!? i'll
I i i i
piT!
i'll
(i) Die
Excel).
Chron.
van
Viaand.
fol. 237
lyk begon te pynigen ; wandt tot
dat einde wierdt ’er een nieuw Ichavot
(2) N.
Defparcs
Chronvan
op de markt getimmerd , veel
hooger dan het oude , daar het ne-
vens ftondt ; de pynbank , welke
Langhals , toen, hy het Schoutsampt
bekleedde , zelf hadt doen maaken
naar die van Bruffel, de verfchrikke-
iykfte en wreedfte die bekend was ,
bragteme derwaart, en de befchuldig-
de wierdt daarop ftrcnglyk gerekt cn
gpkncld. Vermids hy echter luttel
bekende , zoo wierdt hem , op eigc
verzoek , tot den volgenden dag
uitftel gegeeven.
Wanneer hy dus andermaal ter
pleiie gevoerd was , kreegen zy
ichriftlyke kennis, dat de Staaten van
Brabant , Henegouwe , HollaiH ,
Zeeland , Lukfemburg , Vriesland
en der meefte Nederlandfche Geweften
op den dagvaard te Gend ,
die van Mechele derwaart verleid
was , vergaderd waren ; en dewyl
dc gevange Schout ook van de Hollanderen
, Zeeuwen , Vriezen , Luk-
femburgeren en anderen befchuldigd
wierdt , verzogt men die van Brugge
( 1 ) de zaaken naauwkeurig te ondertaften
en niet te haaftig voort te
vaaren. ’t Z y deeze tyding , wandt
de brief wierdt in ’t openbaar geleezen
, ’t zy ’t herdenken der voorgaande
Tmcrte , hem bevreeft maak-
te of dat hy , vermids .de Hcraut
vaiJ den Franfchen Koning bereids
den Vreede aldaar uitgeroepen hadt ,
daardoor alle zyne hoope zag verdwynen
, hy bekende van dien tyd
aan wat ’er al by hem bedreeven was;
waaruit zyn vonnis opgefteld en in
vericheidene leden verdeeld wierdt,
onder welken hem voornaamenlyk ten
verderve ftrekte , van voorneemen
geweeft te zyn om met anderen de
Stad Brugge te overweldigen , de
Stedelingen te vermoorden , en dus
alles uit te plonderen. Insgelyks W'as
door him befteld, dat voortaan in
( x ) Holland en Zeeland geene Leenen
op Vrouwen mogten verfterven ,
maar aan de tafel van den Roomfchkoning
zouden vervallen ; uitgezon. 1488^
derd die Piiilips van Borgonje, Heer
van Bevere , betroffen. Wyders dat
men door zynen raad cn aandrang
den Keizer Frederik , op des zelfs
intrecde tc Brugge , met tagtigduizend
goude kroonen , uit de beiirze
dier Stadt , hadt befchonken , niettegenftaande
het geld tocn fchaars te
krygen was. Op deeze en andere zyner
bekenteniffen wierdt hy , op den
tweeentwintigften van Lentemaand ,
onthalft , zyn hoofd ter Gendfche
poorte uitgelleeken cn zyn lighaam -
ter aarde befteld. Dus hadt men,
wemige dagen vroeger , niet alleen
den Burgcrmeefter Jacob van Gifte-
len , Heer van Dudzcele , op een
Schavot met rood laken overtoogen,
omdat hy van de eerften des Adels
was , den hals gekorven , maar ook
verfcheidene anderen met mindere
plechtigheid op diergelyke wyze van
’t leeven geholpen.
Terwyl hot dus te Brugge ftondt ,
liep ’er een gerügt, dat Jan van Ranft,
Markgraaf van Antwerpe , binnen
de Steden van Ryffel , Mechele,
en Sluis veel Volks vergaderde ', om
den Roomfchkoning in vryheid te
ftellen. Welite Ioffe tyding , door
die van Gend niet alleen verzekerd ,
maar daarenboven den Bruggcnaaren
kennis gegeeven wierdt , dat de
Hcer van Yffelftein uit Holland insgelyks
tot dat einde, met driehonderd
paerden en eenen magtigen hoop
voetvolks ,' bereids van Antw'erpe
naar Vlaandre vertrokken was , meenende
de Vlaamfche Steden Hulft ,
Middelburg en Damme te overvallen.
Weinige dagen vcrliepen ’e r , o f men
ontdekte het oogmerk van den Markgraaf
en den Heer van Yffelftein, welken
de Stad Sluis aan alle kanten
verfterkten , dus ook den doortogt
der wateren met paalen en ketenen
ftopten. Zulks de toevoer naar Brugge
magtig verhinderd zynde , wierdt
’er eene naauwer bcpaaling op de eetwaaren
gemaakt, en federt fterker naar
de brieven gezogt , met wellten die
van
„I Dit
V.,«11.
Cliron.
VI.ir.nd.
! foi. U '-
: \tiio.
iff Di«
! ENtell.
J Cliron.
Vlaind.
1 fol. 243'
(3) pie
Etcdl.
Chton.
i Biab.
fo'ii.
vnn e'en Vryen tot het vierde Lid van
Viii’-ndre aangefteld waren : deezen
7,yn van Roemcrswanl , werwaart zy
door den Schont Langhals geborgen
waren , eindelyk naar Brugge over-
gebiagt , en in ’t openbaar ( i ) verfcheurd
cn vernietigd geworden. Op
dccze wyve het Gebied cn de oude
V’ryheid hunner Stad herfteld hebbende
, zyn zy den vyfden van Grasmaand
, op het goedvinden der drie
Lcdcn vai) \''laandre , itiet ongemeene
vreugde van de Markt (2 ) gefcheiden
, naa het fchavot , de pynbank
en ’t Staalckeifel verbrooken en
verbrand waren, en zy omtrent negen
' weeken aldaar geileeten hadden.
Als hierentuflchen de handel der
Vlaamingen alom rugtbaar wierdt j
zoo bevlytigde zieh verfcheidene Vorften
om den Roomfchkoning , door
tulfchenfpraake , uic zyne benaauwd-
heid te redden , inzonderheid het
Roomfche Kerkhoofd , Innoccntius de
Agtfte , * welke de drie Leden van
Vlaandre deedt vermaanen, om Maximiliaan
en alle zyne Dienaars , binnen
zeker gcial van dagen in vryheid
(3) te ftellen , op ftraffe van den
Kerklyken Ban , dicn hy , by verzuim
van gehoorzaamheid, den Aards-
biilchop van Keulen beval tegen hen
uit te biikfemen. De klank-der Geeftlyke
woorden wierdt eerlang van ’t
gedruis der Waereldlyke wapenen gevolgd
; zulks de donkere wolken ,
die zieh her- cn derwaart opdceden,
den Vlaamingen niet alleen , maar
ook de.gebuurige Landzaaten bekora-
merden, hoe de zelven veilig te ont-
duiken. Wandt de Staaten der Nederlandfche
Geweften waren dus lang»•
zonder veel te verrigtcn , te Gend
vergaderd geweeft , en fommigen
door deeze anderen door gene inzig*
ten gedreeven hielden de zaaken
fleepende ; des de Staaten van Bra*
bant en van Zecland , als dc naaften
aan de vlam , bedugt voor een droe-
vig einde , o f het treurfpel moe zyndc,
ftelden al hun vermoogen te werk
om den inlandlchen kryg te beflegten
, en vaardigden , terwyl eenigen
den voet dwars zetteden , en des
Roomfchkonings Gezanten weigerden
naar Gend te koomen , hunnen Gemagtigden
dierhalven naar Brugge,
om met de ruft de gemeene welvaart
des Lands wederom te be-
zeilcn. Dewyl nu de Brabanders be-
feften, dat de aangewende middelen
zonder de Godlyke zegen ydel waren
, zoo hebben zy hunne gedachten
ten hcmcl gezonden, en den Almagtigen
ernftig om den Vreede gebeedeh:
’c gene door deezen legpenning , die
toen te Bruflel gemunt is , niet duifterlyk
kan beweezen worden.
Vermids de Aardsengel Michael , voor den Befchermheilig der Stad Bruflel en der
zelver Hoofdkerke gehouden -wordt , zoo heeft men dien , op gelyke wyze als men
(4) De hem in dc heilige ( 4 ) bladen , ftrydende tegen den Duivel , befchreeven vindt , hier
2.5 r!ef °P voorzyde van den penning afgefchetft ; en dewyl de Rekenkamers van Brabant en
¿«Apo- Limburg , zoo w y elders gemeld ( 5 ) hebben , in een lighaam te Bruflel geveftigd
Tctsi! ^ waren , dierhalven ziet men de eerfte letter van den naam dier Stad op hec fchild , en
{kfol, ’s Vorften ty te ls , alleen van die Landichappen , dus in den rand gefteld ;
P H i l i p p u S D E I G R A T I A D V X B R A B a n t ix E E T L I M B u r g i i . 1488.
P H I L I P S D O O R G O DS G E N A D E H E R T O G V A N B R A B A N T
E N VA N L IMB U R G . 1488.
f fol
I l r j
1 ■■ 111
I iiiii I