IfiW*
Tf04
3Ó2 H I S T O R I D E R
M A A T I G D E B E D R O E F D E T T D E N M E T E E N E N
V R O L T K E N L A C H , 145;.
D e letter A en de nevensftaande handen , die op de rugzyde gefteld zyn , geeven diii-
delyk te kennen, dat de penning te Antwerpe gemnnt i s , gelyk de daarboven gefteide
kroon en bygevoegde leeuw aanwyzen , dat die Stad in Nederland en onder het gebied
van den Aardshertog gelegen w a s ; wyders ziet men dit , wyl alle ondermaanfche dingen
hunne wisfelvalligheden onderhevig z y n , binnen deeze Ipreuk bellooten ;
IN O M N I B V S R E S P I S E F I N E M , A N N O iyo4.
Z I E I N A L L E S O P H E T E I N D E , I N ' ’T J A A R 1704. ■ ■
Cl) Corps
Diplomat,
par du
Mont.
T om . IV.
Part. 1.
fol.t8 .
Op den zelfden dag, dat de voorgemelde
handel te Blois getekend was ,
hadden de Gemagtigden van den Keizer
en van den Koning van Vrankryk >
met Karel van Carretto Markgraaf van
Finale, en Pieter Filholi Biffchop van
Sisteron, Gezanten van den Paus, in
’t heimelyk een (i) Bondgenoodfchap
opgeregt , wyl Paus Julius , de oorzaak
deezer verbinteniffe, meer beluil
de heerfchappy der Kerke door’t zwaard
te vergrooten, dan die door goede wet-
ten in ruil te houden, de uitgebreide
vleugels van den Venetiaanfchen Staat
zogt te korten, en dierhalven met deeze
Mogenheden aanfpande, omdat de
bezitting der Venetiaanen op het vaste
Land, meeil van den Kerklyken Staat,
van het Ooftenrykfche Huis of van het
Hertogdom Milanen genoomen was ;
uit deeze beweeginge wierdt aan ieder
zyn aandeel, van ’t gene men nog zoude
winnen, toegeleid. Het Kerkhoofd
eigende zich Ravenne, Cervie, Faenza
, Rimini ^ Imola, Cefene en dat
’er onder honrde ; de Keizer begeerde
Roveredo , Verone , Pavia , Vicenza ,
Trevifo, Friouli en der zelver aanhang;
aan den Koning Lodewyk, als Hertog
van Milanen, zoude Breffie en de
Landftreeken van Creme, Bergamo en
Giradadda toegevoegd worden. Ook
zoude de Hertog van Ferrare , de
Markgraaf van Mantua, het Gemeenebeft
van Fiorenze , en de Koning van
Hungarie in d-eezen handel toegelaaten
worden, om insgelyks in die Landen
te vallen , welken de Venetiaanen van
hen in hielden. ^ Zulles men, hec verdelgen
van dicn Staat beflooten hebbende
, het ftuk eene Ideur gaf even
of men den Turk (2) te lyf wilde.
De Koning van Spanje berigt van
’t gene ’ei; omging, en voor hec Ryk
van Napels vreezende, gaf’er den Venetiaanen
kennis van , zich aanbiedende
om met hen in verbond te treeden;
maar de Raad, het zelve niet könnende
gelooven, weigerde met hem te handelen.
Dus zoude ’t naar alien fchyn
met dien Staat gedaan geweeft zyn, indien
de uitvoering zoo vaardig, als het
befluit meé bragt, verrigt ware; maar
het draalen bragt verfcheidene verhinderingen
voort , die den gevaarlyken
flag opfchorteden. De voornaamfte oorzaak
fchreef men de gewoone traagheid
des Keizers toe; daar nogtans de
doodt der Koninginne van Spanje niet
wemige verandering in den ommezwaai
der Staatsgevallen van Europa bragt.
Wandt Ifabella , door eene langduu-
rende en ongeneezelyke ziekte afgemat
en uitgeteerd , ftierf in het vyfenvyf-
tigfte jaar haars leevens te Medina del
Campo, op den zesentwintigften van
Slagtmaand deezes (3 J jaars, foot zulke
algemeene droefheid voor haare Onderdaanen
, dat niemand haarer -Voor-
zaaten ooit met meerder hartzeer betreurd
, en met oprechter traanen be-
weend was ; en niet buiten reden,
wyl haare wysheid , bekwaamheid en
manmoedigbeid alom gepreezen, en zy
onder de Spanjaarden als do cer huns
Lands geacht wierdt : ja de minfte
haarer waardigheden, meld (4) zeker
Schryver, was , dat zy de grootfte
Ko-
(0 Ml. rianaHilt, d'liipis« Tom.V. P2g.46+
Xom.V. pag.471-
NEDERLANDSCHE VORS T E N . V . B o e k ^6^
Egtgenoote tederlyk beminde, fchikteoiyo4
zich naar het heftier des Alleropperften, ' '
te regt befeffende, dat de knoop, die
God eerft geflooten hadt, ook door den
zelven, en niec door menfchen ontbon-
den was. ’c Gene, myns oordeels, door
deezen penning betekend wordt.
ryo4 Koningin, die ooit in Spanje heerfch-
■ te, geweeft is. Boven alles trof dit
haaren Gemaal, Koning Ferdinand, om
den naafleep van ongevallen , die ’er
onvermydelyk op moeften volgen ;
maar zyner hartstogten buiten de Staatzugt
meefter zynde , fchoon hy zyne
d’El'paS"'
Tom. '»• pag. 419'
(4) %
riana Hilf'
d'Eff
Ibil
Het gekroonde hoçfd des Konings, cn dat der Koninginne , ziet meh tegeii elkanderen
(0 Euan- over op de eerfte helft ftaan, omzoomd door deeze fpreuk ( i ) van onzen Zaiigmaaker;
Maitheus
Q .V O S . D E V S C O N I V N X I T H O M O N O N S E P A R e t .
D I E G OD T E S A A M E N G E V O E G D H E E F T S C H E I D E
. D E M E N S C H NI E T .
De wapens van Kaftilie en L e o n , die van de zyde der Koninginne kwamen, ftaail
hier op de wederhelft dès pennings , als mede in alle Spaanfche wapenfchilden , voor Arragon
en Sicilie ; daar deeze , ,• van ’s Konings kant , zoowel als des zelfs naam , be-
lioorden voor te ftaan ; dit heeft my zoolang onbillyk toegefcheenen , tot ik von d t, dat
men , naa ’t beilegten van eenige verfchillen, welke met het huldigen van Ferdinand in
de Erflanden zyner Vrouwe gereezen waren, een verdrag over her voeren -der tytelen getroffen
h e e ft , by het zelve wierdt vaftgefteld, dat de naam van Ferdinand in alle open-
(i) Ma- baare ( 2 ) zaaken de eerfte , als behoorende aan het Oppergezag des Mans , zoude ge-*
d'E^agne.^^**^ Worden ; maar. omdat Kaftilie en Leon zooveel waardiger dan Arragon en Sicilie ge-
Tom.iv. fchat wierden, dierhalven zouden de zelven in de Koninglyke wapenfchilden aan de reg-
bl!î86 Arragon, dus in de aanzienlykfte plaatfe gevoerd worden. Dit is de oorzaak
dat men de wapens zoo , en de naamen dus gefchikt vindt ;
F E R D I N A N D V S E T E L I S A B E T D e i G r a t i a .
■ F E R D I N A N D E N E L I Z A B E T D O O R G ODS G EN A D E .
Vermids de Koningin Ifabella het
Oppergezag van Kaftilie, en de daar mede
vereenigde Ryken , altyd afzonderlyk
behouden hadt , zoo heeft zy in
deeze'en alle haare Erflanden, haare
(sWaland Dochtcr Johanna ( 3 ) en t’evens der zel-
Äyde Gemaal, den Aardshertog Philips,
tre'"* Erfgenaamen aangefteld ,
SfFiaid, daar by voegende, wanneer de afwee-
^'^nheid, ziekte of andere beletfelen de
Vorftin Johanna mogten verhinderen
zelve te regeeren, dan zoude de Koning
Ferdinand, die met den Aardsbis-
fchop van Toledo en nog vier Grooten
des Ryks tot uitvoerders van haare bevelen
genoemd waren, het bewind,
gelyk voor twee jaaren by de Staaten beflooten
was, zoolang uit den naam zyner
Dochter Johanna voeren, tot Karel
Hertog van Lukfemburg , zyn
Kleinzoon, twintig jaaren bereikt hadt.
Men vondt ’er, wyl het den Vorften
zelden aan vleijers en wargeeften ont-
breekt, die den Koning (4) rieden, (4) M4.
gemerkt de uitvoering kleine moeite jEfJagijg*
zoude koften, van zich zelven thans Tom*v.
in de volftrekte heerfchappy te dringen,
Maar Ferdinand , fchoon door den
Yy yy 2 . Aardsa
t!.
t J
¡¡if” 111