•ij l ‘ #i* ,
i!
I J I I D e k e e rz y d e d ra a g t ro n d o m d e z in n e b e e ld c n e n fie ra a d e n d e r G u ld e v lie s O r d e r e , de e ze l y i l
-------------- v o lm a a k te les h e t v e r v o lg d e r vo o rg a a n d e fp re u k e ;
H O N E S T E V I V I T E , N E M I N E M L a E D I T E .
L E E F T E E R L T K , E E L E ED IGT NIEMAND.
I I O p h e t v o o r ftu lc v a n d e n tw e e d e n z ie t m e n e e n ig e b lo em e n , b e flo o te n bm n e n eene
W K f lm f p r e t e , d ie u i t d e K o n in g ly k e H a rp z a n g e n ( < ) g e t r o k k e n , e n o p d e vo o rg a a n d e — c-
XCII.
fe ly k i s ;
vers. 13.
q u i a I V S T V S V T P A L M A F L O R E B I T , A N n O l y i i .
OMDAT DE RECHTV AARDIG E A L S DE F A LMSOOM
Z A L B L O E I J E N , I N T J A A R ly n .
H e t a g te r f tu k v e r to o n t h e t g e k ro o n d e V o r f t ly k e w a p e n fc h ild ; om b o o rd m e t de e ze le t -
te re n ;
I E C T o ie s P O V R C E V L X D E S F I N A N C H E S , A N N O l y i i .
r e k e n p e n n i n g e n VOOR DIE DER GE LDMIDDE LEN,
I N ’T J A A R ly i i .
Dus bleeven de gemelde verfchillen
en ’s Keizers argwaan op den Koning
van Vrankryk, tot naadeel van den Italiaanfchen
oorlog , fleuren , terwyl de
Paus, tot hartzeer van Koning Lodewyk,
den Ferrarees alengs meer benaauwde,
daar hem het flerven van den Maarfchalk
Chaumont in fcheen te begun-
ffigen. Desniettegenftaande verweerde
zich de Hertog van Ferrara , onderfteund
door den Ridder Baijard en andere
Franfche Veldoverften , zoo dapper
, dat hy met deezen , toen ’t op
’t nypen kwam , het Leger van den
WDmiti Pans, fchoon driemaal ( z ) fterker in
Fnnci g“ al’ overviel, vier, o f vyfduizend man-
Tom.iv. nen van het zelve verlloeg en het over-
pas-7s8. op ¿g vlugt dreef. Zoodaanige
tegenfpoed fmertte den Paus grootlyks,
zulks hy te eerder gehoor leende tot
den handel , door welken de Koning
van Arragon , vreezende of het aan-
walTende vermoogen der Franfen hem
in het gebied van Napels mogt krem
ken, de ftrydende Vorften tot ruft zogt
te brengen. T o t dit einde wierden
ieders Gezanten naar Mantua, daar de
verzaamelplaats beftemd wa s , ontbooden.
Matys Langus, Bisfchop van G u rk ,
verfcheen ’er wegens den Keizer Majd-
miliaan met groot gevolg van Edellieden
, omdat hem den tytel van Algemeen
Stedehouder in Italie door den
Keizer verleend was ; Steven Poncher,
Biffchop van Parys, kwam ’er uit laft
van Koning Lodewyk; en de Bisfchop
van Catana, met Hieronimus de Vic
voor den Koning Ferdinand ; maar de
Paus zondt ’er niemand , en verzogt
hen naar Bolonje te koomen , omdat
hy zich met hoope ftreelde van den
Keizerlyken Gezant, door eenen Kardinaalshoed
o f iet anders , te zullen
winnen , ’t gene hem echter mifte ;
wandt de Bisfchop, d ie ’t hart zeer hoog
droeg, was door het gedrag van den
Opperkerkvoogd reeds misnoegd gew'or-
den ; dierhalven deedt hy in tegen.
woordigheid van den Paus, der Kardinaalen
en Hovelingen, te Bolonje gekoomen,
met weinige maar hoogmoedige
woorden zyne aanfpraak, verklaarende,
( 3 ) dat de Keizer zyn Meefter hem
naar Italie gezonden hadt, om eerder „iadiFi.
door een verdrag dan door eenen bloe-
digen oorlog alles wat hem toebehoorde
te verkrygen , zonder iet uit te zon-
deren;
t j i i deren ; ja men zoude vrugtloozen ar-
' beid doen, byaldien de Venetiaanen niet
vaftftelden van allés, zelf tot eene
duimbreette Lands, w'eder te geeven,
watze van het Keizerryk o f het Huis
van Ooftenryk onrechtmaatig bezaaten.
Als de Pans den Biffchop in ’t heimelyk
tot draagelyker voorwaarde meende
te beweegen, en dit insgelyks niet luk-
ken wilde, zondt hy drie Kardinaalen.
om met den zelven te handelen. Maar
de Bisfchop befeffende derwaart gekoomen
te zyn om met den Paus zelf
te fpreeken, wilde dus ook zyne waardigheid
niet krenken, en gaf dicrhal-
(iiDiario ven ( i ) laft aan evenzooveel zyner E-
dellieden , om met de Kardinaalen te
handelen.
Hoewel dit gedrag den Paus, die
van geen mindere fierheid bezeeten W'as,
tot in het binnenfte t r o f , echter wift
hy ’t zeil naar den wind te ftellen, en
door ’t geduurig aanhoudcn , ’s Bis-
fchops eifch omtrent de Venetiaanen ,
eindelyk zooverre te maatigen, datze
over ’t geding eens wierden op deeze
voorwaarde ; als Padua en Trevifo ,
die onder de Ooftenrykfche goederen
behoorden, aan de Venetiaanen verbleeven
, dat het Gemeenebeft de zelve
Steden dan van den Keizer te Leen
(ilDMo ( z ) zoude heffen , en voor de beklee-
ding tweehonderdduizend Schilden gee-
i)7. ven , midsgaders voor jaarlykfche fchat-
ting nog vyftigduizend van gelyke waarde
; maar de Vcnetiaanen , hoezeer
de Paus hen badt o f dreigde, wilden
hiertoe geene ooren leenen. Wanneer
de Bisfchop voort de zaak van Vrankryk
en van Ferrara op ’t tapyt bragt,
wierp de Paus alles in ’t war, en Idamp-
te den Keizerlyken Gemagtigden aan
boord om, tot het verdryven der Franfen
uit Italie, zich afzonderlyk met den
Heiligen Z e te l, met den Koning van
Arragon en de Venetiaanen te verbinden.
Opdat zyn voorftel te beter in-
gang mogt. vinden boodt hy den Bis-
¿Kiilfi ' fchop Langus aan hem tot Patriarch
fcfopV ™ Aq«ilca ( 3 ) te verheffen , den
Cam. ■ Kardinaalshoed te fchenken, en des zelfs
iSi™;réhoomftcn met eene jaarlykfche rente I. Deel.
van honderd duizend Dukaaten te zullen
vergrooten. Deeze beloften, hoe
bekoorlyk voor den naar hoogheid
ftreevenden Bisfchop, floeg hy echter
glad a f , zeggende, dat ’er niets bekwaam
was om hem zyn plicht te docn
vcrzuimen ; noch m y , voegde de Paus
hier onbedachtlyk o p , om met Koning
Lodewyk te verzoenen, {4) al z o u ’t my
den myter en het leeven koften. Hiermede
wierdt de handel afgebrooken,
en de vyandlykheden , die geduurende
deeze byeenkoomft ftil ftonden , em-
ftiger dan voorheen weder voort gedreeven.
De Keizer en Koning van Vrankryk,
meer verbitterd geworden, deeden zonder
toeven door de Kardinaalen van
hunnen aanhang eene algemeene Kerkvergadering
, naar ’t voorfchrift van die
te Conftans , tegen den eerften van
Herfftmaand ( j) te Pifa beroepen, welke
dus den ouden twift over het Pauslyke
gezag, onder de Godgeleerden W'eder
te voorfchyn bragt. Hierentusfchen
hadt de Koning van Arragon, op begeerte
van dien van Vrankryk , zyne
benden v,an het Pauslyke Leger gefcheiden,
en de Maarfchallt Trivulce met
de Franfche knegten Concordia , en
eindelyk door den aanhang der Bentivoljos
ook Bolonje ( 6 ) overweldigd ,
daarenboven nog het vyandlyke Heir
verflaagen o f verjaagd, verkrygende al
hunnen voorraad, omtrent veertig ftukken
gefchuts, en een groot getal van
Standaarden, (7 ) onder W'elken dien
van dcn Paus, bovcn anderen zeer prächtig
en hoogmoedig. Do Hertog van
Urbyn was, federt het verlies van Bo-
lonje, zoo verftoord geworden op den
Kardinaal van Pavia , die ’er het gebied
gevoerd hadt, dat hy den zelven
als een verrader met eige hand door-
ftak. In deezen tegenfpoed fpeelde de
Hertog van Ferrara ook zyne ro l, en
kreeg verfcheidene Sterktens w'eder in
zyn geweld ; zulks de Paus zich te
Ravenna niet langer veilig waande,
den weg naar Rome opfloeg, en, hebbende
den Maarfchalk Trivulce vrugtloos
in onderhandeling gezogt te w'ik-
T t t t t ke-
(4) Diario
diBuonac-
corfi pag.
IÎ7-
(f)D uP itt
Biblioth.
Eccleliaif.
Tom. XlU.pag.
•5-
(6) La
Hill.dT-
talia di Fr.
Guicciard,
pag.
160.
C7)L«tres
du Roy
LouisXlI.
T om . lL
pag-i33*
iter#
Ä f l in a n u l i
ili: