by de Vriezen te minder weêrftand
vinden mogten , fchreeuwdenze alom
in hunne aanvallen de V r ie z en vry en
zonder fchattinge. Hierby ftrooidenze
een gerügt dat de Koning van Vrankryk
( I l Ana-
left, door
Brouer.
vanNidek
pag. 13?.
(i)O c c a
Scharlen*
fis Chron.
Vricfl. fol.
(3 ) Üb.
Emmii
Hift. Fri-
fiæ fol.
713*
geleiden , verfterkt zynde , hebbenze,
naa ’t veroveren van Delfzyl de Stad
Groeninge aangetaft. Geduurende het
zelve, deedt Hertog Hendrik verfcheidene
(4)Chron.
van Groe-
ningepag.
60.
Sterktens bukken, en voorts den
Oort geweldig beftormen ; doch de
bezettelingen verweerden zich manlyk ,
fchooten veelen der aanvallenden en
onder deezen zelf den Hertog Hendrik
van Bronswyk ( i ) doodt. Des
zelfs Gemaalin zulks hoorende, kwam
met de Hertoginne van Sakfen ( a ) in
’t Leger voor Groeninge, en zogt haaren
Zoon , gelyk de andere haaren
Man naar huis te troonen; maar de
een noch de ander wilde hierin bewilligen
, om datze voorgenoomen hadden
het bloed van den Bronswyker te wreeken.
Welk opzet zy wel haaft in het
overweldigen van den Dam zoo ver-
fchriklyk uitvoerden, dat ’er niets verfchoond
bleef.
Deeze bitterheid en ’t benaauwen
van Groeninge deedt de belegerden
krimpen, zulks men naar middelen uitzag
om de Stad door een verdrag voor
’t naakende gevaar te dekken maar
toen de Stedelingen met den Saks in
beding raakten, en de Sterkte die Graaf
Edzard binnen hunne muuren gebouwd
hadt, begeerden geflegt te hebben, en
de Hertog van Sakfen het zelve niet wilde
gedoogen; keerdenze, op aandryven
van Graaf Edzard, die hen van den eed
ontfloeg en echter de hand aan ’t werk
hieldt, naar den Hertog van Gelder ,
die voor veertigduizend Rynsguldens
(3 ) hen hulp beloofde en eerlang een
wakkeren hoop volks toezondt, onder
het bevel van Willem van O yen, welke
in de Kerk van S'. Walburg, den
derden van (4) Slagtmaand, in den naam
des Hertogen van Gelder plechtiglyk
voor Befchermheer van Groeninge is
aangenoomen.
Sedert maaktenze zich meefter van
verfcheidene Sterktens , en opdatze
( ? ) dit werk ro k k en d e , alsof dezelve
thans , gelyk eertyds zyne Voorvaders chiSa.
gedaan hadden, hen wilde verlosfen : ™ „
't gene dien Landaard , dus lang vaniol.ssi.
de Sakfen geplaagt, gekneveid en uit-
gemergeld, wonderlyk wel beviel, en de
Gelderfche wapens voorfpoedig maakten
; hiertegen die der Sakfen aan ’t flap-
pen bragt, des Hertog Georg , ziende
de Hollandfche Vloot tot haar naadeel
ifgeweezen, en terugge gekeerd, midsgaders
de onftuimigheden , die hy
waande haaft ten einde gebragt te hebben
, nu eerft begonnen ; hierenboven
t’einde raads hoe zyne onwillig gewordene
knegten te betaalen , wyl Vriesland
niet alleen , maar zelf zyne Vaderlyke
Erflanden kaal geplukt waren ,
eindelyk in Kloofters en Godshuizen
(6 ) geld te leen zo g t, doch zoowei-gjOcc,
nig vondt, dat hy het beleg van Groe-£“ £
ningen liet dryven , en , naa alvoo- ™
rens Simon van Renfchach (7 ) Kan- foGcq.
celier van Vriesland naar Vrankryk
gezonden te hebben , om den Ko-
ning te bidden van de onluften in Vries- Tomiv.
land niet te koefteren of den Graaf™®”®“'
Edzard geenen onderftand te vorlchaf-
fen , het gebied aan zynen Zoon Hendrik
gaf, en zelf, omtrent het midden
van (8 ) Wintermaand, naar Duitfland (S)Btnii-
vertrok. Het Gezantfchap was insge- ¿ “ 'S
lyks vrugtloos; wandt KoningLodewyk, vrieifis.
uitgelaate verflingerd op de fchoon- ®
heid zyner jonge Egtgenoote , hadt,
daar hy met ongemeene drift eenen
opvolger des Ryks zo g t, zyn graf gevonden
, en eindigde zyne dagen in
het vierenvyftigfte jaar zyns leevens, omtrent
vierentwintig (9 ) uuren naa ’c uit-
loopen van het jaar vyftienhonderden-
veertien.
Einde des Eerfien Deels.
B L A D -
Der Ztnjfreuken en Randfchriften , die voornaamenlyk op de ruggefluh-
ken gevonden worden.
A.
A IA M A IS , A lA M A I S ; V O V S S E V L
V O V S S E V E . P a g . j j i
A B IN IM IC IS M E IS L I B E r a M E
D o m in e ! 1 4 0 2 , 2 4 8
a E Q V I T A S I V D I C I A T V A D O M in e . 2 4 2
a E Q V I T A s IV D I C I A T V A D O M IN E . 39 0
A E Q V I T A T I S E T IN N O C E N T IA E C V L T
V S . 33 ?
A L B E R T I F IG V R A C IO E F F IG I E I B A V
A R I a E D V C IS . 211
A LBERTUS D e i G r a t i a D V X S A X o n iæ ,
F I L iu s F R I d e r i c i I I . N A S C i t u r G R IM -
MÆ A n n O 1 4 4 3 . V I X I T A N n o s y y . 32 3
A L B E R T U S D V X S A X O N i/e G V B e r n a t o r
F R IS iæ . 3 0 4
A L B E R T V S D V X S A X O N IA E G V B E R N
A T O R F R IS IA E . 3 2 4
A L E S S A N D R O V I . P O N T i f i c i M A X im o . 33 1
A L F O N S V S D V X F E R R A R IA E I I I . 4 1 8
A L F O N S V S I I . D e i G r a t i a R e x S IC I liæ
IE ru s a le m V n g a r iæ . 2 6 ?
A l l e r E er e n I s O o s t e n r y k V o l . 35>i
A l le s E r d r e ic h I s t Ö s t er r e ic h V n d e r t h a n .
ibid.
A L P H O N S V S A R A G O N IV S D V X C A L A B
R IA E . 2 6 4
A L T I I T b e r e i t , A L T I I T B E R E I t . 7 6
A N N A R E G I N A , H A C V I V E N T E O M N IS
L A E T A B A T V R T E R R A . 305»
A N N A S P O N S A M A X im i l ia n i IM P e r a t o r i s ,
F R A N C is c i B R IT a n n iæ D V C IS F I L I A .
A N N O A C H R IS .. T O N A T O 1 4 1 ? . J O ? n -
4 6 3
DE
19 12 7
239
1 6 7
3U
lO I
mV/-
NES H V S C O N D E M N A T V R .
A N N O M D X I I I , X V I I I . O C T O b r is .
A N T H O IN E G R A N D B A S T A R T
B O V R G O IG N E .
A N T H O N IV S D E B V R G V N D IA .
A P R E S D E V L lO Y E A T T E N D O N S .
A rm a A rm is A r c e n d a .
r é V R M O R V M B A V A R I aE D V C V M F IG V -
1 L \.. l y o y . 211
A S C A N IV S M A r ia C A R d in a l is S F O R t ia
V IC E C O m e s , S a c ræ R om a næ E c c le s iæ
V IC E C A N C E l la r iu s . 3 2 7
A V G V S T IN u s B A R B A D IC u s V E N E T O -
R üm D V X . ibid.
A V R E V M V E L L V S . l o i
A V S T R I aE , B R A B A N t iæ , L IM B V R G iæ ,
14 4
A u s t r iæ E s t Im p e ra re O r b i V n iv e r s o . 3511
A V T R E N ’A R A Y , A V T R E N 'A R A Y , A V T
R E N ’A R A Y [D a m e Is a b e a u .] 43
B .
B A I A E E T H E S i l T V R C a r u m IM P e r a t o r . 433 b a r t h o l o m e u s L I V I A N V S V E N E T o r u m
E X E R C it u s IM P e r a t o r . 4 0 ?
b a r t h o l o m e u s L I V IA N V S V E N E T o rum
E X E R C it u s P R A E F e c tu s . 4 0 6
B E A T I Q u i C U S T o d iu n t IV D I c iu m , E T
F A C IV n T IV S T IC IA m I n O m n ÍA .
B I E N E N A V IE N G N E .
B I L IB A L D V S P IR C H E Y M E R .
B L A N C A M A R IA M A X IM I L I A N I I . IM
r a t o r i s U X o r , G A L e a s s i D ü c is M E D io -
l a n i F i l i a . l y p
B R E V IS V I T A M A G N A N IM O R V M . 4 7 2
B R V G is . 171
B R V X C E L L A . B R V X C E L l - I B R V X C E U
L A . B R V X E L L A . 1 6 ,
CA E S A R E M A G N A M I Ü I V I C T O
T H R A C V M q u e T Y R A N N IS , M A IO
R A P P O L L I N E A G L O R L \ P A R T A
T V B A E S T . A N N O M C C C C L X X X V I . 18 2
C A R O L V S B V R G V N D V S . 1 4 7
C A R O L V S V I I I . F R A N C O R V M IE R V S A L
em E T S IC I L i te R E X . 2 9 7
C E N T V M R E V O L V t i s A N n IS D E O R E D -
D e t i s R a t iO n E M E T M I C H l , C O N d em -
N A T o . 1 4 1 ? . 31
C E N T V M R E V O L V T I S A N N IS , D E O
R E S P O N D E B I T IS E T M íH I . 35
C E N T V M R E V O L V T I S A N N I S D E O
R E S P V N D E B I T IS E T M IH I . 3 0
C H R IS T O F O R V S M A V R O D V X . 8 7
C L E M E N S D E R V V E R E E P is c o p u S M I M
A T E N s is . i ? 7
C O N C O R D IA A V G V S T A . 9 2
C O N S A L V I A G ID A R I í V I C T O R I A D E
G A L L I S A D C A N N A S . 3 7 5
C O N S A L W S A G ID - 'U i r v S , T V R c i s ,
G A L l i s , D E I , R e g is Q u e C a u sa , D e v
i c t i s , D IC T A T O R I I I . P A R T A I T A -
L I a E p a c e , L V N V M C L A V S I T . 3 7 2
C O N S A L V V S I I I . D I C T A T O R , M A G N I
D V C ÍS C O G N O M E N T O E T G I . O R I A
C L A R V S . 372-
C O N S T A N T IN V S , IN X P is tO D E O F I D
E L IS , IM P E R A T O R E T M O D E R A T
O R R O M A N O R V M E T S E M P E R
A V G V S T V S . 6 9
C O N T R A S T IM V L V M N E C A L C I T R E S .
C O R O N A V I T E t V N X I T M E M A N V S
T u a D om in e . 2 6 7
C R E D O U N A M E S S E E C C L E S IA M S A N C
T A M C A T h O L IC A M . 3 0
C R E V I T I mP E R I V M E T R E X Q V I A -
L V I T , 1 7 0 7 .
C V S T O D I A T C r e a t o r O m n I uM H V m I -
L E m SerV V M S V V M , 1 4 8 7 . 1510
C X X I I . E Q .V IT E S C R E A T i K A L E N D I s
L lN V A R I i 1 4 6 9 . 6$
D .
Da G L O R I A M D E O E T E IV S G E N I *
T R IC I M A R Ia E . ’ 4 7 p
D A P A C E M D O M IN E EN D IE B V S N O S
T R IS . 2 0 0
D A T V O E IR M I T S U N D E R C R A C H T
V i iD A L S i iN M A C hT .
D A T V O E IR V A n M IN N E D O E T ’T W A -
B b b b b b 2 T E r
Ijäfei