li ¡sii,,:
hìì
: « ■; ; 'ii.
' {Il
>4<(4
Chron.
Vol. I I I .
fo l. io6.
( 0 d-Ar-
gentrè
L ’Hift.dc
Brctaigne
fol. 863.
14Î7
( i) Gout-
hoeven
Cliron.
van Holl.
fol. 4 7 7 -
(3) Men
o i r , de
Comincs
L iv . I.
Chap. II,
(4) Mon-
ftrelet
Chron.
V o l. III.
loi, 109.
en eenigen der oude Raaden cn bedienden,
midsgaders de Bloedverwanten
van Croy vervolgd en verjaagd hadt ,
eu daardoor zieh eene nieuwe gramfchap
op den bals laadde , , die moeijelyk
door zynen baftaard Broeder Antoni
bevreedigd wierdt , en dus te
meer des Graaven wrok op den Franfchen
Koning ontftak , dewyl hy dien
de oorzaak van aile ongevallen dacht
te zyn , ook federt het vangen des
Baftaards van Rubemprè een onver-
zoenlyken haat op hem gezet hadt.
Nademaal het gerügt liep , dat d'ezel-
ve fchriftlyk bevel van den Koning tot
de onderneeming kreeg , om den
Graaf van Charlois , ’t zy leevend,
’t zy dood , in Vrankryk ( i ) te le-
vcren.
’t Was dierhalven dat de Baftaard
met te meerdere beweegredenen van
den Koning uit de gcvangenifle gevorderd
wierdt ; maar die eifch ' ook
telkens, op aandrang van den Graaf,
ontzegt is geworden, zelf methardebe-
dryginge tegen den Koning door den
Hertog zynen Vader. Welke thans-verfcheidene
zyner Staatsbedienden , tot
overtuiging hunner heillooze ondernee-
mingen , naar Vrankryk zag door-
druipen , en onder deezen ook den
Stadhouder van Holland Jan van Lannoy
, [ > ) m wiens ■ plaats aldaar L o dewyk
van Brugge, Heer van Gruit-
huizen, dit jaar aangefteld wierdt.
Onderwylen is de Hertog door den
Zoon zyner Zufter, Jan Hertog van
Borbon , bewoogen geworden , om ,
tot heil der Franfche Kroone, eenige
benden krygsknegten te (3 ) ligten, en
den Koning Lodewyk daardoor tot
rechtvaardiger handel te noodzaaken ,
dan de zelve tot nu toe gewoon was
te pleegen. De zelve begeerte dreef
Karel Hertog van Berri, des Konings
Broeder , daar toe aan'; dewyl dees
naar grooter gezag reikhalsde, en het
gevaar zyns leevens gedekt hadt, door
het vetbond met den Graaf (4 ) van
Charlois , en met François Hertog
van Bretanje , by wien hy gevlugt
was ; die zieh , met andere Grooten
van Vrankryk, tot onderlinge hulp
en befcherming tegen den Koning ,
onder den tytel van het algemeen wel-
zyn te herftellen , verbonden hadden.
Des de Hertog van Borgonje op
deeze voorwendfels hun verzoek ligtlyk
toeftemde , en de Staaten zyner
Landen , tot de noodige voorbereid-
fels , vooraf te BruflTel ( f ) beriep ,
om algemeenen onderftand tot dien
oorlog te genieten, welke naauwlyks
mgewilligd was , o f men zag op de
alom verbreide maare , de Ridders,
Edelheden cn Leenmannen met hunne
Krygsknegten , van alle zyden der Nederlanden
, dus ook uit Holland en
Zeeland, ln zoo groote meenigte faa-
menfchoolen , dat in weinig tyds
het getal tot veertienduizend ftrydbaare
mannen beliep, welken nog nader
met eenen goeden hoop Borgonfen
ftonden gefterkt te worden.
Doch als de zelve niet tydig genoeg
verfcheen , zyn deezen onder
het oppergebied van den Graaf van
Charlois , en zyne laagere Veldoverften
, Antoni zynen baftaard Broeder
, den Graaf van S'. Paul en den
Heer van Haubourdin , Vrankryk in
getrokken, en namen verfcheidene Steden
en Sterktens weg , verwoeftende
veele Landen in dien optogt , niettegenftaande
zy overal bekend (S ) maakten,
dat zy kwamen om Vrankryk te
bevryen.
Dus met vluggen tred tot voor Parys
gevorderd zynde, floeg men het Le ger
neder omtrent die Stad, om aldaar
de Bondgenooten, de Hertogen
van Berri en Bretanje , midsgaders
hunne vereenigden , op te wagten.
Doch als die op den geftelden tyd
niet aankwamen , en Parys voor de
Borgonfche wapenen weigerde te
bukken, en de Graat van Charlois dierhalven
tot over de Seine voortging ,
zoo kwam de Koning middelerwylen
naar (7) Parys afzakken, om het vereenigen
der twee groote Legers te ftuiten
, en geenen veldflag, was ’t moogelyk
, te Waagen.
Nogtans, tegen dit voorneemen, ge-
- raak-
1467 T,t6f raakte de Koning op den zeftienden
»-d— Hooimaand , by Montlehery, met
■ Gtaaf Karels volk handgemcen , en
viel 2.00 heftig op den flinker vieugel
der Borgonfen , dat die eerlang ver-
7 foooide, en veelen daaraf verliepen.;
Welken nog omtrent drie dagen die ^4^5
landflreek bew^aarden , alccr zy zieh
met hunne Bondgenooten , uit Bretanje
koomende , by de Stad Eilam-
pes (3) vereenigden. Deezen vermcngd
met de deftigfte- Staatsbedienden, door comines
(s) Mon-
ftrdet
Chron.
V o l. III.
foi. II Lie
feq.
Een gclyk voordeel kreeg de Graaf '• den Koning wcleer van hunne ampten chap. v.'
van Charlois op den flinker vieugel van j beroofd , waren zoo ontfaglyk als
’s-Konings hcir , dien hy zoo driftig ; fchoon m ’t uitterlyke befchouwen,
en met zoo weinige-manfchap agter- : maar inncrlyk vol bekommcrlnge ; devolgde
, dat de hoop volks
welken'hy onderfteund wierdt
wyl zy op
vlugtelingen
den weg veele Franfche
gcgreepen hadden , die
zend/dat de Graaf, van het lighaam ¡hen vcrzckcrdcn, dat dc Koningiu den
lon-ro-s afcrpfneeden . ligtlyk on- ! flag was omgekoomen.
(i5)Chron.
Scanda-
Iciife pag.
3.6.
(7) Me:
moires de
Comines.
L iv . I.
Chap. II.
ZJ'IIS légers afgefneeden
derffhept konde worden , hem perlte
om terugge te kceren. Dcsnietic-
genflaande hccft zyne onbezonne drift,-
in ’t ntlajaagen van fommigen der verftrooide
vyanden , hem in het uitterfte
gevaar gebragt ; wandt daardoor
vervicl hy onder eenigen van ’s Konings
Lyffchutten , die hem fluks oiming-
den en perftcn tot de overgaaf. Zoo
beifter ftondt het met hem gefchaapen ,
dat hy ’er toen geldeefd zoude hebben,
’t en ware Robert ( i ) Cotercau, de
o°d“ a'*' 2.0011 van zynen Geneesheer, zieh, met
niet mindere dapperheid dan fterkte ,
in ’t midden der meenigte , die den
Graaf beflooten hieldt, geworpen, cn
haar zooverre verwyderd hadt , dat
zy afweek , en hem middel verfchafte
, om dus , ilegts met eene wende
aan den h jis , die dapper bloedde,
, het gevaar te ontglippen, en zieh by het
gros zyns belts te voegen ; waardoor
de verftrooide benden ten decle weder
vergaderden. De zonderlinge dienft,
die Cotereau, door uitmuntende hcldhaf-
tigheid , den Graaf in ’t befchermen
beweezen hadt , wierdt hem federt
met het Stedehouderfchap'der Leenen
van Brabant vergolden.
Terwyl men dus aan beiden de zyden
de hoopen in nieuwe flagorde fchaar-
dc , en het veld door het geduurige
fcluitgevaarten met dooden bezaaid
( i ) raakte , zoo liep de dag ten einde
, en Koning Lodewyk dien, nagt
naar Corbeil , zeven mylen Wegs :
laatende het verlies in den evenaar ,
maar het flagtvcld aan de Borgonfen.
/. Tieel.
Clup. IV.
Welkc tyding hen eensdeels verheug-
de , andersdeels verlegen maakte, hoe
zieh in zoodaanig een geval van de Borgonfen
te ontflaan ; des fommigen
voor ’t befte achteden , die allen te
verdryven o f te dooden. Doch de
valfchheid van ’c geragt nu ontdekt
zynde , boezemde eige voordeel hen
andere gedachten in ’t gemoed , en
verdreef aldaar die wollt van zwaarigheden
, die ftraks naar Nederland over
woei. Vermids de voortvlugtenden der
Borgonfen met fnellen loop dit nieuwe
gerügt aan den ouden Hertog van Borgonje
(4 ) bragten'; dat het heir zyns
Zoons verdreeven , en de voornaam- chro n.
fte Veldoverften verflaagen waren, daar
nog byvoegende , dat zy in twyfel ''s'r»-.
trokken , o f zyne Zo onen, de Graaf
van Charlois , en de Baftaard Antoni
, gevangen o f gedood mogten
zyn.
Dierhalven gaf de Hertog ftraks bevel
aan den Heer van Saveufe , om
al wat wapens draagen konde uit Artois
cn de Kaftclenie van RylTel by
een te trekken , om de Ländpaalcn
te befchermen , en den Graaf van
Charlois te helpen. En , opdat deeze
onderneeming te ' gelukkiger mogt afloopen
, ftelden de Vlaamingen plech-
tige ommegangcn ( 7 ) aan , en ver- (jjchron.
hieven hunne ernftige gebeden, naar den
Hemel , om den Almagtigen, te be- m s s . foi
weegen tot de hoede van hunnen aan-'
ftaanden Landsheer. Deeze droeve
maare wekte aan' den anderen kant
de Luikfen op , tot het volbrengen
Z van
II!
i',, iii
f!»
r' : 4