , Hertog van Savoije , die
den naam van Felix den Vyfden aannam
, door de Bazelfche vergaaring
tot Paus verheven ; en Eugenius
plechtiglyk afgezet geworden. Dees
het gety in Duitsland verloopen ziende
, hadt dierhalven de Kerklyke
vergaaring , fchoon door zyne brieven
voorheen aldaar beveftigd, naar
Ferrare beroepen , en alles, ’t g
buiten de zaaken der Boheemeren te
Bazel beflooten wierdt, van onwaar-
de verklaard ; cn tot dat einde de
meeften der kriften Vorften, en on- >439
der die- voornamenlyk den Koning van
Vrankryk cn den Hertog van Borgonje
, door zyne brieven (3 ) ver-
zogt , om hunne Gezanten naar Fcr- chron.
rare te willen zenden. En dewyl men
te Bazel een ontwerp maakte , tot
vereeniging der Griekfche- cn Latyn-
fche Kerkcn , cn Keizer Paleologus,
met den Patriarch der Grieken, mids-
gadeis een ftaatlyken fleep van Geeftlyken
en Edelen , tot dat einde,
overkwam, om de Vorften van Europa,
het gevaar zyns Ryks , ernftig
voor oogen te ftellen , en längs dien
weg des te gem-aklyker hulp te erlangen
, zoo wierdt de onderhandeling
met den Paus te Ferrare begonnen,
maar de befmetlyke ziekte joeg de
verzaamelden naar Florenfe. Alwaar
de Grieken van de vier aanmerklyke
door hen totnogtoe ftaande gehoudene
geloofspunten (4 ) afweeken; CainnPin
en des nu beleeden de Heilige eS . * “'
Geeft niet alleen van den Vader
maar ook van den Zoon voort te
koomen , het ongereeze brood in de
Mis te zullen gebruilcen , te gelooven
dat ’er een Vaagevuur was , en eindelyk
, daar ’t voornaamenlyk op aan-
kwam , zieh het oppergezag van den
Paus, in hunne Kerke te onderwerpen.
Op deeze wyze ook de mindere
leden der verfchillen, door de toegee-
ven- o f behoeftigheid der Grieken ,
vereenigd zynde , heeft de Keizer,
naa hem de belofte van hulpe gedaan
was, met zyn gevolg , de terug reis
weder aangenomen , en eenen zoo
merkwaardigen naam in de Kerklyke
gefchiedeniifen, als deezen zeldzaamen
gedenkpenning van dien togt , agtergelaaten.
O 2 De
K - # i l
^ f