in-)
h i s t o r i
D E R
N E D E R L A N D S C HE
V O R S T E N
D E S E E R S T E N D E E L S
Z E S DE BOEK.
l E onverwagte dood van
den jongen Koning Philips
baarde eene gevaarlyke
verandering in
het beloop der Kafti-
liaanfche heerfchappye;
wandt de Nederlanders , die tot vergelding
hunner dienften met de voornaamfte
ampten der Kroone bekleed
•. waren, verwekten xich grooten haat door
het bedenken van verfcheidene vonden
(0 Ma- tot het vergaderen van ( i ) fchatten.,
d-Efpa?ne wclkcn z y , by de eerfte gelegen-
T o n i.v . heid, weder naar hun Vaderland meen-
den te keeren. Niet minder ontfteltenis
verfchafte de verdeeldheid van de
Grooten des R y k s , die , , gelyk het
dikwylen gebeurt, hun eige voordeel
boven dat van den Staat zogten ; dewyl
de meeften den ouden Ferdinand
äf - en Philips toegevallen waren , en
thans des cerftgemeldens beftier te dugten
hadden, ontftond ’er groote partyfchap
, die moeijelyk te beflegten
was, daar het ontzag geene plaats vondr;
mids Ferdinand afweezend, de Koninglyke
Weduwe buiten ftaat om te re.
geeren, en haar Zoon Karel een kin d,
dat buiten ’s Lands gebooren en ge-
kweekt, dus naar de zeden en neigingen
van den Spaanfchen aard niet gefteld
wa s : ook zoude dees, byaldien
hem de Kroon wierdt opgedraagen ,
eenen Voogd noodig hebben.
Alle deeze zwaarigheden, en eens
ieders byzonder wantrouwen, deeden
verfcheidene der aanzienlykfte Staatslie-
den zonder toeven by den Aardsbis-
fchop van . Toledo vergaderen , en onder
andere middelen , welken zy tot
heil en ruft des Ryks dachten te behooren,
befluiten, van zig te onderwerpen
aan de uitfpraake van zes Middelaaren,
die , van gelyk getal van de eene en
de andere partye verkoozen, de verfchillen
nevens den Aardsbiflchop zouden
beflegten; wyders (x ) zwoerenze
met plechtige eeden geen volle in de
wapenen te zullen brengen, elkanderen
niet te beledigen, de Steden en Sterktens
wel te bewaaren en de Koningin
in haare vryheid te laaten. Ja veelen
verbonden zich eerlang fchriftlyk (3) van
haar getrouw te zullen zyn , haar vermoogen
te zullen onderfchraagen, en
haare bevelen naauwkeuriglyk te zullen
gehoorzaamen. Invoege de Koningin ,
in 'voile waardigheid erkend , en in
de openbaare ftukken des Ryks alleen
genoemd wierdt ; gelyk men te
dier
( i) Mariana
Hil
d’Efpa§ac
TomV,
pag. 549-
liana Hili.
d-Efpagn!
Tom.v.
i;o6 diev oorzaake rekenpenningen vindt, van welken dees tot bewys kan flrekdie
met haare tytelen beftempeld zyn. ken. . . -------- -
(0 Mariana
Hill.
D e v e re e n ig d e w a p e n s v a n S p a n je e n O o f te n r y k z y i i o p d e e e r fte h e l f t ," e n d e ta k
v a n e e n e n g ra n a a tb o om m e t v r u g t e n b lo em e n , h e t w a p e n v a n G r a n a d e , is o p d e ' w e -
d e r h e lf t g e fte ld ; z y n d e v a n d e n e e n e n e n d e n a n d e re n k a n t d o o r d e eze le tte rs om v a n g
e n ;
l E T T O N S D V B V R E A V D E S M A I S T R E S D ’h O S T E L D E L ’
L A R O I N E D E C A S T I L L E , D E L E O N
E T D E G R A N A D e .
L E GP E N N IN G E N F J N DE R E K E N K AM E R DER HOFMEES
T E R EN DER KO N INGIN NE F A N K A S T I L I E , FAN
L EON EN F A N GRANADE.
Vermids de ontfteltenisfen , niettegenftaande
deeze voorzorg , dagelyks
wakkerden , zoo meenden eenigen
der Koninglyke Raaden hoognoodig te
zyn om de algemeene Staaten ( i ) te
Kr«;; Burgos byeen te roepen , en zogten
de Koningin , wyl dit aan ’t Oppergezag
behoorde , hiertoe te beweegen.
Maar zy met geene konften tot
het bekrachtigen des befluits te brengen
zynde , en de Raaden op eige
vermoogen met het zelve voortvaaren-
de , zoo is ’er , door ’t gering getal
die op dit gebod verfcheenen,
echter niets verrigt. Sedert floegen
de Kaftiliaanfche Grooten , om den
Staat uit deeze verwarringe te redden,
voor , om Ximenez , Aardsbiflchop
van Toledo , zoolang aan het roer te
ftellen tot Ferdinand wederom gekoomen
zoude zyn. Anderen dreeven,
dat men de Koningin als geftorven
befchouwen, haaren Zoon Karel, den
wSctigen Erfgenaam , derwaart ontbie*.
™ Voogdy (2 ) zyns per-
irtegfi loons , t’evens die van Kaftilie , aan
dm Keizer MaximiUaan , den Vader-
lyken Grootvader , opdraagen moeft.
Indien dit ftand greep , hadt de Keizer
gefchreeven , en zynen aanham
geren beloofd van Duitsland te verlaaten,
en zich naar Spanje te zullen
begeeven. Men vondt ’er ook, die het
beftier den Koning van Portugaal, o f,
dat verder liep , den Koning van
Navarre wilden opdraagen. Doch deeze
ontwerpen wierden , door Ximenez
en zyne zes Amptgenooten ,' midsgaders
door de vermaaningen van Ferdinand
, die den Grqoren uit Napels gefchreeven
hadt, in bedenkinge genoomen
en fleepende gehouden.
Hoe omzigtig de Staatkundige Aards-
bisfchop Ximenes alles beftelde , nogtans
zag men de onluften dermaate
wakkeren , dat men in fommige oorden
de wapens aanfchoot, en dus het
twiftvuur ontftak , ’t gene het magtige
Ryk dreigde te verteeren. De
voornaamfte oorzaak deezer ongevallen
ontftondt uit de krankzinnigheid
der Koninginne , welke alleenlyk
mogt en niet konde gebieden , en ,
door ’t verergeren haarer kwaale, da-
D d dd d 2 ee*
.fii